در جامعه از «خود پستچی‌گری» پرهیز شود
گفت‌وگو: مریم بهبهانی‌فر «پست و پستچی»، واژه‌های آشنایی هستند که اغلب افراد جامعه به ویژه متولدین پیش از دهه شصت با آن نوستالژی‌هایی دارند. پست از سازمان‌های کهن و ارتباطی است که استان‌ها از دیرباز به وسیله آن با ملل و سرزمین‌های دیگر ارتباط برقرار می‌کردند. برخی گمان می‌کنند در سال‌های اخیر، گستردگی وسایل ارتباطی الکترونیکی موجب شده است این سازمان کمتر مورد استفاده باشد؛ در حالی که همچنان بیشترین ارتباط‌ها از طریق پست صورت می‌گیرد به گونه‌‌ای که در جامعه امروز هم کمتر فردی را می‌توان دید که در مبادلات کاری الزام برای مراجعه به این سازمان نداشته ‌است. فرا رسیدن نوروز فرصتی ایجاد کرد دقایقی با مدیرکل پست استان که به تازگی عهده‌دار این مسئولیت شده به گفت‌وگو بپردازیم و آخرین رسالت‌های این سازمان را که در دوران شیوع کرونا پررنگ شده است، بشنویم. محسن بخشی در این گفت‌وگو اظهار کرد: در دنیای توسعه یافته پست حرف‌های زیادی برای گفتن دارد، به عنوان مثال در کشورهای آلمان و فرانسه که مهد تجارت، مهد سخت‌افزار‌ها، نرم‌افزارهای نوین است میزان ارسال مرسولات پستی به ازای هر نفر 800 مرسوله می‌باشد. در حالی که بسیاری از افراد گمان می‌کنند اگر فضای مجازی با اینترنت پرسرعت وارد جامعه شود، پست کنار گذاشته می‌شود. وی با بیان اینکه با دقت در کشورهای توسعه یافته می‌توان به این موضوع پی برد که ابزارهای الکترونیکی نمی‌توانند جایگزین پست شوند، عنوان کرد: شاید در حوزه‌های بازاریابی و فروش، افراد بسیاری به دنبال گسترش اینترنت پرسرعت باشند اما باز هم کالاهای سفارش شده باید از طریق پست در اختیار سفارش‌دهندگان قرار گیرد. از این رو با توسعه ابزارهای الکترونیکی باز هم پست نقش پررنگی دارد. مدیرکل پست استان قزوین با بیان اینکه پست در سایر حوزه‌های فرهنگی، اجتماعی، دانشگاهی و حمایت از تولیدکننده نقش مهمی دارد؛ خاطرنشان کرد: در کشورهای توسعه یافته به ازای هر نفر سالیانه 800 مرسوله ارسال می‌شود؛ البته این‌ها دیگر نامه نیست، چرا که نامه دیگر منسوخ شده است. درواقع این مرسوله‌ها مرسولات تجاری، اقتصادی هستند و به نوعی اوراق بهادار و دارای ارزش می‌باشند. بخشی توضیح داد: در کشورهای در حال توسعه میزان مرسوله به ازای هر نفر 250 مرسوله است در کشور ما نیز بیش از 300 سال از قدمت نظم‌پذیری پست می‌گذرد. میزان مراودات و باورهای پستی گرچه باید بیش از این میزان باشد، ولی به لحاظ ترافیک فردی زیر 10 مورد در سال است که این جای تاسف دارد. وی با تاکید بر اینکه جامعه ما به نقطه باور نرسیده است که «خودپستچی‌گری» نکند؛ افزود: در جامعه ما این باور تقویت نشده است که تولیدکننده تنها باید کار تولید داشته باشد؛ این فرهنگ در خانه بمانید پست کارها را انجام می‌دهد؛ در جامعه ما هنوز نهادینه نشده است؛ در حالی که بسیاری از کشورهای پیشرفته و توسعه یافته به این باور دست پیدا کرده‌اند که پست می‌تواند به نیابت از شهروندان مبادلات کوچک و بزرگ آن‌ها را انجام داده و خریدهای روزمره را برای آن‌ها انجام دهد. مدیرکل پست استان با بیان اینکه در حوزه خدمات پستی از ظرفیت این دستگاه برای انجام کارهای تبلیغاتی مشارکت سیاسی در امر انتخابات استفاده نمی‌شود و این ضعف است؛ تشریح کرد: استان قزوین دارای 70 نفر مامور پستی است که به طور میانگین ماهیانه یکصد و 75 مرسوله پستی را جابجا می‌کنند، اگر در زمینه خدمات پستی اطلاع‌رسانی بیشتری صورت گیرد، مبادلات بیشماری را توسط این سازمان می‌توان انجام داد. بخشی با بیان اینکه در حوزه کارهای پستی باید اطلاع‌رسانی‌های بیشتری انجام شود؛ عنوان کرد: درحال حاضر 6 اداره پست در سطح استان فعال هستند که همچنین 25 واحد پستی دولتی، 60 دفتر خدمات ارتباطی، 56 دفتر ICT روستایی و 122 نمایندگی روستایی در زیر مجموعه اداره کل پست استان فعالیت می‌کنند که مجموعه آن‌ها 269 واحد پستی می‌باشد. وی با بیان اینکه پست به صورت مویرگی در تمام سطح استان حضور پررنگی دارد و به صورت شبانه‌روزی به شهروندان خدمات ارایه می‌دهد، تاکید کرد: می‌توانم اذعان کنم که پس از شیوع کرونا هیچ دستگاهی شامل دولتی و خصوصی نتوانسته همچون پست به انجام فعالیت‌های خود ادامه دهد، درواقع پس از کادر درمان بیشترین فعالیت و خدمات‌رسانی را اداره کل پست به شهروندان