قدردانی از هنرمندان سرمایه‌گذاری برای نسل‌های آینده است

گزارش: محسن دانشگرنژاد

مقدمه

عصر هنگام ۲۷ اسفند ماه است و مردم  در تکاپوی خرید شب عید. پیاده‌روهای شهر به ویژه در خیابان‌های اصلی آن، مملو از جمعیت است و دستفروش‌ها در پای بساط‌هایشان گرم هیاهو. مغازه‌ها کم و بیش از رهگذران شتابان پر و خالی می‌شود. هوای عید در ریه‌های دود گرفته شهر جریان دارد. اما در گوشه‌ای دیگر از شهر رویدادی دیگر رخ می‌دهد. بزرگان چندین هنر گرد هم آمده‌اند و سومین دورهمی ماهانه انجمن خوشنویسان قزوین میزبان هنرمندانی از رشته‌های خوشنویسی ،موسیقی، تئاتر و سینما می‌باشد. در این نشست هنری استادان و هنرمندان: حسن لطفی پیشکسوت سینما، نویسنده و کارگردان، میرحیدر موسوی رئیس انجمن خوشنویسان قزوین، اسحاق چگینی نوازنده نی و کارشناس ارشد نوازندگی ساز ایرانی، عباس پارس مهر خوشنویس و نقاش و عضو شورای انجمن خوشنویسان قزوین و اعضای شورا، مدرسان و شماری از خوشنویسان استان شرکت داشتند. مسعود سخاوت‌دوست موسیقیدان، آهنگساز و نویسنده قزوینی که بخشی از برنامه‌های این دورهمی به سخنرانی، معرفی و ارائه منتخبی از آثار وی اختصاص داشت؛ علی‌رغم برنامه‌ریزی‌های انجام شده موفق به حضور نگردید و طی کلیپ تصویری و فایل صوتی در این نشست شرکت جست.

خوشا صفای دل از مشق خط نستعلیق

طبق برنامه هنرمندان خوشنویس علی اکبر حمیدی، حسن قنبری، احسان‌ا… شکری و محسن دانشگرنژاد جدیدترین آثار خود را به عنوان برنامه  آغازین  سومین دورهمی  در دیدرس خوشنویسان حاضر قرار دادند؛ و پیرامون این آثار بحث‌های تخصصی و نقد و بررسی صورت گرفت.  فضای هنری ایجاد شده مورد توجه حضار واقع گردیده و استاد میر حیدر موسوی از آن تقدیر نمود.

مسعود سخاوت‌دوست آهنگساز موفق قزوینی

در دومین بخش زکیه صادقلو، مجری برنامه دورهمی خوشنویسان، به معرفی استاد مسعود سخاوت‌دوست پرداخت. این هنرمند همشهری درجه کارشناسی ارشد موسیقی و دکتری فلسفه دارد. ۶ بار نامزدی و دو بار برنده سیمرغ بلورین بهترین موسیقی جشنواره بین‌المللی فجر، تندیس چهاردهمین دوره جشن بزرگ منتقدان و نویسندگان سینمای ایران و همچنین آهنگسازی آلبوم‌های «جنون نو» و «نشان» را در کارنامه هنری خود دارا می‌باشد. در ادامه کلیپ منتخبی از موسیقی‌های فیلم ساخته مسعود سخاوت‌دوست بر روی پرده رفت.

این آدمها هستند که شرایط را می‌توانند تغییر بدهند

حسن لطفی، کارگردان پیشکسوت سینما، به عنوان سخنران نخست درباره سخاوت‌دوست گفت: او نمونه یک هنرمند درجه 1 است و هنر را درست می‌فهمد. اینکه دکترای فلسفه گرفته اتفاقی نبوده و اینکه در سنین پایین جایزه بگیر بوده اتفاقی نیست. مسعود سخاوت دوست متولد آذر ماه ۱۳۶۳ است. دهه شصتی‌ها می‌گویند که در شرایط خوبی به دنیا نیامدند. ولی مسعود سخاوت‌دوست نشان داده است که این شرایط نیست که آدم‌ها را می‌سازد؛ بلکه این آدم‌ها هستند که شرایط را می‌توانند تغییر بدهند. لطفی با تاکید بر توانمندی‌های سخاوت‌دوست اظهار داشت: یک همشهری توانمند داریم که می‌تواند افتخار ما باشد، افتخار قزوین فقط دهخدا نیست.

