ازدواج و ورود به روابط زناشویی به عنوان یکی از مهمترین و پیچیدهترین روابط انسانی تلقی میشود که سلامت جسم و روان زوجین در گرو کیفیت و میزان کارآمدی روابط در آن میباشد. پیوندی که در رابطهی ازدواج حاصل میشود، میتواند برای طرفین آرامبخش باشد و موجب استواری پایه و بنیان خانواده شود.
زوجین از مشاورههای پیش از ازدواج به منافع زیادی دست پیدا میکنند. زوجهایی که در جلسههای آمادگی برای ازدواج شرکت میکنند، در مقایسه با سایرین، مهارتهای مدیریت ارتباطات و مشکلات، تعهد بیشتر به همسر، نگرش مثبتتر به ازدواج دارند احتمال طلاق میان آنها 70% کمتر است و بالتبع موجب کاهش فرزندان طلاق میشود. بخش زیادی از بزرگسالان کنونی، نسل اول و دوم خانوادههای طلاق هستند. پیامدها و عواقب طلاق در زندگی این افراد و زندگی دوستان و خانوادههایشان مشاهده شده است.
روانشناسان طیف وسیعی از ابزارهایی در دسترس دارند که به کمک آنها میتوانند، ارتباطات بهتر، روش حل و فصل درگیریها و افزایش رضایت از رابطه را به زوجها آموزش دهند.
در همین راستا با "شمن رضایی" کارشناس ارشد روانشناسی و عضو انجمن روانشناسی سلامت ایران هم کلام شدیم.
ـ آشنایی پیش از ازدواج تا چه میزان ضرورت دارد و چه محدودیتهای باید داشته باشد؟
یکی از سوالاتی که ذهن بسیاری از جوانان را مشغول خود کرده، مدت آشنایی ازدواج است. امروزه شاهد طلاق زوجهایی هستیم که مدت زیادی قبل از ازدواج یکدیگر را میشناختهاند و حتی گاه نسبت فامیلی داشتند.
مشکل، زمانی بحرانی میشود که مهمترین خواسته و اهدافشان در ازدواج نادیده گرفته شود. خودمانی شدن زمان آشنایی شاید تا حدی به شناخت بیشتر کمک کند اما باعث بروز مشکلات دیگری میشود. به همین دلیل باید مشخص، هدفمند و کنترل شده باشد.
ـ فواید دوستیهای قبل ازدواج
ـ1ـ کسب تجربه در برخورد با جنس مخالف
ـ2ـ شفاف شدن ملاکهای ازدواج همگام با خودشناسی بهتر
ـ3ـ افزایش مهارت ارتباط عمومی و توانایی اجتماعی
ـ پیامدهای دوستیهای قبل از ازدواج
ـ1ـ غافلگیر شدن از کنار گذاشتن ماسکها
ـ2ـ فعال شدن آتشفشان خاموش به دنبال مشکلات حل نشده در زمان آشنایی
ـ3ـ آشنایی طولانی مدت و بیانگیزه شدن برای ازدواج
ـ4ـ آسیب روانی ناشی از درگیریهای عاطفی
ـ5ـ بیاعتمادی نسبت به یکدیگر
ـ6ـ چشمپوشی از مشکلات و اشتباهات
ـ7ـ تنوع طلبی
دوران پیش از ازدواج دورانی است در آغاز رابطه از 6 ماه و در نهایت تا دو سال به طول میانجامد، این دوره از زندگی، دارای سطح بالایی از عشق، شور و حرارت است، در این دوره، دو طرف برای یکدیگر جاذبه شدیدی دارند، یکدیگر را به وجد میآورند و طرف مقابل خود را شریکی ایدهآل میپندارند.
ـ با توجه به تغییرات جامعه شناختی، چه مواردی قبل از ازدواج باید مطرح شود؟
هر چقدر اطلاعاتتان در مورد مسئلهای بیشتر باشد، آگاهانهتر به سمت آن میروید و طبیعتا تصمیمات بهتری نیز در مورد آن موضوع میگیرید. ازدواج نیز از این قاعده مستثنی نیست.
آگاهی قبل از ازدواج شامل موارد زیر میشود:
ـ1ـ آگاهی از وضعیت خانوادگی
ـ2ـ آگاهی از وضعیت مالی
ـ3ـ آگاهی از اعتقادات
ـ4ـ آگاهی از شرایط اجتماعی و فرهنگی
ـ توصیههای قبل از ازدواج
ـ1ـ صحبتهای قبل ازدواج
ـ2ـ با دوستانش ملاقات کنید
ـ3ـ تن به خواستههای غیرمعقول ندهید
ـ4ـ سعی در تغییر نداشته باشید
مواردی که قبل از ازدواج باید توافق شود
توافقات شخصی که فقط میان شما و همسر آیندهتان قراردارند.
ـ نحوه ارتباط شما با دیگران
ـ (ارتباط با دوستانتان، رفتوآمدهای خانوادگی، نحوه ارتباط شما با محیط کاریاتان)
ـ نوع پوشش
ـ فرزندان
ـ مسائل مالی
ـ توافقات خانوادگی
در طی جلسات خواستگاری و صحبتهای قبل ازدواج خانوادهها با یکدیگر
ـ مدت زمان عقد
میزان مهریه
ـ مراسمات مختلف
ـ جهیزیه
ـ در آشنایی پیش از ازدواج با مطلقهها، میزان گفتوگو چگونه و چقدر باشد چه مواردی مطرح و چه معیاری مطرح شود؟
قبل از ازدواج با یک فرد مطلقه باید ارزیابی کنید، باید بدانید سوالاتی وجود دارد که میتوانید از همسر احتمالی خود بپرسید و اقداماتی وجود دارد که میتوانید برای محافظت از خود انجام دهید.
