نقش و مشارکت زنان در انتخابات
- شناسه خبر: 28846
- تاریخ و زمان ارسال: 2 بهمن 1402 ساعت 07:45
- بازدید :
یک چهره اصلاح طلب: جامعه زنان در انتخابات، کنشی مبتنی بر صرف جنسیت ندارد
یک چهره اصولگرا: زنان به عنوان محور اصلی خانواده، نقش مهمی در انتخابات دارند
مریم بهبهانی‌فر:
مقدمه:
از آنجایی که بیش از نیمی از افراد جامعه ما را بانوان تشکیل می‌دهند و این قشر با همه بی‌مهری‌هایی که در عرصه‌های اجتماعی و اجرایی با آن مواجه بوده است؛ همواره برای اعتلای کشور و درخشش ایران زمین در حوزه‌های ملی و بین‌المللی تلاش وافری داشته است و در چهار دهه گذشته به خوبی نقش موثر و تاثیر گذار خود را در تمام عرصه‌های سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی نشان داده و در توسعه و تثبیت سرمایه‌های اجتماعی در جامعه ایرانی نقشی اثرگذار و غیرقابل انکار ایفاء کرده است؛ از این‌رو به منظور بررسی نقش این قشر در رویداد سرنوشت‌ساز انتخابات امسال با «مهدیه‌السادات قافله‌باشی و عضو اصلاح‌طلب شورای پنجم شهر قزوین و مهری‌السادات تقوی عضو اصولگرای شورای فعلی شهر فعلی قزوین از بانوان فعال اجتماعی و سیاسی استان درباره نقش بانوان در انتخابات به گفت‌وگو پرداختیم.
آنها علاوه بر آنکه مشارکت بانوان را در همه فعالیت‌های سیاسی یک ضرورت می‌دانستند؛ معتقدند زنان به دلیل داشتن مسئولیت مدیریت خانواده، می‌توانند نقش موثری هم در مشارکت افزایی انتخابات داشته باشد.
یکی از این بانوان سیاسی، تاکید داشت که زنان با ایجاد فضای تفکر و تعقل در خانواده و مهیاسازی بستر گفت‌وگو با دیگر اعضای خانواده می‌توانند به عنوان محور در شور انتخاباتی، شناساندن، معرفی کاندیداها و تبیین معیارهای درست در انتخاب کاندیداها در خانواده بسیار موثر واقع شوند. آنچه در ادامه این گزارش آمده است دیدگاه این دو بانوی فعال اجتماعی و سیاسی درباره نقش زنان در انتخابات است.
از سوی حاکمیت، گامی برای رفع مشکلات جامعه زنان برداشته نشده است
«مهدیه‌السادات قافله‌باشی» عضو شورای پنجم شهر قزوین و کنشگر اجتماعی درباره نقش زنان در انتخابات در گفت‌وگو با ولایت اظهار می‌کند: جامعه زنان اگرچه نیمی از جمعیت ایران را تشکیل می‌دهند؛ در کنکور سراسری هم بیش از شصت درصد وارد دانشگاه‌ها می‌شوند و تعداد دانش‌آموختگان زنان در برخی از رشته‌ها از مردان هم بیشتر است؛ اما این قشر همواره مسائل و مشکلات خود را داشته است.
او تصریح می‌کند: با وجود همه تنگناهایی که جامعه زنان با آن روبرو هستند به نظر نمی‌رسد این قشر در مساله‌ای مانند انتخابات که گرایش فکری بر جنسیت ارجح می‌شود؛ تصمیم جداگانه‌ای بگیرد و کنشی مبتنی بر صرف جنسیت داشته باشد.
این کنشگر اجتماعی توضیح می‌دهد: متاسفانه در حوزه زنان همواره نارضایتی و ناعدالتی به ویژه برای زنان تحصیلکرده وجود داشته است؛ مشکلاتی چون عدم وجود بازار کار، عدم دستیابی جایگاه‌های مدیریتی و مسایلی که زنان سال‌هاست با آن روبرو هستند و هرگز از سوی حاکمیت، گامی برای رفع مشکلات جامعه زنان برداشته نشده است.
