چالش میهمان ناخوانده در قزوین
- شناسه خبر: 22101
- تاریخ و زمان ارسال: 22 مهر 1402 ساعت 08:00
- بازدید :
آرش صالحی ـ آنچه که این روزها در مورد برخورد مردم شهر اقبالیه با اتباع غیرمجاز دیدیم، محصول بدیمن یکروز و 2 روز و چند روز ترک فعل یا کمکاری در حوزه ساماندهی اتباع نبود، بلکه فرآورده نامیمون یکعمر کمکاری در فرهنگ و یا بهتر بگوییم بیکاری فرهنگی در ارتباط با برادران مسلمانی است که سالها ایران را پناه و خانه دوم خود انتخاب کرده و حتی موطن اصلی خود را که روزگاری یکی از استانهای این مرز پرگهر بود به فراموشی سپردهاند. افغانها چه قانونی باشند و چه غیرقانونی، همواره شکاف نبود نیروی کار ارزان در مشاغل سخت و زیانآور را در کشور ما پر کردهاند و از آنسو توقع داریم که سختترین شغلها را کارگران افغانی انجام دهند و از سوی دیگر خدماتی هم دریافت نکنند. یادم میآید مادرم همیشه دلش برای کارگران افغانی شاغل در کارهای ساختمانی تهران میسوخت و از اینکه این تیرهروزان بدون خوردن حتی یکمیوه در روز و بدون رسیدن ویتامین به بدنشان کار میکنند، دلگیر میشد. اسلام به ما یاد داد که انسانها فارغ از رنگ، نژاد و تیره برابرند، حال که ما با اتباع کشور افغانستان همدین و همریشهایم. با این حال حادثه روزهای اخیر شهر اقبالیه به مدد فضای مجازی بیدروپیکر دوباره موجب زلزلهای رسانهای در رابطه با اتباع افغانی شد و البته در این میان برخی مسئولان هم به جای درمان ریشهای به سراغ راهکارهای کلیشهای رفتهاند که پیشتر در کشورهای اروپایی شکست خورده است.
تخمین حضور 32 هزار نفری اتباع غیرمجاز
اما آمارها از وضعیت اتباع غیرمجاز در استان قزوین آمارهای بهروزی نیست. با جستوجوی صورتگرفته در موتورهای پیشرفته جستجوی اینترنتی خبری از بهمن عشایری مدیرکل سابق اتباع استانداری قزوین در گفتوگو با تسنیم پیدا کردیم که رقم اتباع غیرمجاز استان را 32 هزار نفر تخمین زده بود.
البته این تخمین آماری در ابتدای سال 1399 ارائه شده و قطعا در 5/3 سال گذشته و به ویژه بعد از حاکم شدن طالبان در افغانستان شاهد مهاجرتهای غیرقانونی بیشتری از افغانستان به سمت ایران و استان قزوین بودهایم.
مدیرکل سابق اتباع و مهاجران خارجی استان در این گفتوگو بیان کرده بود: این اتباع از کشورهای افغانستان، عراق، چین، قرقیزستان و سوریه به کشور ایران واردشده و هماکنون در استان قزوین ساکن هستند. حضور اتباع در یک کشور در کنار فرصتها، تهدیدهای فراوانی را به همراه دارد. دولت هزینههای زیادی را برای ایجاد یک شغل متحمل میشود؛ در حالی که بسیاری از اتباع خارجی صاحب آن شغل میشوند.
عشایری تصریح کرده بود: حضور اتباع غیرمجاز آسیب بیشتری به اقتصاد کشور وارد میکند؛ زیرا وقتی اتباع مجاز به کشور دعوت میشوند، قطعاً آستانه ظرفیتپذیری جمعیتی و سرزمینی برای این افراد لحاظ شده، در حالی که اتباع غیرمجاز با حضور خود این برنامهریزیها را برهم میزنند.
قانون به طرد اتباع غیرمجاز رأی داده است
این مسئول سابق استانداری قزوین خاطرنشان کرده بود: طبق قوانین بینالمللی با افرادی که به صورت غیرقانونی وارد خاک کشوری شده و در آنجا سکونت کنند، برخورد خواهد شد و از کشور طرد میشوند. با توجه به تاثیرات فعالیت اتباع خارجی در بازار کار استان قزوین از تمامی کارفرمایان درخواست میکنیم تا تنها اتباعی را که پروانه قانونی داشته و با مجوز رسمی وارد کشور شدهاند، برای کسبوکار خود بهکارگیری کنند.
عشایری افزوده بود: هیچگونه دستورالعمل قانونی برای اعطای تسهیلات به اتباع ساکن در قزوین صادر نشده، اما این در حالیست که تسهیلات و حمایتهایی برای اتباعی که درگیر بیماریهای خاص همچون سرطان هستند، از طریق کمیساریای سازمان ملل دریافت کرده و در اختیارشان قرار داده میشود.
محدودسازی جذابیت زندگی در قزوین برای اتباع افغانی
اما فرماندار قزوین در گفتوگو با خبرنگار ولایت درباره پیشگیری از آسیبهای اجتماعی حضور اتباع افغانستانی غیرمجاز گفت: دست ما برای برخورد با اتباع افغانستانی غیرمجاز در استان قزوین خالی است و کاری که امروز میکنیم، دور باطلی است.
