مرضیه قنبری
در حال حاضر بیماری‌های قلبی ـ عروقی عامل اصلی مرگ 19 میلیون نفر سالانه در سراسر دنیا هستند و بر اساس گفته متخصصان اکثریت این مرگ‌ها ناشی از بیماری‌های کرونر قلب یا سکته مغزی است. با توجه به اینکه در حال حاضر بیماری‌های قلبی ـ عروقی به عنوان مهم‌ترین عامل مرگ و میر در دنیا شناخته می‌شود، با کارشناس خطرسنجی سکته‌های قلبی و مغزی مرکز بهداشت شهرستان قزوین گفت‌گویی داشته‌ایم، گفتگویی که با محوریت بیان عوامل خطر اصلی بیماری‌های قلبی ـ عروقی و همجنین چگونگی پیشگیری از بروز آن انجام شده است ...  31 درصد مرگ و میرها در دنیا ناشی از بیماری‌های قلبی ـ عروقی است مهرانه اعتمادی‌‌پور در ابتدا می‌گوید: بیماری قلبی ـ عروقی به عنوان مهم‌ترین عامل مرگ و میر در دنیا شناخته می‌شود. وی با اشاره به آمار مرگ و میرهای ناشی از بیماری‌های قلبی ـ عروقی در دنیا ادامه می‌دهد: 31 درصد مرگ و میرها در دنیا ناشی از بیماری قلبی ـ عروقی است.  ضرورت شناخت عوامل خطرزای اصلی در بروز بیماری‌های قلبی ـ عروقی کارشناس خطرسنجی سکته‌های قلبی و مغزی مرکز بهداشت شهرستان قزوین بیان داشت: آمارها نشان می‌دهد به طور میانگین از هر 10 نفر یک نفر در سنین بین 30 تا 70 سال به علت بیماری قلبی ـ عروقی جان خود را از دست می‌دهد. سن بالا، سابقه خانوادگی ابتلا به بیماری‌های قلبی ـ عروقی، فشار خون بالا، رژیم غذایی نامناسب، بالا بودن چربی خون به ویژه کلسترول، دیابت، استعمال سیگار و دخانیات و همچنین کم‌تحرکی به عنوان عوامل خطر در بروز بیماری‌های قلبی ـ عروقی شناخته می‌شود که در صورت پیشگیری از بروز این عوامل، از بروز بیماری‌های قلبی ـ عروقی نیز جلوگیری می‌شود. وی با اشاره به تاثیر فشار خون بالا در بروز بیماری‌های قلبی ـ عروقی از فشار خون بالا به عنوان قاتل خاموش یاد کرده، ‌اظهار می‌دارد: این عارضه معمولا هیچ علایم هشداردهنده‌ای نداشته و بسیاری از افراد متوجه ابتلا به این بیماری نمی‌شوند.  فشار خون بالا، زمینه‌ساز بروز بیماری‌های قلبی ـ عروقی اعتمادی‌پور تنها راه و مطمئن‌ترین راه کنترل فشار خون را اندازه‌گیری آن دانسته و یادآور شد: معمولا با بالا رفتن سن، احتمال بروز فشار خون افزایش می‌رود، از این‌رو مساله‌ای که باید مورد توجه قرار گیرد، اندازه‌گیری فشار خون است. اعتمادی‌پور تصریح می‌کند: حتی افرادی که سابقه‌ی بالا بودن فشار خون ندارند نیز نیاز است حداقل سالی یک بار نسبت به اندازه‌گیری و کنترل فشار خون خود اقدام کنند.  بیماری‌های قلبی ـ عروقی علت اصلی افراد دیابتی است کارشناس خطرسنجی سکته‌های قلبی ـ عروقی مرکز بهداشت شهید بلندیان شهرستان قزوین در بخش دیگری از سخنانش از ارتباط بروز دیابت و بیماری‌های قلبی ـ عروقی گفته و اذعان می‌دارد: قند خون بالا می‌تواند نشانه بیماری دیابت باشد. بیماری قلبی ـ عروقی علت اکثریت مرگ‌ها در افراد دیابتی است. بنابراین اگر بدون تشخیص و درمان باقی بماند می‌تواند شما را در معرض خطر بیشتری از بیماری قلبی و سکته مغزی قرار دهد. وی در بخش دیگری از سخنانش از افزایش سن به عنوان یکی از عوامل خطر در بروز این گروه از بیماری‌ها یاد کرده و می‌افزاید: احتمال ابتلا به فشار خون بعد از سن 