«منطق واقعیت در نگارگری ایرانی» بررسی میشود
- شناسه خبر: 1169
- تاریخ و زمان ارسال: 23 شهریور 1401 ساعت 12:16
- بازدید :
به گزارش ولایت، چیتسازها در این برنامه که امشب ساعت 22 به صورت لایو از اینستاگرام پخش میشود با محمد محمدی به گفتوگو خواهد پرداخت.
در توضیح این برنامه نوشته شده است: با تأکید بر مکتب هرات پسین زینالدین واصفی نویسنده و شاعر دورهی تیموری در کتاب خود «بدایع الوقایع» میگوید کمالالدین بهزاد صورت امیرعلی شیر نوایی را به نگاره آورد «آنچنان که باغچهای آراسته مشتمل بر درختان گوناگون و بر شاخسارش، مرغان خوش صورت بوقلمون (رنگارنگ) و بر هر طرف جویبارها جاری و گل بنهای شکفتهی زنگاری و صورت مرغوب، میر آن چنان که تکیه بر عصای زده، ستاده …. چون حضرت میر آن صورتها را مشاهده و ملاحظه نمود .. روی به حضار مجلس کرد و گفت: عزیزان را در تعریف و توصیف این صحیفهی لازم التشریف به خاطر چه میآورد؟ مولانا فصیحالدین که استاد میر و از جملهی مشاهیر خراسان بود فرمود که: مخدوما من این گلهای شکفتهی رعنا را که دیدم، خواستم که دست دراز کنم و گلی برکنم و بر سر دستار خود مانم. مولانا صاحب دارا که مصاحب و رفیق میر بود گفت: مرا نیز این داعیه شده بود؛ اما اندیشه کردم که مبادا دست دراز کنم و این مرغان از سر درختان پرواز نمایند».
آیا امیرعلی شیر نوایی که بهزاد را «اسپ با زین و لجام و جامهی مناسب انعام فرمودند» تصویر یا نگاره را واقعی میدانست؟ یا یکی از حضار که میخواست عصا را از نگاره برگیرد و در دهان دیگری بزند، چه تصوری از عصا داشت؟ از این روایتها در تاریخ بسیار است، اما آیا در این روایتها برداشت مردم دوران از «واقعیت» به گونهای بوده که همین اندازه همخوانی با جهان بیرونی برایشان بسنده بوده یا همچون روایت غالب امروز، آنها به هیچ رو قصد همخوانی با جهان بیرونی نداشتهاند؟ یا دستکم این واقعیت را در ساحتی دیگر میان زمین و آسمان، در عالم مثال تجسم میکردند؟ این تصور مرسوم از جهان نقاشی ایرانی از کجا میآید؟ چه کسانی آن را برساختهاند؟ چقدر صحیح است و تأثیرات آن بر نقاشی و هنر امروز ما چیست؟ آیا ویژگی اصلی نقاشی ایرانی دوری از واقعیت به هر مفهومی است، چنانکه سنتگرایان در حوزه هنرهای تصویری ادعا میکنند. آیا این واقعیتگریزی جزو ویژگیهای اصلی هر نقاشیای که در صدد داشتن هویت ایرانی هست بهشمار میرود؟ این پرسشها دستمایهی گفتوگوی مهدی چیتسازها با محمد محمدی خواهد بود.