نباید برای محبوبیت خود کار کنیم، کار باید صادقانه باشد

هیچگاه کار سیاسی نکردم؛ گرایش سیاسی هم نداشتم

گفت‌وگو مریم ـ بهبهانی‌فر:

مقدمه:

در قزوین کمتر کسی را‌‌‌ می‌‌توان یافت که نام «دکتر مرتضی موسی‌خانی» را نشنیده باشد؛ اغلب خانواده‌های قزوینی و شاید خانواده‌‌‌ها‌‌‌ و جوانان ایرانی که در سن کنکور و سال‌های دانشگاه هستند؛ دانشگاه باراجین را به عنوان یکی از برترین دانشگاه‌های کشور با سطح علمی بالا‌‌‌ می‌‌شناسند.

این دانشگاه، فعالیت خود را در سال 71 و در یک ساختمان امانتی در منطقه ولیعصر قزوین آغاز کرد و با درایت و تلاش‌های مدیران وقت به ویژه دکتر موسی‌خانی، اکنون به یک شهر دانشگاهی با تمامی امکانات آموزشی، علمی، فرهنگی و رفاهی تبدیل شده است.

«دکتر مرتضی موسی‌خانی» متولد 1345 در تهران است و در سال 77 موفق شده است مدرک دکترای تخصصی مدیریت منابع انسانی خود را از‌ دانشگاه تربیت مدرس اخذ کند‌‌‌ و در حال حاضر استاد تمام واحد علوم و تحقیقات و عضو شورای هدایت استعداد‌های درخشان دانشگاه آزاد اسلامی و رئیس مرکز فناوری و نوآوری سینتتیک قزوین‌‌‌ می‌‌باشد.

او موسس و بنیانگذار دانشگاه آزاد اسلامی قزوین است و 28 سال متوالی ریاست این دانشگاه را عهده‌دار بود‌.

موسی‌خانی همان چهره علمی قزوین است که‌ بنیان‌گذاری و رئیس کمیته ملی ربوکاپ ایران و شانزده دوره ریاست مسابقات ربوکاپ آزاد ایران را در رزومه مدیریتی خود دارد.

از تألیفات این مدیر متخصص می‌توان به مدیریت سازمان در عصر ارتباطات انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی قزوین، مبانی سازمان و مدیریت (دو جلد) انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی قزوین، اصول و مبانی نظام نوین بودجه در ایران انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی قزوین، تئوری احتمالات انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی قزوین، اشاره کرد.

این مدیر با سابقه و کارآمد در طول سال‌های خدمت خود در دانشگاه آزاد قزوین نیز توانست جوایز و افتخاراتی همچون: دریافت لوح تقدیر مدیر نمونه دانشگاه آزاد اسلامی در سال 1375 از مرحوم اکبر هاشمی رفسنجانی، رئیس‌جمهور وقت و رئیس هیأت امنای وقت دانشگاه آزاد اسلامی، دریافت لوح کارآفرین برتر به عنوان مدیر کیفیت در بخش آموزش عالی کشور در سال 1386 و انتخاب به عنوان مدیر نمونه دانشگاه آزاد اسلامی در سال 1387 و مدیر برتر پژوهش بازرگانی در سومین جشنواره پژوهش بازرگانی در سال 1388 و انتخاب به عنوان ستاره فناوری در جشنواره ستاره‌های فناوری در سال 1389، دریافت لوح به عنوان خادم شهدا در سال 1391 از سوی رئیس وقت سازمان بنیاد شهید و استاد نمونه کشوری در گروه علوم انسانی در سال‌‌‌ 1396، کسب لوح تقدیر در حمایت از توسعه علم و فناوری و بسترسازی مناسب در جهت تبدیل علم و دانش به ثروت از معاونت محترم علمی و فناوری ریاست جمهور در سال 1397، کسب تندیس زرین و لوح تقدیر کارآفرین برتر نظام آموزش عالی در هفتمین جشنواره ملی تجلیل از تلاشگران ملی کشور در سال‌‌‌ 1398، کسب لوح تقدیر استاد نمونه دانشگاه آزاد اسلامی در سال 1398، را به خود اختصاص دهد.

پس از مدتها که به دنبال دیدار با دکتر موسی‌خانی بودیم به مناسبت روز دانشجو این توفیق حاصل شد تا همراه با سردبیر و عکاس روزنامه ولایت در‌ ساختمان سینتتیک دانشگاه آزاد اسلامی قزوین ایشان را ملاقات کنیم؛ هرچند که قرارهای کاری دیگری داشت؛ اما همچون همیشه با حوصله و متانت پاسخگوی سوالات ما بود. وقتی از دانشگاه و اقدامات انجام گرفته‌‌‌ می‌گفت واقعا چشمانش می‌درخشید؛ گویی از فرزندی سخن می‌گفت که حالا دیگر‌‌‌ خیالش راحت شده، راهش را پیدا کرده است و با تعبیه زیرساخت‌های خوب فیزیکی و امکانات خوب آموزشی، رفاهی،‌‌‌ پژوهشی و فرهنگی مناسب به یک دانشگاه در تراز بین‌الملل تبدیل شده است؛ البته دکتر موسی‌خانی پیشرفت‌ها و توسعه آن دانشگاه را ماحصل دلسوزی‌ها، تلاش‌های شبانه‌روزی و بی‌وقفه همکاران فداکار و زحمتکش و مدیران با اخلاص دانشگاه طی این سال‌‌‌ها از گذشته تا به حال می‌داند‌‌‌ و معتقد است در‌‌‌ صورت تدبیر مدیران آن همچنان در آموزش، پژوهش و فناوری و امور فرهنگی می‌تواند پیشرو باشد.

