ثبت پنج هزار و ۵۸ مورد مسمومیت در استان طی سال گذشته
- شناسه خبر: 71277
- تاریخ و زمان ارسال: 24 آبان 1404 ساعت 07:30
- بازدید :
مرضیه قنبری ـ هفته اول آبان ماه به عنوان هفته پیشگیری از مسمومیت‌ها نامگذاری شده است؛ امسال شعار این هفته با عنوان «با پیشگیری آگاهانه از وقوع مسمومیت‌ها، زندگی را ایمن‌تر کنیم» انتخاب شد.
برگزاری هفته پیشگیری از مسمومیت‌ها همه‌ساله با اهدافی همچون ارتقاء فرهنگ و دانش عمومی جامعه در خصوص پیشگیری از مسمومیت‌ها، آموزش عمومی جهت پیشگیری از بروز مسمومیت و در صورت بروز، انجام اقدامات اولیه و ضروری درمانی در اقشار مختلف جامعه، ارتقاء سطح سلامت و بهداشت عمومی جامعه، کاهش مرگ و میر ناشی از مسمومیت‌ها، آموزش در جهت پیشگیری از مسمومیت‌های اتفاقی و شغلی و نحوه برخورد با حوادث شیمیایی انجام می‌شود.
***
کارشناس امور دارویی معاونت غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی قزوین در گفت‌وگو با ولایت از ضرورت آگاهی از عوامل مسمومیت‌زا گفته و اظهار داشت: در سال گذشته پنج هزار و ۵۸ مورد مسمومیت در استان رخ داده است که از این تعداد ۳۸ درصد مربوط به مسمومیت با مواد شیمیایی، ۳۱ درصد مربوط به مسمومیت دارویی، ۲۵ درصد مربوط به مسمومیت با مواد اعتیاد آور و حدود چهار درصد هم ناشی از گزیدگی بوده است.
دکتر فاطمه حاج سید تقیا در ادامه با اشاره به فرا رسیدن فصل سرما بر ضرورت رعایت نکات ایمنی در استفاده از سیستم‌های گرمایشی تاکید کرد.
وی از مسمومیت ناشی از مونوکسیدکربن گفته و یادآور شد: این نوع مسمومیت به دلیل استفاده از وسایل گرمایشی گازسوز مانند بخاری، آبگرمکن و پکیج، در کشور ما بسیار شایع است؛ این درحالی است که با رعایت نکات بسیار ساده در شروع فصل سرما، می‌توانیم خانواده و عزیزانمان را از بروز این مسمومیت محافظت کنیم.
با ما در این گفت‌وگو همراه باشید …
✅ عوامل مسمومیت‌زا به چند گروه تقسیم می‌شوند؟
مهم‌ترین راه‌های ورود سموم به بدن از راه خوراکی، تنفسی، پوستی و تزریقی است.
✅ طی سال گذشته بیشترین عوامل مسمومیت در کشور و استان چه بوده است؟
در سال گذشته؛ بیشترین عامل در استان قزوین مسمومیت با مواد شیمیایی مثل آفت‌کش‌ها، حشره‌کش‌ها، مرگ موش، قرص برنج، مواد شوینده خانگی، منوکسید کربن، مواد نفتی، الکل و سموم فلزی بوده است.
باید تاکید کرد: از آنجا که نزدیک به ۹۰ درصد مسمومیت با شوینده‌ها در منازل روی می‌دهد، از این رو ایمن‌سازی منازل در مقابل عوامل بروز مسمومیت‌ها حائز اهمیت است. استفاده نابه‌جا و بدون آگاهی از مواد شوینده و پاک کننده شیمیایی می‌تواند خطرات جبران‌ناپذیری بر سلامتی وارد نماید.
مسمومیت با شوینده‌های خانگی با توجه به اطلاع رسانی و آموزش همکاران ما در سال گذشته، روند کاهشی در کشور داشته است و نزدیک به ۵.۸ ( پنج ممیز سی و هشت) درصد از کل مسمومیت با مواد شیمیایی را شامل می‌شوند.
