گلهای مصنوعی فقط یک تکه پلاستیک هستند
گفتوگو ـ محمد بهرامی: وقتی قرار شد که با قدیمیترینهای مشاغل مختلف در شهر گفتوگو کنیم از میان مشاغل مطرح شده، مصاحبه با قدیمیترین گلفروش قزوین را انتخاب کردم و البته که دلیل آن تجربهای بود که در کار گلفروشی داشتم، یک یا دو روز طول کشید تا توانستم قدیمیترین فرد شاغل در این شغل را پیدا کنم به سراغش رفته و مغازهاش را پیدا کردم. صبح یک روز اسفند ماه بود که برای گفتوگو به مغازهاش رفتم، خودش نبود دقایقی با پسرش گفت و گو کرده و او تلفنی جریان درخواست من برای مصاحبه را با پدرش درمیان گذاشت او نیز پذیرفت و دو روز بعد دوباره برای گفتوگو به محل کارش رفتم. پیرمرد خوش قول و راس ساعت به مغازه آمده بود، سلام و احوالپرسی کردم و او با روی باز و گشاده پاسخم را داد. وقتی خواستم گفتوگو را شروع کنم گفت «بگذار پسرم بیاید او بهتر میتواند صحبت کند من سکته کردهام و نمیتوانم درست صحبت کنم» گفتم ایرادی ندارد پدر جان، دوست دارم پاسخ سوالهایم را از زبان خود شما بشنوم او نیز پذیرفت و با حوصله به تمام سوالهایم پاسخ داد. هنگام مصاحبه لحن صحبتهایش طوری بود که انگار دلش برای آن روزها، سخت تنگ شده است از روزهایی گفت که کار گلفروشها رونق زیادی داشت و مردم به هر بهانهای برای هم گل میخریدند. خندههایش مابین صحبتها نشان میداد که مردم از زندگیشان راضی و خوشحال بودند اما امروز دیگر آن ذوق و شوق از بین رفته است. چکیده گپ و گفت ما با علیاکبر پوریحیی قدیمیترین گلفروش استان به شرح زیر است:
گلفروشی را از چه سالی شروع کردید؟
گلفروشی را از سال 1356 شروع کردم اما اکنون 20 سال است که دیگر کار را به بچههایم سپردهام ولی هنوز هم مغازه میآیم و به آنها سر میزنم.
بعد از گذشت این همه سال هنوز هم به کار گل علاقه دارید؟
بله هنوز هم علاقه دارم دوستان زیادی هم در این کار داشتم مثلا از دوستان قدیمم آقای زعیم در تهران بود که برایمان گل میآورد یا آقای عباس کریستال بود که آنها هم دیگر کار را به فرزندانشان سپردهاند.
وقتی شروع کردید چند گل فروشی در شهر داشتیم؟
وقتی ما شروع کردیم این خیابان (نادری) بیشتر خرابه بود و چند مغازه بیشتر اینجا نداشتیم ولی ما کارمان را آغاز کردیم کلا در قزوین دو مغازه گلفروشی بود.
آن زمان گلفروشی جزو مشاغل قابل توجه نبود چطور شد که به این شغل روی آوردید؟
وقتی شروع کردیم کارمان فقط گل نبود، وسایل باغچهای هم میفروختیم خیابان که خلوت بود بساطمان را جلوی مغازه میچیدیم با همین وسایل کار را شروع کردیم و جلو رفتیم که الحمدا... موفق هم شدیم.
گلهایی که آن زمان میفروختید با گلهایی که الان هست چقدر تفاوت داشتند؟
آن زمان فقط گلایل بود، میخک و رُز ایرانی، اما اکنون بیشتر از 20 رقم گل در مغازهها وجود دارد بسیاری از مردم دیگر گلهای قدیم را نمیخرند مثلا گلایل را فقط برای مراسمهای ختم میبرند.