55 سالگی حتی در افرادی که پیش از آن فشار خون نداشتند، افزایش می‌یابد، از این‌رو تاکید ما بر آن است تا به صورت مرتب فشار خون به ویژه در افرادی با سنین بالاتر اندازه‌گیری شود. کارشناس خطرسنجی بیماری‌های قلبی و عروقی با تاکید بر اینکه افراد مبتلا به دیابت باید توجه ویژه‌ای به سلامت قلب خود داشته باشند؛ از ضرورت کنترل میزان قند خون گفته و ‌افزود: با پیشگیری از بروز دیابت و افزایش قند خون، به نوعی یکی از عوامل خطر در بروز بیماری‌های قلبی ـ عروقی مهار می‌شود.  چهار میلیون مرگ به دلیل بالا بودن کلسترول در سال اعتمادی‌پور با اشاره به ارتباط بین بالا رفتن کلسترول خون و بروز بیماری‌های قلبی ـ عروقی، ادامه می‌دهد: بالا رفتن کلسترول خون سالانه به طور میانگین 4 میلیون مرگ را در پی دارد. وی در این خصوص با تاکید بر ضرورت کنترل میزان کلسترول خون یادآور می‌شود: از افراد درخواست می‌شود به کارکنان بهداشتی ـ درمانی مراجعه کرده و از آنها بخواهند که کلسترول خون آنها را اندازه‌گیری کنند تا در صورت بالا بودن کلسترول با اقدامات درمانی نسبت به کاهش آن اقدام شود. کارشناس خطرسنجی بیماری‌های قلبی ـ عروقی مرکز بهداشت شهرستان قزوین در ادامه از تبعات چاقی و اضافه وزن سخن به میان آورده و با اشاره به اینکه این عارضه می‌تواند زمینه‌ساز بروز بیماری‌های قلبی ـ عروقی شود، بر ضرورت کنترل وزن و نمایه توده بدنی افراد تاکید کرده و اذعان می‌دارد: برای حفظ سلامتی باید از بروز چاقی و اضافه وزن پیشگیری شود.  ارتباط مستقیم مصرف مواد دخانی و بروز بیماری‌های قلبی ـ عروقی وی در ادامه سخنانش به وضعیت استعمال سیگار و دخانیات در جامعه اشاره کرد و یادآور می‌شود: مصرف سیگار و سایر مواد دخانی عوارض بسیاز زیادی برای سلامتی فرد به دنبال دارد، یکی از عوارض آن افزایش احتمال بروز بیماری‌های قلبی و عروقی است. به گفته اعتمادی‌پور ارتباط مستقیمی بین مصرف سیگار و ‌مواد دخانی وجود دارد. وی با تاکید بر اینکه بر اساس بررسی‌های صورت گرفته مصرف سیگار و دخانیات، مرگ و میر ناشی از بیماری‌های قلبی ـ عروقی را افزایش می‌دهد؛ گفت: استعمال سیگار و دخانیات سبب آسیب به پوشش دیواره رگ‌های خون‌رسانی کننده قلب، مغز و سایر اعضای بدن می‌شود. کارشناس خطرسنجی سکته‌های قلبی و مغزی مرکز بهداشت قزوین با بیان اینکه مصرف سیگار باعث می‌شود که خون آسان‌تر لخته شود، تصریح می‌کند: لخته خون در صورت انسداد رگ‌ها می‌تواند منجر به بروز حمله قلبی، سکته مغزی و ... شود. وی با تاکید بر ضرورت ترک‌ مصرف این‌گونه مواد به ویژه نسل‌های جوان در خصوص مضرات مواد دخانی یادآور می‌شود: طی دو سال بعد از ترک دخانیات، خطر ابتلا به بیماری‌‌های عروق کرونر به طور محسوسی کاهش می‌یابد. به گفته این کارشناس مرکز بهداشت شهرستان قزوین در افراد سیگاری بعد از طی 15 سال بعد از ترک دخانیات، خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی ـ عروقی آن‌ها به میزان افراد غیرسیگاری می‌رسد. وی در ادامه اذعان می‌دارد: علاوه بر تاثیرات منفی مصرف سیگار در افراد سیگاری، در افرادی که در مواجهه با دود دست دوم دخانیات نیز قرار دارند، احتمال بروز بیماری‌های قلبی ـ عروقی افزایش می‌یابد. اعتمادی‌پور در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به مضرات فراوان رژیم غذایی ناسالم بر سلامت بدن همچون قلب و عروق می‌گوید: برای داشتن یک زندگی سالم باید میزان آگاهی مردم در حوزه سلامت به ویژه ضرورت تغذیه مناسب افرایش یابد. وی در این راستا به ارائه چند نکته در خصوص تغذیه سالم پرداخت.  