داشته است. این مسئول با بیان اینکه پرسنل اداره کل پست در دوران شیوع کرونا بدون هیچگونه وقفه‌ای به رسالت‌های خود ادامه داده‌اند، خاطرنشان کرد: در 11 ماهه امسال میزان ترافیک وارده به مجموعه‌های پستی یک میلیون و 400 هزار مرسوله بوده است که در مقایسه با مدت مشابه در سال گذشته 36 درصد رشد داشته‌ایم. بخشی ادامه داد: در این مدت میزان مرسولاتی که استان‌های دیگر به حوزه پست استان وارد و سپس توزیع شده‌اند نسبت به سال گذشته 58 درصد رشد داشته است. وی اضافه کرد: آمارها نشان می‌دهد که روزانه به طور میانگین 4 هزار مرسوله در استان دریافت و حدود 5/5 تا 6 هزار مرسوله دیگر از استان‌های دیگر به استان‌های قزوین وارد می‌شود. درواقع روزانه 10 هزار مرسوله دریافت و واگذار می‌کنیم. این مسئول تشریح کرد: پست می‌تواند در کاهش تردد‌ها و زیان‌های ناشی از آلایندگی‌های هوا، مسایل زیست محیطی، کاهش حجم ترافیک درون شهری نقش بسزایی داشته است. بخشی با تاکید بر اینکه انتظار می‌رود دستگاه‌های اجرایی و بخش خصوصی از «خودپستچی‌گری» پرهیز کنند، عنوان کرد: برخی افراد در حوزه کسب و کار برای آنکه هزینه‌های تمام شده کاهش پیدا کند برای خود پیک منصوب می‌کنند، در حالی که این اقدام هزینه‌های دیگری برای کشور ایجاد می‌کند. وی با بیان اینکه 96 دستگاه اجرایی در استان با اداره کل پست قرارداد دارند که ارزشمند است ولی انتظار می‌رود این میزان افزایش پیدا کند، تشریح کرد: با توجه به اینکه اداره کل دارای سرویس‌های متعددی است، ضریب خطا هم در آن‌ها اندک است، توصیه می‌شود شهروندان همچون گذشته به این مجموعه و رسالت ارتباطی آن اعتماد کنند و به جای خودپستچی‌‌گری برای انجام مبادلات از ظرفیت‌های این اداره کل استفاده کنند. این مسئول تاکید کرد: اداره کل پست استان قراردادهای تجاری بسیاری دارد و تعداد قابل‌توجهی از واحدهای صنعتی پویا و به نام استان برای انجام مبادلات خود تنها از ظرفیت‌های اداره پست استفاده می‌کنند که امیدوارم الگویی برای دیگر فعالان بخش خصوصی باشند. بخشی با تاکید بر اینکه اداره کل پست استان می‌تواند با فعالان بخش خصوصی همگام باشد و به آن‌ها خدمات ارایه دهد؛ بیان کرد: این اداره کل با برخورداری از اداره تجارت الکترونیک، ظرفیت دارد تمامی فروش‌های اینترنتی واحدهای کسب و کار را تحت پوشش قرار دهد. بر این اساس شهروندان می‌توانند با حضور در منازل با استفاده از ظرفیت این اداره کل تمامی خرید‌های خود را انجام دهند و کالای مورد نیاز را از ماموران پستی دریافت کنند. وی ادامه داد: مصداق شاخص خدمات این حوزه از پست در نمایشگاه کتاب امسال بود که ناشران بدون حضور در محل نمایشگاه کتاب تنها با استفاده از ابزارهای الکترونیکی، فروش مجازی و ارسال پستی کتاب‌ها را به دست علاقمندان به مطالعه رساندند. این یادآور شد: شاید بتوان اذعان کرد که بیماری کرونا با وجود آنکه پیامدهای منفی و لحظاتی توام با نگرانی بر جای گذاشت در مواردی همچون تقویت فرهنگ استفاده از مبادلات غیرحضوری یک فرصت بود. بخشی عنوان کرد: امسال میزان سفارش‌های اینترنتی برای دریافت کالاها و محصولات به روزانه 500 مورد افزایش یافت، تمامی این مرسولات نیز توسط ماموران پست در اختیار مصرف کنندگان قرار می‌گیرد. وی افزود: اداره کل پست قزوین همچنین در زمینه انجام کارهای نیابتی یعنی انجام کار بدون حضور، ظرفیت‌هایی دارد. در این زمینه نیز تاکنون 6 قرارداد نیابتی با دستگاه‌های اجرایی منعقد کرده است که آمادگی داریم این نوع قرارداد را هم افزایش دهیم. در این صورت بستر فعالیت افراد خودپستچی‌گری که فاقد نظارت لازم هستند، نیز محدود می‌شود هزینه‌های تمام شده نیز برای مشتریان پستی کاهش می‌یابد. مدیرکل پست استان با بیان اینکه بودجه و اعتبارات این اداره کل در حوزه‌های مختلف نیازمند افزایش است، گفت: در حال حاضر 13 دستگاه از ساختمان‌های این اداره کل متروکه غیرقابل استفاده هستند که نیاز به بازسازی و نوسازی دارند؛ همین امر سبب محدودیت در اجرای کارها شده است که امیدوارم سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان با اختصاص اعتباراتی ویژه در راستای نوسازی ناوگان پستی و توسعه فضاهای فیزیکی با ما همکاری کنند. در این صورت نیز ما می‌توانیم خدمات بیشتری به شهروندان خود ارایه دهیم و از بسیاری ترددهای غیرضروری جلوگیری به عمل می‌آید.