پژوهشگر: دکتر محمدصادق ابراهیمیان
در دوره معاصر تاریخ ایران وقتی که به مطالعه جنگ‌های عصر قاجار و پس از آن می‌پردازیم، همواره بخش‌های وسیعی از سرزمین ما در جنگ‌های مختلف از میهن جدا شد اما در جنگ تحمیلی هشت ساله عراق علیه ایران با وجود همه پشتیبانی‌های استکباری، امپریالیستی و سوسیالیستی و کمک‌های بلاعوض کشورهای عربی، دشمن نتوانست به اهداف پلید خود دست یابد. در این تهاجم سنگین تنها هدف استکبار جهانی به زانو درآوردن ملت و سرنگونی نظام اسلامی و تجزیه‌ی بخشی از کشور بود. نقش ارتش در دوران انقلاب اسلامی بر کسی پوشیده نیست تا جایی که امام راحل در همان روزهای ابتدای پیروزی انقلاب مردم را به حمایت و پشتیبانی از آن دعوت کرده و 29 فروردین ماه سال 58 را نیز به عنوان روز ارتش نامگذاری کردند. با آغاز جنگ تحمیلی، ارتش جمهوری اسلامی با استقرار در یک هزار و 600 کیلومتر از خطوط صفر مرزی غرب کشور در طول هشت سال دوران دفاع مقدس اقدام به اجرای عملیات آفندی و پدافندی با نیروهای بعثی کرد. ارتش جمهوری اسلامی پس از پیروزی انقلاب و تا آغاز جنگ با تحرکات و برنامه‌ریزی دشمن در منطقه پنج هزار شهید، جانباز و آزاده تقدیم انقلاب کرد و نمونه بارز آن نیز به اسارت درآمدن شهید سرلشگر خلبان حسین لشگری از شهدای استان قزوین در اواخر مرداد ماه سال 59 بود. لشکر 16 زرهی قزوین با پایان بخشیدن به غائله گروهک‌های ضدانقلاب و با آغاز جنگ تحمیلی در نقاط مرزی جنوب کشور استقرار یافت و در نبرد بزرگ نصر (عملیات تانک‌ها) حضور گسترده‌ای داشت تا جایی که مقام معظم رهبری که در آن عملیات حضور موثری نیز داشتند، فرمودند: من لشکر 16 زرهی قزوین را در کرخه نور شناختم. لشکر 16 زرهی ارتش جمهوری اسلامی ایران با اهدای سه هزار شهید، 12 هزار جانباز صبور و مقاوم، یک‌هزار و 400 آزاده سرافراز و 93 شهید مفقودالاثر برگ زرینی را در کنار یگان‌های نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی در دوران دفاع مقدس از خود برجای گذاشت. نیروی زمینی و ارتش جمهوری اسلامی در آغاز جنگ تحمیلی با حضور 5/2 میلیون سرباز وظیفه و 270 هزار نیروی پایور اقدام به مقابله با دشمن بعثی کرد و در این راه 240 هزار شهید و 470 هزار جانباز تقدیم نظام مقدس اسلامی شد. ارتش جمهوری اسلامی با اجرای عملیات‌های آفندی و پدافندی در همان روزهای آغاز جنگ تحمیلی توانست در برابر دشمنی که در آن روزها با حمایت همه جانبه کشورهای غربی و شرقی پا به این جنگ نابرابر گذاشته بود، استقامت کرده تا جایی که با 140 فروند هواپیماهای جنگی خود، بیشتر مناطق نظامی، پادگان‌ها و مراکز اقتصادی عراق را مورد تهاجم قرار داد و نیروی هوایی آن را نیز فلج کند. ـ 19 ماه و 18 روز از پیروزی انقلاب اسلامی می‌گذشت که صدام حسین عبدالمجید تکریتی، رئیس‌جمهور وقت کشور عراق فرمان حمله به کشور ایران را صادر کرد. صدام با بی‌اعتبار دانستن قرارداد 1975 الجزایر و ملغی خواندن آن توهم پیروزی 7 روزه بر کشور ایران را در سر می‌پروراند. ـ 26 شهریور 1359 دیکتاتور عراقی جلوی دوربین ظاهر شد و قرارداد الجزایر را به بهانه‌های واهی پاره کرد و 5 روز دیگر به طور رسمی جنگ بین ایران و عراق آغاز