زمان تجدیدنظر در سیاست‌های حاکمیت فرار رسیده است
- شناسه خبر: 61636
- تاریخ و زمان ارسال: 8 تیر 1404 ساعت 07:30
- بازدید :
نهادهای مدنی در بحران‌ها نقش تعیین‌کننده‌ای دارند
گفت‌وگو ـ مریم بهبهانی‌فر
مقدمه: «سیاست‌های هر جامعه‌ای محصول و ترکیبی از سه گروه حاکمیت، نهادهای مدنی و مردم است که هر کدام از این گروه‌ها، وظایف و مسئولیت‌هایی دارند؛ اما مهم‌ترین آن برعهده حاکمیت است».
اینها برشی از سخنان «فرهاد درویشی»، عضو شورای مرکزی انجمن اسلامی مدرسین دانشگاه‌های تهران و از فعالان سیاسی استان در گفت‌وگو و در تحلیل مسائل کشور و التهاباتی بود که به کشور وارد شده است.
او در این گفت‌وگو همچنین به رشد فزاینده شکاف میان دولت و ملت اشاره کرد و وحدت و همدلی که در پی التهابات اخیر درکشور به وجود آمد را فرصتی دانست تا حاکمیت بتواند فاصله ایجاد شده خود را با ملت از بین ببرد چون در سال‌های گذشته همدلی از کشور رفته بود.
فرهاد درویشی در ادامه این گفت‌وگو اظهار می‌کند: سیاست‌ها یا شرایط سیاسی و اجتماعی هر جامعه‌ای، محصول و ترکیبی از سه گروه حاکمیت، نهادهای مدنی و مردم است و هر کدام از اینها در هر جامعه‌ای وظایف و مسئولیت‌هایی دارند که اگر هرکدام از آنها بتوانند به خوبی از عهده وظایف خود بر بیایند آن جامعه می‌تواند از بحران‌ها، با موفقیت عبور کند.
او در این تحلیل و در گام اول به وظایف حاکمیت و مسئولان در برابر تجاوزهای آمریکا و اسرائیل می‌پردازد و تصریح می‌کند: هرچند همه از خوی سلطه‌طلبی و تجاوزطلبی اسرائیل و آمریکا اطلاع داریم؛ اما بخش قابل توجهی از سیاست‌های جاری کشور به نهاد حاکمیت باز می‌گردد و در حقیقت حاکمیت با عملکرد درست می‌تواند کشور را از این شرایط خارج کند.
تجاوز آمریکا و اسرائیل در کشور همدلی ایجاد کرد
این چهره سیاسی و دانشگاهی استان با تاکید بر اینکه اکنون حاکمیت باید قدردان میزان تحمل و تاب‌آوری مردم در برابر مشکلات ایجاد شده باشد؛ عنوان می‌کند: تجاوز اسرائیل به کشورمان که آمریکا هم به آن پیوست؛ یک همبستگی و همدلی قابل توجهی میان آحاد جامعه ما به وجود آورد، و لازم است حاکمیت از این فرصت به وجود آمده بهره‌وری داشته باشد. متاسفانه همانگونه که می‌دانیم در سال‌های گذشته و تا حدودی، در کشور همدلی‌ها را از دست داده بودیم و شاهد رشد فزاینده شکاف میان دولت و ملت بودیم و اکنون فرصتی مهیا شده است تا این فاصله از میان برود.
به همه تفکرها برای بیان مطالبات فرصت داده شود
درویشی توضیح می‌دهد: باید صدای تمامی افرادی که برای ایران دغدغه دارند؛ چه آنهایی که در داخل کشور هستند و دارای مسئولیت می‌باشند چه آنهایی که مهاجرت کرده‌اند؛ شنیده شود، و برای بیان دیدگاه‌ها و مطالبات خود تریبون داشته باشند.
او با اشاره به نقش نهادهای مدنی در کشور به ویژه در مواقع بحران، مطرح می‌کند: این نهادها گروه‌های واسط میان حاکمیت و مردم هستند و حاکمیت باید از ظرفیت‌هایی موجود در سایر نهادهای مدنی همچون: احزاب سیاسی، تشکل‌های صنفی، مطبوعات، سلبریتی‌ها به خوبی بهره بگیرد و تلاش کند با بهره‌گیری از این ظرفیت‌ها، مردم را بیشتر با حاکمیت همراه کند.
