«جناکات» از درخشش در ایران تا حضور در جشنوارههای خارجی
- شناسه خبر: 24068
- تاریخ و زمان ارسال: 20 آبان 1402 ساعت 07:30
- بازدید :
م. برومند
«عطا مجابی» میگوید «جناکات» یک فیلم نوآر یا اصطلاحا فیلم سیاه است و همزمان یک فیلم فانتزی؛ که ماجرای یک سرقت نافرجام، یک قتل فجیع و مکافات آن را نمایش میدهد. فیلمنامه با نگاهی به رمان «جنایت و مکافات» و یک خاطره شخصی از برادرم نوشته شده است. «جناکات» محصول مشترک ایران و ایتالیاست و در دوران اوج بیماری کرونا با بودجه ناچیزی در استانهای قزوین و تهران فیلمبرداری و با حضور برخی از حرفهایترین هنرمندان ایرانی و ایتالیایی ساخته شده است.
این کارگردان ژانر، نوآر را اینگونه توضیح میدهد: فیلم نوآر یا فیلم سیاه تاریخچه مفصل و جذابی دارد که حق آن در یک مصاحبه کوتاه قطعا ادا نمیشود و باید سری به کتابهای تاریخ سینما بزنیم با این حال به شکل گزیده میتوان گفت که این ژانر بسیار متکی به حال و هوا و البته این عناصر است: جنایت، شب، شهر، سایه، اضطراب و پیچشهای غیرقابل پیشبینی داستانی. ژانر نوآر ابتدا در ادبیات و بعد در سینما و همزمان با بحران جنگ جهانی دوم کمکم شناسایی شد و بسیاری از آثار دهه 40 تا 60 میلادی در اینگونه تولید شدهاند.
مجابی یکی از دلایل ساخت فیلم کوتاه «جناکات» را پرداختن به موضوعات بومی میداند و تشریح میکند: یکی از انگیزههای اصلی ساخت این فیلم، این بود که یک فیلم با رگههای بومی بسازیم. خوشبختانه تهیهکننده ایتالیایی فیلم، یک گروه هنری برای این امر پیشنهاد کرد که به خوبی با فرهنگ شرقی آشنا بودند. در نتیجه صحبتهای ما خیلی زود به بحثهای جزئیتری درباره معماری ایرانی و غربی و عناصر تشکیل دهنده فیلم رسید. آنها به ایران آمدند و لوکیشنهای فیلم را دیدند و من چون معمولا استوری بوردهای کارهایم را خودم میزنم با هم شروع به کار کردیم. نتیجه الان چیزی است که میتوانم بگویم حاصل تخیل و همزمان زیست من، در یک شهر تاریخی ایرانی و البته در زمانی نامعلوم است.
وی شباهت نام فیلم کوتاه «جناکات» با نام رمان معروف «جنایت و مکافات» اثر داستایوفسکی را اقتباس از این کتاب میداند و بیان میکند: موقع مطالعه جنایت و مکافات متوجه شدم این رمان فرصت درخشانی را برای درک ذهن ملتهب یک جنایتکار فراهم میکند. این مهمترین انگیزه برای اقتباس از این رمان بود. من به خلاف بسیاری به اقتباس نعل به نعل باور ندارم و گمان میکنم گاهی ما نباید تعهد قطعی به اثری که از آن اقتباس میکنیم داشته باشیم و روح اثر مهم است.
مجابی در توضیح داستان فیلم کوتاه «جناکات» میگوید: قطعا گمان میکنم خشونت یک امر واقعی و تاریخی است که اتفاقا مدام در گذر زمان باز تولید شده و هر روز بیشتر شاهد نمونههای تلخ آن هستیم. اما برای من که همیشه شیفته سینمای جنایی بودهام و از زاویه ژانر به آن نگاه کردهام، واقعیت، دستمایه اصلی برای تولید اثر نبوده است. هرچند نتیجه شاید بر واقعیت تاثیر بگذارد. از نظر من سینمای جنایی برای این ابداع شد تا ضمن نمایش خشونت عریان، مکافات آن را نمایش دهد تا از این طریق اصول اخلاقی را تقویت کند. در جناکات، قاتل را فعل خودش از بین میبرد، نه قانون یا پلیس. پیام این است که صاحب قدرت بداند که اگر بیعدالتی بکند، خودش از بین میرود و این همزمان هم اخلاق و هم واقعیت است.
حضور «جناکات» در دو جشنواره ایتالیا و اسپانیا
فیلم کوتاه «جناکات» آخرین ساخته عطا مجابی و از تولیدات انجمن سینمای جوانان ایران که محصول مشترک ایران و ایتالیاست، به دوازدهمین دوره جشنواره FIPILI ایتالیا و همچنین چهلودومین دوره جشنواره MHFF – Molins Film Festival اسپانیا راه یافت.
