هشدارهایی پیرامون مصرف داروی استامینوفن در کودکان

ترجمه‌ی: ا. امیر دیوانی

استامینوفن غالبا برای درمان تب و درد کودکان استفاده می‌شود، لیکن در حال حاضر پزشکان پیرامون خطرهای احتمالی داروی یاد شده هشدار می‌دهند.

بنا به گزارش پایگاه اینترنتی «سی‌.ان.ان»، آسپرین برای کودکان تب‌آلود خطرناک است زیرا باعث بروز یک ناهنجاری شدید پزشکی به نام نشانگان «رای» می‌گردد که گذشته از ایجاد اختلال در فعالیت کبد، به مغز فشار می‌آورد و به اغماء و شاید مرگ بیانجامد. از همین‌رو، متخصصان بیماری‌های اطفال، داروی مزبور را به منظور مداوای تب تجویز نمی‌کنند.

ولی مصرف زیاده از حد این دارو، که بی‌نسخه فروخته می‌شود، در موارد خفیف موجب دل آشوبه (تهوع)، بی‌اشتهایی و استفراغ می‌گردد و در موارد حاد، مصرف زیادی آن به آسیب رسیدن به کبد، لزوم پیوند کبد و حتی جان سپاری منتهی می‌شود. اگر چه چنین مصرف افراط‌آمیز بیشتر در میان بزرگسالان مشاهده می‌شود، لیکن ممکن است روی کودکان هم اثر ویرانگری بر جای نهد.

انجمن پزشکان کودکان آمریکا به پزشکان و والدین تاکید می‌کند:

— در هر دفعه معاینه‌ی کودک، مصرف مناسب استامینوفن جهت زدودن تب و درد را به پدر و مادرش گوشزد کنید.

— به آنان شیوه‌نامه‌های معینی راجع به استفاده‌ی صحیح این دارو نظیر مقدار مصرف در هر نوبت، مدت و تعداد دفعات کاربرد آن بدهید.

— در مورد استامینوفن و هر داروی بدون نسخه‌ی دیگر، فریب این باور غلط، «هر چه بیشتر، بهتر» را نخورید.

— موقع خرید دارو به دکتر داروساز بگویید فرزندتان استامینوفن مصرف می‌کند چرا که تداخل دارویی احتمالا اثر مخرب این دارو بر کبد را شدت می‌بخشد.

— هنگامی که فرزندتان دارو مصرف می‌کند، دقیقا مراقب باشید تا افراط ننماید.

— چنانچه تب فرزندتان به مدت طولانی تداوم یافت، حتما با پزشک تماس بگیرید تا ببینید که آیا باید از داروی دیگری چون ادویل یا ایبوپروفن و یا روش درمانی غیر دارویی نظیر استفاده از اسفنج آب نیم گرم استفاده کنید یا نه؟ اگر چه مزایا و مضرات روش مذکور، بسیار جای تعمق دارد.

به طور کلی استامینوفن دارویی بسیار موثر و ایمن محسوب می‌گردد، لیکن پدر و مادر باید در مصرفش مانند هر داروی دیگر محتاط باشند. از پاره‌ای اطفال باید مخصوصا به دقت مواظبت کرد چون شاید اینان در مقابل عوارض جانبی استامینوفن، آسیب‌پذیر باشند:

— کودکان مبتلا به بیماری قند

— اطفال فربه

— کودکانی که به مدت طولانی لب به غذا نزده‌اند

— اطفالی که یکی از افراد خانواده‌شان ناراحتی کبدی ناشی از مصرف هر نوع دارو داشته است.

— کودکان مبتلا به عفونت ویروسی

انجمن پزشکان اطفال آمریکا همچنین جهت رفع باوری ناصحیح در زمینه‌ی تب، طی توصیه‌ای اطمینان بخش به پدر و مادر و پزشکان خاطرنشان می‌سازد با وجودی که تشویش والدین راجع به تب، بجاست، لکن عامل نخستین معالجه‌ی تب، همانا استراحت بیمار است و عادی‌سازی کامل دمای بدن ضرورت ندارد و شایدامکانپذیر نیز نباشد.