نیک‌بینی و مثبت‌‌اندیشی

تدوین و نگارش:

ا. امیر دیوانی

رخ تو در نظر آمد، مراد خواهم یافت

چرا که حال نکو، در قفای فال نکوست

(حافظ)

بسیاری افراد را باور بر این است که رویکرد یا نظرگاه ما در برابر دنیای خارج اهمیت دارد. در واقع رویکرد یا دیدگاه، یک صافی (فیلتر) ذهنی است که ما از پشتش جهان خارج را می‌نگریم و آن را می‌آزماییم. بی‌شک صافی‌های بسیار فراوانی وجود دارد.

مثلا برخی اشخاص، دنیا را از پشت صافی خوش‌بینی و بعضی دیگر از ورای صافی بدبینی می‌بینند. پاره‌ای افراد در هر موقعیت به فرصت‌های بالقوه‌ی موجود در آن و شماری دیگر صرفا موانع را می‌نگرنند. لازم به یادآوری است که بیشترین مردم در میانه‌ی این طیف واقع شده‌اند.

به راستی برخورداری از رویکرد مثبت، مزیتی به حساب می‌آید. چشمگیرترین مورد اینکه افراد دارای رویکرد مثبت، خوش‌بینند. ایشان در عوض تکیه بر «نمی‌توانم» بر «می‌توانم» تاکید دارند و به جای مشاهده‌ی «محدودیت‌ها» ، «امکانات» را مشاهده می‌کنند.

گفتنی است که کامیابی در عرصه‌های گوناگون تنها به رویکرد یا دیدگاهی مثبت نمی‌انجامد بلکه اصول بسیاری هست که باید بدان‌ها عنایت نمود. لیکن همه چیز با دیدگاه شروع می‌شود. بدون ‌رویکرد مثبت قادر نیستند که از سایر اصول کامروایی سود جویید. رویکرد شما، پایه و نقطه‌ی آغاز حرکت به سوی فیروزی و احساس رضایتمندی است. در ادامه نمایان خواهیم ساخت که چطور دیدگاه درست شما، سایر مسیرهای منتج به پیروزی را هموار می‌کند و روا می‌دارد از اصول دسترسی به کامیابی بهره‌مند گردید.

اعتماد به نفس

چنانچه خوش‌بین نباشید، چه‌سان می‌توانید اعتماد به نفس داشته و بر سایرین اثر نهید؟ با بدبینی نمی‌شود به آن آرمان‌ها رسید. کسی که در ازای اعتماد به نفس است، به خویشتن و توانایی‌هایش معتقد بوده و با این توقع که کامیاب خواهد گشت، به پیش می‌راند. دیگران این اعتماد به نفس را مشاهده می‌کنند. بدبینی، تردید و دودلی بار می‌آفریند.

ثبات قدم

همگان به مهم بودن و ارجمندی کوشش‌های پیاپی تا حصول هدف معتقدیم. ولی هر گاه اعتقاد نداشته باشید که در درازمدت شاهد موفقیت را در آغوش خواهید گرفت، چگونه پایداری خواهید کرد؟

خوش‌بینی، فرد را به سوی مقاومت هدایت می‌کند. بدبینان موقع پیدایی نخستین علامت مشکل، تسلیم می‌شوند چرا که حس می‌کنند کوشش فزون‌تر «آب در هاون کوبیدن است!»

نرمش‌پذیری

مسلماً روی پا ایستادن در پی زمین خوردن، از جمله مهم‌ترین اصول توفیق است. بدبین‌ها زمانی که امور از روی برنامه و خوب جلو نمی‌رود، بدبین‌تر می‌گردند و حال آن که افراد مثبت موقتا احساس خستگی می‌نمایند آن گاه دنبال فرصتی نوین هستند یا می‌کوشند از معضلات پیش آمده آموزه‌هایی را یاد گیرند. این پیامد حاصل شده است که مثبت‌اندیشان در مقابل رخدادهای حیات پایداری نمی‌نمایند، به سرنوشت لعنت نمی‌فرستند و یا از اینکه رویدادهای ناگوار برایشان پیش آمده شکوه سر نمی‌دهند. بلکه باور دارند هر سانحه‌ای را علتی است. این رهیافت بدانان رخصت می‌دهد بر عوامل بازدارنده چیره گشته و به حرکتشان تداوم بخشند.

