ولایت ـ منیژه زیرک: اگرسال 94 با توافق مذاکرات هستهای آغاز شد و حتی در میهمانیهای نوروزی، توافق هستهای، نقل محافل شده بود و خواب از چشمان گرفته؛ اما در روزهای پایانی سال، انتخابات مجلس و خبرگان به مهمترین رخداد سیاسی کشور تبدیل شده بود.
هر چند چگونگی این رخداد از سه ماه قبلتر، گفتمان غالب سیاسی کشور شده بود تا رفتوآمدهای سیاسی هم در قزوین بیشتر رنگ و بوی انتخاباتی بگیرد.
لوزان دردانشگاه بینالملل
اواخر فروردین ماه، اولین ماه سال 94 مراحل مقدماتی توافق هستهای انجام شده و کشور چشم انتظار توافق کامل بود؛ از این همینرو، دانشگاه بینالملل امام خمینی که شاید، اغراق نباشد سیاسیترین دانشگاه قزوین نامیده شود؛ میزبان یک مناظره هستهای میشود. آن هم پس از سالها که دانشگاه، گفتوگوی جریانهای چپ و راست را میدید.
چند هفتهای از توافق مرحله مقدماتی هستهای نگذشته بود که دانشگاه بینالملل میزبان مناظر صادق زیباکلام، استاد دانشگاه و محمود عباسزادهمشگینی، از مدیران دولت احمدینژاد «با موضوع تحلیل و بررسی دستاوردهای توافق لوزان سوئیس» بود.
در این مناظره، زیبا کلام به سیاستهای دولت احمدینژاد در قبال انرژی هستهای اشاره کرده و گفته بود که «رئیسجمهور وقت در سخنرانی خود ادعا کرد که پیشرفت موضوع هستهای منجر به ایجاد 250 رشته تولیدی و صنعتی در کشور میشود. من در آن سالها نمیتوانستم در خصوص موضوع هستهای مقالهای بنویسم؛ اما در جمع دانشجویان مطالبی را مطرح میکردم و بارها از احمدینژاد خواستم که دستکم تعدادی از این 250 رشته را نام ببرد».
به گفتهی این استاددانشگاه«مشکل غرب با ما به دلیل این نیست که فعالیتهای هستهای از نظر علمی و رشد و توسعه فعالیتهای اقتصادی، کشور را زیر و رو میکند؛ زیرا کشورهایی نظیر برزیل، پاکستان و قرقیزستان نیز موضوع هستهای دارند و کسی با فعالیت آنان مشکلی ندارد.»
اما مدیر احمدینژاد معتقد بود که «نهادینه شدن و پایداری صنعت هستهای فینفسه از نظر امنیتی و نظامی شرایط باز دارندگی ایجاد میکند و کشوری که تکنولوژی غنیسازی و چند نیروگاه فعال داشته باشد؛ دیگر نمیتوان آن کشور را تهدید نظامی کرد. شوخی کردن با یک کشور دارای صنعت هستهای یعنی آلوده کردن یک منطقهای وسیعی از دنیا و این یعنی بازدارندگی.»
او در حالی از انرژی هستهای به عنوان اهرم بازدارنده در برابر تهدیدها سخن گفته که ایران همواره برابر ادعاهای غرب، بر مصارف صلحآمیز هستهای تاکید کرده بود.
آذرماه پر تبوتاب
با این همه، در ماههای بعدی و تابستان هم از رفتوآمد سیاسی خبری نبود؛ ولی هر چه قزوین به اسفند، ماه انتخابات مجلس و خبرگان نزدیک میشد؛ رفتوآمدهای سیاسی بیشتر میشد و در این بین، اردوگاه راست تکاپوی بیشتر داشت؛ چه اینکه رقابت ریاست جمهوری را به چپها واگذار کرده بود.
اواخر آذرماه بود که عارف، معاون اول دولت اصلاحات به دعوت اصلاحطلبان برای همفکری بیشتر برای انتخابات به قزوین سفر کرد.
رئیس شورای سیاستگزاری انتخاباتی اصلاحطلبان کشور گفته بود: «مسئولیتپذیری حداکثری، توقع حداقلی، حرکت بر مبنای مشترکات و در چارچوب راهبردهای توافق شده از جمله الزامات حرکت جبههای و رمز پیروزی اصلاحطلبان است.»
اشاره این عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام به انتخابات ریاست جمهوری 92 بود که با کنارهگیریاش از صحنه انتخابات به نفع روحانی و حمایت اصلاحطلبان، توانستند به پیروزی برسند.