وی در یک دیدگاه انتقادی بیان کرد: به نظر من افتخار امروز ما کسانی هستند که الان حیات دارند و دارند نفس می‌کشند و وقتی سیمرغ بلورین مهمترین جشنواره کشور را می‌گیرند؛ در این شهر یک پلاکارد روی دیوار نمی‌رود. چرایش را من نمی‌دانم؛ ولی این مهم است که استاد حیدر موسوی و شما این همت را داشتید امروز از مسعود سخاوت‌دوست بگویید؛ و شرایطی را فراهم کنید که بفهمیم ما با همیم. استاد لطفی در نگاهی تحلیلی گفت: مسعود سخاوت دوست عناصر شنیداری تصویر را تبدیل می‌کند به موسیقی. شما در فیلم «موقعیت  مهدی» می‌بینید یک چیزی هست به اسم افکت؛ که بخش صدای زمینه‌ای فیلم است و وقتی که مسعود سخاوت‌دوست کار می‌کند، تبدیل می‌شود به عناصر زیبایی‌شناسی که حس فیلم را قرار است به شما منتقل بکند. به خاطر همین است که هر جا هست جایزه می‌گیرد. وی در خاتمه اظهاراتش افزود: ما ببینیم فیلم‌هایش را و بفهمیم که چطور می‌شود این جوان مستعد از شهر قزوین به اوج برسد؛ سیمرغ بگیرد، جوایز مختلف بگیرد، جوایز بین‌المللی بگیرد و در عین حال یک فرد افتاده و خاکی باشد.

اهداف برگزاری نشست‌های دورهمی خوشنویسان

سید حیدر موسوی، رئیس انجمن خوشنویسان قزوین، با برشمردن اهداف برگزاری این سلسله نشست‌ها گفت: نیاز است خوشنویسان به طور مداوم و ماهانه با هم در ارتباط باشند و یکدیگر را و خط یکدیگر را ببینند. چرا که ایجاد انگیزه برای خلق آثار بهتر در میان خوشنویسان خواهد شد. از سوی دیگر از متولدین هر ماه در دورهمی آن ماه یک تجلیل اگر چه مختصر اما مهرورزانه به‌عمل می‌آید. جدا از این من معتقدم که هر هنرمند علاوه بر هنر خود نیازمند آشنایی با هنرهای دیگر است. هر چه شناخت شما از هنرهای دیگر بیشتر باشد؛ جامعیت شخصیت هنری شما ارتقاء بیشتری می‌یابد.

وی با اشاره به نحوه آشنایی خود با هنر عکاسی بیان کرد: به عنوان مثال در دوره‌ای من به عکاسی رو آوردم و با فضای عکس آشنا شدم و تاثیر آن را بر هنر خوشنویسی‌ام می‌بینم. احساس می‌کنم نگاهم به دنیای هنر خوشنویسی قبل و بعد از کسب تجاربی در عکاسی خیلی تفاوت کرده است. بنابراین ما بنا داریم که در هر یک از دورهمی‌ها در هر ماه به یک هنر دیگر مراجعه کنیم. و از تجارب هنرمندان خوب استانمان مثل مسعود سخاوت‌دوست که واقعاً از هنرمندان خیلی خوب شهرمان است؛ بهره ببریم. همین جا، جا دارد از استاد حسن لطفی تشکر کنم؛ در واقع پیشنهاد ایشان بود که این ذهنیت را برای من به وجود آورد که معرفی آثار سینمایی استاد سخاوت دوست را در این برنامه دنبال کنیم.

