محمدرضا مقدم
اشاره:
برای دیدن فیلم "بانو" ساخته داریوش مهرجویی به سینما ملت رفت و علاقهاش به سینما از همان جا شروع شد. همان روز آگهی آموزش فیلمسازی در انجمن موسیقی جوان را به طور اتفاقی روی دیوار دید. به انجمن رفت و به آموزش فیلمسازی نزد استاد حسن لطفی مشغول شد. "حضور پدر" عنوان نخستین فیلمی بود که در دوره هنرجویی ساخت. بعد از اتمام تحصیلات دانشگاهی و در دهه هشتاد، مستند «همچون در یک آیینه» را ساخت که به داستان زندگی قدیمیترین راننده تاکسی قزوین اشاره داشت. جایگاه قزوین در انقلاب مشروطه، موضوعی بود که در مستند «عید خون» به تصویر کشید. در ادامه ماجراجوییهایش، مستند «یک روز به عید» را ساخت که روایتگر ورشکستگی کارخانه تبد در شهر صنعتی البرز بود. مستندهای «فراموش شدگان» و «داستان یک شهر» که به ترتیب به موضوع تاریخ شهر صنعتی اشتهارد در شهرستان البرز و محوطه تاریخی ازبکی اشاره دارد؛ از دیگر فعالیت این مستندساز جوان قزوینی است. "مجتبی محمودی" در ادامه فعالیتهایش با ساخت مستند «خاطرات یک بالکن» موفق شد تندیس بهترین کارگردانی در بخش میراث فرهنگی قزوین در جشنواره فیلمهای مستند "یادگار" را به خودش اختصاص دهد. به دلیل موفقیت اخیر وی، گپ و گفتی کوتاه با او داشتیم که متن آن از خاطر شما میگذرد.
از خودتان بگویید:
سال 1360 در قزوین به دنیا آمدم و حدودا ده سالی هست که به ساخت مستند مشغول هستم.
در ساخت مستند بیشتر چه دغدغهای دارید؟
کلا شخصیت من طوری است که از آفریدن لذت میبرم. خلق کردن برایم لذتبخش است. همون طور که ممکن است کار با چوب برای یک نجار لذتبخش باشد. نمیتوانم بگویم دغدغه خاص و مشخصی دارم؛ بیشتر پرداختن به موضوعات مختلف برایم مطلوبیت دارد.
اولویتی در انتخاب سوژه ندارید؟
بیشتر ترجیح میدهم به سمت مستند تاریخی بروم و ساخت مستند تاریخی را انتخاب کنم.
معمولا برای ساخت مستند چه مراحلی باید طی شود؟
به نظر من برای ساخت مستند بعد از جذب و تامین سرمایه، پژوهش مهمترین قسمت کار است. درواقع پژوهش خوب نقشه راه خوبی است که قادر است فیلم شما را نجات بدهد. بعد از پژوهش، تصویرنامه یا فیلمنامه یا طرح کلی سکانسها طراحی میشود و بعد هم پیش تولید، تولید و مونتاژ و...
حمایتی از طرف مسئولین وجود دارد؟
چرا باید مستندسازی یا هر فعالیت دیگری مسئول ذیربط داشته باشد؟ در کل مسئولین اگر دست از اقتصاد دولتی بردارند و بگذارند اقتصاد توسط مردم و بخش خصوصی اداره شود کفایت میکند. مستندسازها و بقیه دوستان شاغل در رشتههای دیگر هنری، اقتصاد هنر را خیلی بهتر از مدیران و مسئولین ذیربط میشناسند و نسبت به آن اطلاع دارند.
مستند "خاطرات یک بالکن" به چه موضوعی اشاره دارد؟
خاطرات یک بالکن، مستندی است که در مورد سبزه میدان قزوین و وقایع سیاسی و اجتماعی روی داده در این میدان مرکزی شهر ساخته شده است. در این مستند سعی کردم ساختار روایی و بصری جدیدی را تجربه کنم. این که چقدر موفق شدم را طبیعتا بازخوردها مشخص میکنند.
برنامهای برای ساخت مستند جدید دارید؟
متاسفانه فعلا با توجه به شرایط مالی موجود، برنامهای در مورد ساخت مستند جدید ندارم.
سطح کیفی جشنواره "یادگار" را چگونه ارزیابی میکنید؟
جشنواره یادگار نظر به اینکه پیشینه خوبی داشت، با استقبال گسترده مستندسازها روبرو شد و شما بهترین و معروفترین مستندهای 2، 3 سال اخیر ایران را در لیست فیلمهای جشنواره مشاهده کردید. جشنواره یادگار اگر به طور مستمر و هر ساله در قزوین برگزار شود قطعا میتواند در مباحث گردشگری کمک شایانی به قزوین داشته باشد.
در خاتمه اگر موافقید چند مستند خوب به مخاطبان روزنامه معرفی کنید:
از کارهایی که در مورد قزوین ساخته شده مستند "خیابان" ساخته ابوالفضل سروشمهر و مهدی چیتساز، به نظرم بسیار مستند خوبی است.
در گستره ملی هم این چند تا مستند به نظرم متفاوتند: مستند "گم و گور" به کارگردانی محمدرضا فرزاد، مستند "رزم آرا یک دوسیه مسکوت" به کارگردانی سید احسان عمادی، مستند "ناپدید" ساخته فرحناز شریفی و مستند "تهران، چند درجه ریشتر" که توسط پیروز کلانتری کارگردانی شده است.