سایت پسماند محمدآباد، روی مدار صفر درجه

ـ ورودی زباله به سایت محمدآباد 300 تن بیش از ظرفیت است

مدیرکل حفاظت محیط زیست استان قزوین در گفت‌وگو با خبرنگار ولایت درباره وضعیت سایت پسماند محمدآباد و آلودگی‌های زیست‌محیطی آن گفت: روزانه بالای 700 تن زباله و پسماند عادی (پسماندهای شهری و خانگی) در مجموعه سایت پسماند محمدآباد پذیرش می‌شود؛ در حالی که خطوط پردازش موجود این سایت قابلیت پردازش و تفکیک حداکثر 400 تن زباله را در روز دارند.

سعیده خضیر با بیان اینکه سایت پسماند 75 درصد بیشتر از ظرفیت خود زباله و پسماند پذیرش می‌کند، اضافه کرد: بنابراین حجم ورودی روزانه زباله و پسماند به این سایت 300 تن بیشتر از ظرفیت این سایت است و به همین خاطر ایجاد خطوط جدید پردازش و تفکیک پسماند در سایت یادشده ضروری است، ولی این امر تاکنون محقق نشده است.

ـ2 خط پردازش سایت تعمیر شدند، ولی کار نمی‌کنند

مدیرکل حفاظت از محیط زیست استان قزوین با یادآوری اینکه این سایت دارای 2 خط پردازش پسماند است،  ادامه داد: در بازدیدهای میدانی که به همراه شهردار قزوین داشتیم متوجه شدیم که این 2 خط پردازش مورد تعمیر اساسی قرار گرفته و آماده بهره‌برداری هستند.

خضیر یادآور شد: اما طی بازدیدی که هفته پیش داشتیم، این خطوط فعالیتی نداشتند و کار نمی‌کردند که مسئولان سایت باید توضیح دهند که از نظر فنی دلیل عدم فعالیت این خطوط پردازش چیست؟

مدیرکل محیط زیست استان قزوین در ادامه با اشاره به وضعیت مدیریت پسماند شهری در استان قزوین گفت: جمع‌آوری پسماند شهری و انتقال آن به یک مکان مشخص این‌گونه نیست که با یک مدیریت واحد امکان‌پذیر باشد. بنابراین از ابتدای تولید زباله در منازل تا انتها که پردازش و بازیافت زباله باشد، نیاز به ورودهای مختلف و اقدامات متعددی دارد.

خضیر افزود: اینکه ما همه زمینه‌ها را فراهم آورده باشیم تا در نهایت بخواهیم پسماند و زباله را در آخرین مرحله مدیریت و بازیافت کنیم، محکوم به شکست خواهد بود و مصداق این اتفاق را امروز در استان قزوین مشاهده می‌کنیم.

وی با ذکر اینکه تفکیک زباله از مبدأ شرط اساسی و اولیه موفقیت در مدیریت پسماند استان قزوین به ویژه در سایت پسماند محمدآباد است، ادامه داد: وقتی زباله و پسماند به شکل تفکیک ‌شده به سایت پسماند برسد، هزینه‌های پردازش به حداقل می‌رسد و تمرکز سایت روی بازیافت زباله گذاشته می‌شود که این کار منجر به تولید کمپوست و درآمدزایی بالا از سایت خواهد شد.

ـ شهرداری مصوبات کارگروه مدیریت پسماند را اجرا نکرد

معاون عمرانی استاندار قزوین در گفت‌وگو با خبرنگار ولایت با اشاره به روند پیگیری مشکلات سایت محمدآباد در کارگروه مدیریت پسماند استانداری عنوان کرد: سایت پسماند محمدآباد موضوع بااهمیتی است و همه مدیران برای حل مشکلات این سایت دغدغه دارند و طرح‌های توسعه‌ای و ارتقای فناورانه در حوزه پسماند هم حتماً مورد توجه ما قرار داشته و اهمیت دارند.

مهدی رجحانی اضافه کرد: 22 اردیبهشت‌ماه امسال جلسه‌ای در کارگروه پسماند استان قزوین برگزار و حدود 12 مصوبه برای رفع مشکلات سایت محمدآباد در این کارگروه تصویب شد که اجرای آنها زمان‌دار بود. یعنی برای اجرای برخی یک هفته یا 2 هفته و برای اجرای بعضی دیگر از مصوبات یکی 2 ماه زمان داده بودیم و برای حل مشکل شیرابه‌های مسموم سایت محمدآباد تا پایان شهریورماه زمان داده بودیم.

وی ادامه داد: بعد از پایان این ضرب‌الاجل‌ها کارگروه پسماند 23 مهرماه دوباره تشکیل جلسه داد و پیگیر مصوبات شد و در این جلسه مشخص شد که خیلی از مصوبات اردیبهشت‌ماه انجام نشده و همکاران شهرداری قزوین اعلام کردند که موفق نشدند این مصوبات را اجرا کنند.

رجحانی یادآور شد: به همین خاطر در این جلسه دوباره تصمیمات و مصوبات جلسه قبل تکرار شد و زمان جدیدی برای اجرای این مصوبات گذاشته و تعیین شد. دوباره 16 آبان‌ماه سال جاری جلسه تشکیل دادیم و مصوبات را پیگیری کردیم که در 17 آبان‌ماه منجر به صدور نامه‌ای از سوی شهرداری قزوین شد که زمان‌های جدیدی برای انجام تکالیف اعلام کردند که زودترین آنها از پایان آذرماه شروع می‌شود.

