اشاره
محسن آقالر سال 1355 در قزوین به دنیا آمد و به دلیل علاقه به دنیای سینما از سال 74 به فراگیری دوره فیلمسازی در انجمن سینمای جوان قزوین مشغول شد. با ورود به دانشگاه هنر تهران، موفق شد مدرک کارشناسی سینما با گرایش «کارگردانی» و کارشناسی ارشد «سینما» را از این دانشگاه دریافت کند. ساخت 12 فیلم کوتاه در کارنامه هنری این فیلمساز قزوینی دیده می‌شود که از میان آن‌ها می‌توان به فیلم‌های کوتاه «مسافر»، «رهایی»، «زمان میخکوب شده»، «آخر شاهنامه»، «ستایش»، «آنجا که رویاها سبز می‌شوند» و ... اشاره کرد.
«مسافر قطبی»، «مهمان‌پذیر آفتابگردان»، «جوانه‌ها»، «خان بابا و ارثیه فامیلی» و «خوش آمدید آقای عبید» 5 سریال تلویزیونی هستند که توسط آقالر ساخته شده‌اند. تهیه‌کنندگی کارگردانی فیلم بلند «سرانگشتان فرشته» و همچنین تهیه‌کنندگی فیلم‌های بلند ویدئویی «زندگی با نور پایین»، «کیک تلخ» و «از هیچ» بخش دیگری از فعالیت‌های هنری وی را تشکیل می‌دهد. آقالر چند سالی است که در دانشگاه، انجمن سینمای جوان و حوزه هنری مشغول به تدریس است و داوری در چند جشنواره فیلم کوتاه را نیز تجربه کرده است. دریافت بیش از 15 جایزه از جشنواره داخلی و شرکت در بخش مسابقه جشنواره مذهب ایتالیا با فیلم «سرانگشتان فرشته»، دریافت مدال طلای یونیکا (اتحادیه جهانی فیلمسازان کوتاه)، حاصل موفقیت‌های وی در عرصه فیلمسازی است. آقالر در حال حاضر مدیریت انجمن سینمای جوان استان قزوین را بر عهده دارد و به تازگی فیلم «سرانگشتان فرشته» او در سینمای هنر و تجربه به روی پرده رفته است و به همین مناسبت گفت‌وگویی با وی داشتم که تقدیم شما فرهیختگان می‌شود.
ـ ایده فیلم «سرانگشتان فرشته» از کجا می‌آید؟
وقتی که داشتم روی پایان‌نامه کارشناسی ارشدم با عنوان «تحول بیان در سینمای ایران» کار می‌کردم متوجه موضوع خاصی شدم. در سینمای هنری ما نکته‌ای که خیلی برای من جالب توجه است عنصر پرسه می‌باشد که بخش مهمی از فیلم‌های هنری تاریخ سینمای ایران از آن بهره می‌بردند. همچنین با توجه به اینکه خودم هم علاقه زیادی به ژانر جاده‌ای داشتم بر اساس همین الگوها ایده فیلم به ذهنم رسید و رفته رفته این ایده در یک دوره شش ماهه پرورش پیدا کرد و تبدیل به فیلمنامه گردید و بعد از آن هم به فکر افتادم که این فیلمنامه را تبدیل به فیلم کنم.
ـ کدام بخش سینما برایتان جذابتر است؛ با توجه به اینکه کارگردانی و تهیه این فیلم با خودتان است؟
برای من کارگردانی کردن لذت بخش‌تر است ولی به هر حال ما در سینمای مستقل خیلی امکان تهیه‌کنندگی و یا منابع تولید نداریم. بنابراین در سینمای مستقل منابع مالی پروژه‌ها معمولاً از طریق خود فیلمساز تهیه می‌شود و با توجه به اینکه این منابع توسط خود بنده و اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان قزوین در آن سال تهیه شد، فرصتی بود که تهیه‌کنندگی کار هم با خودم باشد و خوشبختانه این اتفاق افتاد. بیشتر در سینما کارگردانی را دوست دارم اما در کنارش به نظر می‌رسد که امر تهیه‌کنندگی هم امر مهم و جالبی هست.
