کاهش عوامل مخاطره‌آمیز محیط‌های کاری در سطح استان

شعار امسال سازمان بین‌المللی کار «محیط کار ایمن و بهداشتی، حق اساسی نیروی کار است» انتخاب شده است.

با توجه به اینکه نیروی کار شاغل در واحدهای تولیدی و صنعتی در خط مقدم تولید و رونق اقتصادی کشور قرار دارند، از این رو سلامت آنها از اهمیت بالایی برخوردار است.

رئیس گروه سلامت کار مرکز بهداشت استان قزوین در این خصوص در گفتگو با ولایت در مورد رصد عوامل مخاطره‌آمیز در محیط‌های کاری و پیگیری‌ها برای ارتقای سلامت نیروی کار گفت: در سطح استان قزوین؛ حدود ۱۳۵ هزار نفر در تقریبا ۲۰ هزار کارگاه، کارخانه و واحد کاری مشغول فعالیت هستند.

حبیب‌ا… چگینی با اشاره به نامگذاری امسال از سوی سازمان بین‌المللی کار با عنوان «محیط کار ایمن و بهداشتی، حق اساسی نیروی کار است» اظهار داشت: شعارهایی که هرساله سازمان بین‌المللی کار انتخاب می‌کند، بر مبنای بررسی و رصد مشکلات در محیط‌های کاری انتخاب می‌شود و در این راستا با توجه به اینکه یکی از رسالت وزارت بهداشت، پیشگیری از بیماری‌های شغلی در بین شاغلین کارگاه‌هاست؛ وزارت بهداشت و به تبع آن معاونت بهداشتی دانشگاه‌ها در استان‌ها، اقداماتی را در طول سال در راستای افزایش ایمنی و حفظ و ارتقای سلامت نیروی کار در دستور کار خود قرار می‌دهد.

رئیس گروه سلامت کار مرکز بهداشت استان قزوین با اشاره به همکاری حدود ۵۵ بازرس بهداشت حرفه‌ای در استان و رصد مشکلات و آسیب‌های محیط‌های کاری؛ گفت: این بازرسان به صورت دوره‌ای به واحدهای تولیدی، صنعتی و … مراجعه کرده و در صورت مشاهده نواقص، آن را به کارفرمای مربوطه اعلام کرده و پیگیر رفع آن می‌شوند.

وی با تاکید بر اینکه هدف نهایی این رصدها و بازرسی‌ها، صیانت و حفظ سلامت نیروی کار است؛ یادآور شد: بر اساس ارزیابی‌هایی که از واحدهای کاری انجام شده است؛ سه عامل اصلی زیان‌آور در محیط‌های کاری شناسایی شده است.

مواجهه ۱۵ درصد شاغلین با صدای بلند

وی مواجهه بخشی از نیروی کار با صدای زیاد را به عنوان یکی از این عوامل زیان‌آور عنوان کرده و افزود: طی بازرسی‌هایی که سال گذشته در استان انجام شده، مشخص شد که ۱۵ درصد شاغلین در صنایع، واحدهای تولیدی و … با صدای زیاد مواجه هستند.

چگینی با بیان اینکه معیاری برای انداره‌گیری صدا وجود دارد؛ اظهار داشت: اگر کارگری هر روز هشت ساعت در معرض صدایی با بیش از ۸۵ دسی بل باشد؛ این امر به عنوان یک عامل زیان آور برای نیروی کار محسوب می‌شود.

وی ادامه داد: عامل زیان آور دیگر،  ارگونومی است.

وضعیت قرار گیری بدن ۲۰ درصد شاغلین در واحدهای صنعتی و تولیدی در حین کار، نامناسب است

چگینی با بیان اینکه منظور از ارگونومی «وضعیت قرارگیری بدن کارگر در حین کار» است؛ یادآور شد: ارزیابی‌های بازرسان بهداشت حرفه‌ای ما در سال گذشته در سطح استان نشان می‌دهد؛ ۲۰ درصد شاغلین ما دارای حالت وضعیت بدنی نامناسب در حین کار هستند.

