«داوطلبان سلامت» سرمایه‌ای ارزشمند در ارتقای سواد سلامت جامعه هستند
- شناسه خبر: 26204
- تاریخ و زمان ارسال: 20 آذر 1402 ساعت 07:45
- بازدید :
مرضیه قنبری
داوطلبان سلامت، گروهی از مردم هستند که بدون هیچ چشمداشتی و با انگیزه ارتقای سطح سلامت جامعه در کنار کارکنان سیستم بهداشتی قرار گرفته و فعالیت می‌کنند.
در سطح استان قزوین نیز افرادی هستند که با عنوان داوطلبان سلامت فعال بوده و در مسیر پیشبرد اهداف حوزه بهداشت و سلامت گام برمی‌دارند.
مسئول گسترش شبکه‌های بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی در گفت‌وگو با ولایت از داوطلبان سلامت به عنوان یک سرمایه اجتماعی یاد کرده و اظهار داشت: یکی از مقولات مهم در ارتقای سطح سلامت جامعه، افزایش سواد سلامت در جامعه است که داوطلبان در این زمینه می‌توانند نقش مهمی را ایفا کنند.
زهرا فتاحی در گفت‌وگو با ولایت اظهار داشت: پنجم دسامبر مصادف با ۱۴ آذرماه، روز جهانی داوطلب نامگذاری شده است.
وی با بیان اینکه مجمع جهانی سازمان ملل با هدف تقدیر از تشکیلات مدنی و گروه‌های داوطلب این روز را با عنوان روز داوطلب نامگذاری کرده است؛ از فعالیت گروه‌های داوطلب در حوزه سلامت گفته و ادامه داد: آغاز فعالیت داوطلبان سلامت در کشور به سال ۶۹ برمی‌گردد، در این راستا گروه‌های داوطلب سلامت با هدف تحت پوشش قرار دادن مناطق کم برخوردار در ایران ابتدا در جنوب شهر تهران آغاز به کار کردند و بعد شاهد فعال شدن این گروه‌ها در استان‌هایی مثل شیراز، تبریز، اصفهان و … بودیم.
ارتقای سطح سواد و آگاهی مردم از حوزه سلامت و مسائل بهداشتی
مسئول گسترش شبکه‌های بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی قزوین با اشاره به اینکه از سال ۷۳ رسما این برنامه در استان قزوین آغاز شده است؛ گفت: یکی از مهم‌ترین رویکردها در ایجاد این گروه‌ها، ارتقای سطح سواد سلامت ابتدا در بین داوطلبین و سپس در بین مردم بوده است.
وی توضیح داد: در گام اول به این افراد آموزش داده می‌شود که چطور از سلامت خودشان مراقبت کنند و در گام بعدی، آموزش‌ها بر این محور استوار است که آموخته‌های خود را به مردم انتقال دهند تا در نهایت شاهد ارتقای سطح سلامت در جامعه باشیم.
مسئول گسترش شبکه‌های بهداشتی دانشگاه علوم‌پزشکی قزوین با بیان اینکه ما معتقدیم گروه‌های مردمی بهترین گروه برای آموزش به گروه‌های همسان خود هستند؛ از داوطلبان سلامت به عنوان سرمایه بزرگ اجتماعی یاد کرده و افزود: این گروه‌ها در واقع با هدف کمک حال سیستم بهداشتی در کنار ما قرار گرفته و تاکنون توانسته‌اند منشاء اقدامات موثر فراوانی باشند.
فعال بودن بیش از شش هزار و ۳۰۰ داوطلب سلامت محله در استان
فتاحی با اشاره به دوران شیوع کرونا در جامعه و همراهی این گروه‌ها با کارکنان سیستم بهداشتی در زمان واکسیناسیون و … تصریح کرد: در حال حاضر شش هزار و ۳۲۴ داوطلب سلامت محله در سطح استان داریم.
وی با اشاره به وجود ۶۳۹ داوطلب متخصص در استان؛ گفت: داوطلبان متخصص، در واقع افرادی هستند که به صورت کارشناس در سایر سازمان‌ها حضور یافته و یا توانمندی خاصی دارند.
وی ادامه داد: این افراد که غالبا شاغل در سازمان‌ها و نهادهای مختلف هستند به عنوان داوطلب متخصص ثبت‌نام می‌شوند و ماهانه جلساتی برای آنها برگزار می‌کنیم.
فتاحی یادآور شد: این افراد ضمن شرکت در جلسات ماهانه و دریافت محتواهای آموزشی، این قابلیت را دارند که توانمندی‌های خود را به داوطلبین سلامت ارائه دهند؛ به عبارتی این افراد در عین حال که آموزش می‌بینند، قابلیت ارائه آموزش توانمندی‌های خود را هم دارند.