ـ چالش‌های پیش‌رو در تولید فیلم بلند در استان‌ها و به‌ویژه در قزوین چیست؟
در حال حاضر روند تولید فیلم بلند و حتی تولید فیلم کوتاه از موارد تولیدهای پر چالش است ولی طبیعتا فیلم بلند به دلیل زمان بیشترش و به خاطر حضور احتمالاً بازیگران حرفه‌ای و عوامل حرفه‌ای‌تر، مسائل و چالش‌های بیشتری پیش‌رو دارد. مهمترین عامل به نظرم تامین بودجه است. در حال حاضر چیزی که سینمای مستقل نیاز دارد پیدا کردن سرمایه برای تولید فیلم است چون تولید فیلم بسیار گران شده است. البته با دیجیتالی شدن سینما مشکل تجهیزات فنی تا حدود زیادی برطرف شده و تجهیزات فنی را می‌شود در استان‌ها تهیه کرد. شاید مسئله اصلی نیروی متخصص است؛ در حالی که ما وقتی این فیلم را کار می‌کردیم نیروهای متخصص کمتری در استان داشته‌ایم بنابراین ناچار شدیم تعدادی از عوامل را از تهران بیاریم ولی خوشبختانه در حال حاضر حداقل می‌توانم بگویم که در استان قزوین نیروهای شایسته، لایق و توانمند وجود دارند که به راحتی می‌شود با آن‌ها فیلم‌های بلند حرفه‌ای تولید کرد.
ـ روند انتخاب عوامل چگونه بود؛ آیا عوامل بومی هم در پروژه حضور داشتند؟
خوشبختانه از آنجایی که خودم تهیه‌کننده و کارگردان کار بودم بنابراین در انتخاب عوامل آزادی عمل داشتم. البته این موضوع متناسب با بودجه ما بود. به خاطر همین موضوع طبیعتاً سعی کردم بهترین انتخاب‌ها را داشته باشم که نتیجه‌اش را شما شاهد هستید. تقریبا بالای 50 درصد عوامل پشت دوربین و جلوی دوربین بومی استان بودند و این برای فیلم من افتخار است.
ـ اکران فیلم در گروه هنر و تجربه رو چگونه ارزیابی می‌کنید؟
من گروه هنر و تجربه را بسیار دوست دارم و مثبت ارزیابی می‌کنم. به دلیل اینکه بخشی از تولیدات سینمایی ما که امکان ورود به چرخه پرتلاطم اکران را ندارند می‌توانند در این بخش نمایش داده شوند. یعنی امکانی فراهم شده که تولیداتی که رویکرد هنری‌تری دارند و کیفیت مخاطب برایشان مهم است بتوانند فیلم‌هایشان را در این گروه اکران کنند و خوشبختانه این امر برای من هم اتفاق افتاد و از این بابت از تمامی دوستانم در گروه هنر و تجربه تشکر می‌کنم.
ـ برای دعوت مخاطب به دیدن فیلم «سرانگشتان فرشته» چه نکته‌ای از فیلم را شاخص دانسته و برجسته می‌کنید؟
فکر می‌کنم که تلاش فیلم بر این موضوع متمرکز است که به مخاطب راهکار و پیشنهاد جدید ارائه کند. مخاطبی که در جستجوی شکل‌های دیگری از سینما است و سینمای جریان اصلی یا سینمایی که یک قصه در یک ساختار سه پرده‌ای روایت می‌کند دیگر برایش جدابیت ندارد. فیلم تلاشش این است که در فرم و روایت بتواند نوآوری داشته باشد. این فیلم در مرحله فیلمنامه از یک منطق ریاضی دقیق تبعیت کرده اما در هنگام ساخت بنده این فیلم را با دلم ساختم و امیدوارم که بر دل مخاطب نیز بنشیند.
سر مقاله
