سلبریتی‌های نسل سوم

وحید حاج‌سعیدی

در یادداشت‌های گذشته‌ام نوشتم: پیشرفت سریع فناوری و به تبع آن ایجاد تغییرات گسترده در لایه‌های فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و … زندگی مردم باعث شده تا برخی پدیده‌ها که تا همین چند سال قبل دستیابی به آنها محال می‌نمود، امروز به راحتی و در کوتاه‌ترین زمان میسر باشد.

در دهه‌های گذشته طرفداری از یک بازیکن، هنرپیشه، خواننده و … که امروز سلبریتی نامیده می‌شوند تنها در حد چسباندن پوستر یا بریده تصویر فرد مورد نظر در اطاق خواب، بغل درب خودرو زیر یک لایه پلاستیک ضخیم و یا نهایتا در کیف پول بود و خبری از سایت یا صفحه اختصاصی و امکان اظهار نظر و فرستادن قلب و بوس و استیکر و… نبود!

سلبریتی هم تعریف و مختصات خاصی داشت و هر فوتبالیست یا هنرپیشه و خواننده‌ای صلاحیت حضور در رویاها و تخیلات هواداران را پیدا نمی‌کرد و افرادی که واقعا در دنیای حرفه‌ای خودشان سرآمد بودند، به شهرت می‌رسیدند. اما امروز که فناوری تمام عرصه‌های دوست‌داشتنی را درنوردیده و رویاهای بسیاری را به واقعیت بدل ساخته است، دنیای طرفداری و سلبریتیم هم به کلی دگرگون شده است و علاوه بر افزایش تعداد سلبریتی‌های یک جامعه که بعضی‌ها جز داشتن ابروی پت و پهن یا زیبایی‌های حاصل از مصرف موارد آرایشی و اعمال جراحی سنگین، هنر دیگری ندارند؛ مدل هواداری نیز تغییر پیدا کرده است و سلبریتی دیگر غیر دست‌یافتنی نیست و هوادار خودش را در نزدیک‌ترین موقعیت به چهره محبوبش تصور می‌کند.

وقتی هوادار این اجازه را دارد که در خصوص نوع پوشش، مدل مو، ادکلن، رنگ لباس و حیوان خانگی سلبریتی محبوبش نظر بدهد، صدا و تصویرش را خارج از محدوده شغلی سلبریتی با لباس راحتی بشنود و ببیند، از نوع خودروها، آپارتمان‌ها، غذاها و نوشیدنی‌های مورد علاقه‌اش، البسه، تیم و ورزش مورد علاقه‌اش، رستوران‌ها و مدل تفریحات او مطلع باشد، قطعا احساس قرابت و الفت بیشتری با سلبریتی پیدا می‌کند و زاویه رویاها نیز تغییر پیدا می‌کند!

در چنین افق ناپایداری، هوادار پرنده خیالاتش را تا دوردست‌ها پرواز می‌دهد و حتی رویای وصلت و مراوده با سلبریتی را نیز در ذهنش ترسیم می‌کند. به دیگر سخن سطح توقعات هواداران از داشتن یک عکس رنگی با لباس غیررسمی و با کیفیت از چهره دوست‌داشتنی‌شان به ازدواج و تشکیل خانواده تغییر پیدا کرده است!

اما این همه ماجرا نیست و سلبریتی‌ها نیز از نمد رنگی فناوری برای خودشان کلاه‌های رنگارنگ بافته‌اند و دیگر پشت قاب عینک‌های دودی و شیشه‌ای مات خودروهایشان هواداران را رصد نمی‌کنند. آنها از احساسات هوادارانشان در بازی‌های سیاسی و غیرسیاسی، ایجاد شهرت مضاعف و حتی کسب درآمدهای آن‌چنانی بهره می‌برند. گاه در قالب یک خواستگاری رسمی که با پاسخ ردشان، غریو شادی میلیون‌ها هوادار به آسمان برمی‌خیزد و گاه با نظریه‌پردازی و اظهار نظرات شاذ و بیراه که صدای کارشناسان و اساتید حوزه مورد اظهار نظر نیز به آسمان بلند می‌شود.

سلبریتی امروز برای تمدید دوران شهرتش و قرار نگرفتن پشت دروازه‌های فراموشی، بازیچه‌ها و ابزارهای زیادی در دست دارد که عده‌ای هویتشان را با دکمه‌های کنترل این بازی‌ها گره زده‌اند و نمونه‌اش را در تصاویر سرم‌تراپی‌ها و خالکوبی‌ها و اعلام پوچی زندگی عده‌ای بعد از ازدواج هنرپیشه معروف دیده‌ایم.

چه خوشمان بیاید یا نه امروز سلبریتی‌ها بخشی از واقعیت بی‌روتوش جامعه ما هستند که اهرم بسیاری از تحولات اجتماعی را در دست گرفته‌اند و خواستگاری و ازدواجشان (ولو صوری و کوتاه‌مدت)، مهاجرتشان، اظهار نظراتشان، نوع پوشش و رفتارشان در پیدایش یک تلاطم اجتماعی در فضای مجازی و به دنبال آن‌گاه در فضای حقیقی موثر است.  به هوش…