قافله‌باشی درباره سرد بودن فضای انتخابات امسال و بی‌تفاوتی مردم نسبت به این رویداد سیاسی عنوان می‌کند: باتوجه به اینکه مدت زمان اندکی تا انتخابات باقیمانده است؛ در مقایسه با انتخابات گذشته، انتخابات امسال هنوز شادابی و نشاط لازم را ندارد؛ بعید هم به نظر می‌رسد مانند گذشته به مشارکت لازم برسد.
او درباره دلایل بی‌تفاوتی مردم به انتخابات می‌گوید: تگناهای اقتصادی، بی‌مهری‌های متعدد فرهنگی، برخورد سلبی با منتقدان، عدم تحمل مسئولان به شنیدن صدای مخالف، عدم تنوع سیاسی در میان داوطلبان، برخورد سلیقه‌ای با نامزدها در راستای خالص‌سازی سیاسی این روزها، نبود شور و هیجان دانشجویی در استان، عدم پویایی رسانه و فعالان رسانه و برخوردهای نامناسب با تفکرهای متفاوت با دولت در دستگاه‌های اجرایی و … همه و همه به این سردی، رخوت و بی‌تفاوتی مردم دامن زده است.
احزاب هیچ‌گاه نتوانسته‌اند در رسالت اصلی خود ایفای نقش کنند
این فعال اجتماعی در ادامه درباره نقش احزاب و تشکل‌های مردمی انتخابات اضافه می‌کند: در یک تعریف کلاسیک و دانشگاهی می‌توان اذعان کرد که نقش احزاب در نظام‌های دموکرات در افزایش توصیه به مشارکت مردم به ویژه در ایام انتخابات بسیار مهم و تاثیرگذار است. احزاب نقش میانجی بین جامعه مدنی و حاکمیت را بازی می‌کنند و بلوغ جامعه در داشتن احزاب قوی و کارآمد است.
او با اشاره به اینکه کارویژه احزاب تسهیل گفت‌وگو درباره مساله جامعه است؛ مطرح می‌کند: حکمرانی خوب، رضایت عمومی، مشارکت مردم و اعتماد به دولت، نتیجه کارایی دولت به حساب می‌آید. احزاب می‌توانند در یاری رساندن به حاکمیت به عنوان منتقدان دارای شناسنامه در ریل‌گذاری نظارت و رصد نقش مهمی را بازی کنند.
این چهره اجتماعی با تاکید براینکه متاسفانه در ایران به دلایل بسیاری، احزاب هیچ‌گاه نتوانسته‌اند کارکرد خود را اجرایی کنند و در زمینه رسالت اصلی خود ایفای نقش داشته باشند؛ ابراز می‌کند: شاید راحت‌تر باشد به جای به کار بردن کلمه احزاب در ایران، درباره جریان‌های فکری و سیاسی و شخصیت‌هایی که شناخته شده‌اند و رسانه‌های معتمد مردم و صاحب‌نظر هستند؛ صحبت کنیم به ویژه در شهرهایی که هنوز بافت سنتی و قومیتی خود را حفظ کرده است. در شهرهایی مانند قزوین که قومیت‌های مختلفی داریم همیشه بزرگترها در مسایل مختلف سیاسی نقش داشته‌اند؛ شخصیت‌های این قومیت‌ها تاثیرگذار هستند و کلام آنها نفوذ بیشتری داشته است.