شما در ابتدا میخواهید مطمئن شوید که با فردی که طلاق گرفته است، مشکلی ندارید، با افراد خانواده نزدیک او رابطه برقرار میکنید، و شریک زندگی بالقوهتان آماده است قبل از هر چیز دیگری به شما به عنوان نامزد متعهد شود.
در مرحله نخست باید به ارزیابی اینکه آیا او برای ازدواج آماده است یا خیر، بپردازید. از تصور گذشته او به عنوان یک شرور در ذهن خودداری کنید. به یاد داشته باشید که ازدواج یک مرحله طبیعی در روابط بزرگسالان است و طلاق پایان یک رابطه و به معنای جدایی است. همسر سابقش را هم شرور فرض نکنید. باز هم این را در نظر بگیرید که افراد به دلایل سادهای مانند از دست دادن عشق و عدم تفاهم یا اینکه متوجه میشوند آنطور که قبلا فکر میکردند با هم سازگار نیستند، طلاق میگیرند. با قضاوت نکردن در مورد رابطه، از شک و تردید نسبت به او پرهیز کنید.
قبول کنید که او به همراه خود یک توشه دارد. هر کسی که در یک رابطه دچار مشکل شده باشد، چمدانی از خاطرات گذشته با خود خواهد داشت. مردی که طلاق گرفته چمدانش بیشتر از مردی است که هرگز ازدواج نکرده است. اگر مسئله مالی داشته باشد که ناشی از پیامد ازدواج قبلی او باشد (نفقه همسر، هزینه فرزندان) و ...
به فکر سرعت دادن به رابطه نباشید و به آرامی پیش بروید. بسته به مدت زمانی که طلاق اتفاق افتاده است و اینکه چگونه فرد بهبود مییابد، ممکن است پایان دادن به رابطه قبل از لحاظ ذهنی نیاز به زمان داشته باشد. در این راه عجله نکنید. رابطه را روز به روز در نظر بگیرید. مخصوصا در رابطه با مردان مطلقهای که بلافاصله پس از طلاق خود وارد یک رابطه جدید با شما میشوند، محتاطانهتر رفتار کنید.
درباره سوالاتی که ممکن است برایتان پیش بیاید صریح و صادقانه با همسر احتمالی خود صحبت کنید. مطمئن شوید که نامزدتان قبل از اینکه به شما تعهد بدهد، احساسات خود را در مورد ازدواج قبلی بررسی کرده است. در مورد چیزهایی که در ازدواج قبلیاش دوست داشت صحبت کنید. در مورد شباهتهای بین رابطه خود و گذشته صحبت کنید، اما خودتان را به چیزی که نیستید تبدیل نکنید. در مورد اینکه چه چیزی باعث شکست ازدواج قبلی شده است صریح باشید تا بتوانید مشکل را حل کنید یا از اشتباهات مشابهی که در رابطه قبلی مرتکب شده بود اجتناب کنید. همچنین به او یادآوری کنید که اتفاقاتی که در رابطه گذشته رخ داده است، ربطی به روابط آینده ندارد.
صبور باشید. یک بار ازدواج کردن احتمالاً شانس شما را برای رسیدن به سطح بعدی در رابطهتان از بین نمیبرد، اما به این معنی است که او ممکن است برای بار دوم مردد باشد. به خاطر داشته باشید که بیمیلی او برای نامزدی یا ازدواج مجدد به این سرعت بازتابی از احساسات او در مورد شما نیست. یک چارچوب زمانی برای پیشرفت رابطه خود تعیین کنید. کاری را انجام دهید که برای شما مفید است. اگر ازدواج برای شما مهم است، یک چارچوب زمانی داشته باشید که از احترام به خود حمایت کند. اگر تا آن زمان خواستگاری کرد، به آنچه میخواستید رسیدید، اما اگر خواستگاری نکرد، سالها منتظر نمانید تا او پیشنهاد خود را مطرح کند. نیازهای خود را قربانی شریک زندگیتان نکنید.
نکاتی که قبل از ازدواج با فرد مطلقه باید رعایت شوند:
ـ1ـ به دنبال معیارهای خود باشید.
ـ2ـ به خاطر دلسوزی تصمیم به ازدواج نگیرید.
ـ3ـ با رضایت خانواده تصمیم به ازدواج بگیرید.
ـ4ـ همسر خود را سرزنش نکنید .
ـ کلام آخر
هر ازدواجی نیاز به دقت و ریزبینی زیادی دارد، ازدواج با فرد مطلقه نیز همانند سایر ازدواجها و ... ولی به دلیل تفاوت در دیدگاهها، تجارب، توقعات و ... بهتر است چنین ازدواجهایی با احتیاط و بررسیهای بیشتری صورت بگیرد. در ضمن عجله و رفتارهای هیجانی میتواند منجر به یک شکست دیگر شود.