دود شدن سلامتی با مصرف سیگار…

افزایش آمار سیگاری‌ها در قزوین!

مرضیه قنبری ـ با وجود مضرات بی‌شمار سیگار و مواد دخانی؛ باید  گفت آمار سیگاری‌ها و مصرف‌کنندگان مواد دخانی در کشور در حال افزایش است!

موادی که ذره ذره سلامت انسان را دود کرده و علاوه بر خسارت‌های غیرقابل جبران به جسم و روح انسان‌ها، هزینه‌های هنگفتی هم از نظر اقتصادی بر دوش حوزه سلامت کشورها تحمیل می‌کنند.

در پی نامگذاری ۳۱ می با عنوان «روز جهانی بدون ذخانیات» همزمان با این ایام، در کشور ما هم به عنوان هفته ملی مبارزه با دخانیات نامگذاری شده است.

هفته ملی مبارزه با دخانیات امسال از پنجم تا ۱۱ خرداد ماه بود، این ایام بهانه‌ای شد تا با رئیس گروه کنترل و پیشگیری از بیماری‌های غیرواگیر مرکز بهداشت استان قزوین به گفت‌وگو بنشینیم.

دکتر «نسرین تنکابنی» در گفت‌وگو با ولایت از افزایش آمار مصرف‌کنندگان مواد دخانی و سیگار در جامعه گفته و اظهار داشت: مصرف سیگار یک نوع اعتیاد است که در جامعه جا افتاده است.

وی اذعان داشت: در واقع استعمال سیگار، قابل قبول‌ترین عمل خلاف عرف محسوب می‌شود که متاسفانه شیوع آن نیز کم نیست.

رئیس گروه پیشگیری و کنترل بیماری‌های غیرواگیر مرکز بهداشت استان قزوین با بیان اینکه متاسفانه گاهی شاهد هستیم اطلاعات مردم در خصوص مواد دخانی و سیگار اندک است؛ بر ضرورت افزایش آگاهی عامه مردم در این خصوص تاکید کرد.

دخانیات یکی از شایع‌ترین عوامل مرگ و میر در دنیاست

نسرین تنکابنی گفت: گسترش استفاده از دخانیات، یکی از مشکلات در جوامع امروزی است.

وی با بیان اینکه استفاده از دخانیات به عنوان یکی از شایع‌ترین عوامل مرگ و میر در دنیا محسوب می‌شود؛ افزود: با وجود هشدارهایی که در خصوص مضرات فراوان و بی‌شمار استعمال سیگار و دخانیات داده می‌شود، ولی هنوز افراد زیادی در جوامع مختلف، اقدام به استعمال آن می‌کنند.

سالانه ۱۳۶ تریلیون ریال هزینه مستقیم برای درمان بیماری‌های ناشی از مصرف سیگار بر دوش حوزه سلامت کشور تحمیل می‌شود

رئیس گروه پیشگیری و کنترل بیماری‌های غیرواگیر مرکز بهداشت استان قزوین با اشاره به اینکه مصرف دخانیات علاوه بر تهدید سلامت جسم افراد، روان آنها را نیز به خطر می‌اندازد؛ یادآور شد: در حال حاضر سالانه ۵۰ هزار مرگ به صورت مستقیم در اثر مصرف دخانیات در کشور واقع می‌شود.

تنکابنی تصریح کرد: علاوه بر آن از نظر اقتصادی، هزینه‌های فراوانی برای درمان بیماری‌های ناشی از مصرف مواد دخانی بر کشور تحمیل می‌شود به طوری که بر اساس برآوردهای انجام شده، گفته می‌شود سالانه ۱۳۶ تریلیون ریال هزینه مستقیم برای درمان بیماری‌های ناشی از مصرف سیگار بر دوش حوزه سلامت کشور تحمیل می‌شود.

