مسیر موسیقی برای بانوان هموارتر شده است

¢ در ابتدا خودتان را برای مخاطبان معرفی کنید:

تینا شهسواری هستم. سال 1361 در قزوین به دنیا آمدم. موسیقی را از سال 1379 نزد استاد میلانی با ساز سه تار شروع کردم و در ادامه به دلیل علاقه به تار از سال 92 نزد آقایان خورشیدی و بعد رزاقی مشغول به فراگیری نواختن این ساز شدم.

¢ چه شد که به سمت آموزش موسیقی کودک سوق پیدا کردید؟

علاقه به ارتباط با کودکان و شوق آموزش موسیقی به آن‌ها را می‌توانم به عنوان بهترین دلیل برای شروع آموزش موسیقی کودک عنوان کنم. دنیای بچه‌ها برای من جذابیت خاصی دارد و از طرفی آموزش صحیح و اصولی نکته خیلی مهمی است که گاهی وقت‌ها از آن غافل می‌شویم و به اشتباه تصور می‌کنیم بچه‌ها درک درستی از موسیقی ندارند یا می‌توانیم به هر شیوه‌ای که خواستیم به آن‌ها آموزش بدهیم؛ در صورتی که در دنیا شیوه‌های استاندارد و خلاقانه‌‌ای برای آموزش موسیقی به کودکان تدوین شده است که معلمان این حوزه باید به آن‌ها اشراف داشته باشند.

¢ دوره یا آموزش خاصی را در زمینه موسیقی کودک پشت سرگذاشته‌اید؟

دوره تربیت موسیقی کودک با نگرش اُرف شولورک را سال 97 در موسسه آدمک که نماینده اُرف شولورک اتریش در تهران است طی کردم.

¢ تحصیلات آکادمیک موسیقی چطور؟

تحصیلات آکادمیک را در رشته نوازندگی ساز ایرانی(تار) سال 96 در دانشگاه فرهنگ و هنر قزوین شروع کردم و در کنار آن کلاس‌های نوازندگی تار را نزد استاد وحید کاکاوند که استاد ساز تخصصی من در دانشگاه هم بودند ادامه دادم.

پس از گذراندن دوره کاردانی بنا به دلایلی رشته موسیقی از دانشگاه قزوین حذف شد و من یک سال پس از اتمام دوره کاردانی، دوره کارشناسی نوازندگی ساز ایرانی را در تهران آغاز کردم و در خرداد سال 1401 تحصیلاتم به پایان رسید.

پس از اتمام تحصیلات آکادمیک، یک گروه موسیقی با دوستانم تشکیل دادیم که در حال آماده‌سازی و تمرین قطعاتی ایرانی هستیم و تمرینات‌مان ادامه دارد.

¢ از چه زمانی به تدریس مشغول هستید؟

از سال 97 تدریس موسیقی کودک را شروع کردم و یک سال بعد از آن به تدریس تار و سه تار مشغول شدم و از سال 98 هم  سازهای کالیمبا و ملودیکا را تدریس می‌کنم و از سال 1400 تدریس ساز اوکوله له (یوکللی) را در آموزشگاه هارمونی آغاز کردم.

¢ به نظر شما زمینه فعالیت موسیقایی در قزوین برای خانم‌ها و آقایان یکسان است؟

تا چند سال پیش تفاوت‌های زیادی در زمینه موسیقی بین خانم‌ها و آقایان دیده می‌شد ولی چند سالی است که با بالا رفتن فرهنگ جامعه و افزایش اهمیت و علاقه به موسیقی در خانواده‌ها، فعالیت بانوان هم بیشتر شده ولی هنوز در زمینه هنر آواز برای خانم‌ها، تفاوت‌های چشمگیری در سطح جامعه دیده می‌شود.

¢ اوکوله له‌ساز نسبتا ناشناخته‌ای است چطور شد که به این ساز علاقه‌مند شدید؟

فراگیری ساز اوکوله له را از سال 97 نزد خانم نسترن غفاری در تهران شروع کردم. در قزوین هنوز کسی شناخت زیادی از این ساز نداشت و من مجبور شدم نوازندگی آن را در تهران آموزش ببینم.