وی تصریح کرد: چون نگرانی از بابت اینکه اجرای این تکالیف دوباره با تاخیر مواجه شود وجود دارد، انتظار داریم تاریخ‌هایی که شهرداری برای اجرای این مصوبات اعلام کرده، در مصوبه کارگروه نظارت و پیگیری حقوق عامه دادگستری هم بیاید، تا ضمانت اجرایی برای اجرای این مصوبات تقویت شود.

ـ تاکنون اتفاق جدیدی برای رفع معضلات سایت رخ نداده است

معاون پیشگیری از وقوع جرم دادگستری استان قزوین هم در گفت‌وگو با خبرنگار ولایت با بیان اینکه همه قبول داریم که برخی از مشکلات سایت محمدآباد از دوره قبلی مدیریت شهری به ما رسیده است، گفت: اینکه می‌گوییم شهرداری نمی‌تواند ظرف یک‌ماه همه مشکلات سایت پسماند محمدآباد که بخشی از آن از دوره قبلی به جا مانده، برطرف کند، حرف جدیدی نیست.

علی فولیان اضافه کرد: از زمان حجت‌الاسلام‌ نورالله قدرتی رئیس‌کل قبلی دادگستری که از سایت پسماند محمدآباد بازدید کردیم، مسئولان دارند به ما قول می‌دهند و بی‌تعارف می‌گویم که تا امروز هم هیچ اتفاق جدیدی برای رفع معضلات سایت محمدآباد رخ نداده است.

ـ مسئولان از هر طیفی فقط ابراز نگرانی می‌کنند

معاون اجتماعی دادگستری استان ادامه داد: در این مدت فقط مسئولان از هر طیفی به سایت محمدآباد سرکشی کردند و فقط ابراز نگرانی کردند و بعد از این ابراز نگرانی‌ها هیچ اتفاق خاصی برای بهبود اوضاع مدیریت این سایت بزرگ پسماند نیفتاده است.

فولیان تصریح کرد: این مصوباتی هم که امروز در کارگروه نظارت و پیگیری حقوق عامه استان قزوین مطرح می‌شود و مصوبه 21 مهرماه امسال هستند هم مورد جدیدی نیستند و دوباره تکرار همان مصوبات قبلی است. انتظار داریم که اتفاق جدیدی در مدیریت جدید شهرداری قزوین روی دهد و چالش‌های سایت مزبور اولویت‌بندی شود.

وی با اشاره به طرح بحث فرهنگسازی و تفکیک زباله از مبدأ توسط مدیران سازمان‌ حفاظت از محیط زیست و شهرداری افزود: اگر قرار است بحث فرهنگسازی و تفکیک زباله از مبدأ حلال مشکلات حوزه مدیریت پسماند محمدآباد باشد، پس چه زمانی این موارد باید اتفاق بیفتند؟

ـ نفوذ شیرابه‌های محمدآباد به آب‌های زیرزمینی

اما معاون دفتر آب و خاک سازمان محیط‌زیست شیرابه پسماند را خطرناک‌ترین معضل زیست‌محیطی سایت‌هایی مانند محمدآباد دانست و گفت: متأسفانه پایشی در محل‌های دفن زباله انجام نشده و این وظیفه سازمان محیط زیست است و باید این کار را انجام دهد تا مشخص کند که چه سایتی بر روی آبخوان قرار دارد و آلاینده آب‌های زیرزمینی است.

تورج فتحی با ذکر اینکه تقریباً محل دفن زباله‌ای در کشور نداریم که آب‌های زیرزمینی آن به لحاظ آلودگی پایش شده باشند، افزود: با این حال سازمان حفاظت از محیط زیست سال ۹۹ یک‌سری پروتکل‌ها به استان‌های کشور برای پایش این آب‌ها ابلاغ کرد و قزوین از جمله این شهر‌ها بود که پایش را انجام داد. در این پایش مشخص شد سایت دفن زباله محمدآباد قزوین آلاینده آب زیرزمینی بوده و شیرابه‌های آن به آبخوان نفوذ کرده و آب زیرزمینی را آلوده کرده است.

وی با بیان اینکه شیرابه‌ها گستره‌ای از خطرناک‌ترین آلاینده‌ها را همراه خود دارد، گفت: بنابراین ریسک نفوذ این شیرابه‌ها به آب‌های زیرزمینی بسیار بالا بوده و اگر چنین اتفاقی رخ دهد، پاکسازی این آب‌ها اقدامی فوق‌العاده پیچیده، پرهزینه و زمان‌بر است و چندین سال طول خواهد کشید تا محلی که آب‌های زیرمینی آن به وسیله شیرابه آلوده شده، پاکسازی شود و در صورت پاکسازی هم هیچگاه این آب کیفیت اولیه را نخواهد داشت.

فتحی تأکید کرد: شیرابه تمامی بافت سنگ‌ها و خاک دربرگیرنده آب‌های زیرزمینی را آلوده کرده و پیوند‌های هیدروکسیلی را با مواد میزبان تشکیل داده و آلودگی‌ها تا سال‌های سال در این محیط باقی می‌ماند.

ـ لزوم ورود رئیس سازمان حفاظت محیط زیست کشور به موضوع سایت محمدآباد

با توجه به مشکلات ادامه‌دار و کلیشه‌ای سایت محمدآباد که برخی از این مشکلات از جمله شیرابه‌ها به صورت جدی سلامت محیط زیست، آب و خاک را تهدید می‌کند، باید استاندار قزوین و حتی مسئولان ملی مانند رئیس سازمان حفاظت محیط زیست کشور ورود جدی به موضوع سایت محمدآباد داشته باشند؛ چرا که طولانی شدن این مشکلات می‌تواند هر روز هزینه‌های سنگینی به سلامت مردم تحمیل کند و باید ساماندهی فوری مشکلات این سایت در دستور کار جدی مدیریت استان قرار بگیرد.