محمد بهرامی
تقریبا نیمی از سال 1401 را پشت سر گذاشته‌ایم، سالی که بارش بسیار کم آن، مشکلات جدی را در اقصی نقاط ایران به‌وجود آورده است و آن‌طور که سازمان هواشناسی پیش‌بینی کرده است در ماه‌های ابتدایی پاییز هم بارندگی چندانی نخواهیم داشت، بقیه ماه‌ها هم که مشخص نیست چه اتفاقی بیفتد، معلوم نیست بارندگی مناسبی داریم یا نه. اگر بارندگی‌ها در سال آبی آینده مناسب نباشد باید فاتحه کشاورزی و باغداری را در بسیاری از روستاهای قزوین خواند چرا که در سال‌جاری هم که با خشکسالی مواجه بودیم، کشاورزان با هزار مشکل توانسته‌اند باغ‌های خود را حفظ کنند . کمبود آب کشاورزی در روستاها موضوعی جدی است که اگر چاره‌ای برای آن اندیشیده نشود به یک معضل تبدیل خواهد شد. در گذشته هم شاهد بوده‌ایم که کمبود آب و خشکسالی باعث شده که بسیاری از روستاییان، خانه و باغ‌های خود را رها کرده و برای فرار از بی‌آبی به شهرها مهاجرت کرده‌اند، یقینا این اتفاق دوباره تکرار خواهد شد اگر چاره‌ای اساسی برای آن اندیشیده نشود. امسال در بسیاری از روستاها، باغ‌های انگور به‌واسطه تنش آبی، محصول نداده و حتی از بین رفتند و بسیاری از روستاییان امیدوارند تا سال آبی آتی، سال بهتری باشد تا بتوانند درختان و مزارع خود را احیا کنند، اگر این اتفاق نیفتد می‌توان گفت که به نوعی یک فاجعه رخ داده است. نبود آب در روستاها، انگیزه‌ای برای ماندن نمی‌گذارد پس چاره‌ای جز مهاجرت نیست. در سال‌های اخیر چند عامل دست به دست هم داده‌اند تا روستاییان شرایط خوبی را تجربه نکنند که نخستین آن سرمای بهاره و ازبین رفتن محصولات است، عامل دوم بارندگی‌های کم است و عامل سوم سیل‌های بی‌موقع که روستاییان را غافلگیر کرده و مستاصل می‌کند . اگر تا چند سال پیش نیاز اصلی روستاییان داشتن آب آشامیدنی سالم و بهداشتی بود، اکنون با شرایط به‌وجود آمده به آب کشاورزی نیز نیاز دارند البته که تامین آب کشاورزی، چندان هم دشوار نیست و نیازمبرم به حفر چاه هم ندارد فقط اندکی هزینه می‌خواهد که دولت باید آن را تامین کند. معمولا در بسیاری از روستاها، رودخانه‌های فصلی وجود دارند که در فصل بهار به اندازه کافی آب دارند فقط مشکلشان این است که سطح آب آنها از سطح باغ‌ها و مزارع پایین‌تر است و باید با پمپاژ، آب را به آب‌بندها و باغ‌ها رساند . وقتی وفور آب کشاورزی را داشته باشیم و زمین‌ها برای مدت سه ماه مدام آب بخورند، چشمه‌های در مسیر باغ‌ها نیزدوباره جوشان می‌شوند و خطر تهدید خشکسالی تا حدود زیادی رفع می‌شود. این کار شدنی است اگر مسئولین کمی همت و اراده داشته باشند که بخواهند روستا و روستاییان را از چالش بی‌آبی نجات دهند. یقینا اگر قرار باشد روستاییان به شهرها مهاجرت کنند، هزینه خدمات‌دهی به آنها بسیار بیشتر از رساندن آب رودخانه‌ها به باغهای‌شان است. امیدواریم با تدابیر اینچنینی، دوباره شاهد آبادی روستاها باشیم و سالهای کم بارش را هم بسلامت پشت سر بگذاریم.