زنگ خطر اقتصادی صادرات در قزوین

کاهش 22 درصدی ارزش صادرات قزوین

معاون بازرگانی سازمان صنعت، معدن و تجارت استان قزوین در گفت‌وگو با خبرنگار ولایت درباره آخرین وضعیت صادرات استان در 5 ماهه نخست سال 1402 این‌طور گفت: در 5 ماهه سال جاری 357 هزار تن کالا به ارزش 222 میلیون دلار از استان قزوین به کشورهای دیگر صادر شده که ارزش صادرات استان نسبت به مدت مشابه سال قبل 22 درصد کاهش یافته است.

مجید برزگر با اشاره به کاهش 12درصدی وزن صادرات استان قزوین در طی مدت یاد شده اضافه کرد: با توجه به میزان صادرات صورت‌گرفته ما یک‌ درصد ارزش صادرات کل کشور در 5 ماهه نخست سال را به خود اختصاص دادیم و از نظر وزنی هم 6/0 درصد صادرات کل کشور را داریم.

برزگر با بیان اینکه در 5 ماهه اخیر 268 کد تعرفه گمرکی از استان قزوین به کشورهای مقصد صادر شده است، ادامه داد: در طول 5 ماهه ابتدایی امسال 52 کشور مختلف مقصد کالاها و محصولاتی بودند که در استان قزوین تولید شده‌اند.

وی با اشاره به آمارهای ملی حوزه صادرات یادآور شد: در کشور طی 5 ماه اخیر 55 هزار و 909 تن صادرات به ارزش 19 میلیارد و 337 میلیون دلار داشتیم و بر اساس اعلام گمرک جمهوری اسلامی ایران صادرات کشور در 5 ماهه امسال نسبت به مدت مشابه سال پیش، از نظر ارزشی 5/8 درصد کاهش و از نظر وزنی 26 درصد رشد داشته است.

رشد صادرات به امارات و پاکستان

معاون سازمان صمت استان قزوین با اشاره به میزان صادرات صور‌ت‌‌گرفته به تفکیک ماه‌های مختلف گفت: در طول زمان 5 ماهه‌ای که پشت سر گذاشتیم، بیشترین میزان صادرات متعلق به تیرماه بوده که در این ماه 86 میلیون دلار صادرات داشتیم و کمترین میزان صادرات هم با 44 میلیون دلار ارزش در فروردین‌ماه امسال رقم خورده است.

وی عراق، امارات متحده عربی و پاکستان را 3 کشور اصلی هدف صادرات محصولات استان قزوین در 5 ماهه امسال بیان کرد و افزود: با وجود اینکه عراق شریک اصلی صادراتی استان قزوین بوده، اما میزان صادرات ما به این کشور تا پایان مردادماه هم از نظر ارزشی و هم از نظر وزنی کاهش محسوسی داشته است.

برزگر ادامه داد: با این حال میزان صادرات ما به کشورهای امارات متحده و پاکستان از هر 2 نظر ارزشی و وزنی نسبت به مدت مشابه سال قبل بیشتر شده است. در ضمن محصولات فولادی اعم از میله‌های آهنی و محصولات حاصل از نورد فولاد همچنان بیشترین وزن و ارزش صادرات استان قزوین را به خود اختصاص می‌دهند.

سهم ناچیز کشاورزی

اما معاون سازمان صمت در بخش دیگری از این گفت‌وگو با اشاره به سهم کشاورزی در سبد صادراتی استان در سال 1402 اظهار داشت: در 5 ماهه امسال 4 هزار تن محصولات کشاورزی به ارزش 4 میلیون دلار از مبادی گمرکی استان قزوین به خارج از کشور صادر شده و سهم کشاورزی از صادرات استان در مدت یاد شده 2 درصد بوده است.

وی اضافه کرد: کل صادرات محصولات کشاورزی استان در 5 ماهه ابتدایی امسال مربوط به محصولات حیوانی و صنایع وابسته شامل تن ماهی و تخم مرغ خوراکی بوده و میزان صادرات خشکبار، گل، گیاهان دارویی و خوراکی از مبادی گمرکی استان قزوین صفر بوده است.

دست برتر صنعت و معدن

این مقام مسئول با بیان اینکه کماکان بخش صنعت و معدن بیشترین سهم را از صادرات استان قزوین دارد، گفت: بخش صنعت و معدن استان قزوین در مجموع 83 درصد ارزش صادرات استان قزوین در 5 ماهه سال جاری را به خود اختصاص داده و مجموع صادرات بخش صنعت، معدن و صنایع معدنی در استان قزوین در مدت یادشده به 185 میلیون دلار می‌رسد.

وی یادآور شد: بنابراین میزان صادرات بخش صنعت و معدن از مبادی گمرکی استان قزوین 25/46 برابر بخش کشاورزی است که نشان می‌دهد صادرات باید در بخش کشاورزی فعال‌تر شود و همچنین با ساخت پایانه‌های صادرات کشاورزی در استان قزوین محصولات تولیدی این حوزه از طریق خود مبادی گمرکی استان صادر شود.