عضو شورای مرکزی انجمن اسلامی مدرسین دانشگاه‌های تهران با تاکید براینکه حاکمیت اکنون باید بیش از گذشته بر نیازهای ضروری و معیشتی مردم نظارت داشته باشد و در برخی از سیاست‌های خود تجدیدنظر کند؛ می‌گوید: در شرایط جنگی حاکمیت می‌تواند برای اینکه مردم با چالش‌های مضاعف روبه‌رو نشوند، برخی هزینه را مثلا دریافت عوارض یا مالیات، برای مردم کاهش دهد یا لغو کند؛ در حوزه مسائل سیاسی نیز امیدبخشی داشته باشد تا مردم به آینده امیدوار شوند و اطمینان بیایند اگر روزهای سختی را پشت سر می‌گذارند، رویکردها تغییر می‌کند.
درویشی با اشاره به تجاوز اسرائیل به زندان اوین که اغلب زندانیان سیاسی در آنجا حبس هستند؛ بیان می‌کند: حاکمیت می‌توانست در روزهای بحران، زندانیان غیرخطرناک و غیر تبهکار را آزاد کند یا به آنها مرخصی دهد تا در کنار خانوادهای خود باشند تا علاوه بر آنکه از دغدغه خانواده‌های آنها کاسته شود یک ندای سازش با مردم نیز باشد.
او تاکید می‌کند: در شرایط نبرد، به یک انسجام و یکدستی در اطلاع‌رسانی‌ها و انتشار اخبار، نیاز هست تا از وقوع برخی شایعات جلوگیری شود. همانگونه که در دوران 8 ساله دفاع مقدس، ستاد تبلیغات جنگ داشتیم و همه مواضع و دیدگاه‌های کشور از طریق آن اطلاع‌رسانی می‌شد.
این استاد دانشگاه اضافه می‌کند: متاسفانه در روزهای التهاب کشور، صحبت‌های متناقضی از مسئولان اجرایی، نظامی، نمایندگان مجلس یا کارشناسان شنیده می‌شد و این پراکندگی موجب استهلاک می‌شد. نیاز هست در مواقع بحران در اینباره تصمیم‌گیری اساسی صورت گیرد؛ در غیر این صورت به برخی تندروها در درون یا بیرون کشور فرصت داده می‌شود تا فضای جامعه را ملتهب کنند.
از نیروهایی که در انزوا هستند؛ دلجویی شود
این فعال سیاسی استان با تاکید بر اینکه ایران در حوزه‌های بین‌المللی ظرفیت‌های خوبی در حوزه سفارتخانه‌ها دارد و باید در مواقع بحران همچون التهابات روزهای گذشته از این ظرفیت‌ها به خوبی استفاده کند؛ توضیح می‌دهد: استفاده از این ظرفیت‌ها و ایجاد انسجام در اطلاع‌رسانی‌ها از جنگ روانی، جنگ روایت‌سازی، جنگ رسانه‌ای که همواره علیه کشور ما وجود دارد؛ جلوگیری می‌کند. در شرایط التهاب باید از نیروهایی که در درون نظام هستند و در سالیان گذشته به نوعی دچار آسیب‌دیدگی شده‌اند و به انزوا درآمده‌اند؛ دلجویی شود.
درویشی با اشاره موضوعات سیاست خارجی در شرایط ملتهب کشور، عنوان می‌کند: در این حوزه، گمان می‌کنم بهتر است به طور توامان، دو سیاست در پیش گرفته شود؛ یک سیاست این است که در هر شرایطی حاضر هستیم پای میز مذاکره بیاییم و از جنگ استقبال نمی‌کنیم و خواهان توقف جنگ هستیم؛ از سویی دیگر نیز باید به جهانیان گوشزد شود ما حاضر نیستیم بر تجاوز، تجاوزگران صحه بگذاریم و یا تن به خواسته‌های آنها بدهیم. این دو نیز باید در کنار هم محقق شوند تا آنها نتوانند ما را به عنوان یک کشور خارج از نظم معرفی کنند.
او با اشاره به اینکه برخی کشورها تلاش می‌کنند تا ایران را به عنوان یک کشور خارج از نظم، مخالف نظم منطقه‌ای و بین‌المللی معرفی کنند؛ می‌گوید: سیاست دولت و وزیر امورخارجه ما نیز در روزهای گذشته همین بود و همین روند باید همیشه ادامه پیدا کند؛ همچنین ایران می‌تواند با تاکید بر حق حاکمیت بر تمامیت ارضی خود، از هرگونه مذاکره با گروه‌های مختلف یا اتحادیه‌های مختلف استقبال کند.
