آرش صالحی ـ بخش طارمسفلی استان قزوین که دومین قطب تولید زیتون در کشور است، از کمبود شدید آب کشاورزی در مجاورت رودخانه شاهرود و همچنین از معضل راههای خاکی و ناایمن رنج میبرد. این بخش که از توابع شهرستان قزوین است، یکی از نواحی مهم استان و کشور در حوزه کشاورزی و باغداری به حساب میآید. چرا که این بخش به تنهایی دومین تولیدکننده زیتون در کشور و دومین قطب تولید زغالاخته در استان قزوین است. با این حال شیبدار بودن اراضی باغی طارم سفلی و همچنین معضل جادههای خاکی، ناایمن و پرپیچ و خم این منطقه افزایش سرمایهگذاری در باغهای این منطقه را با چالش جدی روبهرو کرده و از سوی دیگر حقابه این بخش از رودخانه شاهرود که 25 میلیون متر مکعب هر سال آب میرود. به خاطر همین مشکلات بسیاری از باغداران به خاطر خشکسالی و خشک شدن باغهای خود در 2 سال اخیر خانهنشین شده و یا به شهر قزوین برای پیدا کردن مهاجرت کردند.
ـ حقابه شاهرود به زمینهای طارم نمیرسد
یک کشاورز طارمی در گفتوگو با خبرنگار ولایت با بیان اینکه باغداری و دامداری بخش عمده اشتغال مردم طارمسفلی را تشکیل میدهد، گفت: نیاز اساسی ما برای کار در این 2 حوزه داشتن آب است که در سالهای اخیر از آن محروم شدیم و بعضی از مواقع به خاطر کمبود آب و خشک شدن مراتع و چمنزارها ناچار هستیم که گاو و گوسفند خود را برای جلوگیری از تلف شدن ذبح کنیم.
غلامعلی حسنلو تصریح کرد: سالهای سال مسئولان به ما قول دادند که با لولههای لاستیکی باغهای شیبدار ما را سیراب میکنند، اما متأسفانه شاهد این هستیم که باغهای الموت از این آبرسانی برخوردار میشوند، اما باغهای زیتون ما به سادگی خشک میشوند. بخش طارم سفلی از رودخانه شاهرود حقابه دارد که نمیدهند البته این آب تا به پاییندست برسد، تمام میشود، این در حالی است که رودخانه شاهرود در حال حاضر کمآب شده است.
وی با اشاره به اینکه طارم قطب کشاورزی استان است، اما کشاورزان پاییندست این منطقه ضرر 100 درصدی در کشت محصولاتی مانند زیتون، انار و برنج را متحمل میشوند، افزود: متأسفانه محصول گوجه فرنگی این منطقه در حدود کیلویی 5 هزار تومان خریداری شده و در بازار 7 هزار تومان به فروش میرسد و این پایین بودن قیمت خسارت جبرانناپذیری برای کشاورزان است.
حسنلو با بیان اینکه مردم طارم باید حقابه خود را از 22 رودخانه فصلی بگیرند که آن هم از طریق احداث سد معیشتی و سد مخزنی امکانپذیر است که متاسفانه این موضوع تا به حال تحقق پیدا نکرده، تصریح کرد: متاسفانه برخی سدهای این منطقه که نقش تنظیمی دارند، به دلیل اختصاص نیافتن بودجه به خواب رفتهاند.
ـ باغهای زیتون طارمسفلی چشمانتظار آب شاهرود هستند
بخشدار طارمسفلی هم در گفتوگو با خبرنگار ولایت با بیان اینکه زیتون محور فعالیتهای اقتصادی در طارمسفلی محسوب میشود، گفت: در این بخش حدود 10 هزار هکتار باغ زیتون داریم که سالانه بین 15 تا 20 هزار تن دانه زیتون تولید میکنند. با این حال مشکلی که در چند سال اخیر گریبان طارمیها را گرفته، کمبود شدید آب است که منجر به افت کمی و کیفی تولید زیتون میشود.