و اما در خصوص آمار کل مسمومیت‌ها در کل کشور باید گفت: بر اساس اعلام سازمان پزشکی قانونی کشور در سال گذشته، آمار کل مسمومیت‌ها ۲۷۶ هزار و ۱۳۸ نفر بوده که 38/5 درصد مربوط به مسمومیت‌های دارویی، ۲۲ درصد مربوط به مسمومیت با مواد اعتیاد آور، 20/7 درصد مسمومیت با مواد شیمیایی، 16/2 درصد مربوط به مسمومیت با گزش جانداران سمی، 1/9 درصد مسمومیت با مواد غذایی و ۷ درصد نیز مربوط به مسمومیت با قارچ‌ها و گیاهان سمی بوده است.
✅ طی شش ماهه ابتدای امسال چطور؟
در شش ماهه اول سال جاری، آمار کل مسمومیت‌ها در کل کشور ۱۲۸ هزار و ۵۵۹ نفر بوده است که از این تعداد 34/1 درصد مربوط به مسمومیت‌های دارویی، 21/9 درصد مربوط به مسمومیت با مواد اعتیاد آور، 21/2 درصد مربوط به مسمومیت با گزش جانداران سمی، 19/7 درصد مربوط به مسمومیت با مواد شیمیایی، 2/1 درصد مربوط به مسمومیت با مواد غذایی و یک درصد هم مربوط به مسمومیت با قارچ‌ها و گیاهان سمی بوده است.
✅ این مسمومیت‌ها بیشتر در چه گروه سنی ایجاد می‌شود؟
بر اساس آمارهای دریافت شده از بیمارستان‌های مرجع مسمومیت در کشور، به لحاظ پراکندگی سنی مسمومین مراجعه کننده به بیمارستان ۹۰ درصد بزرگسال و ۱۰ درصد آنها کودکان زیر ۱۲ سال بوده‌اند و از نظر جنسیتی نیز از این بین ۶۰ درصد از مراجعه‌کنندگان مرد و ۴۰ درصد زن بوده‌اند. البته قائل ذکر است بیشتر مرگ ناشی از مسمومیت در کشور ما در مردان اتفاق می‌افتد.
به طوری که به نقل از سازمان پزشکی قانونی کشور ۷۸ درصد از موارد مرگ ناشی از مسمومیت در مردان و ۲۲ درصد آن در زنان رخ می‌دهد. موضوع دیگر اینکه ۴۴ درصد مسمومیت‌ها تعمدی و ۵۶ درصد مسمومیت‌ها اتفاقی می‌باشد.
✅ میزان مسمومیت‌ها در سطح استان قزوین کاهش یافته است یا افزایش؟
در سال ۱۴۰۲ طبق گزارشات چهار هزار و ۹۸۲ مورد مسمومیت داشتیم که بر اساس آمار موجود تعداد مسمومیت‌ها در سال گذشته، حدود یک درصد بیشتر بوده است اما در مجموع می‌توان گفت میزان آن تقریبا سیر ثابتی داشته است.
✅ آماری از میزان مسمومیت‌های رخ داده در استان طی سال گذشته و امسال ارائه می‌دهید؟
در سال گذشته پنج هزار و ۵۸ مورد مسمومیت در استان رخ داده که از این تعداد ۳۸ درصد مسمومیت با مواد شیمیایی، ۳۱ درصد مسمومیت‌ها مربوط به مسمومیت دارویی، ۲۵ درصد مربوط به مسمومیت مواد اعتیادآور و حدود چهار درصد ناشی از گزیدگی بوده است.
از ابتدای سال جاری نیز دو هزار و ۳۹۵ مورد مسمومیت در سطح استان داشته‌ایم.
✅ از این تعداد چند مورد منجر به فوت شده است؟
در سال گذشته با زحمات کادر درمان فوریت‌ها و مراکز مسمومیت استان که مرکز آموزشی درمانی بوعلی برای بزرگسالان و مرکز آموزشی درمانی قدس برای اطفال است، ۵۴ مورد یعنی حدود یک درصد از موارد ارجاعی منجر به فوت شده است.