عوامل شیمیایی، از عوامل مخاطره‌آمیز در سلامت نیروی کار

وی عوامل شیمیایی را به عنوان عامل مخاطره‌آمیز دیگر برای سلامت کارگران در محیط‌های کاری یاد کرده و اضافه کرد: گرد و غبار، گاز و بخار، فیوم‌های فلزی، دود و … به عنوان عوامل شیمیایی مطرح هستند که اگر بیش از حد  مجاز در محیط‌های کاری باشند، می‌تواند به عنوان عامل خطر عمل کند.

به گفته رئیس گروه سلامت کار مرکز بهداشت استان بر اساس ارزیابی‌های انجام شده در سال گذشته، حدود ۱۱ درصد شاغلین در واحدهای تولیدی، صنعتی و … استان با این عامل زیان آور مواجهه هستند.

کاهش محسوس عوامل مخاطره‌آمیز سلامت نیروی کار طی پنج سال گذشته

وی با بیان اینکه طی سال‌های اخیر میزان مواجهه نیروی کار با عوامل مخاطره‌آمیز در استان کاهش یافته است؛ تاکید کرد: به عنوان مثال در پنج سال‌گذشته ، ۲۸ درصد نیروی کار ما با صدای بلند مواجه بوده‌اند که این میزان در سال گذشته به ۱۵ درصد رسیده است.

چگینی افزود: پنج سال پیش  ۳۸ درصد از نیروی کاری ما در حین کار کردن، از نظر ارگونومی در وضعیت نامناسب بدنی قرار داشتند که با اقدامات انجام شده این میزان سال گذشته  به ۲۰ درصد رسیده است.

رئیس گروه سلامت کار مرکز بهداشت استان قزوین یادآور شد: میزان مواجهه نیروی کار در سطح استان با عوامل شیمیایی، پنج سال پیش ۲۴ درصد بود که سال گذشته به ۱۱ درصد رسیده است.

پیگیری‌ها برای رفع عوامل مخاطره آمیز سلامت نیروی کار

وی با بیان اینکه پس از شناسایی عوامل خطر، پیگیری‌ها از طریق کارفرما برای رفع و یا به حداقل رسان عوامل زیان‌آور انجام می‌شود؛ تصریح کرد: اگر امکان حذف عامل زیان‌آور وجود داشته باشد، باید اقداماتی در راستای حذف آن و جایگزینی آن عامل انجام شود در غیر این صورت ‌بیمارستان اقدامات کنترلی در راستای کاهش اثرات عوامل مخاطره‌آمیز و به حداقل رساندن آن انجام شود.

چگینی توضیح داد: به عنوان مثال در راستای رفع مواجهه نیروی کار با صدای بلند، اقدامات فنی و مهندسی انجام می‌شود ‌و ضمن ایجاب کردن کارفرماها به تهیه وسایل حفاظت فردی، کارفرما می‌بایست با اقداماتی نسبت به کاهش این عوامل مخاطره‌آمیز اقدام کند.

وی ادامه داد: یا در مورد عوامل شیمیایی مخاطره‌آمیز برای نیروی کار، کارفرما می‌تواند اقدام به نصب هواکش در مکان انتشار آلودگی کند تا از این طریق آلودگی‌ها به خارج از محیط شاغلین انتقال داده شود.

رئیس گروه سلامت کار مرکز بهداشت استان قزوین با تاکید بر اینکه تمامی این اقدامات در راستای حفظ و ارتقای سلامت نیروی کار انجام می‌شود؛ افزود: بررسی‌ها نشان می‌دهد هرچه محیط‌های کاری از عوامل مخاطره‌آمیز به دور بوده و استانداردهای لازم در این امر رعایت شود؛ نتیجه کار نیز بالاتر می‌رود.

وی در بخش دیگری از سخنانش با تاکید بر اینکه سلامت نیروی کار به ویژه شاغلین در محیط‌های کاری دارای عوامل مخاطره‌آمیز باید مرتب رصد شود؛ اظهار داشت: با توجه به شناسایی عوامل خطر و جمعیت شاغلین در معرض خطر، معاینات سلامت شغلی برای این افراد انجام می‌شود.