رضا حسنی اضافه کرد: کمآبی و بیآبی باغهای زیتون منطقه طارم در حالی اتفاق میافتد که رودخانه پرآب شاهرود در یکقدمی ما قرار دارد، اما بیشتر حقابه آن به روستاهای استان گیلان میرود و سهم ما از آب شاهرورد خیلیکم است. در حالی که اقتصاد 45 روستای استان قزوین که در منطقه طارم سفلی هستند، وابسته به باغداری و زیتونکاری است.
وی با ذکر اینکه در طارمسفلی حدود 3 هزار نفر باغدار زیتون داریم، ادامه داد: با توجه به وضعیت فعلی قیمت روغن و محبوبیتی که روغن زیتون و خود میوه زیتون میان مردم ایران دارد، باید به ظرفیت تولید زیتون در طارمسفلی اهمیت داده شود و منابع تولید این محصول به ویژه آب کشاورزی در زمان مناسب تامین شود تا محصولات باغداران نابود شود.
ـ جاده سیردان به آلتینکش از بودجههای سفر ریاستجمهوری تکمیل شود
این مقام مسئول همچنین راه و جادههای خطرناک را از مشکلات روستانشینان طارمی برشمرد و گفت: در کل استان قزوین جادهها و مسیرهای مواصلاتی طارم بدترین وضعیت را دارند. به طوری که در روزهای پربارش و فصل زمستان خیلی از افراد جرات نمیکنند که به این منطقه سفر کرده و حتی نزدیکان خود را ببینند.
حسنی افزود: در کل میزان محرومیت در روستاهای طارمسفلی بالاست و با توجه به زمینههای مهم سرمایهگذاری در این منطقه در وهله نخست باید مشکلات آب کشاورزی و همچنین محورهای مواصلاتی آن رفع شود.
وی ادامه داد: احداث و تکمیل جاده سیردان به آلتینکش یکی از مطالبات بزرگ مردم این منطقه است که مردم 2 سال است منتظر اجرای این پروژه هستند و با توجه به اعتبارات خوبی که به حوزه راهسازی در سفر ریاستجمهوری اختصاص یافته، امیدواریم بتوانیم این مسیر محوری را بازسازی کنیم تا بخش اعظم مشکلات تردد بین روستاهای طارمسفلی رفع شود.
حسنی یادآور شد: توسعه محورهای مواصلاتی منطقه طارم میتواند به توسعه کشاورزی و باغداری این منطقه هم در ابعاد مختلف کمک کند و باید زیرساختهای جادهای در بخش طارم سفلی احیا شود.
ـ تامین آب آشامیدنی بهداشتی و آب کشاورزی مشکلات اصلی اهالی طارم هستند
نماینده مردم قزوین، آبیک و البرز در مجلس هم در گفتوگو با خبرنگار ولایت با اشاره به بازدید خود از 7 روستای بخش طارمسفلی گفت: تأمین آب آشامیدنی بهداشتی و آب کشاورزی مشکل اصلی اهالی طارم است که باید شرکتهای آب منطقهای، آبفا و سازمان جهاد کشاورزی هر چه زودتر نسبت به رفع این مشکل اقدام کنند.
لطفا... سیاهکلی با ذکر اینکه امروز هزاران هکتار اراضی این منطقه نیمهخشک فاقد آب بوده است، اضافه کرد: با توجه به اینکه سالانه صدها میلیون متر مکعب آب در این حوزه تولید و وارد استان پر آب گیلان میشود، اما مردم این مناطق کمترین سهم آب را برای توسعه باغها در حاشیه رودخانه، رونق تولید و اشتغال دارند.
وی ادامه داد: قزوین با وجود داشتن رودخانههای پرآب، آب شرب خود را از منابع زیرزمینی تأمین میکند که این هم در نوع خود جالب توجه است و کمتر استانی در این شرایط قرار دارد که البته نمایندگان استان قزوین در این بخشها ورود کرده و بارها طی نامهها و مذاکرات شفاهی در صدد اختصاص بیشتر آب شاهرود به استان بودهاند که فعلاً مدیران ارشد وزارت نیرو در این حوزهها هم خود را به خواب زدهاند.