او در این گفت‌وگو با ورق زدن دفترچه خاطرات سال‌های دور در‌ ذهن خود از چگونگی تاسیس این واحد دانشگاهی و تلاش‌های شبانه‌روزی خانواده بزرگ دانشگاه آزاد قزوین برای راه‌اندازی و توسعه آن سخن گفت؛ او خاطرات زیبایی تعریف کرد که با شرح آن لبخند در گوشه‌ی لبش جا خوش کرده بود، خاطراتی تلخ و شیرین که خواندن آن خالی از لطف نیست …..

ـ لطفا برای مخاطبان ما بگویید دانشگاه آزاد قزوین در چه سالی و چگونه تاسیس شد؟

هیأت موسس این دانشگاه در سال 70 با تلاش‌های عالم عظیم‌الشأن مرحوم آیت‌ا… باریک‌بین به همراه سایر اعضای هیأت موسس دکتر علی‌اکبر صالحی، مهندس تاجیک فرماندار وقت قزوین، مهندس امینیان رئیس هیأت مدیره و مدیرعامل شرکت تبد و اعضای هیأت مدیره آن مجموعه مهندس احمدزاده، مهندس زینالو و همچنین‌ همراهی حاج آقای مهجور‌ و دکتر چراغی مشاور سیاسی فرماندار وقت قزوین تشکیل شد و در 17 تیر ماه 1371 رسما آغاز به کار کرد.

ـ به خاطر دارید تاسیس دانشگاه در چه روزی بود و روند راه‌اندازی آن چگونه بوده است؟

مصوبه تاسیس دانشگاه‌‌‌ 21 دی ماه 1370 خورشیدی تصویب شد؛ ابتدا سه نفر به عنوان رئیس معرفی شدند تا اینکه درنهایت پس از شش ماه بررسی از سوی دکتر جاسبی رئیس دانشگاه آزاد وقت کشور، من به عنوان اولین رئیس این دانشگاه منصوب شدم؛ البته آن زمان چهار سال سابقه مشاور فرمانداری را در کارنامه کاری خود داشتم.

ـ در روزهای آغازین فعالیت، دانشگاه در کجا مستقر بود و چگونه به دانشجویان خدمات ارایه‌‌‌ می‌داد؟‌

آن زمان با لطف و عنایت مرحوم آیت‌ا… باریک‌بین ساختمان اداری دفتر شرکت بیدستان واقع در خیابان طالقانی قزوین حوالی چهارراه ولیعصر فعلی به دانشگاه آزاد قزوین اختصاص یافت و کار را در آن فضای کوچک بدون هیچ‌‌گونه تجهیزات و تشریفات و کاملا ساده و صادقانه شروع کردیم.

ـ سرمایه راه‌اندازی دانشگاه چگونه تامین شد؟

در روزهای آغازین فعالیت، پس‌انداز اندکی داشتم ـ حدود 220 هزار تومان که به این کار اختصاص دادم ـ  یک دستگاه تایپ خریدیم و چون محدودیت منابع مالی داشتیم سربرگ کپی کردیم و اعانه جمع‌آوری کردیم. با همت آقای حسن عابدی و سایر همکاران ارزشمند مرحوم آیت‌ا… باریک و سایر اعضای‌‌‌ هیأت موسس به ویژه فرماندار وقت آقای مهندس تاجیک‌‌‌ و اعضای هیأت مدیره شرکت تبد توانستیم با جذب منابع از محل کمک‌های مردمی، کار را آغاز کنیم.

یادم هست که حاج آقا رفتاری 5 هزار تومان کمک کردند که بسیار پول با برکتی بود؛ همراهی اتحادیه تعاونی مسکن اتحادیه کارگران و کارکنان‌‌‌ که در آن زمان 30 هزار تومان کمک کردند نیز بسیار اثربخش واقع شد؛‌‌‌ آقای علیگو مدیر عامل جمعیت هلال احمر قزوین نیز با تامین تجهیزات خوابگاهی از قبیل: تخت و یخچال و ژنراتور و کمک حایز اهمیت شرکت تبد که در قالب تجهیزات و نیازهای آموزشی و کمک آموزشی همچون: خودرو، اثاثیه و دستگاه زیراکس در حدود 20 میلیون تومان به ما کمک کردند.

در روزهای آغازین فعالیت آقایان دکتر علی اکبر صالحی، دکتر محمد عطایی، دکتر حمیدرضا آراستی، حجت‌الاسلام و المسلمین سید قریش موسوی، حجت‌الاسلام و المسلمین علی صفی‌خانی، بهمن صالحی،‌‌‌ مهندس سید جمال معصوم‌زاده و مرحوم مهندس تورج کریمی به عنوان اولین مدیران دانشگاه در سیاست‌گذاری و تدوین رویه‌های اصولی آموزشی و پژوهشی دانشگاه نقش مهمی داشتند.