شد. صدام با تکیه بر ارتش مدرن و جنگ‌افزارهای روز دنیا که به پشتوانه چاه‌های نفت عراق از کشورهای اروپایی خریداری کرده بود نبرد با ایران را کار دشواری نمی‌دانست. جنگ تحمیلی یا به گفته دیکتاتور تکریتی "الیوم الرعد" در حالی شروع شد که ایران هنوز در کش و قوس اتفافات و جریانات پس از پیروزی انقلاب قرار داشت. بسیاری از گروه‌های سیاسی به دنبال سهم خواهی از انقلاب بودند و زمانی که با مخالفت امام(ره) روبه‌رو شدند نه تنها از صف انقلاب خارج شدند، بلکه در جبهه مقابل انقلاب قرار گرفتند و در ادامه به مبارزه مسلحانه علیه انقلاب و مردم بی‌دفاع برخواستند. تحرکات گروه‌های سلطنت‌طلب و معاندین انقلاب در کنار خیانت‌های عده‌ای از نظامیان وابسته به طاغوت سبب شده بود تا ارتش ایران آمادگی لازم جهت رویارویی با عراق تا دندان مسلح را نداشته باشد. در کنار عوامل ذکر شده خیانت‌های مکرر بنی صدر را باید در صدر مشکلات دانست. با فرمان تاریخی امام راحل مبنی بر حضور نیروها در مناطق جنگی، این لشکر نیز همانند سایر نیروهای نظامی کشور با استقرار در مناطق جنوب و جنوب غربی کشور، توانست در مناطقی مانند کرخه پیشروی دشمن را مسدود کرده و با تیپ‌های زرهی یک، 2 و 3 خود فاتح بسیاری از عملیات‌ها و نبردها شود. بنی‌صدر در روزهای پایانی خرداد ماه 1360 از فرماندهی کل قوا عزل شد و به این ترتیب نیروهای مسلح تحت فرماندهی واحد امام خمینی (ره) توانستند انسجام لازم جهت پیکار با نیروهای متخاصم را به دست آورند. تحت لوای امام امت و فرماندهی معنوی‌شان بود که ارتش پرافتخار ایران در کنار سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و نیروهای مردمی بسیجی، در مدت زمانی کوتاه ابتکار عمل را در دست گرفتند و ضمن دستیابی به موفقیت‌های ارزشمند در نهایت دشمن بعثی را به زانو درآوردند. لشکر 16 زرهی قزوین از جمله لشکرهای رزمی زرهی نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران در جنگ تحمیلی بود که عملکرد قابل ستایشی از خود برجای گذاشت. ارشد نظامی آجا و فرماندهی قرارگاه لشکر 16 زرهی در قزوین قرار دارد که در حال حاضر امیر سرتیپ دوم ستاد حسین محمد شفیعی فرماندهی و هدایت لشکر و یگان‌های تابعه را عهده‌دار و تیپ‌های تابعه آن شامل تیپ 216 زرهی در زنجان، تیپ 116 مکانیزه در قزوین و تیپ 316 زرهی نیز در همدان مستقر می‌باشند و به اجرای ماموریت‌های نزاجا اشتغال دارند. امیر سرتیپ سیروس لطفی و امیر سرتیپ ناصر محمدی‌فر دو فرمانده پرافتخاری بودند که در سال‌های جنگ، فرماندهی لشکر 16 زرهی قزوین را بر عهده داشتند. لشکر 16 زرهی قزوین در اکثر عملیات‌های جنگ هشت ساله به عنوان یگان احتیاط عمل‌کننده نیروی زمینی ارتش پر افتخار ایران حضور داشت و ضمن تاثیر مستقیم، صدها شهید و جانباز و آزاده را تقدیم انقلاب و ایران اسلامی کرد. به مناسبت گرامیداشت هفته ارتش و روز 29 فروردین سالروز حماسه آفرینی‌های نیروی زمینی قهرمان و به پاس تمامی افتخارات و رشادت‌های ارتش سرافراز ایران، مروری مختصر خواهیم داشت بر گوشه‌ای از حضور لشکر 16 زرهی قزوین در هشت عملیات دوران دفاع مقدس. ـ عملیات نصر آغاز عملیات با شروع عملیات، لشکر 16 زرهی با یک