✅ در راستای کاهش میزان مسمومیت، توصیه‌ای اگر به مردم دارید؛ بفرمایید..
استفاده از پاک‌کننده‌هایی مثل جوهرنمک، مواد شوینده و لکه بر، لوله بازکن، لاک‌پاک‌کن، سموم حشره‌کش و جونده‌کش، تینر، ضدیخ، بنزین و نفت خطرناک بوده و این مواد در صورت بلعیده شدن و تماس با پوست و چشم یا تنفس، بسیار سمی هستند. بنابراین هنگام استفاده از شوینده‌ها و پاک‌کننده‌های شیمیایی، پنجره‌ها را باز کنید تا هوا خوب در محیط جریان داشته باشد. بسیاری از این ترکیبات بخارهای سمی ایجاد می‌کنند که به مخاط دهان، بینی و ریه صدمه می‌زنند.
مورد دیگر این است که روزهای سرد سال، فصول رایج برای مسمومیت با مونوکسیدکربن است که به قاتل خاموش معروف است؛ اگر گریزی به آمار بزنیم؛ در سال ۱۴۰۳، 8/7 درصد و در پنج ماهه اول سال جاری، شش درصد مرگ‌های ناشی از کل مسمومیت است. مسمومیت ناشی از مونوکسیدکربن به دلیل استفاده از وسایل گرمایشی گازسوز مانند بخاری، آبگرمکن و پکیج، در کشور ما بسیار شایع است. این درحالی است که با رعایت نکات بسیار ساده در شروع فصل سرما، می‌توانیم خانواده و عزیزانمان را از بروز این مسمومیت محافظت کنیم.
موضوع دیگر اینکه امروزه مسمومیت ناشی از مصرف خوراکی مشروبات الکلی دست‌ساز و تقلبی بسیار شایع است. علایم اولیه مسمومیت با متانول معمولا در عرض چهار – پنج ساعت ایجاد می‌شود که به صورت تهوع، استفراغ، درد شکمی، سردرد، گیجی و خواب‌آلودگی است. معمولا بیماران در این مرحله به پزشک مراجعه نمی‌کنند.
نکته قابل توجه آن است که علائم اصلی مسمومیت با متانول پس از شش تا ۲۴ ساعت آغاز می‌شود. ممکن است فرد دچار اختلال بینایی مانند تاری دید، دید برفکی، تغییر میدان بینایی، ترس از نور، دوبینی و حتی کوری کامل شود. بعد از گذشت ۲۴ ساعت، وضعیت بالینی فردی که با متانول مسموم شده است، هر ساعت بدتر می‌شود. تشنج و اغما از دیگر علایم مسمومیت با متانول است که می‌تواند منتهی به مرگ شود. توصیه می‌شود در صورت مشاهده علائم اولیه در فردی که به نوعی با الکل و متانول در تماس بوده است، فرد مسموم هرچه سریعتر به مراکز درمانی منتقل و اقدامات درمانی برای رفع سمیت و تثبیت بیمار صورت پذیرد.
بر اساس اعلام سازمان پزشکی قانونی کشور، در سال گذشته، 6 درصد و در پنج ماه اول سال جاری؛ 5 درصد از مرگ و میرها به دلیل مسمومیت با الکل‌ها اتفاق افتاده است.
لحظات اولیه پس از بروز مسمومیت، برای نجات فرد مسموم حیاتی می‌باشند. بلافاصله پس از برخورد با فرد مسموم با تلفن 190 و یا 115 تماس بگیرید.
✅ و کلام آخر …
هموطنان گرامی می‌توانند سوالات دارویی خود و همچنین نحوه برخورد با فرد مسموم پیش از رسیدن به مراکز درمانی را به صورت تلفنی از مراکز اطلاع‌رسانی داروها و سموم با شماره تلفن 190، داخلی 3 – کد2 در میان بگذارید.
