ذخیرهسازی سالانه 25 هزار خون بندناف در کشور
- شناسه خبر: 9652
- تاریخ و زمان ارسال: 9 اسفند 1401 ساعت 08:00
- بازدید :

برای درمان برخی از بیماریها همچون “ام اس” امیدواریم
مرضیه قنبری ـ سلول بنیادی را میتوان مادر تمام سلولها دانست چرا که این سلولها توانایی تبدیل شدن به تمام سلولهای بدن را دارند.
سلولهای بنیادی توانایی خود نوسازی و تمایز به انواع سلولها از جمله سلولهای خونی، قلبی، عصبی و غضروفی را دارند. همچنین در بازسازی و ترمیم بافتهای مختلف بدن (به دنبال آسیب و جراحت) موثر بوده و میتوانند به درون بافتهای آسیب دیدهای که بخش عمده سلولهای آنها از بین رفته است، پیوند زده شده و جایگزین سلولهای آسیب دیده شوند.
به دلیل توانایی منحصر به فرد سلولهای بنیادی، این سلولها امروزه از مباحث جذاب در زیست شناسی و علوم درمانی بهشمار میآید.
سلولهای بنیادی را بر اساس خصوصیات و ویژگیها به سه دسته سلولهای بنیادی جنینی، سلولهای بنیادی بالغ و سلولهای بنیادی خون بندناف تقسیم میکنند.
با توجه به اهمیت سلولهای بنیادی و افزایش روزافزون دانش بشر در این حوزه و با هدف بهرهگیری از این سلولها در درمان برخی از بیماریها، بانک خون بندناف رویان از سال 84 در کشور آغاز به کار کرده است.
آنطور که «مدیر عامل شرکت فناوریهای بن یاختههای رویان» در قزوین اعلام کرد؛ در حال حاضر بیش از 185 هزار نمونه خون بندناف در بانک مربوطه ذخیرهسازی شده است.
ـ انجام فعالیتهای پژوهشی و تحقیقاتی گسترده در حوزه سلول درمانی برخی بیماریها
مرتضی ضرابی در سفری که به قزوین داشت؛ در گفتوگو با خبرنگاران گفت: خوشبختانه کشور ما در حوزه دانش سلولهای بنیادی در منطقه، در جایگاه اول قرار گرفته است.
وی از بومی شدن این دانش در کشور گفته و ادامه داد: با توجه به فعالیتهای گسترده پژوهشی کشور در حوزه سلولهای بنیادی، امروز کشورمان در جایگاه دوازدهم دنیا قرار دارد.
ضرابی با اشاره به اهمیت دانش سلولهای بنیادی و بهرهگیری از این سلولها در درمان برخی از بیماریها، گفت: خون بندناف دارای سلولهای بنیادی است و در صورت نیاز، این پتانسیل را دارد که به انواع سلولهای مورد نیاز در بدن تبدیل شود.
وی گفت: سالانه حدود یک میلیون و صد هزار تولد در کشور داریم که در حدود دو تا سه درصد از این زایمانها (معادل حدود 25 هزار زایمان)، خون بندناف جمعآوری و ذخیرهسازی میشود.
مدیر عامل شرکت فناوریهای بن یاختههای رویان با اشاره به فعالیتهای تحقیقاتی و پژوهشی فراوان در دنیا بر روی سلولهای بنیادی برای درمان برخی از بیماریها، افزود: برخی از بیماریها، صعبالعلاج هستند که فعلا راه درمان دارویی برای آنها وجود ندارد.
وی با اشاره به اینکه در حال حاضر تحقیقات و پژوهشهای فراوانی برای درمان برخی این بیماریها با استفاده از سلول درمانی در حال انجام است؛ افزود: خوشبختانه نتایج حاصل شده نیز نشان میدهد که میتوان برای درمان این بیماریها با بهرهگیری از سلولهای بنیادی امیدوار بود.
ضرابی با بیان اینکه امیدواریم با تداوم این فعالیتها، گامهای موثرتر و مثبتی در درمان برخی از بیماریهایی که فعلا امکان درمان دارویی برای آنها فراهم نیست، انجام شود؛ ادامه داد: بر اساس گفته محققان، با استفاده از سلولهای بنیادی خون بندناف، پتانسیل درمان بیش از 80 نوع بیماری وجود دارد.