غلامحسن اسلامیصدر اضافه کرد: اتباع افغانستانی غیرمجاز در خیابان دستگیر شده و بخشی از آنها اگر شرایط لازم را داشته باشند، به اردوگاه منتقل میشوند و در نهایت به مرزها انتقال پیدا کرده و از مرزها عبور داده میشوند، اما 3.5 ساعت بعد دوباره همین اتباع اخراج شده وارد کشور ما میشوند. یعنی قبل از اینکه ماموران به مشهد برسند، جلوتر از آنها اتباع اخراجی، برگشتهاند.
وی ادامه داد: بنابراین چاره این است که جاذبه استقرار افغانستانیها در استان قزوین را محدود کنیم، البته در تصمیمات ملی خیلی تاثیر نداریم، مگر اینکه با نمایندگان مجلس جلسات جداگانهای داشته باشیم و بخواهند در سطح مجلس قوانین جدیدی وضع و نقاط ضعف را برطرف کنند.
اسلامیصدر تصریح کرد: در حال حاضر رقابتی بین همه استانها ایجاد شده که اتباع افغانستانی را بغل همدیگر پرت کنند و مانند یک بمبی است که چاشنی و زمانسنج دارد و هر استانی این اتباع را به استان دیگری پرت میکند. در این شرایط استان قزوین بیشترین جذبه را برای تبعه غیرمجاز دارد. چرا که از استان قزوین به سمت غرب و شمال تردد ممنوع است.
لزوم جلوگیری از اسکان افاغنه غیرمجاز
فرماندار قزوین افزود: بنابراین مزیت ویژه این اتباع افغانی برای ما این است که در قزوین و اقبالیه بیایند و خانوادهشان را مستقر کنند و خودشان در ابهر، زنجان و مناطق غربیتر کار کنند و به اینجا برگردند.
وی با طرح این سوال که چکار کنیم تا این مزیتها از بین برود؟ گفت: بخشی از کار به اشتغال برمیگردد و باید نظارت بر کارگاههای صنعتی، ساختمانی و مزارع را تشدید کنیم و البته بخش دیگری از کار هم جلوگیری از اسکان است. چرا که حتی اگر 100 درصد جلوی اشتغال اینها را بگیرید، باز هم استان قزوین برایشان مزیت دارد.
خط قرمز، غلبه جمعیتی اتباع است
معاون سیاسی، امنیتی استاندار قزوین هم با بیان اینکه در حوزه اتباع خط قرمز ما غلبه جمعیتی است، گفت: سرشماری در حال انجام است، حضور غیرمجاز اتباع میتواند مخاطرات جدی فرهنگی، اقتصادی و امنیتی به وجود آورد و باید در این زمینه برنامهریزی لازم انجام شود.
عباس کاظمی تصریح کرد: سرشماری از اتباع در حال انجام است، بعد از آن اتباع غیرمجاز شناسایی و در اردوگاه نگهداری خواهند شد و در نهایت افرادی که مجوز حضور در کشور را ندارند به کشور خود بازگردانده میشوند.
جریمه سنگین در انتظار بهکارگیرندگان اتباع غیرمجاز
مدیرکل کار، تعاون و رفاه اجتماعی استان قزوین یکی از دلایل عدم تعادل جمعیت نیروی کار در استان را استفاده غیرقانونی از نیروهای انسانی غیرایرانی دانست و اظهار داشت: به تازگی یکی از شرکتهایی که 40 نفر از اتباع خارجی غیرمجاز را به صورت غیرقانونی بهکار گرفته بود، شناسایی کردیم و متاسفانه تعداد چنین شرکتهایی رو به افزایش است.
وی اضافه کرد: مدیران شرکتها و صنایع بدانند اگر در شرکتها و واحدهای تولیدی و صنعتی اتباع خارجی غیرمجاز را بهکار بگیرند، با جریمههای سنگین روبهرو میشوند. متاسفانه عمده شرکتها و کارخانجاتی که اتباع بیگانه را بهکار میگیرند، آنها را در همان محل کارخانه یا شرکت اسکان میدهند.
کشاورز ترک ادامه داد: با توجه به اینکه اتباع غیرقانونی ممکن است با دستمزدهای کمتری برای چنین شرکتهایی کار کنند، پس پرداخت جریمه در مقابل میزان دستمزد کمتری که به کارگران اتباع میپردازند را دارای صرفه اقتصادی میبینند که در این حوزه باید در قانون جریمههای سنگینتری دیده شود و حتی مجازاتهای سنگینتری مانند پلمب شرکت توسط دستگاه قضایی اعمال شود.
نمایندگی وزارت خارجه مسئولیت دیپلماتیک ساماندهی اتباع را بپذیرد
در نهایت به نظر میرسد مدیریت خروج اتباع غیرمجاز دارای ابعاد سیاسی، فرهنگی و اقتصادی فراوانی است که در بعد دیپلماتیک باید نمایندگی وزارت خارجه مسئولیت اصلی مذاکره با طرف خود در حکومت طالبان را بر عهده بگیرد تا زمینه پذیرش بیدردسر افاغنه در سرزمین مادریشان فراهم شود.
در بعد فرهنگی هم باید مزایای بازگشت به وطن و نگاه برای بازسازی ریشهای افغانستان برای اتباع غیرمجاز تشریح شود و از بعد اقتصادی هم باید بستههای حمایتی برای اشتغال این اتباع در کشور اصلیشان در اختیار آنها قرار بگیرد. بدیهی است در این معضل کمکاری در حوزه اقتصادی، فرهنگی و به ویژه ترک فعلهای دیپلماتیک میتواند ساماندهی اتباع افغانی در استان را الکن بگذارد.