استاد موسوی با تاکید بر ادامه رویکرد معرفی آثار و تجارب یک هنرمند مطرح در هر نشست دورهمی بعدی در بیان محاسن آن گفت: برخلاف اینکه متاسفانه شهرت دارد که هنرمندان قزوینی خیلی هوای یکدیگر را ندارند و به هم بها نمی‌دهند؛ عمل کرده و این تابوشکنی در برنامه ما قرار دارد. در ضمن ما خواستیم از هنرمندان شاخص شهرمان که فراتر از استان توانسته‌اند؛ رتبه و مقام به‌دست آورند و افتخار قزوین باشند؛ تقدیر هر چند کوچکی از طرف جامعه هنر خوشنویسی، که به عنوان یکی از نجیب‌ترین هنرها شناخته شده است، به عمل آوریم و البته خود ما هم بهره ببریم. مثلاً درهمین کلیپی که پخش شد در مورد فیلم «موقعیت مهدی» من فکر می‌کنم که نقطه قوت فیلم فقط موسیقی آن بود. آنقدر این موسیقی متن با آن فضای جنگ و آن اتفاقاتی که در آن دوره بود و حالا همه ما تا حدودی  یادمان هست؛ عجین شده بود که هنر مسعود سخاوت دوست را نشان می‌دهد. اینکه یکی از همشهری‌های ما که در هنر موسیقی متن فیلم اینگونه می‌درخشد، افتخارآفرین است. قبل از مسعود ما پیشینه هنرمند قزوینی در این رشته را نداشتیم و به عنوان اولین نفر در این راه قدم برداشته و به جایی هم رسیده که ۴ فیلمش به یک دوره از جشنواره فیلم فجر راه می‌یابد و 3 فیلمش کاندید دریافت سیمرغ بلورین می‌شود. این خیلی قابل توجه است و از افتخاراتی است که یک هنرمند قزوینی توانسته است به دست آورد. آن هم از شهری که هیچ پیشینه‌ای دراین رشته نداشته است. این برای ما یک درس است. ما باید قدر توانمندی‌هایمان را بیشتر بدانیم و سعی کنیم بیشتر قدر هنرمندانمان را بدانیم. این قدردانی می‌تواند برای شهر ما یک سرمایه باشد و این باید فرهنگ‌سازی شود.

قدردانی از هنرمندان سرمایه‌گذاری برای نسل بعدی ماست

موسوی در تائید سخنان لطفی خاطرنشان کرد: من خودم چهار دوره در جشنواره فجر مقام اول را به‌دست آوردم. ولی هربار که در تالار وحدت بالای جایگاه رفتم و جایزه گرفتم؛ در غربت تمام بود. حتی در شهر خودم و در مطبوعات خودمان و در صدا و سیمای خودمان به هیچ عنوان انعکاس داده نشد. اما سعی کنیم که بعد از این اینگونه نباشد. از هنرمندانمان قدردانی کنیم و بدانیم که اگر این کار را انجام بدهیم این یک سرمایه‌گذاری برای نسل بعدی ماست. جوانان ما انگیزه پیدا می‌کنند و می‌بینند که دیده می‌شوند. انگیزه‌هایشان بیشتر می‌شود و فعالیت هنری‌شان هم بیشتر می‌شود.

وی در پایان با تاکید برلزوم رعایت و احترام به حق تکثیر و کپی رایت آثار هنری تولید شده، علت عدم پخش یکی از آثار سینمایی سخاوت دوست را در این راستا دانسته و افزود: جا دارد این جا از جناب آقای جواد زارعان مدیر تالار ایران زمین هم تشکر کنم که این فضای خوب را در اختیار ما قرار دادند و از استاد اسحاق چگینی هم تشکر می‌کنم که امروز یک برنامه خوب برای ما تدارک دیده‌اند.

ارتباطات نزدیک ساحت‌های مختلف هنری یک ضرورت است

پس از پایان سخنرانی استاد موسوی کلیپی از سخنان استاد سخاوت دوست که برای این نشست بیان شده بود، پخش شد. سخاوت‌دوست ضمن بدیهی شمردن ارتباط گونه‌ها و شاخه‌های مختلف هنری با یکدیگر گفت: اگر برای عرایضم یک فکت تاریخی در نظر بگیرم، می‌توانم از ارتباطات خیلی نزدیک ساحت‌های مختلف هنری در غرب مثال بزنم. بحث بتهوون و گوته، بحث واگنر و نیچه؛ بحث استراوسن و فیلسوفان دوران خودش. اینها همه تاثیرگذار بودند در جریان‌سازی‌های هنری.