وی با اشاره به عمرهای از دست رفته در اثر مصرف مواد دخانی و سیگار گفت: بیش از ۵۰ درصد مرگ‌های زیر سن ۷۰ سال به دلیل مصرف دخانیات رخ می‌دهد که از آن به عنوان مرگ‌های زودهنگام یاد می‌شود.

به گفته رئیس گروه پیشگیری و کنترل بیماری‌های غیرواگیر مرکز بهداشت استان قزوین سالانه ۲۲۶ میلیارد «ریال» خسارت ناشی از مرگ‌های زودهنگام در اثر مصرف دخانیات برای مصرف‌کنندگان بر کشور تحمیل می‌شود.

قزوین در رتبه ششم کشور، از نظر جمعیت مصرف‌کنندگان مواد دخانی

وی در بخش دیگری از سخنانش گریزی به آمارهای به دست آمده از مصرف‌کنندگان مواد دخانی در کشور و استان داشته و افزود: بر اساس آخرین مطالعات انجام شده، 4/19 درصد از جمعیت بالای ۱۸ کشور مصرف‌کننده مواد دخانی هستند این در حالی است که بر اساس برآوردهای صورت گرفته میزان مصرف کنندگان استان 6/23 درصد است.

وی با اشاره به اینکه استان قزوین از نظر جمعیت مصرف‌کننده مواد دخانی در رتبه ششم کشور قرار دارد؛ یادآور شد: در بررسی‌های به دست آمده، 3/9 درصد جمعیت بالای ۱۸ سال کشور، مصرف‌کننده سیگار هستند؛ این در حالی است که بررسی‌ها نشانگر آن است که 8/15 درصد از جمعیت بالای ۱۸ سال استان ما، مصرف‌کننده‌اند.

وی با اشاره به مضرات فراوان سیگار و مواد دخانی؛ از نامگذاری یک روز در جهان با عنوان «روز بدون دخانیات» گفته و یادآور شد: ۳۱ ماه می که امسال مصادف با ۱۱ خردادماه بود، با عنوان روز جهانی بدون دخانیات نامگذاری شده است.

ضرورت دور کردن کودکان و نوجوانان از مواد دخانی

به گفته وی از پنجم تا یازدهم خردادماه در کشور ما نیز به عنوان‌ هفته ملی بدون دخانیات نامگذاری شده است؛ خاطرنشان کرد: با توجه به ضرورت پیشگیری از استعمال مواد دخانی در سنین پایین‌تر، امسال «حفاظت از کودکان در برابر مداخلات صنعت دخانیات» شعار روز جهانی بدون دخانیات انتخاب شده است.

وی شعار ملی که برای این هفته در کشور انتخاب شده است را با عنوان «حفاظت از کودکان و نوجوانان در برابر دخانیات حق و مسئولیت همگانی» عنوان کرد و افزود: به هر حال شاهد هستیم نوجوانان به خاطر دلایل مختلفی همچون خودنمایی، کسب لذت و … به سمت این مواد رفته و دچار عوارض ناشی از آن می‌شوند..

وی دوری از خانواده، بیکاری، محرک‌های روانی، اصرار دوستان و خویشان، علاقه شخصی و تقلید را از دلایل دیگر گرایش در سنین پایین به مواد مخدر عنوان کرده و تصریح کرد: در پی آن فرد ممکن است به سمت مصرف مواد مخدر، الکل و مواد توهم‌زا روی آورد.

رئیس گروه پیشگیری و کنترل بیماری‌های غیرواگیر مرکز بهداشت استان قزوین در بخش دیگری از سخنانش به مضرات فراوان ناشی از مصرف سیگار و مواد دخانی اشاره داشته و افزود: مضرات مصرف سیگار و مواد دخانی به سه دسته تقسیم می‌شوند؛ بخشی از زیان‌های آن، زیان‌های اقتصادی است که بر فرد و همچنین جامعه تحمیل می‌شود.