ـ چه انگیزه‌ای سبب شد تا مشقت راه‌اندازی یک واحد دانشگاهی جدید را عهده‌دار شوید؟

به عنوان یک فردی که از دوران کودکی با تاکیدات مرحوم پدر بزرگوارم آرزوی اثربخشی برای جامعه داشتم و در زمانی که پس از تبدیل بورس دکترای خارج به داخل، مکان خدمتم پس از فارغ‌التحصیلی در دانشگاه تهران به عنوان عضو هیأت علمی تعیین شده بود با وجود درآمد بالایی که در همان زمان دانشجویی به عنوان مدیر کل منابع انسانی در شرکت فولاد داشتم با اظهار لطفی که از سوی هیأت موسس شد و مرحوم آیت‌ا… باریک و آقای دکترعلی اکبر صالحی امر فرمودند که در قزوین برای تاسیس این واحد انجام وظیفه کنم به قزوین برگشتم و کار را در قزوین شروع کردم. من باور داشتم که استعداد‌‌‌ها‌‌‌‌‌‌ در همه جای کشور هستند و زمینه بروز و ظهور آنها باید در شهرستان‌‌‌ها‌‌‌‌‌‌ و نقاط دور از مرکز فراهم شود تا تمرکززدایی شود و همه ظرفیت‌‌‌ها‌‌‌ و بالندگی‌‌‌ها‌‌‌ مختص مرکز نباشد. از همین‌رو با کار تیمی منسجم و جذب مدیران شایسته، اعضای هیأت علمی مجرب و کارآمد و همکاران صدیق و با اخلاصی همچون: خانم‌ها ملکی، گیلک و‌‌‌ نوروزی و آقایان مجید علیجانی، رمضان کشاورز و مهندس حمیدرضا حمیدی که جزو اولین نیروهای خوب و ارزشمند دانشگاه بودند، با عزمی راسخ در راستای خدمت به جامعه و دِینی که به مردم خوب و عزیز کشورم، شهدا و جانبازان با اخلاص جنگ تحمیلی داشتیم کار را‌‌‌ آغاز کردیم.

ـ اولین واحدی که تاسیس کردید در کجا مستقر بود؟

ابتدا با لطف دکتر ایازی پزشک متعهد و با اخلاص که آن زمان رئیس دانشگاه علوم پزشکی قزوین بود یکسال در محل دانشکده دندانپزشکی و سپس یک ترم در تربیت معلم مستقر بودیم تا اینکه در بهمن 72 اولین فاز پردیس شماره 1 دانشگاه در مجتمع کوی ادارات قزوین واقع در خیابان نواب تاسیس شد؛ پس از راه‌اندازی فازهای 2،3،4 این مجموعه، در سال 75 احداث سایت مجتمع شهید عباسپورضلع شمالی اتوبان قزوین ـ زنجان را آغاز کردیم و در سال 76 در آنجا مستقر شدیم؛ روزی هم که کار را در این واحد آغاز کردیم اینجا یک بیابان بود که یکی از دانشجویان در ستون حرف مردم در روزنامه ولایت تیتر زده بود «واحد بیابان دانشگاه آزاد افتتاح شد»؛ البته با همکاری نیروی انتظامی همیشه از امنیت برخوردار بودیم و با تلاشهای شهرداران در این منطقه آبادانی صورت گرفت.

پس از سانحه تصادفی هم که برایم اتفاق افتاده، مرحوم امامی استاندار اسبق قزوین به همراه مرحوم آیت‌ا… تاکندی برای ملاقات به منزل من در تهران آمدند؛ من همان موقع زمین مرکز فناوری و نوآوری سینتتیک و ایجاد راه دانشگاه را خواستار شدم‌‌‌ که استاندار فقیدمان همان موقع با‌‌‌ سازمان مسکن و شهرسازی تماس گرفتند و دستور دادند مشکل زمین مرکز حل شود. برای آنها جالب بود که در بستر بیماری هم تنها برای رونق دانشگاه دغدغه دارم.

ـ پیشنهادی در مخالفت با تاسیس یا برای حضورتان در این دانشگاه هم داشتید؟

در آن روزها، از آنجایی که برای بورسیه خارج از کشور قبول شده بودم؛ برخی‌ها حضور من را در این دانشگاه اشتباه‌‌‌ می‌‌دانستند؛ ولی باور داشتم که‌‌‌ می‌ توانم دانشگاه باکیفیتی ایجاد کنم. با همین باور و با اتکاء به پروردگار کار را آغاز کردم.‌ در سال 75 از اولین فارغ‌التحصیلان دانشگاه 14 نفر به تحصیلات عالیه راه پیدا کردند که چهار نفر آنها در دانشگاه دولتی پذیرفته شدند و همین موجب شگفتی بود که چگونه از دانشگاه آزاد به دانشگاه شریف راه پیدا کردند که ما این موفقیت را نتیجه برنامه‌ریزی و استراتژی‌های درست برای دانشگاه‌‌‌ می‌‌دانیم. از جمله اولین فارغ‌التحصیلان این دانشگاه، آقای مهندس حسن شوندی با رتبه 2 در‌ دانشگاه صنعتی شریف بودند که اکنون عضو هیأت علمی دانشگاه صنعتی شریف هستند و برای مقطع پست دکترا به دانشگاه واترلو کانادا رفتند و آقای مهندس پیام حنفی‌زاده رتبه 2 دانشگاه امیبرکبیر بودند که عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی هستند و در 3 سال گذشته‌‌‌ به عنوان پژوهشگر برتر ملی انتخاب شده‌اند؛ همچنین بسیاری از فارغ‌التحصیلان برجسته دیگر که در اقصی نقاط جهان و ایران در سمت‌‌‌ عضو هیأت علمی و سمت‌های اجرایی سطح بالا (نظیر آقای مانی غفاری در دانشگاه MIT وآقای دکتر مانی شریفی در دانشگاه میامی) و از مدیران عامل شرکت‌های برجسته و هسته‌های فناوری نظیر کافه بازار و دیجی کالا و…هستند؛ در مجموع همه فارغ‌التحصیلان دانشگاه مایه افتخار دانشگاه می‌باشند.

