ضرورت حفظ منابع انسانی

وحید حاج‌سعیدی

جایگاه و اهمیت منابع انسانی اعم از نیروی متخصص یا نیروی کار ساده در سازمان‌ها تا جایی است که در دنیا از آن به عنوان مهم‌ترین منبع هر کشور و موتور پیشران اقتصاد یاد می‌شود. منابع انسانی نقشی کلیدی در توسعه، تقویت و رسیدن به اهداف از پیش تعیین‌شده سازمان‌ها ایفا می‌کنند و هر سازمان برای اینکه بتواند در موعد مقرر به اهدافش نزدیک شود و خدماتی با کیفیت و به روز، به مشتریان یا مخاطبانش ارائه کند، نیازمند کارکنانی ماهر، شایسته و کاردان است. از سویی کارکنان هر مجموعه به منزله سرمایه‌ای ارزشمند محسوب می‌شوند و هر گونه هزینه‌کرد در جهت آموزش و مهارت‌افزایی آنان، سرمایه‌گذاری آینده محور محسوب می‌شود.

با این وجود باید اذعان داشت تنها آموزش و تربیت کارکنان متخصص و ماهر، رمز موفقیت سازمان‌ها نیست. ایجاد رضایت‌مندی، پرداخت حقوق متناسب و مکفی، پیشگیری از فرسودگی شغلی، بهبود اوضاع و شرایط محیط کار، ایجاد فرصت‌های برابر جهت پیشرفت، تقویت احساس ارزشمندی، اعطاء مسئولیت، انتظارات شغلی واضح و … از جمله مواردی هستند که در ایجاد رضایت شغلی و به تبع آن افزایش بهره‌وری سازمان‌ها نقشی اساسی دارند.

برنامه‌ریزی در حوزه منابع انسانی این فرصت را به مدیران می‌دهد تا با شناسایی استعدادهای مناسب و به کارگیری آنها در موقعیت‌های مناسب، ضمن ایجاد توسعه و بهره‌وری بیشتر، فرصت‌های بیشتر برای پیشرفت همه کارکنان فراهم سازد که این فرآیند در مجموع منجر به بهبود عملکرد و گسترش دستاوردهای سازمان می‌شود.

از برایند نوشتار فوق چنین برمی‌آید که ایجاد تحول و تربیت نیروی انسانی ماهر و کاردان و در کنار آن ایجاد رضایت‌مندی شغلی با صرف هزینه‌های فراوان و در طول سالیان حاصل می‌شود. در نتیجه حفظ و نگاهبانی از منابع انسانی باید در دستور کار مدیران قرار گیرد و مدیران با برنامه‌ریزی‌های متنوع، برقراری ارتباط با کارکنان و نظرسنجی‌های ادواری در برطرف‌سازی موانع و حفظ منابع انسانی سازمان بکوشند.

متاسفانه در سال‌های اخیر علی‌رغم همه تلاش‌های صورت گرفته در زمینه بهبود اوضاع معیشتی کارکنان در سطوح و سازمان‌های مختلف، شاهد مهاجرت نیروی انسانی متخصص و حتی نیروی کار ساده به سایر کشورها به دلایل متعدد هستیم. این خسران اقتصادی و معنوی همان‌گونه که ذکر شد از مناظر گوناگونی قابل بحث و بررسی است و هزینه‌های زیادی را در جهت جبران به کشور تحمیل می‌کند. فراموش نکنیم تربیت یک نیروی متخصص و مجرب فرآیندی طولانی و زمان بر است که با صرف هزینه‌های مادی و معنوی فراوانی حاصل می‌شود و جایگزینی نیروی جدید به آسانی میسر نخواهد شد. بماند که جایگزینی کارگر ساده هم به آن آسانی که فکر می‌کنیم نیست و تبعاتی به همراه دارد. جا دارد مسئولان با برنامه‌ریزی‌های گسترده و هدفمند در خصوص ارتقاء سطح رضایت‌مندی نیروها و حفظ منابع انسانی و نیروی کار در هر رده و لایه‌ای و با هر تخصصی بیش از پیش بکوشند و مانع از خروج سرمایه‌های اصلی کشور شوند. آینده کشور و توسعه همه‌جانبه آن نیازمند دستان پرتوان و مهارت و تخصص نیروهایی است که از ثروت همین سرزمین بالیده‌اند و ثمرات آن نیز باید در همین سرزمین نمود پیدا کند. منابع انسانی کشور را قدر بدانیم.