دست نوسازی صنایع، زیر ساتور تحریم!
- شناسه خبر: 46654
- تاریخ و زمان ارسال: 16 آبان 1403 ساعت 07:30
- بازدید :

آرش صالحی- در استان قزوین 4 هزار واحد صنعتی و 19 شهرک و ناحیه صنعتی وجود دارد که سالانه تولیدات خوبی را در زمینههای مختلف به ویژه صنایع خودروسازی، تولیدات فرآوری معدنی، شویندهها و ظروف یکبار مصرف، سیم و کابل دارند. تولید در استان قزوین اما با چالشهایی روبهرو است که مهمترین آنها کمبود آب است. با این حال چالشهای تولیدکنندگان صنعتی در استان قزوین صرفا به آب محدود نمیشود، بلکه یکی از بزرگترین چالشها بهروز کردن ادوات، دستگاهها و همچنین فناوری موجود در کارخانهها است. این روزها بسیاری از خطوط تولیدی صنعتی در کشورهای دنیا و حتی منطقه مانند ترکیه و آذربایجان مکانیزه شده و رباتهای هوشمند جای تکنسینها را گرفتهاند، اما در کشورمان و طبیعتا استان قزوین مسائل مرتبط با تحریمها سبب شده تا ماشینآلات موجود هم دچار مشکلاتی شوند. به همین خاطر به نظر میرسد یکی از کارویژههای اقتصادی استان قزوین باید بهروزسانی خطوط تولید صنایع فرسوده استان و از بین بردن فاصله آنها با رقبای منطقهای و جهانی باشد.
ماشینآلات تولید، کهنه شدهاند
مدیر تولید یک واحد صنعتی در استان قزوین در گفتوگو با خبرنگار ولایت با بیان اینکه قدیمی بودن لوازم از یکسو و همچنین تحریمها و دسترسی به فناوریهای روز از سوی دیگر کار تولیدکنندهها را دشوار ساخته است، گفت: در سالهای اخیر فرسودگی قطعات و لوازم کارخانهها بعضا حتی به تعطیلی کارخانه یا خاموشی دستگاهها منجر شده است.
محمد سعیدی با تاکید بر اینکه نیاز به بهروزرسانی ماشینآلات صنعتی در استان قزوین احساس میشود، اضافه کرد: امروز دستگاههایی در کارخانههای استان وجود دارد که راهاندازی نشده و هنوز آکبند هستند، اما نمیتوان آنها را راهاندازی کرد، زیرا نیازمند کدهای لایسنسی است که به دلیل تحریمها آنها را به ما نمیدهند.
وی ادامه داد: در استان قزوین کارخانههایی هستند که به واسطه مشکلات در قطعات و دستگاهها مجبور به خاموش کردن کل خط تولید شدهاند، زیرا به واسطه تحریمها قطعات مورد نیاز دستگاهها وجود ندارد. هر چند تکنسینهای ایران در سالهای اخیر همت کرده و بخش بزرگی از مشکلات را حل کردهاند، اما هنوز هم با موانع جدی روبرو هستیم.
بازدهی پایین دستگاههای قدیمی
این فعال صنعتی در استان قزوین با بیان اینکه در واحد تولیدی ما دستگاهی وجود دارد که ۳۰ سال قبل در چند کارخانه دیگر کار کرده و در حال حاضر هم بیش از شش سال است که در کارخانه ما کار میکند، گفت: این دستگاه امروز دیگر بازدهی لازم را در برابر دستگاههای مدرن ندارد و متأسفانه ما با مشکل روبهرو هستیم.
سعیدی با اشاره به اینکه یکی از مهمترین مسائلی که ماشینآلات قدیمی دارند، بهرهوری پایین آن است، افزود: آلودگی بیش از اندازه این دستگاهها در قیاس با دستگاههای جدید بسیار قابل ملاحظه است و این یکی از مشکلات و چالشهای پیش پای صنایع ما محسوب میشود.
وی با بیان اینکه کارخانهها بر فرض فقدان تحریمها، باز هم توان مالی خرید تجهیزات بهروز را ندارند، ادامه داد: امروز در بهترین حالت اگر بتوان دستگاههایی را از ترکیه وارد کرد، اما باید پذیرفت که هزینههای چند صد میلیارد تومانی آن به واسطه تلاطمهای دلاری از عهده هر واحدی بر نمیآید و این برای واحدهای صنعتی ما یک کابوس است.
هزینههای کمرشکن نوسازی ماشینآلات
اما از سوی دیگر، یک کارشناس اقتصادی در گفتوگو با خبرنگار ولایت تصریح کرد: مهمترین چالش پیش پای واحدهای صنعتی برای بهروز کردن تجهیزات و همچنین ارتقای دستگاههای تولیدی و بهروزسازی فناوری، هزینههای بسیار بالا است، به نحوی که این روزها برای بهروز کردن یک کارخانه در اشل (رتبهبندی) متوسط در این استان باید صحبت از میلیون یورو کرد.