ـ مهمترین چشم انداز و رویکرد شما در تاسیس این دانشگاه چه بود؟

چشم‌انداز تعریف شده ما، ایجاد دانشگاهی غیر دولتی ولی با کیفیت و استاندارد در سطح دانشگاه‌های خوب جهان و ایران نظیر صنعتی‌شریف بود و همیشه الگوبرداری (bench marking‌‌‌‌‌‌) من از این دانشگاه‌‌‌ها‌‌‌‌‌‌ بود‌‌‌ که خیلی زود به این هدف تعیین شده در مسیر چشم‌انداز رسیدیم؛ این یعنی کیفیت آموزش در حد بهترین دانشگاه‌های کشور. خوشبختانه امروز برخی از دانشجویان این دانشگاه عضو هیأت علمی دانشگاه‌های معتبر جهان نظیر MIT آمریکا و دانشگاه‌های معتبر کشور مانند دانشگاه صنعتی شریف، علم و صنعت ایران و علامه طباطبایی هستند. آقای دکتر بهلولی استاد دانشگاه در آلمان و رئیس طرح آراسموس اتحادیه اروپا هم فارغ‌التحصیل دانشگاه آزاد قزوین هستند که طبق این طرح اتحادیه به پیشرفت‌های علمی فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌های کشور‌های مختلف کمک می‌کند؛ البته این موفقیت‌ها با سرمایه دانشجویان و تنها با دقت در مصارف ایجاد شده است‌ و جا دارد از تمامی همکاران و مسئولان استانی، نمایندگان ادوار مختلف استان در مجلس شورای اسلامی از همه جریان‌های سیاسی، استانداران، فرمانداران و شهرداران که در این سی سال و 6 ماه در پیشبرد اهداف دانشگاه با ما همراه بودند؛ قدردانی کنم.

ـ جهت‌گیری اصلی شما در این دانشگاه چه بوده است؟

در این دانشگاه فارغ از هر نوع گرایش و جهت‌گیری‌ سیاسی‌ کار آکادمیک و علمی انجام‌‌‌ می‌‌دادیم من همیشه خود را معلم‌‌‌ می‌‌دانم؛ هیچ‌گاه کار سیاسی نکردم؛ گرایش سیاسی هم نداشتم؛ تنها با این رویکرد که ایرانی هستیم و هویت ما ایرانی است و باید برای پیشرفت و افتخار کشور عزیزمان تلاش کنیم تا به قله‌های ترقی صعود کنیم؛ برنامه‌های دانشگاه را دنبال کردم و به سرمنزل مقصد رساندم.

ـ چگونه بود که شما در مدیریت دانشگاه احساس مسئولیت بالایی داشتید؟ این‌گونه تعهد در برخی مدیران دیده نمی‌شود.

من همواره معتقد بودم؛ اولیاء دو امانت گرانبهاء همچون عمر گرانبهای فرزندان خود‌‌‌ و سرمایه‌های مالی‌‌‌‌ که به سختی به دست‌‌‌ می‌‌آورند را به ما سپردند و ما به عنوان وکیل باید در بهره‌وری و به سرانجام رسانیدن این سرمایه‌‌‌ها‌‌‌ تلاش و دقت نماییم؛ ما به ویژه بر سرمایه عمر جوانان که قابل تکرار نیست بسیار دقت داشتیم و سعی‌‌‌ می‌‌کردیم با رعایت استانداردها و توجه به کیفیت آموزشی و استفاده از استادان برجسته در برابر اولیا سربلند باشیم و سرمایه‌گذاری‌های آنها را به سرانجام برسانیم؛ خوشبختانه به لطف الهی موفق هم شدیم.

به نظر من وظیفه ما است که در هرکاری به درستی گام برداریم و نباید برای محبوبیت و دنیاطلبی کار کنیم؛ کار باید با نگاهی بلند و بلند پروازانه، صادقانه و برای رضای خداوند باشد و دانشگاه نباید سکوی پرتاب و محل تعاملات شخصی و سیاسی و بده و بستان برای منافع شخصی باشد. آنچه مهم است پاسخگو بودن به اولیا در قبال امانت‌های آنها نزد ماست. دانشگاه به عنوان یک ساب سیستم در کنار سایر سیستم‌‌‌ها‌‌‌ ‌‌‌باید وظیفه خود را در زمینه تربیت نیروهای متخصص به خوبی انجام دهد چون خروجی‌های دانشگاه، ورودی سایر سیستم‌‌‌ها‌‌‌‌‌‌ می‌‌شوند و در واقع خروجی دانشگاه‌‌‌ها‌‌‌‌‌‌ نیروهای متخصص، تحصیلکرده و ماهری هستند که دانش مهندسی و سایر دانش‌‌‌ها‌‌‌ را به خوبی یاد گرفته‌اند و به عنوان ورودی‌های سیستم‌های دیگر چه در شرکت‌های صنعتی چه در سازمان‌های دولتی و یا در بخش خصوصی نظیر دفاتر مهندسی و غیره باید نیروهای بسیار زبده و ماهر و آموزش دیده باشند و دانشگاه نمی‌تواند در این زمینه کوتاهی نماید. چراکه اگر این ورودی‌‌‌ها‌‌‌ به خوبی رشد نکرده باشند و آموزش ندیده باشند نمی‌توانند روی سایر مؤلفه‌های تکنولوژی اثر بگذارند و بهره‌وری شرکت‌‌‌ها‌‌‌ و سازمان‌‌‌ها‌‌‌ قطعا افت خواهد کرد و کوتاهی در این زمینه از بین بردن منابع در سازمان‌‌‌ها‌‌‌ و شرکت‌‌‌ها‌‌‌‌‌‌ خواهد بود.

