مروری بر کتاب: «اخبار عارف قزوینی در مطبوعات؛ از دوره قاجار تا عصر حاضر»

محسن جلیلوند؛ کارشناس منابع اداره کل کتابخانه‌های عمومی استان قزوین

کتاب «اخبار عارف قزوینی در مطبوعات» تألیف مهدی نورمحمدی؛ منبع تحقیقی مستند به‌شمار می‌رود که با جست‌وجو و تفحص در روزنامه‌ها و مجلات، از دوره قاجار تا عصر حاضر، کوشش کرده تا هر آنچه را که از اخبار و مطالب در رابطه با عارف قزوینی در مجلات نوشته شده، در یک‌جا گردآوری کند. به‌دلیل بکر بودن بسیاری از مطالب کتاب و در واقع، اکتشافی‌بودن آن‌ها، این کتاب سرشار از اطلاعات و داده‌های جدید و فراموش‌شده درباره عارف قزوینی و معاصران اوست و زوایای پنهانی از زندگی او را که تاکنون از دید پژوهشگران مخفی مانده یا کمتر به آن‌ها توجه شده، آشکار می‌کند.

محتوای فصول کتاب شامل «اشعار و تصنیف‌های عارف»، «نوشته‌های عارف»، «اعلان و اخبار کنسرت‌های مربوط به عارف»، «اعلان و اخبار مربوط به دیوان عارف»، «نوشته‌ها و اشعار دربارۀ عارف»، «نوشته‌ها دربارۀ مرگ عارف»، «اشعار به یاد عارف»، «خاطراتی از عارف»، «نامه‌های عارف»، «دوستان و معاشران عارف» و «تصاویر و عکس‌های عارف» می‌شود. اطلاعاتی که دربارۀ دوستان نزدیک و معاشران عارف، افرادی چون شکراله قهرمانی، سلیمان‌خان میکده، علی بیرنگ، سیدجلیل اردبیلی، علی‌محمد معمارباشی، محمدباقر شهیدزاده و سیف آزاد در فصل ده کتاب گردآوری شده، ارزشمند و کم‌نظیر است.

باید توجه داشت که مخاطب این کتاب پژوهشگران هستند؛ به این معنا که کتاب سرشار از داده‌های پردازش نشده است که به کار پژوهشگر می‌آید، نه خواننده و مخاطب عام که مثلاً به دنبال یک روایت داستانی و خطی است و می‌خواهد قصه‌ای را از ابتدا تا انتها دنبال کند. در مجموع «اخبار عارف قزوینی در مطبوعات»، کتابی مرجع به حساب آمده که از محتوای غنی برخوردار است و روایت‌ها و داستان‌های جذابی در دل خود دارد که داستان‌نویسان و پژوهشگران تاریخی نیز می‌توانند با استفاده از آن‌ها، آثار داستانی یا روایی مناسبی را تولید کنند.