توسعه آمایشمحور قزوین؛ خیلیدور خیلینزدیک
- شناسه خبر: 23677
- تاریخ و زمان ارسال: 14 آبان 1402 ساعت 07:30
- بازدید :
آرش صالحی ـ با توجه به اینکه موضوع توسعه افقی استان قزوین در حوزههای صنعتی و کشاورزی و افزوده شدن زمینهای زیرکاربری در شرایط کمآبی همواره یکی از بحثهای پرچالش استان قزوین بوده، با این حال به نظر میرسد که مدیریت عالی استان قزوین در دولت سیزدهم عزم جدیتری برای پیادهسازی نگاه آمایشی و محیط زیستمحور در دوره جدید دارد و به همین خاطر اصرار مدیریت استان بر افزایش نرخ بهرهوری آب در قالب طرحهایی مانند بازار آب و همچنین عدم مساعدت با طرحهای صنعتی پرآببر از جمله صنایع فولادی میتواند گواهی بر این مدعا باشد. هر چند برخی کارشناسان هم معتقدند که این رویکرد هنوز در سطح دستگاههای اجرایی تابعه مدیریت استان قزوین به صورت جدی متبلور نشده و هنوز بسیاری از قولها برای توسعه صنایع کمآببر و هایتک در حد حرف و معطل جذب سرمایهگذارانی کاربلد و متخصص است.
لزوم بازبینی مبتنی بر نگاه توسعهای به حوزه کشاورزی
استاندار قزوین در گفتوگو با خبرنگار ولایت با اشاره به طرحهای توسعه کشت محصولات کشاورزی راهبردی اظهار داشت: اینجا شورای برنامهریزی استان است که در آن منافع استان قزوین به شکل جمعی و کامل در نظر گرفته شود و وجود چنین ساختاری اقتضایش این است که نگاه بخشی به موضوعات نداشته باشیم.
محمدمهدی اعلایی با تأکید بر لزوم بازبینی مبتنی بر نگاه توسعهای به حوزه کشاورزی استان اضافه کرد: بسیاری از طرحهای توسعه افقی و عمودی در فضای کشاورزی استان قزوین ممکن است که بر منافع عمومی استان و مردم خیلیمنطبق نباشد.
وی با اشاره به تولید شیر در استان قزوین ادامه داد: یکی از پرمصرفترین محصولات کشاورزی که در استان ما کشت میشود، ذرت علوفهای است که بخش عمدهای از کشت دوم تابستانه محسوب میشود. این محصول مورد مصرف دامداریها برای تولید شیر قرار میگیرد.
استاندار قزوین با بیان اینکه سرانه تولید شیر در استان قزوین 3 برابر میانگین کشوری است، تصریح کرد: این تولید شیر 2 مزیت دارد که یکی ایجاد ارزشافزوده برای استان قزوین و دیگری اشتغال است. این واحدهای لبنی که از مالیات معاف هستند و بیشتر تولید شیر هم توسط کارخانجات بزرگمقیاس انجام میشود که بیشتر گردش مالی آنها بیرون از استان است.
اعلایی یادآور شد: افرادی هم که در این کارخانههای بزرگ مشغول به کار میشوند، در گذشته بیشتر افراد بومی بودند، ولی در آینده بیشتر اتباع در این واحدها مشغول خواهند شد؛ با توجه به اینکه در بخش تولید و صنعت همین الان با کمبود کارگر مواجه هستیم. در ضمن این واحدهای تولیدی هم به شکلی نیستند که اقشار تحصیلکرده ما را به سر کار ببرند و نسبت اشتغال تحصیلکردهها به کارگر در این واحدها خیلیکم است.
وی با اشاره به برنامه جهادکشاورزی برای افزایش تولید شیر تا افق سال 1405 گفت: این توسعه خیلیمنطبق بر منافع استان قزوین نیست و اتفاقاٌ باید با دستگاههای بالادستی (وزارت جهاد کشاورزی) رایزنی کنیم که این اتفاق در سطح استان قزوین نیفتد. به نظر من ارتقای تولید شیر موجب توسعه استان قزوین نیست.
اعلایی با بیان اینکه در این حوزه باید ضریب تبدیل آب به درآمد را درنظر بگیریم، افزود: در حوزه تولید ذرت علوفهای هم این مشکل را داریم و ضریب تبدیل آب به درآمد در تولید پسته با تولید ذرت علوفهای قابل قیاس نیست. به زودی در شورای برنامهریزی باید تعیین کنیم که موانع مدیریت مصرف آب و احیای دشت قزوین چه مواردی هستند و چه دستگاههایی باید کمک کنند تا این موارد را به دستگاهها ابلاغ کنیم و به آنها دستور دهیم چه کارهایی باید انجام دهند.
توسعه افقی کشت در دستور کار جهادکشاورزی نیست
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان قزوین هم در گفتوگو با خبرنگار ولایت با بیان اینکه در حوزه تولید ذرت علوفهای و گندم دنبال توسعه افقی کشت نیستیم، گفت: هدف ما این است که با افزایش بهرهوری تولید ذرت علوفهای را از 54 تن در هکتار به 65 تن در هکتار برسانیم. بنابراین مساحت تابع تولید الگوی کشت و حق ندارم که مساحت کشت را افزایش دهم.
