ضرورت بازشناسی اهداف و ارزش‌های انقلاب اسلامی
- شناسه خبر: 53545
- تاریخ و زمان ارسال: 29 بهمن 1403 ساعت 07:30
- بازدید :
ولی‌ا… حسین‌زاده
کلمه انقلاب در لغت به مفهوم دگرگونی و تغییر اساسی در قدرت یا ساختار سازمانی است که در یک دوره نسبتا کوتاه رخ می‌دهد. انقلاب‌ها در طول تاریخ بارها اتفاق افتاده‌اند اما به طور گسترده‌ای در روش‌ها، مدت زمان و ایدئولوژی انگیزه بخش و متفاوت بوده‌اند.
بنابر اسناد تاریخی انقلاب هائیتی، انقلاب کوبا، انقلاب چین، انقلاب ترک‌های جوان، انقلاب اکتبر روسیه، انقلاب آمریکا، انقلاب فرانسه از مهم‌ترین انقلاب‌های تاریخ معاصر بوده‌اند.
انقلاب ایران نیز یکی از انقلاب‌های مهم و جریان‌ساز قرن بیستم بود که زمینه سرنگونی سلطنت ایران (سلسله پهلوی) در زمان محمدرضا شاه پهلوی و جایگزینی آن با جمهوری اسلامی در زمان آیت‌ا… خمینی، رهبر انقلاب را فراهم کرد و تاثیرات جهانی داشت و جهان را تحت تاثیر خود قرار داد.
انقلاب اسلامی ایران آخرین نمونه از انقلاب‌های کلاسیک قرن بیستم بود که با گفتمان‌های قهری، سلبی و آشتی‌ناپذیر با تکیه بر ایدئولوژی به نتیجه رسید.
انقلاب اسلامی تغییرات اساسی و عمده را در فرهنگ، اقتصاد و نهادهای اجتماعی ـ سیاسی و حاکمیتی در ایران به وجود آورد.
واقعیت این است که اثرات برخی از انقلاب در نقاط مختلف جهان زودگذر بوده است و در برخی از نقاط نیز اثر ماندگاری را از خود در تاریخ بر جای گذاشته است. انقلاب اسلامی ایران را می‌توان در زمره انقلاب‌های پایدار و جریان‌ساز به شمار آورد که در نیم قرن گذشته همچنان باوجود تمام فراز و نشیب و درگیرهای که در جبهه‌های مختلف با مخالفان داشته است حیات خود را حفظ کرده است.
چرایی انقلاب‌ها در هر یک از نقاط جهان متفاوت است هر چند امکان دارد دارای نقاط مشترک هم باشند اما انقلاب اسلامی ایران یک انقلاب دینی و فرهنگی بوده است که هدف مردم از انقلاب، دگرگونی در نگرش‌ها و مدیریت در حاکمیت در تمام ابعاد بوده است.
با مراجعه و مطالعه اسناد تاریخی می‌توان اهداف و چرایی انقلاب‌ها را دریافت اما در ایران همچنان نسل‌هایی از انقلابیون و توده‌های مردم که در شکل‌گیری، پیروزی و تثبیت انقلاب نقش داشته‌اند در قید حیات هستند لذا آگاهی از چرایی، چگونگی و اهداف انقلاب سال 57 برای نسل امروز آسان و امکانپذیر است.
اهداف مختلفی را می‌توان برای شکل‌گیری و پیروزی انقلاب برشمرد، به حاکمیت رساندن مکتب و موازین اسلامى، نارضایتی از وضع گذشته، دست‌یابی به استقلال سیاسی کشور، رسیدن به آزادی‌های اجتماعی، فرهنگی، استقرار عدالت، کاهش فاصله طبقاتی، مبارزه با فساد و مافیاهای قدرت و ثروت، توسعه و پیشرفت کشور و در نهایت بهبود زندگی معنوی و مادی مردم؛ بنابراین به نظر می‌رسد نارضایتى در ایران از دیگر انقلاب‌هاى معاصر شدیدتر و عمیق‌تر بوده است.