آمارها نشان می‌دهد به طور متوسط سالانه ۵۰ میلیارد نخ در کشور استفاده می‌شود

رئیس گروه پیشگیری و کنترل بیماری‌های غیرواگیر مرکز بهداشت استان قزوین با بیان اینکه آمارها نشان می‌دهد به طور متوسط سالانه ۵۰ میلیارد نخ در کشور استفاده می‌شود؛ افزود: به هر حال تولید این میزان سیگار، مبلغ بسیاری را بر حوزه اقتصاد کشور تحمیل می‌کند.

مصرف سیگار و مواد دخانی، قابل قبول‌ترین عمل خلاف عرف است

وی مضرات دیگر مصرف مواد دخانی و سیگار را زیان‌های اجتماعی ناشی از مصرف دخانیات دانسته و افزود: در واقع مصرف سیگار یک نوع اعتیاد است که در جامعه جا افتاده است و می‌توان گفت در واقع قابل قبول‌ترین عمل خلاف عرف محسوب می‌شود.

تنکابنی با بیان اینکه مصرف مواد دخانی و سیگار معمولا زمینه‌ساز اعتیاد به مواد مخدر، الکل، بزهکاری در نوجوانان می‌شود؛ یادآور شد: زیان‌های بعدی مواد دخانی، آسیب‌های زیست محیطی است که در اثر تولید و مصرف سیگار و دیگر مواد دخانی به منابع آبی، خاک و هوا وارد شده و همچنین موجب تخریب جنگل‌ها و از بین بردن خاک و … می‌شود.

وی در بخش دیگری از سخنانش به اثراتی که مصرف سیگار و مواد دخانی روی بدن دارد؛ پرداخته و اذعان داشت: در سیگار ماده‌ای به نام نیکوتین موجود است که این ماده وارد بدن شده و جایگزین «استیل کولین» می‌شود که وظیفه آن جابه‌جایی پیام‌های عصبی است.

تنکابنی در این خصوص توضیح داد: در افراد سیگاری، بدن فرد برای انتقال پیام‌های عصبی به جای استفاده از «استیل کولین» از نیکوتین استفاده می‌کند و همین امر باعث وابستگی فرد به سیگار می‌شود‌.

وی از نیکوتین به عنوان ماده شیمیایی روانگردان و اعتیادآور موجود در سیگار یاد کرد.

مصرف سیگار و مواد دخانی زمینه‌ساز بروز بیماری‌های قلبی، کبدی و ریوی

رئیس گروه پیشگیری و کنترل بیماری‌های غیرواگیر مرکز بهداشت استان قزوین با اشاره به آسیب‌هایی که مصرف سیگار و مواد دخانی برای بدن فرد دارد؛ گفت: سیگار و مواد دخانی می‌تواند زمینه‌ساز بروز بیماری‌های قلبی، کبدی و ریوی در بدن فرد مصرف‌کننده شود؛ علاوه بر آن این مواد، ریسک فاکتوری برای بروز سکته قلبی، سکته مغزی، بیماری‌های مزمن انسدادی ریه مثل آمفیزم، برونشیت و سرطان به ویژه سرطان‌های ریه، حنجره و پانکراس نیز محسوب می‌شود.

تنکابنی اذعان داشت: علاوه بر این سرطان دهان، حلق و گلو، زبان و … در اثر مصرف سیگار ایجاد می‌شود.

استعمال دخانیات ۲۲ درصد از مرگ‌های ناشی از سرطان‌ها را در جهان به خود اختصاص می‌دهد

رئیس گروه پیشگیری و کنترل بیماری‌های غیرواگیر مرکز بهداشت استان با بیان اینکه استعمال دخانیات ۲۲ درصد از مرگ‌های ناشی از سرطان‌ها را در جهان به خود اختصاص می‌دهد؛ اظهار داشت: ۶۰ درصد از مرگ‌های ناشی از سرطان بر اثر ابتلا به سرطان ریه ناشی از مصرف سیگار است.