شوق و انگیزه

عدم انگیزش و اشتیاق، هیج کامیابی مداومی را در بر ندارد. آن هنگام که ایمان دارید قادرید دست به کاری زنید، به‌رغم تشویش، از انگیزه‌ی گام نهادن به‌پیش برخوردارید. در صورتی که بدبینان به این بیم و نگرانی گردن می‌نهند و به این ترتیب فرصت‌های بالقوه را کف می‌دهند.

کارمایه (انرژی) و دلبستگی

کلیه‌ی آنانی که پویا و مثبت‌اندیش می‌باشند، اشخاصی پر توان و دلبسته به کاری هستند که اجرا می‌کنند و شما از اینکه در کنار شمایند، احساس خوش‌دلی دارید.

چند فرد بدبین می‌شناسید که دارای انرژی فراوانند و به فعالیت‌شان دلبسته‌اند؟ مایلید چند شخص بدبین در محیط‌تان باشد؟ بدون شک احدی بدین‌گونه مردم، مشتاق نیستند چرا که ایشان توان سایرین را نیز بازمی‌ستانند. منفی‌گری اتلاف انرژی را فراهم می‌سازد و حال آن که مثبت‌اندیشی ایجاد کننده‌ی انرژی است.

تندرستی

سلامت از آن گروه ویژگی‌هاست که باید شخصا بیازمایید تا قدرش را بدانید. همگی دورانی را در زندگی‌مان به خاطر می‌آوریم که به علت قرار گرفتن در تحت فشار عصبی بر اثر بدبینی، تندرستی‌مان را از دست داده‌ایم. «هنگامی که در دهه‌ی سوم حیات به سر می‌بردم، رهیافت منفی داشتم. از این روی، پیوسته خسته و ناتوان بودم و مدام بیمار می‌شدم. همین که نظرگاهم دگرگون شد، میزان تندرستی‌ام افزون گردید. حس می‌کردم جوان‌تر گشته‌ام و این‌سان هم دیده می‌شدم.» باید دانست که دید مثبت در شیوه‌ی عملکرد یاخته‌ها (سلول‌ها)ی بدن نیز اثربخش است.

ترغیب سایرین

وقتی که قدرت بالقوه فزون‌تری در خویش احساس می‌کنید و سود جستن از آن را می‌آغازید، شما را یارای آن هست توانشی عظیم را که در دیگران هم وجود دارد، مشاهده نمایید. در این صورت به قدرت سایرین معتقد می‌شوید و آنان نیز این امر را در می‌یابند. از سوی دیگر، مثبت‌گرا، رهبر بس موثر و کامرواتری است. آیا تمایل دارید از فردی تبعیت کنید که به کارش اعتقادی ندارد یا توقع دارد پیامد منفی به دست آید؟ یقینا نه.

سپاسگزاری و حق‌شناسی

زمانی که نظرگاه منفی دارید، معمولا توجه‌تان را به آن چه در زندگی «اشتباه» است، جلب می‌کنید و زیبایی پیرامون‌تان نادیده می‌گیرید. هنگامی که مثبت‌تر می‌شوید، زیبایی‌های دور و برتان را محترم می‌شمارید و به حیات با حس حیرت چشم می‌دوزید.

افراد مثبت‌اندیش بیش از سایرین قدردانند و همین‌طور عوض شکوه و شکایت و سعی در یافتن نقاط ضعف، نکات مثبت را در نظر می‌گیرند و به همین سبب دارای زندگانی لذت‌بخش‌تری هستند.

شیوه داوری

تغییر چگونگی داوری، حاصل منطقی شدت احساس قدرشناسی‌تان است. با پیش گرفتن رویکردی مثبت، در مورد نکات مثبت پر شمار در زندگی خویشتن اهمیت داده و به الان توجه می‌کنید و به این پیامد دست می‌یابید که این نقاط مثبت خیلی بیشتر از معضلات و نابسامانی‌های موقت ارزش دارند.

دیگر از پنجر شدن لاستیک خودروی خود یا از دست دادن یک مشتری آزرده نمی‌گردید چرا که می‌دانید و معتقدید که این نوع مسائل در مقابل تندرستی، آزادی، دوستان و خانواده‌تان بی‌اهمیت‌اند. به دیگر سخن معضلاتتان در برابر نعماتی که در اختیار دارید بسیار اندک‌اند.