وی توضیح داد: منظور این است که در هر بیماریای که ناشی از آسیب سلولی باشد، میتوان از سلولهای خون بندناف برای درمان آن استفاده کرد.
ضرابی با بیان اینکه دو نوع سلول در خون بندناف وجود دارد؛ افزود: یک گروه از سلولها، سلولهای بنیادی خونساز و گروه دیگر سلولها را سلول بنیادی غیر خونساز تشکیل میدهد.
وی تاکید کرد: در حال حاضر بیشترین بیماریهایی که با استفاده از سلولهای بنیادی خون بندناف امکان درمان دارد، بیماریهای خونی مثل تالاسمی، انواع سرطانهای خون، بیماری نقص سیستم ایمنی، کمخونیهای مادرزادی است.
سالانه بیش از هزار مورد پیوند سلولهای بنیادی خونساز برای بیماران در کشور انجام میشود.
مدیرعامل شرکت فناوریهای بنیاختههای رویان با تاکید بر اینکه تاکنون گامهای مناسبی برای درمان کودکان مبتلا به سرطان خون، تالاسمی، فلج مغزی، کمخونی مادرزادی و … با استفاده از سلولهای بنیادی خون بندناف برداشته شده است؛ یادآور شد: یکی از اقدامات درمانی، امکان پیوند سلولهای بنیادی خونساز به بیماران نیازمند است که بر اساس آمار موجود، در حال حاضر سالانه بیش از هزار مورد پیوند سلولهای بنیادی خونساز برای بیماران در کشور انجام میشود.
وی گفت: با توجه به تعداد بالای افراد مبتلا به بیماریهای خونی در کشور، وزارت بهداشت اعلام کرده است؛ آمار موارد پیوند سلولهای خونی باید حداقل به سه برابر افزایش یابد.
ـ ضرورت توسعه مراکز پیوند سلولهای بنیادی
وی با بیان اینکه از نظر فنی، این ظرفیت در کشور وجود دارد که تعداد موارد پیوند سلولهای خونی افزایش یابد؛ اذعان داشت: اما چیزی که فعلا مانع از تحقق این امر شده است، کمبود مراکز پیوند سلولهای بنیادی است.
ضرابی خاطرنشان کرد: در حال حاضر حدود 10 ـ 12 مرکز پیوند داریم که پیوند سلولهای بنیادی خونساز را انجام میدهد و در صورتی که این مراکز توسعه یابند، آمار پیوند سلولهای بنیادی نیز افزایش خواهد یافت.
مدیرعامل شرکت فناوریهای بن یاختههای رویان در ادامه سخنانش به کارهای تحقیقاتی که در درمان دیگر بیماریها همچون بیماریهای عصبی در دنیا و کشور انجام میشود، اشاره داشته و در این خصوص یادآور شد: برای درمان بیمارانی همچون اوتیسم، آرتروز، اس ام ای، ام اس و… کارهای تحقیقاتی در حال انجام است که امیدواریم ظرف سه تا پنج سال آینده بتوانیم در حوزه درمان بیماریهای عصبی با استفاده از سلولهای بنیادی و کمک به بیماران اقدامات موثرتری در کشور انجام گیرد.
ـ انجام تحقیقات برای درمان بیماری ام اس
وی با اشاره به اینکه در دنیا برای درمان بیماری ام اس از طریق سلول درمانی اقدامات موثری در حال انجام است؛ افزود: در کشور ما نیز تحقیقات برای درمان این بیماری در حال انجام است که امیدواریم بتوان با استفاده از سلول درمانی اقدامات موثری در درمان این نوع بیماری برداریم.
ـ نتایج رضایتبخش اقدامات تحقیقاتی برای درمان کودکان مبتلا به فلج مغزی در کشور
ضرابی در ادامه سخنانش از کارآزماییهای بالینی برای کمک به درمان کودکان مبتلا به فلج مغزی گفته و ادامه داد: در ایران برای بیش از 120 کودک 4 تا 14 سال مبتلا به فلج مغزی، کارآزمایی بالینی را با استفاده از سلولهای بنیادی خون بندناف انجام دادهایم؛ این افراد تحت پیوند سلولهای بنیادی خون بندناف قرار گرفتند که تا این مرحله از تحقیقات، رضایتبخش بوده است.