معاون بازرگانی سازمان صنعت، معدن و تجارت استان قزوین همچنین با اشاره به لزوم افزایش ارزش افزوده صادراتی در بخش کشاورزی گفت: هر چه‌ قدر این ارزش افزوده بیشتر شود، بهره‌وری صادرات این بخش افزایش پیدا می‌کند.

برزگر تصریح کرد: در حال حاضر هر تن کالای صادراتی کشاورزی ما 1000 دلار ارزش دارد که معادل حدود 50 میلیون تومان است و باید تلاش کنیم میزان ارزش صادراتی محصولات بخش کشاورزی استان چند برابر شده و به استانداردهای جهانی نزدیک شود تا بتوانیم در صورت تثبیت میزان صادرات این بخش، ارزش افزوده بیشتری از این حوزه را نصیب استان کنیم.

صادرات قزوین به سبد سایر استان‌ها می‌رود

از سوی دیگر،‌ مدیرکل جدید گمرک استان قزوین هم درباره علل کاهش ارزش صادرات استان قزوین گفت: رفع تعهد یا پیمان‌سپاری ارزی و افزایش کرایه حمل موجب شده که میزان صادرات استان قزوین در مقایسه با مدت مشابه سال قبل کاهش محسوسی داشته باشد.

نادری اضافه کرد: البته تعدادی از شرکت‌های بزرگ هم متعلق به استان قزوین بودند و از طریق مبادی گمرکی سایر استان‌ها محصولات خود را صادر کرده‌اند که این موضوع هم در کاهش صادرات استان قزوین اثرگذار بوده است.

وی ادامه داد: برخی شرکت‌ها هنگام پر کردن اظهارنامه صادراتی در اظهارنامه خود استان مبدا صادرات را ذکر نمی‌کنند و به همین خاطر یکی از برنامه‌های ما احصای نام شرکت‌هایی است که تولیدات خود را در استان قزوین انجام داده و صادرات خود را از سایر گمرکات انجام می‌‌دهند.

لزوم حضور پررنگ صادرکنندگان بومی در نمایشگاه‌های استانی

مدیرکل اقتصاد و دارایی استان قزوین هم در گفت‌وگو با خبرنگار ولایت با اشاره به برنامه اتاق بازرگانی برای پذیرفتن یک هیات تجاری عراق در 7 یا 10 روز آینده گفت: این در حالی است که در همین هفته هیاتی از کردستان عراق به نمایشگاه صادرات غیرنفتی ما می‌آید و به این ترتیب این ظرفیت فراهم است و صادرکنندگان ما باید خیلی‌ فعال‌تر وارد این موضوع شوند.

امیر خلیلی‌خواه با تأکید بر لزوم کمک اتاق بازرگانی برای به نتیجه رسیدن سفر این هیات تجاری کردستانی اضافه کرد: با توجه به اینکه نمایشگاه صادرات غیرنفتی برای نخستین‌بار در استان قزوین برگزار می‌شود، یکی از اولویت‌های انتخاب صادرکننده نمونه باید حضور فعال صادرکنندگان در چنین نمایشگاه‌هایی باشد.

وی ادامه داد: در این زمینه نباید ملاک ما فقط نمایشگاه‌های صادراتی باشد که در سطح کشور برگزار می‌شود، بلکه حضور فعال صادرکننده‌های ما در نمایشگاه‌های استانی هم باید در این ارزیابی مد نظر قرار بگیرد تا صادرکنندگانی که نمایشگاه‌های حوزه توانمندی‌های صادراتی استان را جدی می‌گیرند، در اولویت انتخاب به عنوان صادرکننده نمونه باشند.

خلیلی‌خواه یادآور شد: حداقل در کالاهای شاخص حوزه صادرات غیرنفتی از جمله فولاد و محصولات شوینده باید شرکت‌های بزرگ ما فعالیت نمایشگاهی درون استان داشته باشند و در نمایشگاه صادرات غیرنفتی استان هم شرکت کنند و در انتخاب صادرکنندگان نمونه این نکته باید مد نظر قرار بگیرد.

آلارم کاهش صادرات جدی گرفته شود

در نهایت به نظر می‌رسد کاهش ارزش صادرات استان قزوین که به معنای از دست رفتن یک‌پنجم صادرات استان نسبت به مدت مشابه سال پیش است، باید به عنوان یک هشدار جدی در حوزه صادرات استان پذیرفته شود و البته معلوم نیست که چرا باید بعد از ثبت رشد 50 درصدی صادرات سال قبل به‌یکباره شاهد کاهش 22 درصدی ارزش صادرات دیار مینودری‌ باشیم. پرسشی که شاید پاسخ آن نزد مدیریت ارشد استان قزوین باشد و علت‌اصلی تعویض ناگهانی افضلی رئیس سازمان صمت و نیک‌روشت مدیرکل گمرگ را توضیح دهد.