کتاب «کیمیای هرمسی و استیلای روحانی» منتشر شد

کتاب «کیمیای هرمسی و استیلای روحانی»، پژوهشی است در باب کیمیاگری و غایات آن که توسط مسعود سخاوت دوست تالیف شده و انتشارات مولی آن را به چاپ رسانده است.

به گزارش ولایت، بنابر نوشته سخاوت دوست، پژوهش حاضر در نظر دارد با نگرشی فلسفی و عرفانی و مناسب با زمینه‌های فرهنگی و علمی، به بررسی یکی از علوم  مهجور در عصر حاضر، یعمی صنعت قدسی کیمیا، با روش پدیدارشناسانه بپردازد؛ و با غور و کنکاش در آثار کیمیاگران، به خصوص کیمیاگران مسلمان، راهی برای درک صحیح غایات این سنت علمی کهن ارائه دهد. غایتی که در گستره تاریخ کیمیا تغییر شکل اساسی داده و مسیر آن با هبوط روحانی کیمیا به شیمی کنون تغییر پیدا کرده یا به طور کامل به فراموشی سپرده شده است.

کیمیای مورد نظر پژوهش حاضر کیمیای هرمسی است که خاستگاهش حکومت کهن و باطنی هرمس بوده. یکی از مهم‌ترین اهداف علم کیمیا معرفت نفس و دستیابی به برتری‌های روحانی بوده و به این علم همچون مکتبی عرفانی با پیوندی عمیق به انگاره‌های دینی نگرسته می‌شود.

آیین‌های تشرف، اشراق و باطن‌گرایی کیمیایی، سیر و سلوک و مراقبه، تجربه نامتعارف و عارفانه کیمیاگر، ضرورت حضور امام، استاد و پیر، خلوت گزینی و مجموع نشینی، استفاده از زبان رمز و اشاره، دستیابی به مقامات و منازل باطنی، زندگی زاهدانه و فقر عرفانی، باور و عمل به صبر و توکل و رضا در کار، مولفه‌هایی هستند که کیمیاگر را هرچه بیشتر به مکتبی عرفانی نزدیک می‌کنند.

در پژوهش حاضر بیان می‌شود که کلید واژه پیوند کیمیا و عرفان، معرفت نفس است که مسبب اتصاف به صفات الهی و در نهایت رسیدن به انسان کامل است. غایتی عظیم که از استیلای روحانی انسان سخن می‌گوید، تا حدی که او را وعده وحدت با آفریدگار می‌دهد و در جایگاه خلاق خداوندی می‌نشاند و در این امر تا آن جا پیش می‌رود که حتی کیمیا را علت آفرینش ماسوی می‌داند.

غایت اصلی کیمیاگری، که اساس کار حکمت هرمسی است به ظاهر تبدیل فلزات کم بها به طلای ذی‌قیمت و دستیابی به اکسیر جاودانگی است. بدین جهت از لفظ ظاهر استفاده شد تا در فصل غایات کیمیاگری مفصل به وجه باطنی طلای کیمیاگران و اکسیر جاودانگی اشاره و معانی و ملکوتی آنان تشریح و تبیین شود. در این میان به امری به نام سنگ احمر نیز برخورد کرده که گویا هر دو غایت را یکجا در اختیار کیمیاگر می‌گذارد. درباره رابطه کیمیا و هرمس سخن بسیار است به طوری‌که اغلب تاریخ‌نگاران شرق و غرب بالاجماع هرمس تریمجستوس یا مثلث‌العظمه را حکیمی نیمه افسانه‌ای و کیمیاگر خوانده‌اند.