مانور دورانی تا حدود 30 کیلومتر به سمت منطقه جفیر پیشروی کرد و یک تیپ ارتش عراق از لشکر 5 مکانیزه ارتش عراق را به تله انداخت و تا ساعت 4 بعد از ظهر حدود 800 نظامی دشمن بعثی را اسیر کرد. به این ترتیب مرحله اول عملیات با موفقیت انجام شد. اما از روز دوم پاتک‌های سنگین ارتش عراق، با استفاده از تیپ 10 زرهی و با همکاری تیپ 43 زرهی از لشکر 9 آغاز شد. تیپ 10 زرهی مجهز به تانک‌های تی 72 ساخت شوروی سابق بود که از نظر سرعت قرار دادن گلوله در سلاح و شلیک تیر مستقیم، نسبت به تانک‌های ایرانی برتری داشتند. با پشتیبانی نیروی هوایی ارتش عراق و همچنین به کارگیری موشک‌های ضد تانک مالیوتکا، موفقیت‌های قوای خودی ادامه نیافت و لشکر 16 زرهی ارتش به مواضع اولیه خود در شمال رودخانه کرخه بازگشت. در مجموع می‌توان گفت که عملیات نصر یک عملیات آفندی زرهی موفق بود که به علت عدم تعادل در توازن رزمی با قوای دشمن، در مواجهه با پاتک زرهی ارتش عراق، ناکام شد. (روزنامه اطلاعات 18 خرداد 1392 عملیات ثامن الائمه آغاز عملیات عملیات ثامن الائمه) ـ5 مهرماه 1360 با رمز نصر من‌ا... و فتح‌قریب این عملیات در منطقه‌ی آبادان و بخش شرق رود کارون، به منظور شکست حصر آبادان، به طور مشترک توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و ارتش جمهوری اسلامی ایران اجرا شد و در تاریخ 6 مهر 1360 با آزادسازی 150 کیلومتر از خاک ایران، تصرف ساحل شرقی کارون و پایان محاصره آبادان، پایان پذیرفت. آزادسازی ساحل شرق کارون و شکست حصر یک ساله آبادان علت اصلی این عملیات بود. ایران از زمان محاصره آبادان در پی شکست این حصر بود. عملیات ثامن‌الائمه با تاکید امام خمینی(ره) طراحی شد. ـ عملیات طریق القدس 8 آذر 1360 با رمز یا حسین(ع) عملیات طریق‌‌القدس در منطقه‌ی جنوبی دشت آزادگان، بستان، چزابه، هورالهویزه و غرب سوسنگرد، به منظور تصرف تنگه‌ی چزابه جهت قطع ارتباط نیروهای عراق در جبهه‌ی شمال و جنوب و همچنین آزادسازی شهر بستان، به طور مشترک توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و ارتش جمهوری اسلامی ایران اجرا شد و در تاریخ 15 آذر 1360 با پیروزی قاطع و رسیدن به اهداف خود، پایان پذیرفت. با عزل بنی‌صدر از فرماندهی کل قوا، زمینه همکاری لازم برای ارتش و سپاه و نیز طراحی عملیات‌های گسترده فراهم آمد. فرماندهان این دو سازمان نظامی طی جلسات متعددی، وضعیت جدید را مورد بررسی قرار داده و مبتنی بر آن استراتژی نوینی را تعریف کردند که یکی از این استراتژی‌ها باز پس‌گیری مناطق اشغالی از رژیم بعث عراق بود. هدف این عملیات که به مدت 14 روز به طول انجامید آزادسازی بستان و تامین مرز و دسترسی به "هورالهویزه" بود که رزمندگان اسلام با موفقیت به اهداف از پیش تعیین شده دست یافتند و علاوه بر آزادسازی شهر بستان تا نقطه مرزی "چذابه" از وجود متجاوزان بعثی پاک‌سازی شد. ـ عملیات فتح المبین ـ2 فروردین 1361 با رمز یا زهرا(س) این عملیات در محور شوش، رودخانه کرخه، جاده‌ی اهواز ـ اندیمشک و غرب دزفول، به منظور آزادسازی مناطق اشغال شده‌ایی همچون، سایت 4 و 5 رادار و همچنین ده‌ها روستا و دورنمودن شهرهای شوش، اندیمشک، دزفول و جاده‌ی