لزوم بازیابی جایگاه روابط عمومی

ولی‌ا… حسین‌زاده

در تقویم ایران در کنار صدها نامگذاری 27 اردیبهشت نیز به نام روز ارتباطات و روابط عمومی نامگذاری شده است تا شاید این نامگذاری بهانه و فرصتی باشد تا اهمیت، شأن و جایگاه حوزه روابط‌عمومی بیشتر مورد توجه قرار بگیرد؛ هرچند که کوچکترین ارتباط هر یک از ما چه در جایگاه حقیقی و حقوقی می‌طلبد که هر کدام از ما در زمینه علم و هنر روابط عمومی اطلاعاتی داشته باشیم .

چه بسا برخی از رفتارهای ما دانسته و یا ندانسته با علم روابط‌عمومی گره خورد باشد؛ افرادی که دارای ارتباطات مناسب، خوب و موفق با جامعه و اطرافیان خود هستند  دارای مهارت روابط عمومی می‌باشند و افرادی که در زمینه ارتباط‌گیری با جامعه و اطرافیان خود دچار مشکل و ضعف هستند فاقد اطلاعات و مهارت کافی در حوزه روابط عمومی می‌باشند.

اما نامگذاری 27 اردیبهشت به نام روز ارتباطات و روابط‌عمومی در کشور با هدف ارتقاء جایگاه روابط‌عمومی در ادارات، نهادها، دستگاه‌های اجرایی، شرکت‌های خصوصی و … است.

به قول یکی از بزرگان، آنچه که در جهان پیرامون ما ثابت نیست تغییر است؛ بنابراین می‌توان گفت که علم و مهارت روابط عمومی در سال‌های اخیر با توجه به تغییرات مختلف در روابط اجتماعی دچار تحولات گسترده شده؛ بنابراین  بخشی از مهارت‌ها و یافته‌های علمی گذشته در زمینه روابط عمومی یا کارکرد خود را در دنیای امروز از دست داده است و یا اینکه اثرگذاری گذشته را ندارد.

هر چند مجالی فراخ در این مجیزه برای تبیین جایگاه، اهمیت و نقش روابط عمومی در کسب موفقیت‌ها، رسیدن به اهداف و یا ناکامی و شکست مدیران در دستگاه‌های مختلف وجود ندارد اما بی‌تردید یکی از مولفه‌های اصلی موفقیت و یا شکست مدیران در دستگاه‌های مختلف به میزان تخصص، تجربه، انگیزه، تلاش، نوآوری، خلاقیت و هنر مدیران روابط عمومی در آن دستگاه‌ها برمی‌گردد.

به یاد دارم که در دوره آموزش خبرنگاری وقتی استاد حوزه روابط عمومی در زمینه اهمیت، جایگاه و نقش بی‌بدیل حوزه روابط‌عمومی در هدایت، موفقیت و پیشبرد اهداف یک دستگاه و مدیر سخن می‌گفت من بیان داشتم اگر برایم فرصت برای انتخاب پست مدیریت و یا مسئولیت حوزه روابط عمومی فراهم شود بی‌شک با افتخار مسئولیت حوزه روابط عمومی را انتخاب می‌کردم.

مدیران روابط‌عمومی، مشاورین اصلی و امین مدیران در دستگاه‌های مختلف هستند بنابراین انتخاب مدیران روابط‌عمومی برای مدیران از اهمیت و حساسیت بسیار بالای برخوردار است. اگر مدیران بتوانند بر اساس شاخص‌های شایسته‌سالاری، تخصص، تجربه مدیران واحدهای روابط عمومی را انتخاب کنند؛ می‌توانند به کسب موفقیت و رسیدن به اهداف سازمانی خود امیدوار باشند و اگر انتخاب مدیران روابط‌عمومی بر اساس بده‌بستان‌های سیاسی، سهم‌خواهی و فشارهای مختلف انجام شود در واقع  مدیر، خود را در میدان مین قرار داده است که هر لحظه خطر انفجار برایش وجود دارد.

مدیران روابط‌عمومی می‌توانند مهم‌ترین، اصلی‌ترین،  نزدیک‌ترین و دلسوزترین مشاوران برای مدیران باشند؛ چراکه هر مدیر موفقی نیازمند مسئول روابط‌عمومی موفق،  قوی، توانمند، آینده‌نگر، خلاق و صادق است تا بتواند به درستی ظرفیت‌ها، چالش، تهدیدها و فرصت‌ها را شناسایی و برای  مدیریت آنها  برنامه‌ریزی دقیق و مناسب طراحی کرده و به مرحله اجرا درآورد.

باوجود اینکه تعدادی از مدیران حوزه روابط‌عمومی دستگاه‌های استان قزوین از مهارت تخصص، تجربه و انگیزه لازم در این حوزه برخوردار هستند اما واقعیت این است که در سال‌های اخیر انتخاب برخی از این مدیران بدون در نظر گرفتن تخصص، تجربه، توانمندی و شایستگی بوده و افراد صرفا بر اساس نگاه‌های سیاسی و دیگر مولفه‌های غیرمرتبط در حوزه روابط‌عمومی بوده است.

قطعا افرادی که با رویکردهای سیاسی و بدون داشتن تخصص و تجربه و انگیزه در حوزه روابط عمومی قرار می‌گیرند نه تنها هیچ کارایی نخواهند داشت بلکه با عملکرد ضعیف و سیاسی خود، جامعه هدف دستگاه‌های مربوطه را نسبت به آن بدبین و ضعیف کرده و زمینه کاهش مشارکت مردم  به دستگاه مورد نظر را فراهم می‌کنند.

امروز در تعدادی از دستگاه‌های استان جایگاه، اهمیت و نقش حوزه روابط عمومی مغفول و ناشناخته باقی مانده و آنچنان که باید این حوزه مورد توجه و حمایت قرار نگرفته است لذا ضرورت دارد که بازتعریفی از نقش و اهمیت حوزه روابط عمومی در سطح مدیران دستگاه‌های مختلف استان قزوین صورت بگیرد.

برخی از مدیران استان حوزه روابط‌عمومی را یک واحد هزینه‌بر و غیراولویت‌دار و بعضا زینت‌المجالس جلسات می‌پندارند و اتفاقا همین مدیران باوجود تلاش‌هایی که انجام می‌دهد عملکرد و فعالیت آنها در افکار عمومی همراه با تردید و بی‌اعتمادی شده است.

سخن پایانی اینکه بی‌شک مدیران ضعیف، ناتوان، ناکارآمد، کم‌دانش، خودمحور نسبت به حوزه روابط‌عمومی نگاه تحقیرآمیز و ضعیف دارند و برعکس مدیران موفق، متخصص، جسور، خلاق، متعهد و کارآمد و دارای عملکرد موفق، حوزه روابط عمومی را برای خود چون بالی می‌دانند که با تقویت آن می‌توانند به سمت موفقیت‌ها پرواز کنند و اوج  بگیرند.