مسعود کثیریفر با بیان اینکه برای بهروز کردن ساز و کارهای کارخانهها و مثلا ورود رباتها و هوش مصنوعی نیازمند تبادلات مالی و تجاری با خارج از کشور هستیم، تاکید کرد: در دولت سیزدهم تعاملات خوبی با کشورهای همسایه صورت گرفته است و دولت چهاردهم هم تلاش کرده تا روابط دیپلماتیک را ارتقا بدهد، اما به چیزی فراتر از این مسائل نیاز داریم.
وی با بیان اینکه تحریمها مشکلات عدیدهای را برای کارخانههای ما به وجود آورده است، اضافه کرد: ما امروز دستگاههای سیانسی را داریم که ساخت ترکیه است و تعمیر آنها نیازمند کدهایی که تنها در دست شرکت تولیدکننده قرار دارد و اگر این دستگاهها نیاز به تعمیر داشته باشد، فقط کارشناسان ترکیهای باید به کشورمان سفر کرده و هزینههای چند صد میلیون تومانی برای آنها صورت گیرد، در صورتی که این هزینهها برای کارخانهها دشوار است.
رد پای تحریمها
این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه دستگاههایی در استان قزوین وجود دارد که مثلا در بعد آزمایشگاهی اصلا روشن هم نشدهاند و یا بیش از یک دهه گذشته اما هنوز هم روشن نشدهاند؛ زیرا راهاندازی آنها نیازمند بهروزرسانی است که باید بر فرض در آلمان صورت گیرد و ما تبادلات مالی به واسطه تحریمها با این کشورها نداریم، گفت: همه اینها باعث شده که حتی اگر بتوانیم همین امروز دستگاهها را راهاندازی کنیم، با فناوری ۲۰ سال پیش اروپا سر و کار خواهیم داشت.
کثیریفر با بیان اینکه چین البته در این مدت شریک تجاری خوبی برای کشورمان بوده و توانسته بخشی از نیاز ما به فناوری و دستگاهها را تامین کند، افزود: به نظر میرسد که مبادلات ما با چین بیشتر برای طرف چینی سود داشته تا طرف ایرانی، اما مشکل بعدی اینجا است که به واسطه تلاطمهای دلاری حتی خرید از چین هم نیازمند چند ده میلیارد تومان هزینه است.
وی با بیان اینکه دولت باید بتواند گره مشکلات تحریمها را حل کند و ما هم در داخل باید بتوانیم فناوری خود را توسعه ببخشیم، ادامه داد: تکنسینهای داخلی در سالهای اخیر کارهای درخشانی را صورت دادهاند، اما باید این یافتههای علمی به نوعی به صنعتگران متصل شود، نه اینکه پشت دیوارهای پارکهای علم و فناوری باقی بماند. اما متاسفانه این اتفاق به خوبی رخ نداده، پس باید درهای شرکتهای دانشبنیان را به سوی کارخانهها باز و به جوانان اعتماد کرد.
لزوم تامین مالی طرحهای نوسازی صنایع توسط بانکها
اما رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی قزوین در گفتوگو با خبرنگار ولایت با اشاره به نقش مهم بانکها در تامین مالی طرحهای نوسازی صنایع و کارخانجات گفت: بدون شک حجم بالای نقدینگی برای نوسازی ماشینآلات و خطوط تولید فرسوده و کهنه، ایجاب میکند تا تسهیلات بانکی با حجم بالا و سود مناسب به تولیدکنندگان پرداخت شود.
مهدی عبدیان اضافه کرد: با توجه به اینکه پرداخت تسهیلات نوسازی صنایع یکی از امور رایج در سالهای اخیر بوده، که باید با توجه به پیچیدهتر شدن تولید و ارتقای سطح فناوریهای تولید صنعتی در دنیا، این تسهیلات در حجم و مقیاس بزرگتری در اختیار صنعتگران قرار گیرند تا تولیدکننده بتواند شکاف فناوری تولید خود با کشورهای رقیب را جبران کند.
وی ادامه داد: امروز تولید دانشبنیان و فناورانه با رباتهای پیشرفته حرف اول و آخر را در تولید انبوه محصولات صنعتی مختلف میزند و در این میان، تحریم هم هزینههای بهروزرسانی ماشینآلات در صنایع را بالا برده و به همین خاطر بانکها باید با تمام توان خود برای تامین نیازهای مالی در حوزه نوسازی صنایع پای کار بیایند.
راه میانبر دانشبنیانها برای نوسازی صنایع
در شرایطی که تحریم هزینههای تولید به ویژه نوسازی ماشینآلات خط تولید را به شدت افزایش داده و بانکها همچنان تمایلی ندارند که پشتیبان تولید در این امر خطیر باشند، بهکارگیری شرکتهای دانشبنیان میتواند ضمن ایجاد اشتغال پایدار برای این شرکتها، زمینه بومیسازی ماشینآلات تولید و بهروزرسانی فناوری صنایع و کارخانهها در استان قزوین باشد. چرا که در کشورهای پیشرفته دنیا این شرکتهای دانشبنیان هستند که بزرگترین گرفتاریهای صنایع بزرگ و چندملیتی را برطرف میکنند و در این میان باید با حمایت ویژه از دانشبنیانها جهشی بزرگ برای نوسازی صنایع با کمترین هزینه را صورت داد.