اما اینک نسل اول و دوم انقلاب که خود در کوران حوادث و اتفاقات انقلاب بوده‌اند از خود می‌پرسند تا چه اندازه انقلاب اسلامی در رسیدن به اهداف و وعده‌های داده شده موفق بوده است؟ و این پرسش و پرسش‌های دیگر به صورت بسیار صریح‌تر و جدی‌تر در بین نسل پرسشگر، جسور، آرمان‌خواه، استدلال‌خواه امروز مطرح است.
بی‌انصافی است که اگر دستاوردها و پیشرفت انقلاب اسلامی را در بخش‌های مختلف خدمت‌رسانی، استقلال سیاسی، حفظ تمامیت ارضی، حفظ یکپارچگی کشور، توسعه زیرساخت‌ها، توسعه‌های پزشکی، دفاعی و …. را انکار کنیم اما واقعیت این است که کشور ما با توجه به ظرفیت‌های بی‌نظیر خدادادی شایستگی‌هایی به مراتب بیشتر از شرایط کنونی دارد و شرایط و وضعیتی که امروز مردم ما در آن قرار دارند به هیچ عنوان زیبنده کشور ایران با انبوه استعدادها و ظرفیت‌ها نیست.
نسل امروز دیگر مقایسه تکراری آمارهای فعلی کشور را با قبل از انقلاب و بعد از 46سال از استقرار نظام جمهوری اسلامی نمی‌پذیرند چرا که نسل‌های جدید شرایط کشور و زندگی خود را با توجه به دسترسی گسترده و بدون محدودیت و توقف به اطلاعات با کشورهای توسعه یافته و کشورهای منطقه مقایسه می‌کنند که آنان مسیر توسعه را با شتاب طی کرده‌اند اما ما همچنان سرگرم روزمرگی و دعواهای کودکانه هستیم.
در دنیای کنونی نمی‌توان دائما ساختن و تامین زندگی مطلوب را در ابعاد معنوی و مادی برای نسل جسور، پرسشگر، آرمان‌خواه و آگاه به فردا و سال‌های بعد ارجاع داد زیرا او زندگی و استفاده از جوانی و مواهب الهی را امروز طلب می‌کند.
اگر نسل‌های گذشته با توجه به شرایط زمان و زندگی در فضای سنتی به وعده‌های داده شده دل می‌بستند و حاضر بودند از مواهب زندگی چشم‌پوشی کنند و زندگی خود را فدای نسل‌های بعدی کند اما نسل امروز زندگی را در زمان خود می‌خواهد و دل به سخنرانی‌های هیجانی و سخنان زیبای بدون عمل نمی‌بندد؛ بدون شک ناامید شدن نسل امروز از دست‌یابی به آرزوها چالش برانگیز و خطرناک خواهد بود.
نسل امروز وقتی که مطالعه می‌کند و می‌شنود هدف از انقلاب حاکمیت ارزش‌های دینی، اجرای عدالت، کاهش فساد و فاصله طبقاتی، توزیع عادلانه ثروت، به کارگیری نخبگان و شایستگان در مدیریت کشور، نهادینه شدن اخلاق و انصاف در فضای فرهنگی و سیاسی کشور، و … بوده است اما در زندگی پیرامون خود لمس قابل محسوسی از این ارزش‌ها را ندارد حق دارد دچار حیرت، سرگردانی، ناامیدی و در نهایت اعتراض و طغیان شود.
به راستی آیا شرایط اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و مدیریت امروز کشور امکان تحقق آرزوها و خواسته‌های حداقلی جوانان را می‌دهد؟ یقینا تردیدهای جدی برای پاسخگویی به این پرسش‌ها وجود دارد.
به نظر نگارنده ضرورت دارد در فضای کاملا کارشناسی، واقع‌بینانه و علمی اهداف و ارزش‌های اصیل انقلاب را بازشناسی و باز تعریف شود و با بررسی تمام فراز و فرودهای 47 ساله انقلاب طرحی نو برای رفع مشکلات و چالش‌های پیش‌رو در انداخت چرا که کوتاهی و غفلت از این امر حیاتی هزینه‌های بسیار سنگینی را به کشور تحمیل خواهد کرد؛ پس تا بیش از این دیر نشده فکر چاره‌اندیشی کنیم.