بی‌تفاوتی مردم نسبت به انتخابات ناشی از ناکامی شهروندان است
قافله‌باشی تشریح می‌کند: این بی‌تفاوتی که اکنون گریبانگیر جامعه ایرانی شده،که همیشه کشوری پویا و مملو از امید بوده؛ نسل‌ها و مردمانی داشته است که سرشار از امید بوده‌اند و همیشه تحول‌آفرین بودند؛ و این بی‌تفاوتی ناشی از ناکامی شهروندان است. عدم تحمل شنیدن صدای مخالف، اصرار به ندیدن، نشنیدن و انکار کردن، کار را سخت کرده است.
او درباره چگونگی ایجاد شور سیاسی در میان مردم بیان می‌کند: در کنار رسانه‌های مکتوب، فضای مجازی می‌تواند در این زمینه بسیار نقش‌آفرین باشد؛ هشتک‌های انتخاباتی می‌تواند فضای رسانه‌ای شهر را تحت تاثیر قرار دهد؛ اما در زمان کوتاه باقیمانده به انتخابات که تقاضا بر این است تا جامعه پویا شود؛ علاوه بر اصرار بر فیلترینگ، در فضای آرام کشور، هزینه گران اینترنت سه برابر می‌شود.
عضو سابق شورای اسلامی شهر قزوین یادآور می‌شود: در شرایطی که در نبود فضای رسانه‌ای عادلانه مانند: تلویزیون، مناظرات تلویزیونی یا کرسی‌های آزاداندیشی که در دانشگاه‌ها برگزار می‌شود و فعالان آن تفکر مخالف خود برنمی‌تابند و یا آنها را دعوت نمی‌کنند یا سخنرانی‌های آنها را حذف می‌کنند؛ حداقل فضای موجود برای برای سوءگیری‌های انتخاباتی، کنشگری‌های آزاد و تشویق مردم برای حضور در پای صندوق‌های رای، می‌توانست فضای مجازی باشد که هزینه استفاده از آن هم گران و دسترس‌ناپذیر می‌شود.
قافله‌باشی با تاکید براینکه اگر برای حاکمیت مهم است که انتخابات پرشور شود باید حداقل فضاهای موجود را در اختیار شهروندان قرار دهد؛ ادامه می‌دهد: دادن تریبون (سخنگاه) به معتمدان، فضای مجازی و شخصیت‌ها می‌توانست فضای گفت‌وگو ایجاد کند و در این مدت اندک باقیمانده تا انتخابات، فضای گفتمان را به جامعه ایرانی بازگرداند تا بتوان از حداقل‌های فضای موجود برای افزایش مشارکت مردم استفاده کرد.
او تاکید می‌کند: عدم تنوع سیاسی در میان داوطلبان، تعداد اندک چهره‌های سرشناس و تاثیرگذار ثبت‌نام کرده و از همه مهمتر برخورد سلیقه‌ای با نامزدها که به نظر می‌رسد در راستای سیاست خالص‌سازی صورت گرفته باشد؛ کار را برای تقویت مشارکت مردم در انتخابات سخت کرده است و عدم ایجاد فضای انتخاباتی، ایجاد گفت‌وگو و شور و هیجان انتخابات را از فعالان اجتماعی و سیاسی هم گرفته است.
این کنشگر اجتماعی اظهار می‌کند: متاسفانه در سال‌های اخیر فضای حاکم بر استان و دستگاه‌های اجرایی موثر، برحذف صدا و تفکر منتقد دولت بوده است؛ پس نمی‌توانیم در این برهه که همیشه اوج شکوفایی فعالان سیاسی و انتخاباتی بوده است توقع داشته باشیم که در وسط میدان باشند و تنور انتخابات را گرم کنند.
قافله‌باشی درباره رد صلاحیت‌های صورت گرفته و تاثیر آن بر مشارکت مردم در انتخابات عنوان می‌کند: باوجود تاکید مقام معظم رهبری، در قزوین هفتاد و پنج درصد داوطلبان تایید صلاحیت شده‌اند؛ و پیش‌بینی می‌شود همین موضوع هم موجب شود در پی تعداد اندک ثبت‌نام‌کنندگان، یازدهم اسفندماه مشارکت‌کنندگان کمتری داشته باشیم.