ـ همکاری‌ها در قزوین با شما چگونه بود؟

برخلاف آنچه که گفته‌‌‌ می‌‌شود در قزوین میزان همکاری‌‌‌ها‌‌‌ اندک است؛ من معتقد هستم این‌گونه نیست و همیشه از سطح همکاری بالایی برخوردار بودم و نگاه کلی مسئولان استان بر موفقیت و توسعه دانشگاه بود و همه سعی‌‌‌ می‌‌کردند ما به اهداف مورد نظر دست پیدا کنیم؛ خوشبختانه در انجام کارها هم هیچگاه با در بسته روبرو نشدیم.‌

ـ رویکرد شما در مقابل این همراهی‌‌‌ها‌‌‌‌‌‌ چگونه بود؟

ما سعی کردیم آنچه در شأن هویت و افتخارات قزوین هست را انجام دهیم؛ من نمی‌خواستم دانشگاهی ایجاد کنم که به جایگاه فرهنگی و علمی قزوین خدشه‌ای وارد کند؛ خوشبختانه اکنون دانشگاه آزاد قزوین در جهان شناخته شده است و از دانشگاه‌های پرآوازه و برتر ایران به‌شمار‌‌‌ می‌‌آید و در رقابت‌های بین‌المللی ربوکاپ در مصاف با دانشگاه‌هایی چون دانشگاه کارنگی ملون (CMU)، دانشگاه تگزاس در آستین (UT Astin) و مسابقات خودرو خورشیدی آمریکا، بتن و سازه‌های پل ماکارونی و طراحی معماری و … همواره در سکو‌های پر افتخار جهانی قرار داشته است.

ـ تجهیزات آموزشی در این دانشگاه در چه حدی است؟

امکانات آموزشی، کارگاه‌ها، آزمایشگاه‌ها، سالن‌های ورزشی، رفاهی و زیرساخت‌های عمرانی به میزان نیاز در این دانشگاه راه‌اندازی شده است؛ تکنولوژی‌های مورد نیاز را هم به دانشگاه وارد کردیم تا دانشگاهی با استانداردهای علمی و آموزشی ایجاد شود. برنامه‌هایی هم داشتیم تا دانشگاه را از شهریه بی‌نیاز کرده و دانشجویان برتر کشور را به صورت رایگان جذب کنیم؛ اما دیگر توفیق آن حاصل نشد.

ایجاد سرانه‌های ورزشی هم به دور از نگاه‌های جنسیتی صورت گرفته و برای بانوان و آقایان برابر است؛ سعی کردیم دانشگاه فضایی باشد تا دانشجویان در اینجا زندگی خوبی داشته باشند. پایانه اتوبوسرانی را در مقابل دانشگاه مستقر کردیم تا دانشجویان برای امنیت و تردد دغدغه‌ای نداشته باشند.

در کنار برنامه‌ریزی‌های آموزشی در حوزه‌های فرهنگی و ورزشی نیز همیشه در کشور دارای رتبه بودیم؛ هیأت مذهبی خوبی هم فعالیت می‌کردند که در برگزاری و حضور در مسابقات ورزشی همواره سرآمد بودند.

ـ استقبال دانشجویان غیر‌بومی از این دانشگاه چگونه بود؟

از سال 71 هر سال عده زیادی از شهرستان‌های مختلف سراسر کشور از جمله تهران، تبریز، کرج، مشهد، بوشهر، شیراز، اصفهان برای تحصیل در رشته‌های خوب این دانشگاه به قزوین می‌‌آمدند و با عنایت به جذب بهترین اساتید مدعو از دانشگاه‌های صنعتی شریف، امیرکبیر تهران، علم و صنعت و شهید بهشتی و با توجه به راه‌اندازی آزمایشگاه‌های تحقیقاتی هر سال عده زیادی از فارغ‌التحصیلان مدارس تیزهوشان شهید اژه‌ای اصفهان، کرج، قزوین و تهران برای تحصیل و تحقیقات قزوین را انتخاب می‌کردند و به دانشگاه و مراکز تحقیقاتی ما می‌‌آمدند؛ همچنین برای ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد و دکترا نیز تعداد زیادی از فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌های دولتی این دانشگاه پرافتخار را انتخاب می‌کردند. بسیاری از دانشجویان برای استفاده از آزمایشگاه‌های تحقیقاتی نظیر رباتیک،(Nano, Bio, IT, Cognitive) NBIC، صنعت و ساختمان و خودرو که در کمتر دانشگاهی یافت می‌‌شد به این دانشگاه می‌آمدند؛ ما همیشه درصدد بودیم تا بهترین‌های کشور را جذب کنیم پس در این راستا می‌‌بایست مانع شهریه و اسکان را برطرف می‌‌کردیم از این‌رو اقدام به تاسیس 34 هزار متر خوابگاه و 2 هزار متر مجتمع فروشگاهی در زمینی به مساحت 10 هکتار کردیم.

ـ زمانی که مسئولیت دانشگاه را عهده‌دار بودید چه تعداد دانشجو داشتید؟

سال اول با 300 دانشجو کار را شروع کردیم و از هر دانشجو حدود 20 هزارتومان شهریه دریافت می‌‌کردیم تا اینکه در سایت بزرگ دانشگاه آزاد قزوین یک دوره تعداد دانشجویان به 28 هزار نفر رسید؛ دانشجویان هم یاد گرفته بودند قوانین را به خوبی رعایت کنند و همیشه الگوی خوبی برای کشور بودند؛ این الگو را می‌‌توان با رفع موانع و مشکلات، بیشتر توسعه داد تا این مدل دانشگاه که دولتی نیست بتواند منشاء اثرات خوب برای خانواده‌‌‌ها باشد.

