م. برومند
ابراهیم بوذری خوشنویس و موسیقیدان معاصر در سال 1274 در روستای کرود طالقان به دنیا آمد. وی نسبتی و سببی با مرحوم حاج شیخ محمد آقا بوذری طالقانی امام جماعت و پیشنماز پیشین در مسجد سپهسالار تهران خویشاوند بود. به تهران که آمد به دنبال تحصیلات فقه رفت و بنابر نوشته حبیب‌ا... نصری‌فر، در منزل شیخ محمدآقا بوذری طالقانی، مدرس مدرسه سپهسالار، اقامت گزید. ادبیات فارسی و عربی و فقه و اصول را نزد شیخ مسیح اوانکی (ایوانکی)، آیت‌ا... سیدابوالقاسم کاشانی، حاج میرزا خلیل کمره‌ای و حاج علی شوشتری فرا گرفت و از او اجازه نامه رسمی در امور حسبیه دریافت کرد. (مردان موسیقی سنتی و نوین ایران، ج 2) در هر سه خط تبحر داشت و مدت ها به فرمان‌نگاری و خوشنویسی احکام در مجلس شورای ملی سابق اشتغال داشت و نیز سال‌ها کارشناس رسمی خطوط در وزارت دادگستری بود. بوذری آثار متعددی را در زمینه کتابت از خود به جای گذاشته است که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به: «ملخص مثنوی»، «منتخب دیوان سعد سلمان»، «جلد اول جوامع الحکایات»، «پارسی نغز»، «تاریخچه آب شیراز»، «وقف نامه بیمارستان نمازی شیراز»، «وقف نامه موقوفات مسجد فخرالدوله»، «جزوه‌های قرآن چاپ معروف به حاج ضیاء الدین»، «ارمغان پاک»، «دیوان حافظ»،«کتیبه آرامگاه سعدی»، «کتیبه شاه خلیل‌ا... در یزد»،«کتیبه رو به تهران دروازه قرآن شیراز به خط ثلث» و یک سری کتاب‌های درسی سال‌های مختلف دبستان و دبیرستان اشاره کرد. از او می‌توان به عنوان یکی از خوشنویسان مطرح زمانه‌ی خود یاد کرد که آثار به جای مانده از وی به خوبی گواه تبحرش در هنر خوشنویسی است. تولد در یک خانواده مذهبی سبب شد تا از همان دوران کودکی به سمت هنری آیینی و مذهبی تعزیه یا شبیه‌خوانی گرایش پیدا کند. رنگ صدا و سبک خوانش او را شبیه اقبال السلطان قزوینی می‌دانند. بوذری خود نیز به شاگردی و پیروی از سبک اقبال اذغان دارد و در ردیف آوازی که از او به جای مانده است به خوبی می‌توان به این موضوع پی برد. بوذری از همان کودکی با موسیقیدانان بزرگ اواخر عهد مظفری آشنایی یافت و علاقه‌مند به هنر تعزیه‌خوانی شد. از این رو مدتی نزد تعزیه‌خوان بزرگ آن زمان، اقبال آذر ظرائف تعزیه‌خوانی و ردیف‌های آوازی را فرا گرفت (خالقی، بخش 1، ص 353؛ مشحون، ج 2، ص 662)؛ چندی نیز از تعالیم شیخ حبیب‌ا... شمس‌الذاکرین کاشی (خالقی، بخش 1، ص 358) و میرغرای تعزیه خوان بهره برد و به گفته‌ی خود پس از اقبال، از میرغرا (میرغرا) تاثیر زیادی گرفته است. بوذری به واسطه میرغرا بود که با تعزیه‌خوانان معروف وقت چون، حبیب‌ا... اَسْب بَمَردی، میرزا حسینعلی شهریاری و سیدبلال صمغ آبادی که از نام‌آوران تعزیه که عموما قزوینی بودند آشنا شد. بوذری در سنین جوانی تعزیه‌خوانی می‌کرد، اما با افزایش سن و ورود به مشاغل دولتی، از اجراهای جمعی کناره گرفت. وی مدتی نیز ردیف‌های سازی را نزد ابوالحسن صبا آموخت و با تفاوت‌های اساسی اجرای ردیف سازی و ردیف آوازی آشنا شد؛ مدتی نیز نزد حسین طاهرزاده، استاد بلامنازع مکتب آواز اصفهان، درس گرفت. (خالقی، بخش 1، ص 380) بوذری به