مجلس یازدهم در حوزه‌های نظارت و قانون‌گذاری ضعیف عمل کرد
او در ارزیابی از عملکرد نمایندگان فعلی استان در خانه ملت تصریح می‌کند: براساس آنچه درباره مجلس یازدهم، گفته می‌شود این مجلس در حوزه‌های نظارت و قانون‌گذاری ضعیف عمل کرده و نتوانسته است انتظارات را برآورده کند. به نظر می‌رسد نمایندگان این دوره بیشتر وارد موضوعات حاشیه‌ای شده‌اند؛ متاسفانه نمایندگان قزوین هم اغلب این‌گونه بوده‌اند.
این فعال اجتماعی ادامه می‌دهد: در این دوره از مجلس، نمایندگان استان مصاحبه‌هایی که داشته‌اند در تراز نماینده مجلس نبوده است؛ یا کلماتی به کار برده‌اند که اجازه داده‌اند دستمایه‌های رسانه‌های بیگانه شوند.
مجلس یازدهم، انتظارات مردم و نخبگان سیاسی را برآورده نکرد
قافله‌باشی اضافه می‌کند: مجلس یازدهم نتوانسته است آن‌گونه که باید انتظارات مردم عادی، شهروندان و نخبگان سیاسی را برآورده کند. طرح‌هایی چون: شفافیت آراء، طرح صیانت از فضای مجازی، لایحه عفاف و حجاب و افزایش سن بازنشستگی نشان داد چقدر تصمیم‌گیری‌های نمایندگان منطبق باخواسته‌های مردم بوده است و چقدر عموم مردم را در برگرفته و نظر عموم مردم برای آنها مهم بوده است. به ویژه اینکه مجلس در بعد نظارت سازنده بر عملکرد دولت، تقریبا سکوت اختیار کرد و به نظر می‌رسد بیشتر به جای نقش نظارتی، نقش حامی را ایفا کرده باشد.
او ادامه می‌دهد: در مجلس یازدهم در بسیاری از مسایل که توقع داشتیم ورود داشته باشند و قاطعانه صحبت کند؛ این اقتدار دیده نشد. تعداد بانوانی که در مجلس بودند اگرچه اندک بود؛ همان‌ها هم بی‌تاثیر بودند. متاسفانه بانوان راه یافته به مجلس یازدهم نه نطق موافق داشتند و نه شهامت مخالفت! در صورتی که برای حضور زنان در مجلس تلاش زیادی شده است و چهل و چهارسال از انقلاب گذشت تا حضور زنان در مجلس، لیست‌های انتخاباتی و تریبون‌ها به مرحله عادی‌سازی برسد. در این سال‌ها برای حضور زنان در مجلس هزینه زیادی پرداخت شد و اکنون که به این جایگاه رسیده‌ایم توقع این است که نمایندگان بانویی که به این پارلمان راه پیدا کرده و می‌کنند نمایندگان قوی، شجاع با بیانی مستحکم باشند.
بانوان مجلس یازدهم نماینده واقعی این قشر نبودند
او یادآور می‌شود: متاسفانه نمایندگان در استان اختلاف نظر داشته‌اند و با وجود آنکه رهبر معظم انقلاب بارها تاکید کردند، بازهم دخالت نمایندگان را در انتصاب‌ها دیدیم و به نظر رسید نمایندگان استان از زمانی که وارد مجلس شدند کاملا درگیر این موضوع شدند که مدیران استان را جابه‌جا کنند و نیروهای خود را بگذارند و بیشتر به فکر انتخابات بعدی بودند تا اینکه بخواهند نماینده مردمی باشند که به آنها رای داده‌اند و یا نماینده مردم حوزه انتخابیه خود باشند.
