یک اثر نقاشی به وسعت یک کافه است
- شناسه خبر: 26776
- تاریخ و زمان ارسال: 2 دی 1402 ساعت 07:30
- بازدید :
این قسمت: ترسیم حرکت در نقاشی ایرانی
زهره شایستهفر، دکترای پژوهش هنر
توجه آگاهانه هنرمند نقاش ایرانی به خلق فضا و ترسیم شخصیتها و حرکات و بازیهای آنها بر اساس متن و موضوع و حال و هوای داستان، نکتهای بسیار در خور توجه است. یکی از وجوه تمایزهای بسیار ارزشمند فرهنگ و هنر ایرانی، همانا قابلیت آمیختگی و تعامل با فرهنگهای ملل دیگر و نیز هضم و جذب سنتها و خصلتهای آنان در قالب فرهنگ بومی خویش است. در نقاشی سنتی ایرانی با نگاهی آشنا که در جستجوی تجرد از ماده و تمثل حقایقی که در پس آن نهفته است، مواجه هستیم. در یک فضای سراسر فانتزی مانند عالم نقاشی ایرانی، نظامی مخصوص حاکم است و تمامی کیفیات و کمیات تحت تاثیر آن قرار دارند. از جمله این موارد عنصر حرکت است.
نقاش ایرانی سعی میکند روی همان سطح دوبعدی کاغذ که ابزار کار اوست، به بهترین وجه ممکن به مصور نمودن حرکات مورد نظر خویش بپردازد. یکی از نقاشان ایرانی که حرکت، فانتزی و خیال ناب در آثار وی بیش از دیگران احساس میشود، سلطان محمد نقاش، نقاش مکتب تبریز دوم میباشد. سه عنصر حرکت، فانتزی و خیال المانهای بسیار مهم و پایهای در هنر پویانمایی میباشند. به کارگیری خلاق این عناصر میتواند نقش کارکردی در بیان پویانمایی داشته و غنای ساختار فرم گونه اثر را در بر داشته باشد.
سلطان محمد با انتخاب داستانهایی که تم فانتزی و افسانهای داشته است، دیوهای افسانهایش را در نگارههایش با نقش محوری چیدمان کرده است، همانند تصاویری که در این بخش ملاحظه میشود، سلطان محمد با انتخاب رنگبندی مناسب در جهت تمایز فیگورهای انسانی از شبه انسانی و همچنین نسبت پراکندگی این فیگورها در نیمه میانی و پایانی نگارهها، تراکم اصلی پیکرهای دیو و فرشته در نیمه چپ نگاره است، نقطه تلاقی و تعادل فیگورهای انسانی و شبه انسانی، درست جایی است که مهمترین اتفاق نگاره در حال رخ دادن است؛ در نگاره کشته شدن دیو سیاه به دست هوشنگ، این نقطه در ترسیمی از تناسبات طلایی با ضلع مربع طلایی کادر فصل مشترک دارد و در بهترین جای ممکن رسم شده است. و با توجه به حرکت فیگورها از سمت راست به چپ تصویر، نشاندهنده جهت حمله سپاهیان ایران و فرشتگان میباشد و همچنین حرکات حیوانات نیز با توجه به نحوه جست و خیزشان همین نحوه حرکت را تشدید میکند. فرشتهای که در وسط تصویر قرار گرفته است، بیننده را به تصویرسازی ذهنی پرتاب سنگی که در دست فرشته میباشد ترغیب میکند.