اهواز ـ اندیمشک، از تیررس آتش توپخانه‌ی عراق، به طور مشترک توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و ارتش جمهوری اسلامی ایران اجرا شد و در تاریخ 12 فروردین 1361 با پیروزی قاطع و رسیدن به اهداف خود، پایان پذیرفت. در اولین روزهای جنگ، دشمن تا پشت رودخانه کرخه جلو آمد و در حاشیه کرخه که مشرف بر شهر شوش و جاده اندیمشک ـ اهواز بود مستقر شد. حضور رزمندگان اسلام در این جبهه، با شکل‌گیری خط دفاعی و اجرای عملیاتی تحت عنوان امام مهدی(عج) در سال 1360، مقدمه اجرای عملیات فتح‌المبین شد. عملیات فتح‌المبین به عنوان فتح‌الفتوح رزمندگان اسلام که شروع آن با استخاره به قرآن و الهام از آیة شریفه «إنا فتحنا لک فتحا مبینا» بود، در ساعت 30 دقیقه بامداد فروردین ماه 1361 به استعداد یکصد گردان از سپاه و 35 گردان از ارتش در مقابل 170 گردان از ارتش عراق آغاز شد. یکی از کارهای بی نظیری که در این عملیات انجام شد، حفر کانال و تونل در زمین‌های رملی منطقه و دور زدن دشمن از طریق آن بود که خلا پنج لشکری را که در محاسبات کم داشتیم، جبران می‌کرد و همچنین باعث محاصره لشکرهای 10 زرهی و مکانیزه عراق شد. لشکرهایی که غافلگیر شده بودند با تحمل آسیب‌های فراوان وارده از سوی «حاج احمد متوسلیان» فرمانده تیپ 27 محمد رسول‌ا...(ص)، از میان رفتند. ـ عملیات بیت‌المقدس ـ 10/02/1361 با رمز یا علی ابن ابیطالب(ع) بیش از بیست ماه از آغاز جنگ تحمیلی استکبار علیه جمهوری نوپای اسلامی ایران می‌گذشت و شهر خرمشهر همچنان در چنگ نیروهای ارتش عراق قرار داشت. عملیات فتح‌المبین در منطقه غرب دزفول و شوش اخیراً به پایان رسیده و نتایج شگفت‌انگیز آن روح تازه‌ای را در کالبد رزمندگان اسلام دمیده بود. فرماندهان جنگ بر آن بودند تا فرصت ابتکار عمل و کشاندن جنگ به یک شکل فرسایشی و بلندمدت از دشمن گرفته شود، به‌ویژه آنکه فصل گرمای طاقت‌فرسای جنوب کشور در راه بود. عملیات پیروزمندانه فتح‌المبین که با آزادسازی بخش گسترده‌ای از خاک خوزستان در شمال غرب این استان پایان پذیرفته بود، راه را برای آزادسازی مناطق خرمشهر، شلمچه، هویزه و بخش‌های دیگر هموار ساخت، زیرا که این منطقه وسیع برخلاف منطقه عملیاتی فتح‌المبین فاقد عارضه و ناهمواری زمینی بود. مجموعه این عوامل باعث شد تا عملیات بیت‌المقدس طرح‌ریزی و اجرا شود. بدین ترتیب عملیات بیت‌المقدس در منطقه عملیاتی جنوب و غرب کارون، جنوب غربی اهواز و شمال خرمشهر، با هدف آزادسازی خرمشهر، هویزه، جفیر، ایستگاه حسینیه، جاده اهواز‌ ـ خرمشهر و در نهایت انهدام و اخراج دشمن از خاک ایران اسلامی و رسیدن به مرزهای بین‌المللی آغاز شد. آزاد شدن شهر بندری خرمشهر، شهر هویزه و پادگان حمید، جاده مهم و تدارکاتی اهواز ـ خرمشهر ـ کرخه نور، جاده سوسنگرد ـ هویزه خارج شدن بخش وسیعی از جنوب میهن اسلامی از زیر آتش دشمن و تصرف و تامین هشت پاسگاه مرزی از دستاوردهای مهم این عملیات بود. ـ عملیات رمضان ـ 22 تیر 1361 با رمز یا صاحب الزمان(عج) عملیات رمضان در منطقه عملیاتی شلمچه، شمال غربی خرمشهر و شرق بصره به منظور تصرف خاک عراق و تهدید شهر بصره به طور مشترک توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و