وی در بخش دیگری از سخنانش بیان کرد: امیدواریم این اتفاق در ایران هم بیفتد. یک بارقه‌های خیلی خوبی بوده در قرن گذشته. یک شجره مبارکه بوده که از میرزا عبدا… شروع می‌شود و تا همین الان ادامه داشته. اینها همه با هم ارتباط داشتند در ساحت موسیقی، فلسفه، نقاشی و هنرهای دیگر و سینما این اواخر. به همین علت این یک ضرورت است و امیدواریم این اتفاق بیفتد. بنده با کمال میل و افتخار در این گفتمان‌ها شرکت می‌کنم و امیدوارم که شرایط دیگری باز مهیا شود که بتوانم در خدمت شما باشم و از شما بیاموزم. به دلیل اینکه متاسفانه نمی‌توانستم امروز حضور پیدا کنم در قزوین، استاد و دوست عزیزم آقای اسحاق چگینی که معرف حضور همه دوستان هستند، و از برجسته‌ترین اساتید کشوری هستند به‌جای بنده حضور پیدا می‌کنند.

وی در کلام پایانی پیشاپیش سال نو را به حاضرین دراین دورهمی خوشنویسان تبریک گفت.

ما صاحب یکی از از مکاتب موسیقی آوازی ایران هم هستیم

اسحاق چگینی، نوازنده برجسته نی و کارشناس ارشد موسیقی، به عنوان سخنران سوم با تبریک سال نو و تشکر از سخاوت دوست که فرصت ایراد سخنانی در این نشست را در اختیار وی قرار داده است؛ و همچنین تشکر از بانیان این دورهمی هنری گفت: این از بهترین جلساتی است که ما در قزوین داریم و افزود: من از مسعود سخاوت دوست پرسیدم که اگر خودت در اینجا بودی، چه می‌خواستی که بگویی. برای من یک فایل صوتی فرستاد و من خیلی دوست دارم به جای اینکه خودم در اینجا صحبت کنم؛ این فایل صوتی را بشنویم. وی در ادامه با اشاره به ظرفیت‌های موسیقی در استان قزوین بیان کرد: ما علاوه بر اینکه پایتخت خوشنویسی کشور هستیم، صاحب یکی از مکاتب موسیقی آواز ایران هم هستیم. این باعث افتخار است. اما آنچه که در عرصه موسیقی نمود دارد؛ متاسفانه خیلی کمتر از آن چیزی است که در تاریخ از آن یاد می‌شود. به‌جز عارف قزوینی و اقبال‌السلطان که حالا منسوب به قزوین است و سر اینکه اقبال قزوینی یا آذری هست بین ما و آذری‌ها بحث هست. اما بعد از این دو بزرگوار دیگر، هنرمند شاخص اثرگذار در کشور متاسفانه نداشتیم. خوشبختانه نسل جدید بچه‌های موسیقی که یکی از آنها جناب دکتر استاد مسعود سخاوت دوست هست؛ توانستند پرچم قزوین را بالا نگه دارند. اگر اجازه بدهید من چند نفر دیگر از دوستان را هم نام ببرم که در این حیطه فعالیت می‌کنند و بسیار امیدوارکننده است. ما شهرام غلامپور را داریم که در زمینه موسیقی فیلم و سریال و موسیقی نمایش کارهای قابل توجهی کرده است. استاد اسحاق چگینی همچنین از مهدی وکیلی، مهدی محمودآبادی و محمدرضا رجبی به عنوان آهنگسازان جوان و جویای نام و دارای فعالیت‌های هنری ارزشمند نام برد.