وی در بخش دیگری از سخنانش از ایجاد اولین پالایشگاه محصولات زایمانی در کشور خبر داده و اظهار داشت: علاوه بر خون بندناف، هر یک از ضمایم زایمانی که دور ریخته میشود، مجموعهای ارزشمند است که میتواند در درمان برخی از بیماریها مورد استفاده قرار گیرد.
مدیر عامل شرکت فناوریهای بن یاختههای رویان؛ پرده جنینی، رگهای خونی در بندناف، مایع آمنیوتیک و … را به عنوان مجموعه باارزشی عنوان کرده و یادآور شد: به عنوان مثال در صورت فرآوری پرده جنینی این امکان وجود دارد که از آن در درمان سوختگی و یا جراحی قرنیه استفاده کرد و یا مایعی که جنین در آن قرار میگیرد، حاوی پروتئینهایی است که در حال جداسازی هستیم تا به عنوان محیط کشت استفاده شود.
دکتر ضرابی با بیان اینکه نزدیک به 20 محصول زایمانی که به عنوان زباله دور ریخته میشود، امکان جمعآوری و فرآوری دارد؛ گفت: منتهی از این تعداد، در حال حاضر امکان فرآوری برای 5 محصول در کشور ایجاد شده است.
ـ تاسیس اولین پالایشگاه محصولات زایمانی در کشور
وی با اشاره به اقدامات انجام شده برای ایجاد اولین پالایشگاه محصولات زایمانی در کشور؛ افزود: پیشبینی میکنیم در سه ماهه اول سال آینده بتوان این پالایشگاه را به بهرهبرداری برسانیم.
این محقق تصریح کرد: در قالب این پالایشگاه، ضمایم زایمانی همچون پردههای جنینی، رگهای موجود در بندناف، بافت بندناف، مایع آمنیوتیک و … جمعآوری و با فرآوری امکان استفاده آن در درمان برخی از بیماریها محقق میشود.
وی با تشریح بخشی از کاربردهای این ضمایم در درمان برخی از بیماریها؛ گفت: حتی با جمعآوری و فرآوری این ضمایم، میتوان امکان صادرات را برای کشور فراهم کرد.
ـ در صورت تمایل برای ذخیرهسازی خون بندناف، بایستی هماهنگیها قبل از زایمان انجام شود
وی در ادامه با اشاره به وجود متقاضیانی برای ذخیرهسازی خون بندناف گفت: نیاز است متقاضیان حتما قبل از زایمان نسبت به انجام هماهنگیهای لازم اقدام کنند زیرا دقایق اولیه بعد از زایمان و تولد نوزاد بسیار اهمیت دارد.
به گفته وی هزینه اولیه برای ذخیرهسازی خون بندناف حدود شش میلیون و 500 هزار تومان است که برای کسانی که شرایط پرداخت این مبلغ را ندارند امکان دریافت تسهیلات از یکی از بانکها و حتی تقسیط آن فراهم است.
وی اذعان داشت: سالانه نیز مبلغی کمتر از 300 هزار تومان برای نگهداری این ذخیره خون از خانوادهها دریافت میشود.
ـ توصیه به ذخیرهسازی خون بندناف به خانوادههایی که عامل خطر دارند
ضرابی افزود: مساله دیگر توصیه ما برای ذخیرهسازی خون بندناف به خانوادههایی است که عامل خطری داشته و یا کودک مبتلا به بیماری خونی دارند؛ که به این خانوادهها نیز توصیه میشود در زایمان مجدد نسبت به ذخیرهسازی خون بندناف اقدام کنند.
ـ دریافت پیشنهاداتی از دیگر کشورها برای راهاندازی بانک خون بندناف توسط ایران
مدیرعامل شرکت فناوریهای بنیاختههای رویان با اشاره به پیشرفتهای کشور در حوزه دانش سلولهای بنیادی اذعان داشت: پیشنهاداتی از کشورهای همسایه برای راهاندازی بانک خون بندناف در این کشورها با کمک همکاران ما در ایران صورت گرفته است.