این سفر در حالی انجام شد که اصلاحطلبان تصور میکردند با وجود اجماع حداکثری، راه سختی برای تصاحب کرسیهای بهارستان ندارند؛ در حالی که ردصلاحیتهای گسترده و حذف نیروهای شاخص، شرایط را برای آنان بسیار سخت و پرخطر کرده بود.
چند روز بعد از آن، دبیرکل حزب موتلفه، چمدانها را برای آمدن به قزوین بست تا اصولگرایان قزوین را دعوت به اتحاد و اجماع کند.
گرچه رسانههای نزدیک به راست، روایت کردند که در این دیدار اصولگرایانه همه آمدند و بر اجماع تاکید کردند؛ اما اعلام لیست ائتلاف اصولگرایان قزوین برای انتخابات و حاشیههای پررنگتر از متن، نشان داد که تاریخ تکرار میشود و باز انشقاق جای اجماع را میگیرد.
حبیبی در دیدار با همطیفانش گفته بود که «ائتلاف اصولگرایان باید از چنان اقتداری برخوردار باشد که بتواند لاریجانی و جبهه پایداری را که مقابل یکدیگر هستند؛ هم، در خود جذب کند که وقوع این امر را غیرممکن نمیدانم.»
اما امید دبیرکل راست سنتی، غیرممکن شد و لاریجانی در لیست اصولگرایان جای نگرفت.
دیماه پرترافیک
هنوز چند روزی از اولین ماه زمستان نگذشته بود که اصولگرایان قزوین، میزبان رسایی از نمایندگان نزدیک به جبهه پایداری در مجلس بودند.
هر چه کشور به انتخابات نزدیکتر میشد؛ هشدارهای اصولگرایان تندرو هم تندتر میشد؛ تا آنجا که رسایی در قزوین مدعی شد که «فتنههای گذشته تمام شده؛ اما فتنه تمام نشده و فتنه اصلی و پیشرو فتنه اکبر است.»
او توضیح بیشتری در مورد فتنه اکبر نداد؛ اما اشاره او به حضور هاشمی و حمایت او از همفکرانش از جمله حسن خمینی، نوه بنیانگذار انقلاب برای ثبتنام در انتخابات خبرگان بود.
زاکانی هم از نمایندگان مجلس دیگر میهمان اصولگرایان قزوین بود که عضویت در فراکسیون اصولگرایان بهارستان و فرماندهی بسیج دانشجویی را در کارنامه دارد.
او بلافاصله چند روز بعد در مراسم 9 دی گفته بود که «مشکلات اقتصادی کشور به گردن فتنهگران است و امروز که موضوع فتنه مطرح شده، عدهای میخواهند میدان را برای آمریکا باز کنند.»
فتنه، عنوانی است که پس از اتفاقات سال 88 به مخالفان انتخابات ریاست جمهوری میدهند. این در حالی است که مخالفان، این عنوان را به احمدینژاد اطلاق میکنند؛ چه اینکه معتقدند او و اطرافیانش باعث اتفاقات پیش آمده هستند.
طیف راست قزوین در دیماه روزهای پررفتوآمدی داشت و سومین میهمانش که از اعضای جامعه روحانیت بود به این شهر آمد.
شاید اغراق نباشد که شجونی را یکی از سیاسیون اصولگرایی نامید که همواره سخنانش شگفتیآفرین است.
او در مراسم یادوارهی شهدا گفته بود: سالها با نهضت آزادی و جبهه ملی در زمان شاه در زندان بودم؛ باید بگویم حتی یک اصلاحطلب نه در قبل و نه بعد از انقلاب شهید نشده است.
از سوی دیگر، منتجبنیا، قائم مقام حزب اعتماد ملی، در روزهای پایانی دیماه که میهمان اصلاحطلبان قزوین بود؛ اینگونه از اصلاحات دفاع کرد: «اگر اصلاحات حاکم شود؛ افراد بیلیاقت بر سرنوشت مردم حاکم نمیشوند و از اختلاس، دزدی، تعرض به اموال عمومی، تهمت و تخریب شخصیت و حیثیت افراد جلوگیری میشود؛ اما برخی کجاندیشان متاسفانه اصلاحات را در برابر انقلاب قرار میدهند.»
او در پاسخ به مخالفان سیاست خارجی دولت روحانی که او را به سیاست منفعلانه متهم می کنند؛ گفت: برخی میگویند چون هشت سال دفاع کردیم؛ همیشه باید بجنگیم؛ کجای قرآن و اسلام گفته که همیشه باید شرایط متشنج باشد و درگیری داخلی و خارجی داشته باشیم و این تفکر را در جامعه نهادینه کنیم.