ارتش جمهوری اسلامی ایران اجرا شد و در تاریخ 7 مرداد 1361 با پیروزی نسبی ایران از بعد سیاسی پایان پذیرفت. در کمتر از یک ماه پس از فاجعه دفتر مرکزی حزب جمهوری اسلامی، عملیات محدود رمضان در تاریخ 05/05/60 صورت می‌گیرد. این عملیات با همکاری سپاه و ارتش در محور حمیدیه ـ کرخه نور انجام می‌شود و نتایج درخشانی به ارمغان می‌آورد. در این عملیات، نیروهای اسلام، چهار کیلومتر از خاک ایران را از اشغال دشمن خارج می‌کنند. طی این عملیات تعداد 200 نفر از دشمن کشته و زخمی می‌شوند و 197 نفر نیز از آنان به اسارت رزمندگان درمی‌آیند. همچنین 40 دستگاه تانک و نفربر منهدم می‌شود. ـ عملیات والفجر مقدماتی بهمن 1361 با رمز یا ا... این عملیات در منطقه‌ی رملی غرب ارتفاعات میشداغ (حدفاصل فکه تا چزابه) به منظور تصرف پل غزیله و در صورت امکان تصرف شهرالعماره به طور مشترک توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و ارتش جمهوری اسلامی ایران، اجرا شد و در تاریخ 21 بهمن 1361 با شکست، پایان پذیرفت. ـ عملیات والفجر 1 ـ 20 فروردین 1362 با رمز یا ا... سه ماه پس از انجام عملیات ناموفق والفجر مقدماتی، عملیات والفجر 1 در منطقه شمال غربی فکه تا بلندی‌های حمرین طرح ریزی شد. عملیات با حمله یگان‌های سپاه و ارتش به فرماندهی سرهنگ علی صیاد شیرازی (فرمانده وقت نیروی زمینی ارتش) آغاز شد. از زمان عملیات ثامن‌الائمه که به شکست حصر آبادان انجامید، تا آغاز عملیات والفجر یک همواره برای در هم کوبیدن خط دشمن و گرفتن فرصت عکس‌العمل از آنها، از تاریکی شب و ساعات استراحت نیروهای آنان بهره گرفته می‌شد؛ اما در این عملیات روش هجوم در پوشش آتش تهیه برای در هم کوبیدن دشمن برگزیده شد. بر این اساس عملیات با اجرای آتش انبوه توپخانه شروع شد. 60 هزار گلوله توپ بر مواضع عراقی‌ها فرو ریخت و این کار تا آن زمان بی‌سابقه بود. البته دشمن نیز با 100 گلوله به استقبال توپ‌های ایرانی آمد. در این عملیات 8 لشکر از سپاه پاسداران و 2 لشکر، 3 تیپ و یک گردان از نیروی زمینی ارتش ایران و به عبارت دیگر 30 گردان از ارتش و 80 گردان از سپاه مشارکت داشتند. هر دو جناح کار پیشروی را تا سحرگاه فردا و تا اعلام دستور توقف به خوبی انجام دادند. از صبح همان روز تا پایان ششمین روز عملیات، عراق بارها دست به پاتک زد و چندین مرتبه بلندی‌های منطقه در دست طرفین رد و بدل شد، اما نیروهای خودی توانستند اهداف به دست آمده را تثبیت کرده و حالت پدافند به خود بگیرند. در پایان عملیات تعداد 6750 تن از نیروهای دشمن کشته، زخمی و اسیر شدند و 98 دستگاه تانک و نفربر زرهی منهدم، 5 فروند چرخبال ساقط و سه واحد 550 نفری جیش‌الشعبی، سه گردان کماندویی و 4 گردان مکانیزه آسیب دید. همچنین بخشی از بلندی‌های حمرین، چندین روستا در حاشیه رودخانه دویرج و پاسگاه مرزی پیچ انگیزه، آزاد شد که در مجموع 150 کیلومتر وسعت را در برمی‌گرفت. (دانشنامه فرهنگی ایثار، جهاد و شهادت ـ ماهنامه شاهد یاران ـ سایت جامع فرهنگی مذهبی شهید آوینی) هشت سال دوران دفاع مقدس همواره به عنوان مقطعی افتخارآمیز در تاریخ این مرز و بوم ثبت و ضبط و باقی خواهد ماند چرا