این روزنامه نگار با اشاره به اینکه عدم توجه به اعتراضات مدنی سال‌های گذشته موجب بی‌تفاوتی نسبت به مسئولیت اجتماعی در مردم و کاهش حضور مردم در انتخابات سیاسی می‌شود؛ توضیح می‌دهد: اگر دولت‌ها به دیده مدارا و مسامحه با اعتراضات مدنی برخورد می‌کردند و در صدد حل تعارضات برآمده می‌آمدند و مطالبات را انباشت نمی‌کردند؛ امروز راحت‌تر می‌توانستیم شاهد حضور پررنگ مردم و به ویژه نسل جوانی باشیم که حرف‌های متفاوت‌تری برای گفت‌وگو دارد.
او همچنین خاطرنشان می‌کند: عدم برخورد با مفسدان اقتصادی، افزایش فشار اقتصادی، از بین رفتن و کاهش سرمایه‌های اجتماعی، افزایش نرخ تورم و فشارهای اجتماعی، عدم مدارا با افرادی که منتقد دولت هستند همه این‌ها، عواملی بوده که موجب شده است در این ایام که باید شاهد اوج و شکوفایی و گرم بودن فضای گفتمان در استان باشیم می‌بینیم که در فضای موجود رخوت و بی‌تفاوتی و سکوت وجود دارد.
تنگناهای اقتصادی نمی‌تواند در مشارکت مردم در انتخابات بی‌تاثیر باشد
«مهری‌السادات تقوی» عضو شورای فعلی شهر قزوین نیز درباره مشارکت مردم به ویژه بانوان در انتخابات امسال اظهار می‌کند: یکی از نقش‌های اصلی را در انتخابات زنان به عنوان محور اصلی خانواده می‌توانند داشته باشند؛ زنان با مردان و فرزندان خود در این زمینه به گفت‌وگو بپردازند و در این باره به اجماع برسند.
او درباره تنگناهای اقتصادی و تاثیر آن بر مشارکت مردم در انتخابات تصریح می‌کند: موضوعات اقتصادی نمی‌تواند در مشارکت مردم در عرصه‌های سیاسی و به‌ویژه انتخابات بی‌تاثیر باشد. این چالش‌ها آثاری دارد که ممکن است در بلندمدت در مشارکت مردم نقش داشته باشد و باید در این‌باره اقدامات زیرساختی و جدی صورت گیرد.
این چهره سیاسی درباره شرایط سیاسی سال گذشته و تاثیر آن بر مشارکت مردم در انتخابات امسال بیان می‌کند: همانگونه که مقام معظم رهبری فرمودند؛ سال گذشته دشمن با نفوذ خود اتفاقاتی را در کشور رقم زد و با موضوعاتی که ایجاد کرد و جوانانی که گاها ناآگاه بودند در آن مشارکت داشتند؛ و در آن برهه زمانی و اکنون، تاثیرات نامطلوبی بر جای گذاشته است به نظر می‌رسد با تدابیری که پس از آن اندیشه شد و مباحثی که در کشور مطرح شد بسیارامید آفرین بود و رهبر هم تاکید کردند که باید در جامعه به ایمان، امید و امیدآفرینی توجه ویژه شود؛ آثار سوء آن مسایل را کاهش داد.
تقوی درباره نقش احزاب و تشکل‌ها در انتخابات عنوان می‌کند: آنها بسیار می‌توانند نقش داشته باشند؛ از کارکرد تشکل‌ها به ویژه در انتخابات که اصلی‌ترین کارکرد آنها هست، نمی‌توانیم غافل شویم. آنها بسیار می‌توانند در ترغیب مردم در انتخابات نقش داشته باشند.