گل مصنوعی از چه زمانی وارد کار گلفروشها شد؟
واقعیت اینکه ما اصلا گل مصنوعی نمیآوردیم؛ ولی مشتریانمان طالب گل مصنوعی بودند به خاطر همین مجبور شدیم برای رضایت مشتری گل مصنوعی بیاوریم اما الان دیگر گل مصنوعی با کیفیت هم نداریم آن زمان گلهای مصنوعی با کیفیت خوبی تولید میشد اما اکنون دیگر گلهای مصنوعی کیفیت سابق را ندارند ضمن اینکه مشتری چندانی هم ندارند الان هم که مردم ترجیح میدهند گل طبیعی بخرند.
گلهای مصنوعی در چه چیزی با یکدیگر تفاوت دارند؟
اول اینکه آنهایی که علاقه به گل دارند گل مصنوعی نمیخرند چون معتقدند رنگ و بویی ندارند. گلهای مصنوعی، یا ایرانی هستند و یا خارجی که بیشتر مردم دنبال نوع خارجی آن هستند. تفاوت آنها در کیفیتشان است البته من هم معتقدم گل مصنوعی گل نیست فقط یک تکه پلاستیک است. حُسن گل در این است که خراب شود و یا رشد کند باید بتوان با گل عشق کرد باید بتوان آن را قلمه زد تکثیر کرد و آب داد غیر از این باشد گل لطفی ندارد.
آن زمان مردم گل را بیشتر به چه مناسبتهایی میخریدند؟
آن زمان هم مردم بیشتر برای مراسمهای عروسی و ختم گل میخریدند ولی خب عده زیادی هم گل را برای زیبایی خانه میخریدند و روی میز میگذاشتند.
در حال حاضر برای تزیین ماشین عروس و دسته گل عروس از آلبوم استفاده میکنند آن زمان که آلبوم نبود ایدههای تزیین ماشین را چگونه بدست میآوردید؟
بله الان آلبوم و کامپیوتر و مدلهای مختلف تزیین ماشین و دسته گل کار را بسیار راحت کرده است ولی آن موقع ماشینهای عروس را بیشتر با روبان و گلهای زر ورقی به صورت سلیقهای تزیین میکردیم دسته گل عروس هم به صورت گرد و تخت درست میکردیم. دامادهای آن زمان هم با دامادهای الان فرق داشتند (و بلند میخندد)
به خاطر دارید که هزینه سنگینترین ماشینی که تزیین کردید چقدر شد؟
بله آن موقع سنگینترین هزینه تزیین حدود 80 تومان بود ولی اکنون هزینه یک ماشین ساده 800 تا یک میلیون تومان میشود.
تا چند سال پیش این هزینه 200 تا 300 هزار تومان بود اما به خاطر گرانی گل، هزینه تزیین هم بالا رفت البته بستگی به تعداد گلی که در ماشین استفاده میشود هم دارد.
در دسته گلهای عروس بیشتر از چه گلهایی استفاده میکردید؟
آن موقع دسته گلهای عروس را بیشتر با گلایل و بصورت تخت درست میکردیم چون رز ایرانی خیلی کم میخریدند ولی دسته گلهای گرد و آبشاری هم میزدیم.
چند نفر از فرزندانتان شغل شما را ادامه دادهاند؟
هر دو نفر از پسرانم مشغول همین کار هستند اما بیشتر پسر کوچکم در مغازه است پسر دیگرم بیشتر کار خرید گل از تهران را به عهده دارد.
مغازهای که اکنون دارید بزرگتر بود چرا آن را کوچک کردهاید؟
واقعیت این است که این شغل دیگر بازار سابق را ندارد مشتری که نداشتیم مجبور شدیم آن را کوچکتر کنیم اما احتمال دارد بعد از عید دوباره مغازه را بزرگتر کنیم (میخندد)
الان گلهای گلدانی نسبت به گذشته تنوع زیادی دارند آن موقع بیشتر چه گلدانهایی بود؟
آن زمان بیشتر گلهای گلدانی وارداتی بود و از خارج میآمدند الان در ایران برخی از آن گلها را تکثیر دادهاند مثل آگلنوما، اما بسیاری از آنها دیگر پیدا نمیشوند آن موقع مردم علاقه به خصوصی به گل داشتند اما الان خرج زندگی زیاد شده و مردم دیگر پول زیادی درنمیآورند.