زمانی که دانشگاه را تحویل دادم 80 هزار فارغ‌التحصیل به ثبت رسیده بود که امیدوارم در اقتصاد و ساخت دنیایی بهتر، عادلانه‌تر و انسانی‌تر همواره منشاء تحول و اثر باشند.

ـ بازار کار برای فارغ‌التحصلان دانشگاه چگونه بود؟

برای فارغ‌التحصیلان باکیفیت همیشه کار بود و همواره مدیران صنایع به دنبال فارغ‌التحصیلان ما بوده‌اند. در برلین در همایش “I Bridge” دکتر مشایخی عضو هیأت علمی دانشگاه صنعتی شریف را دیدم و وقتی با هم آشنا شدیم به من گفتند ما همیشه دنبال فارغ‌التحصیلان کامپیوتر شما برای جذب در شرکت‌هایمان هستیم. یک بار هم مدیر عامل ایران خودرو آقای دکتر منطقی گفتند ما برای جذب فارغ‌التحصیلان شما اولویت ویژ‌ای قائل هستیم. ما همواره سعی داشتیم این دغدغه را از خانواده‌ها بگیریم که پس از تحصیل فرزندانشان برای اشتغال آنها چالش نداشته باشند.

ـ چه موفقیت‌های شاخصی از سال‌های حضورتان در این دانشگاه به یاد دارید؟

دانشگاه آزاد اسلامی قزوین همیشه در سطح ایران و جهان از رباتیک گرفته تا مسابقات خودرو برقی، هیبریدی و موتور‌سیکلت برقی دانشگاه صنعتی شریف، دارای رتبه‌های برتر بود؛ همچنین در مسابقات بتن، حوزه معماری و خودرو خورشیدی در آمریکا شگفتی ایجاد کردند.

در مسابقات ربوکاپ همیشه دانشجویان قزوین در جایگاه اول سکو بودند. در سال 2019 در مسابقات «ربات‌های انسان‌نما» مقام اول جهان و در سال 2016 در آلمان در مسابقات «ربات‌های فوتبالیست سایز کوچک» مقام اول را کسب کردیم و دانشگاه کارنگی ملون آمریکا که رتبه اول رشته کامپیوتر را در آن سال داشت مقام دوم و چین مقام سوم را کسب کردند و یا در مسابقات خودرو خورشیدی 2014 مقام سوم در میان 22 دانشگاه برتر آمریکا نظیر MIT و میشیگان و دو دانشگاه برتر کانادا نظیر مونترال و کبک؛ ولی اخبارهای علمی معمولا بازتاب داده نمی‌شوند. در سال 2007 نیز توانستیم در دانشگاه «جورجیای آتلانتا» مقام اول شبیه سازی امداد را کسب کنیم و این درحالی بود که آن زمان تنها از دانشگاه ما برای 8 نفر ویزا صادر شد در حالی‌که قرار بود تیم ما 50 نفر اعزام شوند.

یکی از شاخص‌های میزان کیفیت دانشگاه‌‌‌ها میزان قبولی دانشجوویان در مقطع بالاتر در کنکور‌های کارشناسی ارشد و دکترا می‌‌باشد در این زمینه چه در پذیرش در دانشگاه‌های دولتی و چه در دانشگاه‌های خوب آزاد اسلامی همیشه فارغ‌التحصیلان این دانشگاه رتبه‌های برتر بوده‌اند و همچنین یکی دیگر از شاخص‌های ارزیابی کیفیت دانشگاه‌‌‌ها میزان دستیابی به اشتغال و پذیرش در آزمون‌های ورودی سازمان‌‌‌ها هست که معمولا برای فارغ‌التحصیلان خوب این دانشگاه همواره کار بوده است و سازمان‌‌‌ها، متقاضی استخدام آنها بوده‌اند به گونه‌ای که در خیلی از سال‌‌ها طبق برآورد‌‌‌ها و بررسی‌هایی که داشتیم بیش از 90 درصد از فارغ‌التحصیلان دانشگاه در همان سال اول جذب بازار کار شدند و این نشانه کیفیت این دانشگاه هست. یکی دیگر از شاخص‌های ارزیابی کیفیت، حضور در جشنواره‌های علمی بوده است که دانشگاه آزاد قزوین همیشه موفق به کسب چندین مقام گردیده است. در مجموع دانشگاه آزاد اسلامی قزوین همواره خوشنام درخشیده و به عنوان دانشگاه سرآمد مطرح است.

ـ دانشگاه را چه زمانی تحویل دادید؟

دانشگاه را 17 تیر 99 تحویل دادم؛ ولی با 31 سال سابقه علمی همچنان درخدمت جامعه علمی و دانشگاهی کشور هستم.

