زندگی هنری «شیرین نشاط و  سه زن شاعر خاورمیانه‌ای» بررسی شد

به گزارش ولایت، در ابتدای این نشست علی جعفری به جایگاه فروغ فرخزاد در شعر ایران و جهان و تاثیر آن بر سایر شاعران اشاره کرد و سپس در خصوص خلاقیت شعری خالده فروغ شاعر افغانستانی صحبت کرد، همچنین جایگاه غاده‌السمان را در شعر عرب بسیار تاثیرگذار دانست.

در ادامه ندا خوئینی اسطوره‌پژوه و نویسنده، شعر فروغ را از منظر اسطوره مورد بررسی قرار داد و گفت: «فروغ به قله‌های شعر فارسی دست پیدا کرده و تکرارنشدنی است. از منظر اسطوره هم اشعار این شاعر قدرتمند عرصه خوبی برای یک پژوهش دقیق است.

خوئینی افزود: اساطیر شناسنامه هر ملت است و با مداقه در آیین‌ها و فرهنگ یک ملت می‌توان به نمادهای پویای آن ملت دست یافت. در شعر فروغ به عنوان شاعری که از هنجارهای ثابت اسطوره گریزان است مخاطب با اساطیری مواجه می‌شود که توسط هنرمند شاعر از معنای تکراری تهی شده و به معنای جدیدی رسیده است.

وی ادامه داد: شاعر تلاش کرده با به چالش کشیدن مفاهیم آشنا به یک زبان عصیانگر و غیرتکراری برسد او با خلاقیت به مفاهیم سفر قهرمانی، دختران باکره، مرگ و عشق و … پرداخته است اما گاهی هم در شعر فروغ در مورد مفاهیم اساطیری با پارادوکس‌هایی مواجه هستیم و به طور مثال در شعر پنجره و به علی گفت مادرش روزی … با تصاد آشکار مواجه می‌شویم.

در ادامه فاطمه شریف‌نژاد نویسنده و پژوهشگر ادبی به تاثیر شعر فروغ بر سایر هنرها به ویژه هنرهای تجسمی اشاره کرد و افزود: وقتی قرار است از بزرگی هنرمندی صحبت کنیم از ماندگاری آثارش در طول زمان و از تاثیرگذاریش بر زمانه خود و بعد آن فروغ هنرمند تاثیرگذاری است نه تنها در زمانه خود بلکه در زمانه‌های بعد از خود نه تنها بر شاعران که بر سایر هنرمندان تاثیرات ماندگاری دارد، نمونه آن تاثیری است که بر عکس‌های زنان شیرین نشاط گذاشته و این آثار که ملهم از اشعار فروغ است در سطحی بین‌المللی مطرح شده است.

این نویسنده در ادامه با اشاره به مشابهت‌های فروغ و شیرین نشاط در نگاه و گرایش به زیباشناسی افزود: فروغ فرخزاد و شیرین نشاط هر دو مفتون رویا هستند. هر دو به فردیت در خلق اثر اهمیت می‌دهند و هر دو سنت‌گریزند. هر دو هنرمند از مسأله زن به مسأله انسان می‌رسند. شریف‌نژاد ادامه داد: شیرین نشاط متولد قزوین است و در دوران تحصیلش به واسطه معلم متفاوتی که داشته با هدایت و فروغ آشنا می‌شود و این آشنایی سال‌های بعد به خلق آثاری منجر می‌شود که بدیع و پرمفهوم است.

وی در پایان گفت: شعر فروغ روایی دارد مانند عکس‌های شیرین نشاط که راوی موقعیتی است یعنی تنها انعکاس یک لحظه نیست بلکه با افزودن متن به تصویر به یک اثر روایی تبدیل شده است.

در ادامه این نشست انسیه مظفری شاعر و نویسنده غاده‌السمان شاعر و نویسنده سوری را معرفی کرد و گفت: او بنیان‌گذار شعر نو در ادبیات عرب است و با سویه سنتی ادبیات همواره در تقابل بوده است.

مظفری سپس اشعاری با مضامین عشق و آزادی از غاده‌السمان خواند و به نامه این هنرمند سوری که خطاب به ایرانیان نوشته اشاره کرد و گفت: غاده در این نامه خطاب به ایرانیان می‌گوید: «قصه‌ها و رمان‌هایم به سیزده زبان ترجمه شد، اما تنها در ایران راز پنهانم را کشف کردند و برای نخستین بار ایرانیان بودند که اشعارم را ترجمه کردند، زیرا که عاشقان، راز معشوقان را درمی‌یابند.»

در ادامه این نشست ادبی زهرا زاهدی شاعر و پژوهشگر اهل افغانستان به فراز و فرودهای شعر افغانستان در دوران معاصر اشاره و خالده فروغ را به حضار معرفی کرد و نکاتی در مورد نقش زنان ادیب در تولید آثار ادبی و میزان اثرگذاری‌شان در جریان‌های مختلف در داخل و خارج افغانستان گفت.

وی همچنین مقایسه‌ای تطبیقی بین آثار خالده فروغ با دیگر هم‌قطارانش صورت داد و سه اثر شاخص خالده با عناوین «عبور از قرن قابیل»، «کوچه‌های خالی دنیا»، رمان «پایان‌ناپذیری ست گورستان» نام برد.