بهمن خبرساز
در این بین، حداد عادل، رئیس فراکسیون اصولگرایان مجلس در همایش بصیرت که طیف راست قزوین برگزار کرده بود، از رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام انتقاد کرد و اعتراض هاشمی را برای رد صلاحیت نوهی بنیانگذار انقلاب برای انتخابات خبرگان وارد ندانست.
حدادعادل برای انتقادش این دلیل را آورد که «امام خمینی(ره) در زمان خودش هم نوهی دیگری از حاج آقامصطفی داشت؛ ولی وقتی دید کارهایش خلاف مصلحت انقلاب و نظام است؛ او را خانهنشین و از هر کار سیاسی منع کرد و زیر نظر خودش قرار داد؛ در حالی که او فرزند پسر شهیدش و نوه امام بود.»
اما در سالگرد پیروزی انقلاب، شال، یکی از شهرهای بویینزهرا، میزبان یکی از خبرسازترین چهرههای سیاسی کشور بود.
احمدینژاد، رئیسجمهور پیشین در 22 بهمنماه، به حیاط خلوت اصولگرایان آمده بود؛ ولی برخلاف انتظار، سخنانش واکنشی نداشت.
البته گفته میشود؛ نمایندگان اصولگرای کنونی قزوین ـ یاران دیروز ـ در زمان سخنرانی در جلسه حضور نداشتند.
احمدینژاد که با تاسیس شورایی به نام "بازخوانی گفتمان انقلاب" به عرصهی سیاست بازگشته است و سیاسیون از آن با عنوان تاکتیک او و همراهانش برای انتخابات آینده ریاست جمهوری یاد میکنند، در شال، تلویحاً به دولت انتقاد کرد: برخی بعد از 37 سال از پیروزی انقلاب با بزک کردن چهره جنایتکار آمریکا به دنبال مخدوش کردن اراده مردم هستند.
این در حالی است که او از جمله رئیسجمهورانی است که در طول دوران دولتش، نامهنگاریهایی برای بازسازی رابطه با آمریکا داشت و حتی سخنانی در این باره گفته بود.
او در سفر به نیویورک گفته بود: «بنده جزو کسانی هستم که معتقدم امکان تداوم این شرایط بین ایران و آمریکا وجود ندارد و باید این وضعیت بهبود یابد. جمهوری اسلامی ایران آمادگی دارد تا چنانچه دولت آمریکا قدمی برای ایجاد تفاهم بین دو کشور بردارد؛ در ذهنیت منفی خود نسبت به آمریکا تامل کرده و کمک کند تا سریعتر روابط دو کشور بهبود یابد.»
نزدیک شدن به روزهای انتخابات مجلس و خبرگان، اصلاحطلبان را هم به تکاپو واداشت تا از این فرصت به مانند طیف مقابل خود هر چند در شرایط نابرابر استفاده کنند.
جواد اطاعت هم از نمایندگان مجلس ششم از دیگر میهمانان سیاسی بود که به دعوت اصلاحطلبان به قزوین سفر کرده بود.
اسفند ابری
اما در روزهای پایانی انتخابات، بازار سخنرانیهای چهرههای سیاسی پایتخت رونق بیشتری گرفت.
آذرمنصوری، عضو اتحاد ملت ایران که به دعوت اصلاحطلبان به قزوین آمده بود؛ گفت: تاریخ معاصر نشان داده که اصلاحطلبان منافع ملی را به خواستهها و جهتگیریهای جناحی ترجیح میدهند.
حسین نقاشی، عضو حزب اتحاد ملت ایران و رحیم عبادی، مشاور رئیس دولت اصلاحات میهمانان دیگر اصلاحطلبان قزوین بودند که آمده بودند تا بگویند باوجود ردصلاحیتهای گسترده، حامیان اصلاحات از انتخابات قهر نمیکنند.
سال 94 کلیدواژه سیاسیونی که از پایتخت به قزوین آمده بودند؛ همه «انتخاباتی» بود؛ چون اصلاحطلبان در این دوره انتخابات مجلس، برخلاف دوره پیش مجلس ـ متاثر از اتفاقات سال 88 که در صحنه رقابت حضور نداشتند؛ این بار آمدند؛ بنابراین فضا به شدت رقابتی شده بود؛ هر چند سیاسیون این رقابت را به دلیل رد صلاحیتهای گسترده منصفانه نمیدانستند.