ـ دانشگاه آزاد قزوین اکنون در چه وضعیتی است؟

حقیقتا دخالتی در امور دانشگاه ندارم؛ تا زمانی که چهار سرپرستی که پس از من منصوب شده‌اند از من سوال نکرده‌اند به هیچ وجه در امور دانشگاه وارد نشده‌ام. اعتقاد من چه در دانشگاه چه در سطح استان، زمانی که مدیر دانشگاه آزاد استان بودم استقلال مدیران بوده است و امیدوارم مدیران دانشگاه دقت نمایند سرمایه‌ گرانقدر امتیاز دانشگاه و سرمایه‌های فیزیکی که با دقت و به سختی و با جذب کمک‌های دولتی و مردمی و از همه مهمتر سرمایه‌های مردم به دست آمده است؛ با برنامه‌ریزی درست و بهینه برای استفاده صحیح و تبدیل این سرمایه به سرمایه‌های مولد با نگاه بلند مدت مدیران است. البته در 17 تیر ماه 99 روزی که مسئولیت دانشگاه را واگذار کردم در حدود 800 میلیارد ریال نقدینگی، مجموع بستانکاری‌‌‌ها و سپرده‌های دانشگاه بوده است و با سرمایه‌های فیزیکی آزمایشگاه‌‌‌ها، کارگاه‌‌‌ها، خوابگاه‌‌‌ها، دارایی‌های سرمایه‌ای و سایر دارایی‌‌‌ها که بالغ بر هزاران میلیارد بود، دانشگاه سرمایه داشت. ما امیدوار بودیم که با یک سرمایه‌گذاری بهینه بتوانیم دانشگاه را از حیث درآمد خودکفا کنیم و وابستگی به شهریه هم نداشته باشیم. قطعا با سرمایه‌گذاری‌های خوبی که در حوزه زیرساخت‌‌ها و امکانات فیزیکی و سرمایه‌ای دانشگاه انجام شده این دانشگاه قابلیت خودکفایی را داراست و امید است با تدابیر مدیران شایسته این دانشگاه بتوانیم در آینده دانشگاه آزاد قزوین را همچنان در صدر دانشگاه‌های کشور ببینیم.

ـ قزوین را در این سال‌ها چگونه دیدید؟

از مردم قزوین، بزرگ منشی‌های زیادی دیدم؛ قزوین مردم قدرشناسی دارد و خود بهترین مُبلغ دانشگاه هستند. از این‌رو خاطرات خوبی از این شهر دارم؛ مردم شهر از کارهای انجام شده در این دانشگاه استقبال می‌‌کنند و بزرگواری خود را به ما نشان می‌‌دهند. می‌‌توانم بگویم همه جای قزوین برای من خاطره است؛ از همه محبت دیده‌ام. برای مثال به یاد دارم در سال 87 نامه‌ای از شهر زنجان دریافت کردم که نوشته بود شما را ندیده‌ام و نمی‌شناسم؛ ولی هرگاه از اینجا عبور می‌کنم می‌‌بینم که تحولی روی داده است و به عنوان یک ایرانی از شما تشکر می‌‌کنم. برای من جالب بود که مردم شهرهای دیگر هم پیشرفت‌ها را لمس کرده‌اند.

از نگاه من آنهایی که خدمت می‌کنند همیشه نزد مردم عزتمند و ماندگار هستند. من خودم از خدمات شخصیت‌های تاثیرگذاری در این استان چون: مرحوم آیت‌ا… باریک‌بین پدر معنوی با تقوا و عالم ربانی و امام جمعه فقید قزوین، دکترعلی اکبر صالحی چهره ماندگاری که سهم بزرگی در ایجاد و توسعه آموزش عالی قزوین داشته و همچنین خدمات ارزشمندی که در سطح ملی و بین‌الملی برای ایران عزیز رقم زده‌اند؛ از حجت‌الاسلام و المسلمین ابوترابی، حجت‌الاسلام علیخانی، آقای مهندس نصری و آقای مهندس روزبه استانداران اسبق، آقای نصرتی شهردار اسبق قزوین و آقای سیدعبدالعظیم موسوی مدیر مسئول روزنامه ولایت که به قزوین خدمت کرده‌اند به نیکی یاد می‌‌کنم و معتقد هستم که ما مردم هوشمندی داریم اگر ببینند خدماتی انجام شده است به طور حتم قدردان محبت‌ها خواهند ماند.

ـ از خاطرات دوران مدیریتی خود برای مخاطبان ما بگویید؟

سال 75 اولین جشن فارغ‌التحصیلی در این دانشگاه برگزار شد به همراه دکتر جاسبی وارد سالن شدیم؛ اشک شوق در چشمان من جاری شد؛ در حاشیه آن مراسم روزنامه ولایت با من مصاحبه کرد و گفتم امروز بهترین روز زندگی من است. وقتی به منزل پدرخانمم رفتم همسرم که در آن زمان روزهای اول نامزدیمان را سپری می‌‌کردیم گفت جالب است که همه بهترین روز زندگی را در چه می‌ دانند و اما ایشان به علت عِرق به دانشگاه بهترین روز زندگی خود را جشن اولین دوره فارغ‌التحصیلی این دانشگاه می‌‌داند. حقیقتا دانشگاه مثل فرزند من بود. از خاطرات دیگر خبر موفقیت اولین فارغ‌التحصیلان در کنکور کارشناسی ارشد و همچنین کسب مقام در مسابقات بین‌المللی ربوکاپ 2006 آلمان و کسب 5 مقام به نیت 5 تن بود که نذر کرده بودم که کاپ‌‌ها را به موزه امام رضا‌(ع) اهدا کنیم و دانشجویان عزیزمان همه موفقیت خود را ماحصل تلاش و توکل می‌‌دانستند.

ـ معیارهای شما برای انتخاب مدیران و اعضای هیأت علمی دانشگاه چه بود؟

همیشه سعی بر این بود که در انتخاب اساتید دقت ویژه داشته باشیم چون اعتقاد راسخ داشتیم سرمایه‌های انسانی توسط اساتید دانشگاه‌‌‌ها رشد می‌کنند. ما همواره تلاش می‌‌کردیم هیات علمی را از دانشگاه‌های خوب کشور جذب کنیم چون می‌‌دانستیم مهم‌ترین سرمایه دانشگاه هیات علمی آن است و سرنوشت دانشگاه را هیأت علمی دانشگاه تعیین می‌‌کند؛ همین طور پایه و اساس دانشگاه را هیأت علمی تشکیل می‌‌دهد بنابراین اگر تجهیزات و دانشجو خوب باشد و تکنولوژی به روز؛ اما استاد برجسته نباشد اهداف دانشگاه به سرانجام نمی‌رسد از این‌رو در جذب هیات علمی دقت بالایی داشتیم.