محمدحسین عطایی اضافه کرد: در مورد تولید شیر هم ظرفیتهای جامانده را حساب کردیم که پیشتر برای اجرای این طرحها آب تخصیص و تأمین شده، ولی این واحدهای تولید شیر و محصولات لبنی هنوز فعال نشدهاند.
وی ادامه داد: در هر صورت به دنبال ارتقای بهرهوری کشت و تولید محصولات زراعی در واحد سطح هستیم، با این حال ممکن است به نقطهای برسیم که به آن اصطلاحاً طرح «نکاشت» میگوییم.
عطایی یادآور شد: با توجه به اینکه در طرح الگوی کشت برای ما سهمیه خاصی در تولید ذرت علوفهای تعیین شده، با این حال اگر ببینیم که اجرای این طرح با احیای دشت قزوین و تعادلبخشی به مصرف منابع آبی استان قزوین در تضاد است، میزان آن را به نصف کاهش دهیم.
فرمانده قرارگاه امنیت غذایی استان قزوین با اشاره به راهاندازی کارگروه احیا و پایدارسازی دشت قزوین تصریح کرد: میتوانیم در این کارگروه همه سهمیههای کارشناسی برای افزایش کشت محصولات راهبردی را روی میز بگذاریم و بررسی کنیم و در نهایت ممکن است به طرح نکاشت برسیم و اگر جمعبندی کارشناسی این بود، اصولاً کاشت ذرت علوفهای را کنار میگذاریم.
عطایی افزود: گوجهفرنگی و هندوانه هم دیگر محصولات آببر ما هستند که میتوانیم در نتیجه تصمیمات کارگروه احیا و پایدارسازی دشت قزوین کاشت آنها را کنار بگذاریم. با این حال از مدیریت استان قزوین میخواهیم که در این بخش به ما کمک کند و باید در این بخش به ما فرصت داده شود و جلسه تخصصی به آن اختصاص یابد.
وی با بیان اینکه زودتر از این جلسات به بخش بهرهوری آب اهمیت دادیم، اما به این بحث دقت نشده است، ادامه داد: در ضمن بهرهوری تولید شیر در کارخانجات و واحدهای لبنی بزرگمقیاس استان قزوین بالاست و باید از چنین واحدهایی تقدیر کنیم و مورد حمایت قرار دهیم.
عطایی خطاب به استاندار قزوین که خواستار برخورد پیشگیرانه با کشتهای آببر شد، تصریح کرد: در طراحی مکانیزم این برخورد شما به ما کمک کنید که با آن روش جلو برویم.
بارگزاری بیش از حد صنایع در دشت قزوین
معاون اقتصادی و توسعه منطقهای استاندار قزوین هم در گفتوگو با خبرنگار ولایت با بیان اینکه در حوزه صنعت و کشاورزی با بارگزاری بیش از حد واحدهای تولیدی در دشت قزوین روبهرو شدیم، گفت: بنابراین سیاست ما در این حوزه اجرای سند آمایش سرزمینی و تمرکززدایی از بارگزاری صنایع و توسعه شهری است.
علی رحمانی اضافه کرد: سند آمایش سرزمینی به ما حکم میکند که امکانات خود را از شهر قزوین و پیرامون آن جمعآوری کرده و به نقاط دیگر استان قزوین مانند شهرستان بوئینزهرا ببریم تا شاهد تمرکز بیش از حد در شهرستان قزوین نباشیم، با این حال بودن یک کلانشهر در قزوین از نظر جذب سرمایه و خدمات به سود ماست.
وی ادامه داد: بنا بر استانداردهای موجود در حوزههایی مانند بهداشتی و شهری تا زمانی که جمعیت شهر قزوین به یکمیلیون نفر نرسد، خودبهخود استان ما از برخی امکانات مانند پزشک متخصص و سایر زیرساختهای رفاهی محروم میشود، در حالی که سند آمایش عکس این موضوع را به ما دیکته میکند.
رحمانی یادآور شد: بنابراین هنر مدیریتی این است که روی خط ترسیمشده بین نگاه آمایشی و نگاه توسعهمحور حرکت کنیم و طوری عمل کنیم که هم از نظر زیستمحیطی آسیب نبینیم و هم توسعه شهری و خدماتی استان قزوین را با چالش روبهرو نکنیم.
لزوم تعادلبخشی به نگاههای آمایشی و توسعهمحور
در نهایت به نظر میرسد استان قزوین به دلیل نزدیکی به پایتخت و حجم مراجعه سرمایهگذاران چارهای جز توسعه حجم زیرساختهای خدماتی ندارد و از طرفی هم برای زیست پایدار مردمان خود نیازمند نگاه آمایشی است. بنابراین هنر مدیریت استان قزوین باید تعادل بخشیدن به این دوگانگی باشد و صدالبته جمع نقیضین کار پرچالشی است که اگرچه سالها معطل مانده، اما چارهای برای عبور از آن نیست و این صورتمسئله باید سالها بعد از پاک شدن پاسخ داده شود.