نمای ساختمان بیانگر هویت داخلی آن است
تهیه و تنظیم: ستاره افشار آیا در شما نیز تاکنون احساس خوبی با دیدن یک فضای شهری همچون ساختمان‌های زیبا یا یک خیابان منظم و با صفا ایجاد شده است؟ یا بالعکس تاکنون برایتان اتفاق افتاده که با دیدن یک منظره‌ی ناخوشایند همچون یک ساختمان نیمه‌کاره احساس منفی در شما ایجاد شود؟ بی‌شک پاسخ همه‌ی ما به این سوال بله خواهد بود. همه‌ی ما با مشاهده‌ی مناظر اطرافمان احساس خوب یا بد را تجربه کرده‌ایم و تاثیر آن به وضوح در روح و روان ما مشخص شده است. نمود عینی و ذهنی یک شهر، منظر شهری می‌باشد که بیانگر هویت شهر می‌باشد و دارای ساختاری اجتماعی و فضایی می‌باشد. به بیان دیگر فهم ادراک شده شهروندان از اطلاعات موجود در فضا را منظر شهری می‌گویند. با توجه به نماهای موجود در شهر این ادراک به وسیله حواس درک می‌شوند و مورد پردازش قرار می‌گیرند. به طور کلی منظر شهری از دو قسمت بدنه و کف تشکیل یافته است که نما بخشی از بدنه آن به شمار می‌رود. بنابراین نمای ساختمان‌ها یکی از مهم‌ترین عناصر مناظر شهری به شمار می‌روند. اولین عنصری که بیننده با روبه رو شدن با آن منظر شهری را مشاهده می‌نماید، نما می‌باشد‌. به همین علت است که نماها از اهمیت ویژه‌ای از نظر تاثیرگذاری بر نگرش و رفتار انسان‌ها برخوردار می‌باشند. نمای ساختمان در واقع شخصیت کلی آن می‌باشد و به نوعی هویت داخلی آن را نیز بیان می‌کند. نمای ساختمان‌ها همچون پیراهنی است که شخصیت کالبدی و بصری یک ساختمان را نمایش می‌دهد. این نما ضمن آن‌که منحصر به فرد است باید با بدنه‌ای که کلیت بدنه یک خیابان را تشکیل می‌‌‌دهد هماهنگ و همخوان باشد. در این میان هر ساختمان باید نمایش‌دهنده الگوی غالب نمای ساختمان‌ها و هماهنگی بین آن‌ها باشد تا ماندگاری تصویر ذهنی از محیط را ایجاد نموده و شهروندان را به حضور در فضای طراحی شده ترغیب نماید. مجموعه نماهای ساختمانی کلیتی به نام نمای شهری را تشکیل می‌دهند و در اثر وقوع حضور در فضاهای شهری خاطرات جمعی شهروندان شکل می‌یابد. بنابراین نمای ساختمان دارای قلمروی بصری و زیبایی شناسانه است. قلمروی که در ذهن بیننده جای دارد و حاصل تبدیل عرصه عینی کالبد به عرصه ذهنی است. هماهنگی و همخوانی بدنه ساختمان با در نظر گرفتن الگویی منسجم و شاخص‌هایی روشن برای طراحی قابل دستیابی است. مهمترین شاخص‌های زیبایی شناسانه در طراحی نمای ساختمان عبارتند از وزن، ریتم، هارمونی، هماهنگی، تقارن، تعادل، همگونی، همخوانی و استحکام بصری. لازم است در طراحی نمای ساختمان‌ها اصول و نکات بسیاری را مورد توجه قرار داد که در نظر گرفتن سابقه فرهنگی منطقه یکی از این نکات مهم به شمار می‌رود. همچنین لازم است علاوه بر چشم‌نواز بودن، نما از استحکام بالایی نیز برخوردار باشد. افراد ساکن در هر شهر نیز نسبت به شهر خود تعلق خاطر دارند و زیبایی شهرشان برایشان اهمیت بسیاری دارد از اینرو لازم است تا طراحان نما در طراحی نمای ساختمان‌ها تنها به سلیقه‌ی خود بسنده ننمایند بلکه با توجه به هویت مکان و فرهنگ شهرشان آن را طراحی نمایند. اگر نماهای ساختمانی شهرها با فرهنگ و هنر آن شهر عجین شده باشند، قطعا ظاهر زیبا و هماهنگی نماهای شهری را در شهرها شاهد هستیم. حال اگر بتوان گذرگاه‌های زیبا و آرامش بخش در شهر ایجاد کرد، شهروندان در آن شهر احساس آرامش و نشاط می‌کنند که سبب افزایش بهره‌وری کاری، آرامش فکری، سلامتی روانی و در نتیجه سلامت جامعه خواهد بود. آشفتگی بصری در نمای ساختمان‌ها را می‌توان با کنترل چند کمیت مانند رنگ و جنس، بافت مصالح و میزان شفافیت بنا (درصد شیشه) کنترل کرد و به نوعی انضباط نما و هماهنگی با ساختمان‌های مجاور را برقرار کرد، اما رسیدن به هویت یا شخصیت بخشی نمای ساختمان‌ها از طریق عوامل کیفی امکان‌پذیر خواهد شد. امروز ابتکار عمل به دست کارشناسان و معماران شهر است و سرمایه‌گذاران باید در این زمینه با طراحان همکاری لازم را داشته باشند.