این استاد دانشگاه‌های استان با اشاره به نقش نهادهای مدنی، احزاب سیاسی، نخبگان و سلبریتی‌ها، ورزشکاران و هنرمندان در این شرایط، یادآور می‌شود: این نهادها وظیفه بسیار مهمی دارند؛ آنها از یک سو باید خود را با حاکمیت و قدرت مستقر هماهنگ نشان دهند و با آنها همکاری کنند؛ از سویی دیگر نیز باید با مردم همراه باشد و در جامعه برای ترسیم آینده بهتر، امید بخشی داشته باشند و با ظرفیت‌هایی که در اختیار دارند بر روی تاثیرگذاری بر افکار عمومی درون کشور و افکار عمومی در فضای بین‌المللی برای دفاع از وطن و تمامیت ارضی کشور ایفای نقش کنند.
درویشی با اشاره به اینکه نهادهای مدنی می‌توانند نیروهای خود را سازماندهی کنند و با دعوت مردم به همکاری با دولت و حاکمیت اگرچه نارضایتی‌هایی هم داشته تاثیرگذار باشند؛ تاکید می‌کند: نهادهای مدنی، چهره‌های فرهنگی، هنری و ورزشی و سیاسیون می‌توانند در برهه‌های سخت برای کشورمان بسیار تاثیرگذار باشند؛ همچنین در حوزه‌های تخصصی و برای مثال چهره‌های دانشگاهی، صاحب‌نظران در حوزه‌های مختلف اقتصاد، سیاست، فرهنگ و اجتماع هر کدام با درک بهتر شرایط، پیشنهادات تخصصی ارائه دهند و با بهره‌گیری از پیام‌رسان‌های اجتماعی با مردم ارتباط برقرار و دیدگاه‌های خود را بیان کنند.
او با بیان اینکه مردم و توده‌های مردمی، سنگ آسیاب هر جامعه‌ای هستند؛ اظهار می‌کند: ما مردم وطن‌دوستی داریم و در تمامی این سال‌ها که از انقلاب می‌گذرد، صبوری خود را به خوبی به نمایش گذاشته‌اند در هفته‌های اخیر هم که شاهد تجاوز به کشورمان بودیم با صبوری تحمل کردند و امیدوار بودند پس از هر سختی، گشایشی خواهد بود.
این فعال سیاسی استان با تاکید بر اینکه باید همواره از سیاست‌ها و توصیه‌هایی که رهبر، فرماندهان کل نیروهای مسلح نظامی و انتظامی حمایت شود و با آنها هماهنگ بود؛ ابراز می‌کند: انتظار می‌رود نهادهای مدنی، احزاب و تشکل‌های صنفی در مواقع بحران با حاکمیت همکاری داشته باشند، همانند دوران ابتدایی انقلاب یا دوران جنگ تحمیلی که مردم با ایجاد هسته‌های خودجوش و محلی برای حفظ نظم و انتظام جامعه و مقابله با نیروهای دشمن و سودجویان در شناسایی و معرفی سودجویان با دولت همکاری داشتند.
درویشی با اشاره به وجود برخی نارضایتی‌های مردم از حاکمیت و سیاست‌های آن تاکید می‌کند: اکنون اینگونه گلایه‌ها باید به زمان دیگری موکول شود؛ حاکمیت هم نیاز هست خود را متعهد بداند ـ پس از دفع تجاوز با توجه به همدلی که به وجود آمد ـ در رویکردها و رویه‌های خود در سایر حوزه‌های فرهنگی، اجتماعی، سیاستی و اقتصادی تجدید نظر اساسی داشته باشد و اینگونه نشود که مردم تصور کنند تنها در مواقع بحران به آنها توجه می‌شود.
این فعال سیاسی استان تاکید می‌کند: اکنون حاکمیت باید به این نتیجه برسد که سیاست‌های گذشته در حوزه سیاست داخلی یا سیاست خارجی نیاز به تجدید نظرهای اساسی دارد و امیدوارم پس از رسیدن به آرامش گدشته، این سیاست اجرایی شود.
این استاد دانشگاه بیان می‌کند: اگر مردم صبوری کنند و حاکمیت نیز مصمم باشد که در سیاست‌های گذشته خود تجدید نظرهای اساسی داشته باشد و از همبستگی اجتماعی ایجاد شده در کشور به خوبی بهره بگیرد؛ وقتی از این گردنه عبور کنیم می‌توانیم تمامی زیرساخت‌هایی که در این روزها دچار آسیب شدند را به آسانی بازسازی و بهسازی کنیم.
درویشی با اشاره به اینکه ایران کشوری دارای تمدن است و همواره با بحران‌هایی مواجه بوده و سربلند بیرون آمده است و این بار نیز پیروزی را از آن خود خواهد کرد؛ گفت: اکنون زمان آن است که دیگر نگاه‌های حاکمیت به مردم تاکتیکی نباشد و در سایر حوزه‌ها همچون: سیاست خارجی و سیاست داخلی با بهره‌گیری از عقلانیت و استفاده از پشتیبانی مردم این شرایط را پشت سر بگذارد./ی