دلپذیری

راجع به منفی‌بافانی که هر روز می‌بینید، بیندیشید. اینان مردمی‌ ترشرو و کسل کننده‌اند و فاقد هر گونه جذابیت هم صحبتی‌اند. سردند و فاصله به وجود می‌آورند. در صورتی که خوش‌بینان همیشه لبخند بر لب دارند و بدین‌ترتیب شما را نیز به تبسم ترغیب می‌نمایند. ارتباط تنگاتنگ و ژرفی با آنان احساس می‌کنید و از دورانی که با ایشان سپری می‌سازید، غرق لذت می‌شوید.

آنانی که خویشتن را به مثبت کردن رهیافتشان مقیداند، بدون استثناء وضعیت روحی و معنوی بهتری دارا می‌باشند. وقتی که سرشار از اندیشه‌ها و احساسات هستند، برای خود و سایرین ارزش فزون‌تر قایلید. به مرور حس می‌کنید، هر معلولی، علتی دارد و شما جزیی از برنامه‌ی بزرگترید. به قدرت ذهنی خویشتن بیشتر معتقد می‌گردید و درمی‌یابید که در مسیر خویش راهنمایی‌هایی می‌گیرید.

در مقاله پیش‌رو، فرصتی از خصوصیات مهم شخصیتی مطرح شده است و طریقه‌ی دستیابی به تمام آن، ایجاد رهیافتی مثبت در خود است. ولی هیچ‌گاه از یاد نبرید که رویکردتان گزینه‌ای است که هر روز انتخاب می‌کنید. چونی (کیفیت) زندگی و اثری که شما بر جهان می‌نهید، به همین گزینش بستگی دارد.

با بیتی ناب از «مولوی» به نوشتار پیش‌رو، پایان می‌دهم:

پیش چشمت داشتی، شیشه کبود

زآن سبب، عالم، کبودت می‌نمود!

تفکر مثبت، زندگی مثبت

— خود را باور کنید.

— به مسایل از کلیه‌ی زوایا و دیدگاهی که وجود دارد، توجه کنید.

— جرات داشته باشید تا رویاهای بزرگ ببینید.

— خانواده و دوستان، گنج‌های پنهانی هستند؛ از غنای آنان سود بجویید.

— بیشتر از آن که برنامه‌ریزی کرده‌اید، ببخشید.

— حس شوخ طبیعی را در خود حفظ کنید.

— از انتقاد، تمسخر و عدم تایید دیگران دست بشویید.

— از مشکلات نهراسید. به آن‌ها یورش برید چون آن‌ها فرصت‌هایی در لباس مبدل‌اند.

— به کارتان ادامه دهید، حتی چنان چه مشکل به نظر رسد.

— خودتان را دوست بدارید. دقیقا به سبب همان چیزی که هستید.

— نا شدنی را شدنی کنید.

— به هیچ عنوان دروغ نگویید. خیانت یا دزدی نکنید و پیوسته بر مدار راستی و درستی حرکت کنید.

— چشم‌هایتان را دوباره بگشایید و همه چیز را همان‌طور که واقعا هستند، ببینید.

— تمرین بی‌نقص و کامل، شما را کامل می‌سازد.

— آدم‌های ترسو، هرگز پیروز نمی‌شوند و پرندگان نیز هیچ‌وقت صحنه را رها نمی‌کنند.

— برای هر موفقیت و پیروزی کوچکی که به دست می‌آورید، به خود جایزه دهید.

— اتلاف وقت و تعلل در دستیابی به اهداف مهم را متوقف نمایید.

— قبول کنید که سایرین باید همواره شما را درک کنید.

— هر روز به آرمان‌ها و رویاهایتان سر بزنید.

— بر ضعف‌هایتان چیره گردید و آن‌ها را به نقاط قوت بدل سازید.

— تمام اوقات به تلاش‌هایتان بله بگویید: «بله، بله، بله، تو می‌توانی انجامش دهی.»

— فشارهای روانی (استرس‌ها) را نابود کرده و از زندگی‌تان لذت ببرید.

گفتنی است که در تدوین و نگارش این نوشتار، افزون بر دانسته‌های شخصی، از «نشریه‌ی پیام مدیریت موفق» نیز سود جسته‌ام.