وی تاکید کرد: این معاینات توسط مراکزی که از وزارت بهداشت و معاونت بهداشتی مجوز گرفته‌اند، انجام می‌شود.

به گفته رئیس گروه سلامت کار مرکز بهداشت استان در حال حاضر در سطح استان، ۳۴ مرکز این معاینات را انجام می‌دهند ‌که هفت مرکز از این مراکز تخصصی طب کار بوده و دارای متخصص طب کار هستند و بقیه پزشکان عمومی هستند که در غالب مطب و واحدهای کاری این خدمات را ارائه می‌دهند.

چگینی خاطرنشان کرد: طی سال گذشته ۷۲ درصد شاغلین ما مورد معاینات پزشکی قرار گرفتند.

وی ادامه داد: در صورتی که در حین معاینات، فرد نیاز به ارجاع داشته باشد، موارد و مشکلات احتمالی نیروی کار در سطوح بالاتر بررسی می‌شود.

رئیس گروه سلامت کار مرکز بهداشت استان با بیان اینکه در محیط‌ها و واحدهای کاری، یک سری مراکز و خانه‌های بهداشت کار مستقر هستند؛ یادآور شد: در این مراکز و خانه‌ها، فردی به عنوان مسئول بهداشت حرفه‌ای فعال است؛ این خانه‌ها و مراکز موطف هستند ارجاعاتی که پزشک بر اساس نتایج معاینات به آن رسیده، پیگیری کنند.

۸۳ درصد واحدهای صنعتی، تولیدی و … استان دارای تشکیلات بهداشتی هستند

وی با بیان اینکه در حال حاضر ۹۳ درصد کارخانه‌ها و واحدهای کاری در استان، دارای خانه بهداشت، مرکز و یا بهگر هستند؛ افزود: علاوه بر این، در صنایع، کمیته‌ای با عنوان «کمیته ایمنی و بهداشت کار» داریم که بر اساس تکلیفی که در ماده ۹۳ قانون کار برای وزارت بهداشت و هم وزارت کار مشخص شده است برای کارخانه‌هایی که بالای ۲۵ نفر شاغل هستند باید این کمیته‌ها مستقر و فعال باشند.

وی تاکید کرد: در این کمیته‌ها که با حضور نماینده کارگر، نماینده کارفرما، مسئول ایمنی، مسئول بهداشت حرفه‌ای و استاد کار برگزار و به صورت مرتب تشکیل جلسه می‌دهند، راجع به موارد غیرایمن و غیربهداشتی بحث‌ و تصمیم‌گیری صورت می‌گیرد.

وی با بیان اینکه هزینه‌هایی که کارفرماها برای بهسازی محیط کاری و ایجاد فضای ایمن و سالم برای نیروی کار انجام می‌دهند در مقابل هزینه‌های ناشی از مخاطرات و حوادثی که ممکن است در اثر عوامل زیان‌آور برای نیروی کار بیافتد، بسیار ناچیز است؛ تصریح کرد: به عنوان مثال ممکن است کنترل صدا در یک محیط کاری با حدود ۵۰۰ میلیون تومان انجام شود ولی اگر کارگری دچار افت شنوایی شود، در صورت شکایت از کارفرما، ۵۰ درصد دیه کامل به وی تعلق می‌گیرد.

رئیس گروه سلامت کار مرکز بهداشت استان قزوین تاکید کرد: از این‌رو توصیه ما به کارفرماهای شرکت‌ها و واحدهای تولیدی و صنعتی آن است که نسبت به‌ کنترل عوامل مخاطره‌آمیز در محیط‌های کاری اقدام کرده و آن را به حد استاندارد برسانند؛ چراکه اقدامات کنترلی برای کاهش اثرات عوامل مخاطره‌آمیز ضمن حفظ سلامت نیروی کاری و افزایش بهره‌وری، از وقوع حوادث ناگوار و تحمیل هزینه‌های مازاد بر دوش کارفرماها پیشگیری می‌کند.