وی افزود: به غیر این بیماری‌ها، این مواد مضر می‌تواند مشکلات دیگری همچون زخم معده و آب مروارید را در فرد موجب شود.

تنکابنی از تاثیر منفی مواد دخانی بر شنوایی گفته و افزود: در کنار عوارض بی‌شماری که سیگار و مواد دخانی برای سلامت فرد دارد می‌توان به ریزش موها، پوکی استخوان، فساد دندان‌ها، پیری زودرس پوست و تغییر در انگشتان هم اشاره داشت.

مصرف سیگار و مواد دخانی بر روی سلامت اطرافیان فرد سیگاری هم تاثیر می‌گذارد

رئیس گروه پیشگیری و کنترل بیماری‌های غیرواگیر مرکز بهداشت استان قزوین در ادامه سخنانش از تاثیر مصرف سیگار و دخانیات بر اطرافیان فرد سیگاری گفته و اذعان داشت: مصرف مواد دخانی و سیگار علاوه بر عوارض مستقیمی که ایجاد می‌کند به علت دود دسته دوم و دود دسته سوم آن، تاثیرات سویی بر سلامت اطرافیان نیز بر جا می‌گذارد.

وی گفت: یکی از راه‌های پیشگیری از عوارض ناشی از سیگار و مواد دخانی آن است که علاوه بر اینکه سیگار و دخانیات مصرف نکنیم، جاهایی که افراد سیگار می‌کشند را هم ترک کنیم؛ همین‌طور بچه‌ها را در معرض این افراد قرار ندهیم.

وی از تاثیرات منفی دود دسته سوم مواد دخانی و سیگار بر سلامت افراد نیز گفته و یادآور شد: اگر فرد سیگاری در اطرافمان است در خارج از منزل سیگار بکشد؛ چون دود سیگار بر روی وسایل، اسباب و اثاثیه مدت‌ها می‌ماند و می‌تواند بر کودکان و کسانی که در آن منزل زندگی می‌کنند تاثیر بگذارد.

تنکابنی در ادامه با تاکید بر ضرورت پیشگیری از استعمال این مواد برای حفظ سلامت؛ گفت: با توجه به زیان‌های فراوانی که مواد دخانی بر سلامت افراد می‌گذارد، تاکید ما به این افراد، ترک سیگار است.

وی اذعان داشت: هر زمانی که فرد سعی کند سیگار را ترک کند؛ اثراتش ظاهر می‌شود.

وی از تاثیرات ترک سیگار در بازه‌های زمانی مختلف بر سیستم بدنی افراد گفته و اظهار داشت: ۲۰ دقیقه بعد از آخرین مصرف سیگار، تعداد ضربان قلب و فشار خون کاهش می‌یابد، ۱۲ ساعت بعد از آخرین مصرف، سطح مونوکسیدکربن به حد طبیعی برگشته و اکسیژن موجود در خون تا سطح طبیعی بالا می‌رود.

تنکابنی ادامه داد: ۴۸ ساعت بعد از مصرف آخرین سیگار، حس چشایی و بویایی به حد معمول آن برمی‌گردد؛ دو هفته تا سه ماه بعد از قطع مصرف سیگار، جریان خون بهتر شده و فعالیت ریوی فرد بهتر می‌شود و حتی یک ماه تا نه ماه بعد از قطع مصرف سیگار، ریه‌ها شروع به بازسازی کرده و مژک‌هایی که خروج خلط و پاک‌سازی ریه را انجام می‌دهند احیا شده و احتمال عفونت در فرد کمتر می‌شود و سرفه و تنگی نفس فرد نیز کاهش می‌یابد.