نمی‌توان برای افزایش مشارکت، افراد فاقد صلاحیت را به عرصه انتخابات وارد کرد
او درباره ردصلاحیت‌های صورت گرفته و آثار سوء آن بر مشارکت مردم در انتخابات اذعان می‌کند: نمی‌توان به صرف اینکه مشارکت مردم بالا برود افرادی که صلاحیت لازم را ندارند در عرصه انتخابات وارد کنیم. ردصلاحیت‌ها اگر به صورت تخصصی باشد و یکسو گرایانه نباشد می‌تواند در فیلتر و غربال افرادی که وارد مجلس یا شورا می‌شوند تاثیر داشته باشد.
این فعال سیاسی با تاکید براینکه نمی‌توان افرادی که صلاحیت ندارند وارد عرصه‌های سیاسی و مجلس کرد؛ می‌افزاید: هیات اجرایی نمی‌تواند از ماهیت اصلی خود که رسیدگی به مسایل مختلف است؛ چشم‌پوشی کند.
تقوی با اشاره به اینکه در روزهای باقیمانده تا انتخابات فضاهای رسانه‌ای، فضاهای شهری، فضای مجازی، و بیرون‌سازی تبلیغاتی انتخابات باید بیشتر شود؛ می‌گوید: در این شرایط که به برگزاری انتخابات نزدیک می‌شویم آنچه به نظر من باید بیشتر مورد توجه باشد این است که عملکرد تبلیغاتی رسانه‌ها باید به سمتی رود که فضای انتخاباتی احساس و این موضوع باید پررنگ شود.
او درباره اجماع‌سازی جریان‌های‌سازی در انتخابات بیان می‌کند: این موضع بسیار می‌تواند مفید باشد؛ وقتی در یک جریان همسو، چند لیست وجود داشته باشد هم مردم و هم کاندیداها آسیب می‌بینند. هرچه اتحاد و همدلی در جریان‌های سیاسی بیشتر شود به طورحتم اثربخشی و مشارکت را بالا می‌برد از سویی دیگر نیز رای افرادی که در آن جریان سیاسی هستند افزایش می‌یابد.
عضو شورای اسلامی شهر قزوین درباره عملکرد نمایندگان فعلی استان در خانه ملت مطرح می‌کند: آنها زحمات زیادی کشیده‌اند؛ اما مسایل مختلفی وجود دارد که چه در استان و در سطح ملی گریبانگیر کشور هست و نمایندگان باید به آن رسیدگی کنند.
تقوی اضافه می‌کند: مردم توقع دارند که به مسایل بیشتر توجه شود؛ اما زیرساخت‌های زیادی لازم هست تا رضایت‌مندی مردم ایجاد شود. گمان می‌کنم علاوه بر کارهای مقطعی که باید انجام شود و قوانینی که نمایندگان در مجلس تصویب می‌کنند باید کارهای زیرساختی صورت گیرد تا بتوانیم در بلندمدت شاهد اتفاقات خوبی باشیم که تصمیمات نمایندگان ما می‌تواند آنها را رقم بزند. شاید یکسری امور برای موضوعات کوتاه‌مدت و میان مدت در چهارسال مجلس نتیجه بخش باشد؛ این را هم باید در نظر گرفت که شاید کارهایی لازم باشد که انجام شود تا کارها پیش رود و برای آیندگان بسیار آثار زیادی داشته باشد؛ اما نمایندگان در آن منصب نباشند.
او همچنین تاکید می‌کند: هرچه میان افرادی که می‌خواهند تصمیمی بگیرند همسویی، همدلی، اتحاد و وجود داشته باشد و نقطه عطف و مشترک همه خدمتگزاران اگر خدمت به مردم و حفظ آرمان‌های انقلاب باشد می‌تواند کار را به سمت جلو ببرد و از آن استحکاک‌ها و تنش‌هایی که ممکن است در داخل وجود داشته باشد کاسته و حرکت روبه جلو بیشتر شود. گفتنی است؛ دوازدهمین دوره از انتخابات مجلس شورای اسلامی، یازدهم اسفندماه امسال همزمان با انتخابات مجلس خبرگان رهبری برگزار می‌شود.