که در این دوران رزمندگان مقتدر میهن اسلامی با کمترین امکانات و تسلیحات با تکیه بر ایمان خالصانه به خداوند و با تبعیت از فرمان امام خمینی (ره) به عنوان ولی‌فقیه خود راهی جبهه‌های حق علیه باطل شده و شجاعانه مقابل دشمن قد علم کردند. در هشت سال دفاع مقدس، خیل عظیم رزمندگان قزوینی نیز همراه با هموطنان خود برای مقابله با دشمن عازم جبهه شدند و در جانفشانی‌های مربوط به این دوران نقش پررنگ و قابل توجهی داشتند به طوری که امروز تقریبا در هر کوی و برزن نام و نشان شهیدی وجود دارد و وجود سه هزار شهید، نقاط مختلف استان ما را عطرآگین ساخته است. سپاه به دلیل اتصال به مردم و قدرت مناسب عملیاتی و توکل به خدا توانست در جنگ هشت ساله تحمیلی علیه ملت ایران در مقابل استکبار جهانی به پیروزی دست یابد. از سال دوم جنگ که عملا میدان برای سپاه باز و موانعی که در ساختار حاکمیت وجود داشت برطرف شد، این نهاد مقدس توانست هم در بعد کسب اطلاعات صحیح از دشمن اقدام کند و هم ضمن طرح‌‌ریزی عملیات، یگان‌های خود را سازماندهی کرده و نقش تعیین‌‌کننده‌ای را در کنار ارتش داشته باشد. در نتیجه می‌توان گفت عملیات‌های ثامن‌الائمه، طریق‌القدس، فتح‌المبین و بیت‌المقدس از جمله عملیات‌های موفقی بوده‌اند که ارتش و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی مشترکاً با حضور رزمندگان قزوینی به ایفای نقش و حماسه پرداختند. ـ دفاع مقدس، درخشان‌ترین دوره دفاع از تمامیت ارضی ایران دفاع مقدس هشت ساله ما در مقابل دشمن بعثی عراق، درخشان‌ترین دوره دفاع از تمامیت ارضی ایران در طول 200 سال اخیر است چرا که صدام با پشتوانه قدرت‌های جهانی غربی و شرقی و کشورهای عربی منطقه نتوانست به هیچ یک از اهداف پلید خود دست یابد. نقش امام راحل (ره) و فداکاری ملت به ویژه حضور ارتش، سپاه و بسیج دلاور در کسب پیروزی‌های دوران دفاع مقدس بسیار تاثیرگذار بود. در شرع مقدس اسلام دفاع از آب و خاک و تمامیت ارضی کشور در مقابل متجاوزان و اشغالگران به هر وسیله ممکن واجب است و این باور در عمق وجودی رزمندگان در دوران هشت سال دفاع مقدس جای داشت و امروز نیز باید سعی شود این فرهنگ در بین نسل جوان نیز به عنوان جهاد تبیین القاء و انتشار داده شود. ـ تقدیم سه هزار شهید و 6 هزار جانباز خود گویای نقش پررنگ رزمندگان قزوینی در دوران دفاع مقدس است. دوران دفاع مقدس به عنوان برگ زرینی در تاریخ سرزمین ایران اسلامی می‌باشد که نسل‌های آینده به آن افتخار می‌کنند چرا که برگرفته از فرهنگ مهدوی و عاشورایی است. رزمندگان قزوین در کنار دیگر رزمندگان میهن اسلامی در طول هشت سال دفاع مقدس برای دفاع از کشور دین خود را به آرمان‌های انقلاب و اسلام ادا کرده و اجازه ندادند دشمن جسارت تعدی به این آرمان‌ها را داشته باشد. رزمندگان دلاور استان قزوین در این دوران با حضور در لشکرها و گردان‌های مختلف از جمله لشکر 16 زرهی قزوین، گردان عاشورا و علی‌ابن‌ابیطالب (ع) در عملیات‌ها خط‌شکن بودند که دلاورمردی‌های شهدایی همچون بابایی، لشکری، معصومی، صفوی، حسن‌پور و سردار آزادگان حجت‌الاسلام ابوترابی نمونه بارز و افتخاری برای نسل‌های آینده کشور و به‌ویژه استان قزوین است.