حضور فیلم کوتاه «جناکات»، در بخش Globus، جشنواره تخصصی ژانر وحشت و فانتزی MHFF – Molins Film Festival اسپانیا؛ که با نام TerrorMolins نیز شناخته میشود. این رویداد فرهنگی یکی از قدیمیترین جشنوارههای اسپانیا و اروپاست، که صرفا به ژانر ترسناک اختصاص دارد. این جشنواره عضو فدراسیون بینالمللی جشنوارههای مِلیس (MIFF) است و از تاریخ 2023/12/13 در شهر Molins de Rei ایالت کاتالونیای اسپانیا برگزار خواهد شد و متشکل از بخشهای متعددی برای فیلمهای کوتاه و بلند، پیچینگ، بازار، کارگاههای آموزشی است.
همچنین این فیلم در دوازدهمین دوره جشنواره FIPILI ایتالیا که از October 27– 31 در شهر لیورنو برگزار میشود رقابت خواهد کرد. جشنواره FiPiLi به طور تخصصی بر ژانر وحشت در مدیومهای مختلف هنری تمرکز دارد. این رویداد فرهنگی در نوع خود تمرکز ویژهای بر «ترس» در تمام اشکال و مدیومهای آن دارد: فیلم کوتاه و بلند، ادبیات، تئاتر، و برگزاری نمایشگاه برای آثاری در حوزه هنرهای مفهومی و نقاشی.
«جناکات» اثری اقتباسی در گونه داستانی و در ژانر «نئونوآر/ فانتزی» است که در لوکیشنهایی با هویت تاریخی و فرهنگی، در تهران و قزوین فیلمبرداری شده است.
این فیلم کوتاه با نقشآفرینی ابراهیم عزیزی و سوسن مقصودلو، یک فیلم کوتاه بدون دیالوگ است و قصه یک دزد را روایت میکند که حین سرقت مرتکب جنایتی هولناک شده و میگریزد، ولی متوجه میشود کسی او را تعقیب میکند.
گفتنیاست «جناکات» پیش از این در سیونهمین جشنواره بینالمللی فیلم کوتاه تهران، چهلویکمین جشنواره بینالمللی فیلم فجر، و جشن آکادمی فیلم کوتاه ایسفا نامزد دریافت جایزه بوده، و برگ زرین بهترین فیلمنامه اقتباسی را از سیونهمین جشنواره بینالمللی فیلم کوتاه تهران دریافت کرده بود. همچنین جشنواره IN THE PALACE کشور بلغارستان، که مورد تایید آکادمی اسکار است، اولین حضور بینالمللی این فیلم کوتاه بوده است.
دیگر عوامل این فیلم کوتاه عبارتند از: مدیر فیلمبرداری و کالریست: کیوان محسنی، طراحی و اجرای نور: علیرضا نصرتی، اپراتور دوربین و وسایل حرکتی: محمد قاسمی، دستیار اول فیلمبردار: یاشار زاهد، دستیار نور: علیرضا خالیان، دستیاران فیلمبردار: محمدحسین مهدیخانی، علیرضا صانعیفر، امیرحسین لشگری، محمدامین شریفیکیا، تدوین: حمید نجفیراد، با تشکر از علی مردانی، موسیقی: آرماندو باگلا، طراحی و ترکیب صدا: جیان مارکو لاوری، صدابردار صحنه: پیمان بالایی، سرپرست جلوههای ویژه بصری: محمد برادران، سرپرست تیم سهبعدی: امیر صفتکیا، کامپوزیت: امید شفق، محمد خانبان، محمد اسفندیاری، هومن مهری، محمد دلبند، انیماتور: راضیه کاظمی، مدلینگ و تکسچرینگ: مصطفی قربانی، روتوسکوپی: معینا هندوپور، حنانه ششپری، رضا قلیپور، حسن احمدی، کمراترکینگ: محمد سجاد مرادی، طراح تولید: عطا مجابی، مشاور: النورا دیانا، جلوههای میدانی و ساخت دکور: امیر سلیمانی، دستیار دکور: مجید کارآمد، گریم: مسعود سمنانی، مدیر تولید شهر تهران: حمید عزیزی، دستیار تولید شهر تهران: وحید ویسی، مدیر تولید شهر قزوین: پیمان فلاح، گروه تولید و هماهنگی شهر قزوین: علی لشگری، آرمین الماسی، عرفان دادخواه، مدیر تدارکات: افشین حیدری سروستانی، دستیار تدارکات: یادگار خدابنده لو، عکاس: مهری رحیمزاده، دایری تولید و راکورد صحنه: تارا رصافی، مجری طرح و برنامهریز: فرزانه قائمیزاده، تهیهکنندگان: عطا مجابی، نیکولتا کاتالدو، پویان صدقی، انجمن سینمای جوانان ایران و مشاور رسانهای: محمد کفیلی.