یک سال بعد از ترک سیگار، خطر بیماری‌های قلبی در فرد به نصف کاهش می‌یابد

رئیس گروه پیشگیری و کنترل بیماری‌های غیرواگیر مرکز بهداشت استان قزوین افزود: یک سال بعد از ترک سیگار، خطر بیماری‌های قلبی در فرد به نصف کاهش یافته و ۱۵ سال بعد از قطع مصرف سیگار، میزان خطر بیماری‌های عروق قلبی مشابه فرد غیر سیگاری می‌شود.

به گفته وی ده سال بعد از قطع سیگار امکان مرگ ناشی از سرطان ریه در این افراد،  نصف فرد سیگاری می‌شود.

ضرورت داشتن اراده لازم برای ترک سیگار

وی با تاکید بر اینکه فرد برای ترک سیگار بایستی اراده این کار را داشته باشد؛ اظهار داشت: برای ترک سیگار سه راه داریم، اولین مورد «رفتار درمانی» است، مورد دوم «جایگزین کردن نیکوتین» بوده و مورد سوم «درمان دارویی» است.

وی با اشاره به وابستگی که مصرف سیگار و مواد دخانی ایجاد می‌کند؛ گفت: به هر حال فرد باید عادت‌ها و محیط‌هایی که به سمت سیگار روی می‌آورد را ترک کند.

سیگارهای الکترونیکی علاوه بر مضرات سیگارهای معمولی، یک‌سری فلزات سنگین را وارد بدن می‌کنند

وی از تصور نادرست برخی از افراد مبنی مضرات کم سیگارهای الکترونیکی گفته و افزود: گاهی دیده می‌شود افراد با این تصور، سیگارهای الکترونیکی را جایگزین سیگارهای معمولی می‌کنند؛ این در حالی است که سیگار الکترونیکی همان مضرات سیگارهای معمولی را دارد حتی این سیگارها می‌تواند وابستگی فرد را شدیدتر کرده و علاوه بر آن با مصرف این‌گونه سیگارها، فلزات سنگین ناشی از مصرف این سیگارها هم وارد بدن فرد می‌شود و خطر این سیگارها می‌تواند بیشتر هم باشد.

وی در پاسخ به اینکه آیا سن مصرف مواد دخانی و سیگار پایین‌تر آمده است؟” گفت: در این خصوص، آمار دقیقی نداریم ولی بر اساس مشاهدات سن مصرف سیگار و مواد دخانی پایین آمده است؛ به همین خاطر روز جهانی بدون دخانیات امسال با عنوان «محافظت از کودکان در برابر ترفندهای صنایع دخانی» انتخاب شده است.

وی اضافه کرد: برای دور نگهداشتن کودکان و نوجوانان از مواد دخانی باید مسایلی مورد توجه قرار گیرد که توجه به قوانین وضع شده در این خصوص و اجرای آن یکی از آنها است؛ به عنوان مثال یکی از قوانین آن است که در فاصله ۱۵۰ متری مراکز آموزشی نباید سیگار عرضه و فروخته شود.

تنکابنی افزود: در این زمینه ضمن اطلاع‌رسانی، نیاز به نظارت کافی وجود دارد.

ضرورت ایجاد آرامش در محیط خانه و آموزش مهارت‌هایی همچون «نه گفتن» به فرزندان

رئیس گروه پیشگیری و کنترل بیماری‌های غیرواگیر مرکز بهداشت استان قزوین مساله دیگر را ایجاد آرامش در محیط خانواده برای فرزندان از سوی والدین عنوان کرده و گفت: علاوه بر این موضوع، نیاز است آموزش‌هایی برای افزایش اعتماد به نفس در کودکان و نوجوانان را داشته باشیم ضمن اینکه مهارت «نه گفتن» را به فرزندان خود بیاموزیم.

وی با اشاره به افزایش شیوع مصرف مواد دخانی و سیگار در جامعه؛ یادآور شد: این امر از معضلاتی است که اگر نتوانیم در این زمینه جدی‌تر وارد شویم در آینده دچار مشکلات عدیده‌ای خواهیم شد.