ـ50 تا 60 درصد حقابه طارمیها تخصیص نمییابد
نماینده مردم قزوین در مجلس در بخش دیگری از این گفتوگو با بیان اینکه 25 میلیون متر مکعب از آب رودخانه شاهرود حقابه منطقه طارم است، گفت: در شرایط کمآبی منطقه طارم 50 تا 60درصد حقابه بخش طارمسفلی از رودخانه شاهرود تخصیص نیافته که این مسئله نادیده گرفتن حق واقعی مردم منطقه است.
سیاهکلی افزود: بعد از گذشت 12 سال قرار است خط لوله انتقال آب از شاهرود بهسازی و مرمت شود، اما نبود اعتبار راه را سد کرده است. متأسفانه بهسازی خط انتقال تنها 3 کیلومتر در سال 96 اجرا و مقرر شد که 50 درصد تعمیر توسط جهاد کشاورزی انجام شود که این میزان به اتمام رسیده، اما مابقی آن باید توسط سازمان مدیریت و برنامهریزی انجام شود.
وی یادآور شد: قولهایی به مردم طارمسفلی از زبان مدیران مربوطه در سفرها دادیم، اما مشاهده میشود برخی مصوبات همچنان زمین مانده است و مردم از اجرا نشدن مصوبات این سفرها گلایه دارند.
سیاهکلی اجرا نشدن مصوبات و قولها از سوی مدیران را مصداق بارز ترک فعل دانست و تصریح کرد: اگر مدیران خاطی اقدامی برای تحقق وعدهها انجام ندهند، به سرعت با دیوان محاسبات، سازمان بازرسی و دادستانی نامهنگاری کرده و تخلف ترک فعل آنها را گزارش میکنیم.
ـ وقف آب برای مقابله با کمآبی
مدیرکل دفتر روستایی استانداری قزوین هم از وقف آب در طارمسفلی برای رفع نیازهای مردم و کشاورزان خبر داد و گفت: وقف آثار ارزشمندی در زندگی دنیوی و اخروی انسانها دارد و اگر نیت واقف در خصوص حل مشکلات اساسی مردم باشد، بیشک اثرات بسزایی در اشاعه فرهنگ وقف و رضایتمندی مردم خواهد داشت.
لیلا غریب افزود: با توجه به کاهش نزولات آسمانی و بارشها در کشور بسیاری از روستاها در زمینه تامین آب شرب و کشاورزی دچار مشکل شدهاند و در حال حاضر تعدادی از روستاها در استان قزوین از کمآبی رنج میبرند. لایروبی قنوات و چشمههای روستایی، احداث مجتمعهای آبرسانی، تامین آب از سد و رودخانهها و «وقف آب» از راهکارهای تأمین آب مورد نیاز روستاییان به شمار میروند که به طور ویژه در حال پیگیری برای اجرای این راهکارها هستیم.
وی تصریح کرد: با توجه به خشک شدن بسیاری از چشمهها و منابع آبی در بخش طارم سفلی گروهی از باغداران و کشاورزان روستای اردک تصمیم گرفتند چشمه شخصی خود را که منبع تامین آب کشاورزی و باغات خود بود را جهت تامین آب شرب و کشاورزی روستا وقف کنند.
ـ شهرستان شدن طارمسفلی راهکار اساسی حل مشکلات است
یکی از مطالبات قدیمی مردم طارمسفلی با توجه به وسعت این منطقه تبدیل آن به شهرستان است که اگر این مطالبه محقق شود، با تخصیص بودجههای شهرستانی و دایر شدن ادارات جهاد کشاورزی، آب منطقهای و راهداری بخش زیادی از معضلات اهالی طارم سفلی رفع شده و کشاورزی و باغداری در این ناحیه احیا میشود.