بسیاری از مردم گلایه دارند که مثلا گلی مثل بنجامین را خریداری کردهاند اما بعد از مدتی برگهای آن ریخته است، به عنوان یک فرد با تجربه در این زمینه بفرمایید دلیل آن چیست؟
ببنید بنجامین هوای مرطوب میخواهد ولی هوای قزوین خشک است با ترکیب این دو هوا، به گل شوک وارد میشود و برگهای آن میریزد هوای کرج از هوای قزوین برای گل بهتر است اینجا هوا زیاد گرم و سرد میشود مثلا دیفن باخیا باید در جای گرم نگهداری شود و آب کمی هم نیاز دارد هر 5 روز باید آن را سیراب کرد.
پیشنهاد شما برای کسانی که در قزوین میخواهند گل آپارتمانی نگه دارند چه گلهایی است؟
همه مدل گل را میتوان در خانه نگه داشت اما باید در پانسیون و محیط در بسته باشد که هوای یک دست داشته باشد اگر میخواهند بیرون از محیط گلخانه نگه دارند باید رز، شمعدانی و غیره نگه دارند میتوانند برای شب عید هم بنفشه و اطلسی بکارند.
وقتی شروع کردید گلها را از کجا میخریدید؟
من خودم در شمال گلخانه داشتم (عباسآباد) که از آنجا گل میآوردم یا از بازار گل فعلی تهران میخریدیم که البته آن زمان بازار گل نبود از گلخانهها تهیه میکردیم الان دیگر بازار گل راهاندازی شده و همه نوع گل در آن وجود دارد.
در حال حاضر بین گلهای باکسی و گلهای غیرباکسی نوعی رقابت ایجاد شده است به نظر شما دلیل آن چیست؟
دلیل آن تفاوت سلیقهها است آن زمان اصلا گل باکسی وجود نداشت بیشتر سبد گل بود و هرچه سبد گل بزرگتر بود، جذابتر و مشتری بیشتری هم داشت اما الان مشتریها سبدهای کوچک ولی سنگین میخواهند، سلیقهها فرق کرده است سلیقه قدیمیها را امروزیها ندارند.
به نظر شما بازارهای امروزی روی شاخه گل متمرکز شده یا روی گلدان؟
بیشتر مشتریان ما شاخه میخرند شاخه هم که تنوع بسیار زیادی دارد.
آن زمان که امکانات چندانی برای نگهداری شاخه گل نبود چطور شاخهها را نگهداری میکردید؟
آن زمان هم مثل امروز اگر گل زیاد میآوردیم در سردخانه نگهداری میکردیم یا در تابستان در مغازه کولر روشن میکردیم و در زمستان بخاری میگذاشتیم در کل عمر گل یک هفته است و بالاخره از بین میرود.
به روزهای پایانی سال و عید نزدیک میشویم گلهای عید قدیم چه گلهایی بودند و با الان چه تفاوتهایی دارند؟
گلهای عید فرق چندانی نکردهاند. سینه ری، آزالیا، لاله، سنبل، سیکلمه، پامچال و سبزه، مخصوص عید بودند که الان هم هستند.
گلفروشی الان با گلفروشی آن زمان چقدر فرق کرده است؟
آن موقع گلفروشی کم بود و کاسبیها بهتر بود الان به اصطلاح دست زیاد شده است و هر خیابان که میروید 4 یا 5 مغازه گلفروشی وجود دارد آن موقع در کل قزوین فقط ما بودیم و آقای جامعی که در خیابان خیام مغازه داشت.
به غیر شما چه کسانی جزو قدیمیهای این شغل محسوب میشوند؟
به جز ما دیگر کسی نیست چون بیشتر آنها مغازههایشان را جمع کردهاند.
برای کسانی که دوست دارند در این شغل فعالیت کنند چه پیشنهادی دارید؟
کسی که میخواهد در این شغل فعالیت کند باید فکر مال دنیا نباشد باید علاقه به این کار داشته باشد علاقه باشد موفقیت و درآمد هم به دست میآید.