برای تامین سلامت قلب خود، میوه و سبزیجات مصرف کنید کارشناس خطرسنجی سکته‌های قلبی و مغزی مرکز بهداشت قزوین پرهیز از مصرف نوشابه، انواع شیرینی‌ها و آبمیوه‌های شیرین و یا به حداقل رساندن آن و جایگزین کردن آن با مصرف آب یا آبمیوه‌های طبیعی و میوه‌های تازه را به عنوان دو نکته کلیدی در تغذیه سالم دانسته و خاطرنشان می‌کند: مصرف میوه و سبزیجات به دلیل برخورداری از ویتامین‌ها، فیبرها و سایر مواد مغذی مورد نیاز بدن در تامین سلامت فرد بسیار مهم و دارای اهمیت است؛ از این‌رو توصیه ما آن است که همه افراد روزانه پنج واحد میوه و سبزی معادل 400 گرم میل کنید. اعتمادی‌پور در ادامه سخنانش با اشاره به مضرات مصرف غذاهای فرآوری شده ‌و بسته‌بندی حاوی نمک، شکر و چربی زیاد آن را عاملی در بروز بیماری‌های مختلف همچون قلبی ـ عروقی عنوان کرده ‌و خواستار محدود کردن‌ مصرف این گونه مواد می‌شود. وی در ادامه توصیه‌های خود در خصوص رژیم غذایی، یادآور می‌شود: افراد غذاهای محل کار یا مدرسه را در منزل تهیه کنند.  تاثیر فعالیت بدنی در تامین سلامت قلب افراد کارشناس خطرسنجی سکته‌های قلبی و مغزی مرکز بهداشت قزوین، داشتن فعالیت بدنی و ورزش را به عنوان یکی از مقولات مهم در تامین سلامت افراد عنوان کرده ‌و اذعان می‌دارد: توصیه ما به افراد آن است که فعال‌تر زندگی کنند. وی توصیه می‌کند: تصمیم بگیرید حداقل 30 دقیقه فعالیت بدنی در طول پنج روز هفته داشته باشید. وی جایگزین کردن رانندگی با پیاده‌روی و یا دوچرخه‌سواری تا حد امکان را خواستار شده و می‌افزاید: داشتن فعالیت بدنی فاکتور مهمی در تامین سلامت تمامی اعضای بدن به ویژه قلب و عروق است. اعتمادی‌پور دوری از مصرف الکل را نیز به عنوان یک توصیه مهم در تامین سلامت قلب و عروق یاد می‌کند.  ضرورت انجام معاینات دوره‌ای برای بیماران قلبی وی با اشاره به شرایط پیش آمده در جامعه به دنبال شیوع بیماری کرونا یادآور می‌شود: در پاندمی کرونا به سلامت قلب خود اهمیت بیشتری دهید. وی اذعان می‌دارد: در زمان بحران کووید 19، بیماران قلبی عروقی با تهدید مضاعفی مواجه هستند؛ چرا که هم بیشتر در معرض خطر کووید 19 هستند و هم به علت ترس از ابتلای از این بیماری از مراقبت قلب خود غافل می‌شوند. کارشناس خطرسنجی سکته‌های قلبی و مغزی مرکز بهداشت قزوین با تاکید بر ضرورت مراجعه بیماران قلبی به پزشک برای انجام معاینات دوره‌ای تصریح می‌کند: به طور منظم معاینات دوره‌ای قلب را انجام دهید و در شرایط اضطراری با اورژانس تماس بگیرید. وی از ضرورت و اهمیت جلب مشارکت همگانی برای ارتقای آگاهی و دانش عمومی به منظور ارتقای سلامت قلب افراد جامعه سخن به میان آورده و ادامه می‌دهد: از این‌رو هر فردی به عنوان مثال یک کارفرما یا یک تصمیم‌گیر در سطح کلان می‌تواند در حفظ سلامت مجموع تحت مدیریت خود کوشا باشد.