وی در بحث کمی نیز قزوین را یکی از استان‌های پراستعداد در زمینه موسیقی دانسته و افزود: ما بالغ بر چهل آموزشگاه موسیقی در قزوین داریم. اما اینکه چرا ما در قزوین یک جریان منسجم و یک تشکیلات که حرفی برای گفتن داشته باشد در سطح کشور، و ما را به عنوان یکی از قطب‌های موسیقی بشناسند وجود ندارد، جواب این را می‌توانیم در خلال صحبت‌های مسعود سخاوت دوست بشنویم. وی در ادامه اظهار داشت: ما یک استاد بزرگ موسیقی داریم به نام رضا والی، که فکر نمی‌کنم هیچ کدام از حضار گرامی بشناسند. رضا والی آهنگساز برجسته قزوینی است که الان استاد دانشگاه کارنگی ملن پیتسبورگ آمریکاست. یعنی ما یک چهره بین‌المللی هم داریم خوشبختانه ایشان عضو افتخاری انجمن فیلارمورنیک هم هستند.

استاد اسحاق چگینی بعد از اتمام سخنانش فایل صوتی ارسال شده به تلفن همراه خود را پخش کرد. استاد سخاوت دوست در این فایل گفت: هنرمندان قزوین هوای یکدیگر را ندارند به هیچ عنوان، و برای همین است که فقط کافی است که یک نگاه تاریخی بیاندازیم و ببینیم و الان چند هنرمند داریم خصوصاً در حوزه موسیقی و البته حوزه‌های دیگر که از قزوین رفته‌اند و اصلاً دیگر یادشان رفته که شهری به نام قزوین وجود دارد.

وی تصریح کرد: اگر می‌توانیم کاری برای همدیگر هم به لحاظ علمی انجام بدهیم هم به لحاظ پلتفرمی، انجام نمی‌دهیم. گاهی حتی و بعضی اوقات سد راه می‌شویم و یک جامعه بسته هنری داریم. یک رای نمی‌توانیم با هم به تصویب برسانیم. مورد بعدی اینکه اگر هنرمندان قزوین به یک جایی رسیده‌اند؛ بدون شک حمایت‌هایی پشتشان بوده است. سخاوت دوست ضمن تاکید بر ضرورت حمایت از هنرمندان بیان کرد: دست از اسپانسرهای دولتی برداریم و با کمک اسپانسرهای خصوصی اتفاقات هنری را در همین قزوین رقم بزنیم و دیگر لازم نباشد که هنرمند حتی به لحاظ  فیزیکی هم به تهران برود. وی همچنین در جملات پایانی خود مجدداً حمایت از هنرمندان و رفاقت‌ها را لازم شمرد.

لزوم برپایی نمایشگاه‌های متعدد خوشنویسی در قزوین

پایان بخش این نشست، مراسم اهدای جوایز و لوح یادبود به پیشکسوتان و خوشنویسان متولد بهمن و اسفند ماه بود که با حضور استادان عباس پارس مهر، حسن لطفی، اسحاق چگینی، سید حیدر موسوی و مجید حمیدی  بر جایگاه با تشویق حاضران به انجام رسید. پس از اهدای جوایز و لوح‌ها استاد عباس پارس مهر، عضو شورای انجمن خوشنویسان قزوین، در سخنانی کوتاه از شرکت هنرمندان در این دورهمی علی‌رغم مشغله‌های مرتبط با ایام شب عید نوروز، و همچنین بازدید از نمایشگاه «و باز در قلمروی اقبال» وی تشکر و قدردانی کرده و بر لزوم برپایی نمایشگاه‌های متعدد خوشنویسی در قزوین در آینده نزدیک تاکید نمود و از خوشنویسان حاضر در جمع درخواست کرد که آثاری را برای برگزاری چنین نمایشگاه‌هایی تدارک ببینند. سپس او گفت: اداره ارشاد موافقت کرده والحمدا… قول مثبت داده است که در این زمینه نهایت همکاری را با ما داشته باشد و امیدوارم به این نتیجه هم برسیم. در این صورت آینده بسیار روشن است و تا آنجایی که در توان انجمن خوشنویسان باشد، در خدمت هنرمندان خوشنویس هستیم.

در آخر، مراسم اهدای تابلو نفیس خوشنویسی مذهب به همراه لوح تقدیر انجمن خوشنویسان قزوین به استاد دکتر مسعود سخاوت دوست انجام شده و به نیابت از ایشان، به استاد حسن لطفی تقدیم گردید. این نشست ساعت ۱۷ روز ۲۷ اسفند ۱۴۰۱ه.ش. آغاز شد و ساعت ۲۰ به پایان رسید.