موازات فعالیت‌های خود در زمینه موسیقی، در دبیرستان‌های مشهور تهران، چون تمدن و اسلام و از 1327 ش در دانشکده معقول و منقول به تدریس و تعلیم خط پرداخت. همچنین برای حفظ و گسترش هنر خوشنویسی، به همراه چند تن از بزرگان خوشنویسی، انجمن خوشنویسان را دایر کرد. وی بیش از سی سال، تا هنگام بازنشستگی در 1341 ش، کارشناس خط در وزارت دادگستری و خطاط رسمی کتابخانه مجلس شورای ملی و اداره مباشرت و دارالانشاء بود. (نصیری‌فر، ج 2، ص 150) بوذری تا سال های پایانی عمر خود مشاور شورای عالی انجمن خوشنویسان و عضو شورای تعیین شایستگی مقام استادی، در این انجمن بود. (علیرضا میرعلی نقی، گفت‌و‌گوی هارمونیک) بخش وسیعی از آثار برجای مانده از بوذری در حوزه هنر خطاطی است. گذشته از عناوین روی جلدِ بسیاری از آثار شنیداری و مکتوب موسیقی، آثاری چون دیوان حافظ، منتخب دیوان سعد سلمان، جلد اول جوامع الحکایات، کتیبه‌های آرامگاه سعدی و شاه خلیل‌ا.. (در تفت)، بسیاری از کتاب‌های درسی دبیرستان‌ها و اسناد و کتاب‌های دیگر به خط اوست (راهجیری، ج 1، ص 142). در همین حال، صفحات و نوارهای بسیاری از اجراهای اصیل موسیقی ایرانی نیز از او برجای مانده است. گرچه بوذری بیشتر به عنوان مدرس هنر خطاطی مشهور است و خود نیز مانند بیشتر اساتید قدیم موسیقی مایل نبود که در جامعه به عنوان موسیقیدان شناخته شود، با این همه مقام او در موسیقی کمتر از خطاطی نیست. بوذری در موسیقی نیز همانند خطاطی، پایبند سرسخت اصول سنتی قدیم بود. وی با وجود آموختن مکتب آواز اصفهان، نتوانست سبک اقبال آذر و مکتب آواز تبریز را ترک گوید و پیوسته از این مکتب متأثر بود. میرعلی رضا میرعلی نقد پژوهشگر موسیقی معتقد است: «بوذری را نباید نماینده کامل مکتب تبریز دانست، زیرا تقید او به زبان فارسی و شعر کهن و تاثر او از اصول سنتی هنر خطاطی، نوعی انضباط و انسجام در بافت و ساخت سلیقه هنری او پدید آورد که سبک او را از سبک افراد شاخص ترک زبان مکتب تبریز متمایز می‌کند. پیش چشم داشتن اصول صحیح کرسی‌بندی دقیق و مستحکم در خطاطی و مطابق کردن آن با کرسی‌بندی جملات آواز در خوانندگی، با همان دقت و استحکام، ویژگی هنر اوست. او افزون بر استادی در تعزیه‌خوانی، درباره تاریخچه تعزیه و ظرایف آن و نیز در شناخت گوشه‌های مهجور و آوازهای قدیم و علم‌الرجال موسیقی معلومات عمیقی داشت». استاد بوذری در موسیقی و آواز شاگرد ابوالحسن خان اقبال آذر (اقبال السلطان)، سید حسین طاهرزاده و استاد ابوالحسن صبا بود. او در سال 1356 ردیف‌های آوازی موسیقی ایرانی را خواند که ضبط شد این اثر در سال 1390 در قالب 4 سی دی به بازار موسیقی عرضه شد. برخی از فعالیت‌های فرهنگی و هنری وی شرح زیر است: مشارکت در تاسیس انجمن خوشنویسان ایران، عضو شورای تعیین شایستگی مقام استادی در انجمن خوشنویسان ایران، کارشناس خط در وزارت دادگستری، خطاط رسمی کتابخانه مجلس شورای ملی، تدریس و آموزش خوشنویسی در دانشکده معقول و منقول (الهیات) و برخی دبیرستان‌‌های تهران و کارشناس تعزیه در وزارت فرهنگ و هنر. بوذری در بهمن 1365 در تهران درگذشت و در امامزاده عبدا... شهر ری آرام گرفت.