زمانی که در دوره‌های تربیت مدرس موسیقی کودک در موسسه آدمک اولین بار از نزدیک این ساز را دیدم علاقه زیادی نسبت به صدا و ساختمان ظریف این ساز پیدا کردم. بعد از تهیه ساز و نواختن آن احساس می‌کردم همیشه به این صدا و این سبک از موسیقی، در کنار صدای تار نیاز داشتم و آن حس رضایت را آنقدر در من ایجاد کرده بود که حرف اطرافیانم که می‌گفتند «این ساز زیاد در میان مردم شناخته شده نیست و وقت خودت را صرف این ساز نکن و فقط به ساز تخصصیت توجه کن» و از این قبیل حرف‌ها برایم اهمیتی نداشت. با توجه به اینکه سال‌ها در زمینه موسیقی فعالیت داشتم یادگیری این ساز برایم راحت بود و تصمیم گرفتم این ساز را در قزوین به مردم معرفی کنم تا همه با صدای رویایی آن آشنا شوند.

¢  اگر موافقید در مورد تاریخچه اوکوله له توضیح دهید تا مخابان بیشتر با آن شوند:

تاریخچه این ساز به قرن نوزده میلادی و جزیره هاوایی برمی‌گردد. اوکوله له یا یوکللی به معنی کک (حشره) پرنده است و دلیل این نامگذاری اندازه کوچک و صدای زیبای آن است. این ساز در چهار سایز سوپرانو، کنسرت، تنور و باریتون ساخته شده است که در اندازه و صدا با هم متفاوتند. به دلیل شباهت ظاهریش به گیتار، معمولا مردم آن را با گیتار اشتباه می‌گیرند و من بارها شنیده‌ام که حتی به آن گیتار کوچک نیز می‌گویند.

¢ کمی در مورد تفاوت‌های اوکوله له نسبت به گیتار توضیح دهید:

گیتار و اوکوله له از نظر سایز، تعداد سیم‌ها و جنس صدا با هم تفاوت زیادی دارند. اولین تفاوت آن‌ها در اندازه آن‌هاست که در نگاه اول کاملا مشخص می‌شود. گیتار بزرگتر و سنگین‌تر از اوکله له است.

دومین تفاوت علاوه بر تعداد سیم‌ها، جنس و فرکانس سیم‌هاست. جنس سیم‌های گیتار از نایلون و فلز است و جنس سیم‌های اوکوله‌له از نایلون. تعداد بیشتر سیم‌های گیتار وسعت صوتی بیشتری را نسبت به  اوکوله له ایجاد می‌کند. حجم صدای اوکوله له ملایم‌تر است.

¢ از نظر کوک چطور؟

کوک این دو ساز کاملا با هم متفاوت است.

¢ در مورد آموزش اوکوله له توضیح دهید و آیا متد و یا کتاب مشخصی برای هنرجویان وجود دارد؟

روش‌‌های آموزش آن بیشتر شبیه به گیتار است. قطعات کلاسیک و پاپ را می‌توان با اوکوله له نواخت ولی این ساز قطعات خاص خود را دارد. متاسفانه کتاب خاصی در ایران برای این ساز نداریم ولی مدرسینی هم هستند که سعی کردند قطعاتی را در کنار هم به صورت یک جزوه جمع‌آوری کنند.

¢ آیا یک نوازنده گیتار می‌تواند قطعات اوکوله له را بنوازد؟

یک نوازنده گیتار فقط می تواند قطعاتی که به صورت ریتم و آکورد برای این ساز نوشته شده را بنوازد ولی بیشتر قطعات مخصوص به این ساز را با توجه به تعداد سیم ها و محدودیت صوتی که با هم دارند را نمی توان با گیتار نواخت.

¢ در پایان بگویید اوکوله له چه جایگاهی در موسیقی ایران دارد؟

تا چند سال پیش تعداد کسانی که این ساز را در ایران می‌شناختند خیلی کم بود و الان تعداد کسانی که این ساز را می‌نوازند بیشتر شده ولی هنوز بسیاری از مردم شناخت زیادی از این ساز ندارند و با گیتار آن را اشتباه می‌‌گیرند.

تصور خیلی‌ها این است که این ساز برای کودکان است و اگر هم فرزندانشان بخواهند این ساز را فرابگیرند باید بعد از اینکه بزرگتر شدند به نوازندگی گیتار بپردازند. فکر می‌کنم چند سالی طول بکشد تا این ساز هم مثل سازهای دیگر در بین مردم جایگاه خودش را به دست بیاورد.