ـ آیا در انتخاب اعضای هیات علمی، افرادی هم بودند که خلاف نظر شما حرکت کنند؟

معاونی داشتیم که اصرار داشت مدرسینی که عضو هیات علمی دانشگاه‌ نیستند را به اینجا بیاورد از این‌رو نتوانستیم با هم کار کنیم که تهدید به سم‌پاشی علیه من کرد من هم گفتم ایراد ندارد؛ چرا که اگر می‌‌خواستم به دوستی و رابطه بسنده کنم امروز دانشگاه آزاد قزوین به این سطح از موفقیت دست پیدا نمی‌کرد.

ـ نظرتان درباره دانشجویان ایرانی چیست؟

دانشجویان سرمایه‌های بزرگ هر کشوری هستند؛ باید به دانشجو احترام گذاشته شود؛ در ایران دانشجویان فهیمی داریم باید با آنها گفتمان صورت گیرد و برای رفع مشکلاتشان چاره‌اندیشی شود. فضای دانشگاه‌‌‌ها باید در مسیر تعامل دوسویه و اهمیت دادن به خواسته‌های منطقی دانشجویان باشد و همه برای تعالی کشور وحدت نظر داشته باشیم تا از این سرمایه‌ها به خوبی استفاده شود؛ همه دوست دارند دانشجویان ایران عزیز پیشرفت کنند.

ـ نظرتان درباره فرار مغزها و مهاجرت نخبگان ایرانی چیست؟

در همه دنیا مهاجرت‌هایی صورت می‌گیرد؛ ایرادی ندارد که جوانان در کشورهای دیگر دانش روز را یاد بگیرند و با برخورداری از علوم روز و آشنایی با تکنولوژی نوین به کشور بازگردند و به وطن خدمت کنند؛ ولی اینکه به کشور پشت کنند پسندیده نیست.

اینکه امروز در ایران به این سطح از رشد و پیشرفت رسیده‌ایم برای این است که برخی‌ها به کشورهای دیگر مهاجرت کرده‌اند و پس از تحصیل بازگشته‌اند؛ بنابراین رفتن به کشور دیگر ایراد نیست آنهایی که می‌‌توانند باید بازگردند. اگر جوانان با این نگاه به کشورهای دیگر بروند ارزشمند است در مجموع من معتقد هستم هرچه می‌‌توانیم باید به پیشرفت جامعه کمک کنیم. پیامبر گرامی اسلام فرمودند علم را بجویید حتی اگر در چین باشد. اما در مورد مهاجرت نخبگان و انتقال ژن‌های برتر به کشور‌های دیگر قابل تامل هست که باید بدانیم که انتقال ژن‌های برتر، مردم یک جامعه دیگر را از لحاظ سطح بهره هوشی بالا خواهد برد بنابراین برای حفظ سرمایه انسانی و اتخاذ تدابیر لازم برای بازگشت این سرمایه‌‌‌ها به کشور، تاکید می‌‌شود که امیدواریم نخبگان عزیز هم زمینه به فعلیت درآمدن پتانسیل‌هایشان در کشور محیا شود و در کشور خودمان بیشتر حضور داشته باشند، البته گاهی امکاناتی که یک تحصیل‌کرده و یک نخبه و یک فارغ‌التحصیل ممتاز دانشگاهی برای تحقیقات لازم دارد ممکن است در کشور نباشد و مجبور شوند برای انجام تحقیقات و توسعه فعالیت‌هایشان به کشور دیگری بروند که کلیت این موضوع شاید اشکالی نداشته باشد؛ اما باید شرایط برای هر نوع فعالیتی در کشور محیا باشد؛ اگر تنها بخواهیم به دانشی که در کشور تولید می‌‌شود بسنده کنیم شاید کافی نباشد و فارغ‌التحصیلان ما باید با همه دانشگاه‌های معتبر و مراکز تحقیقاتی جهان تعامل داشته باشند تا از علم روز آگاه باشیم و با دانش روز پیش برویم و فعالیت‌های تولیدی و اداره کردن سازمان‌‌‌ها با دانش روز انجام پذیرد.

ـ نظرتان درباره روزنامه ولایت چیست؟

ولایت رسانه‌ای مستقل است و همواره در امر اطلاع‌رسانی در کنار ما بوده است؛ به مدیران و کارکنان این رسانه وزین تبریک عرض می‌نمایم؛ سالیان متوالی ولایت با تدبیر اداره شده و همواره در ارتقای سطح دانش و فرهنگ این استان نقش ارزنده داشته است.

ـ سخن پایانی شما؟

من اعتقاد راسخ به تعالی کشور دارم؛ امیدوارم با استفاده از ظرفیت‌های دانشجویی بتوانیم برای کشور مزیت رقابتی ایجاد کنیم؛ اگر قرار است که تعداد دانشجو یک مزیت نسبی باشد در این میان نقش مدیران کار آمد هم اثرگذار است که می‌‌توانند این مزیت نسبی را تبدیل به مزیت رقابتی در منطقه و دنیا کنند. فراوانی بالای نیروهای جوان باهوش و علاقمند به آموزش عالی می‌تواند موجب شایستگی محوری (Core competency) برای رقابت‌پذیری ایران عزیز شود. از این‌رو برنامه‌ریزی صحیح در این زمینه جزو ضروریات به شمار می‌رود در دنیای امروز این سرمایه‌های علمی است که می‌‌تواند موجب ارتقاء جایگاه یک کشور شود.