مسئول گسترش شبکه‌های بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی قزوین اذعان داشت: در کنار این تعداد داوطلب سلامت محله و داوطلب متخصص، ۵۷ داوطلب از گروه‌های اتباع با اولویت افاغنه نیز داریم که با هدف ارتقای سواد سلامت جمعیت اتباع انتخاب شده‌اند.
وی با بیان اینکه این افراد در راستای کاهش بار بیماری‌ها در جمعیت اتباع به ما کمک می‌کنند؛ اظهار داشت: به منظور انتقال آموخته‌های داوطلبان در جامعه، هر داوطلب تا ۲۰ خانوار را بنا بر شرایط و توان خود تحت پوشش قرار می‌دهد.
وی تاکید کرد: در حال حاضر این داوطلبان حدوداً ۱۲۶ هزار خانوار استان را تحت پوشش قرار داده‌اند.
فتاحی درخصوص اینکه «آیا همچنان بستر جذب داوطلبان در حوزه سلامت فراهم است؟» گفت: بله؛ کماکان برنامه جذب برقرار است؛ افراد می‌توانند برای این امر به پایگاه‌های بهداشتی مراجعه کنند، البته داوطلب سلامت شدن شرایطی هم دارد.
وی گفت: داوطلبان سلامت پس از جذب در دو سطح مقدماتی و تکمیلی آموزش می‌بینند، برای این افراد پس از گذراندن سطح مقدماتی که حدود شش ماه است، کارت داوطلب صادر می‌شود.
مسئول گسترش شبکه‌های بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی قزوین در ادامه با بیان اینکه شعار روز داوطلب سلامت امسال با عنوان «داوطلبان سلامت، تار و پود مردمی‌سازی سلامت هستند»؛ انتخاب شده است؛ اذعان داشت: این شعاری است که برای سال ۱۴۰۲ تعیین شده است؛ و با توجه به اقدامات مؤثری که توسط داوطلبان سلامت انجام می‌شود، هر ساله در سطح شهرستان‌های استان، برنامه‌هایی برای تجلیل از این داوطلبان به اجرا درمی‌آید.
وی به تشریح بخشی از برنامه‌ها در این راستا پرداخته و افزود: برنامه‌هایی برای داوطلبان سلامت در سال جاری در نظر گرفته شده است.
وی مشارکت فعال داوطلبان سلامت در اجرای برنامه پزشکی خانواده و نظام ارجاع (طرح سلامت خانواده) را یکی از مهم‌ترین برنامه‌های داوطلبان سلامت در استان عنوان کرده و یادآور شد: داوطلبان سلامت به ویژه در حوزه اطلاع‌رسانی به مردم درخصوص ارائه خدمات در این حوزه می‌توانند موثر باشند.
فتاحی اظهار داشت: به منظور افزایش سطح آگاهی و مشارکت داوطلبان سلامت، ایجاد تنوع در موضوعات آموزشی در دستور کار دارد؛ همین‌طور ارائه خدمات از طریق برگزاری جلسات آموزشی و استفاده از فضای مجازی، فصلنامه‌ها، کتاب‌های آموزشی که متناسب با نیازهای آموزشی داوطلبان سلامت تهیه شده است که در نهایت می‌تواند در افزایش آگاهی و ارتقای سطح مشارکت داوطلبان سلامت موثر واقع شود.
وی با اشاره به اهمیت استفاده از ظرفیت سایر سازمان‌ها همچون هلال احمر، انتقال خون و …؛ گفت: با هر نهاد و سازمان و … که بتواند به سطح افزایش اطلاعات کمک کند، همکاری داریم.
وی افزود: در این راستا تفاهم‌نامه‌هایی با سازمان‌هایی همانند سازمان فرهنگی ـ ورزشی، برخی گروه‌های NGO و … داریم تا بتوانیم از ظرفیت‌های آنها برای آموزش داوطلبان سلامت استفاده کنیم.
وی در بخش دیگری از سخنانش با بیان اینکه امکان جذب داوطلبان سلامت همچنان وجود دارد؛ درخصوص شرایط جذب داوطلبان سلامت؛ گفت: اولین شرط برای داوطلبان سلامت، در وهله اول برخورداری از مقبولیت اجتماعی و تاثیرگذاری بر مردم است.
فتاحی ادامه داد: داشتن حداقل هشت کلاس سواد خواندن و نوشتن برای بهره‌مندی از محتوای آموزشی، داشتن زمان و فرصت کافی برای دریافت محتواهای آموزشی و رضایت خانواده‌ها به ویژه همسران این افراد برای حضور در این مشارکت اجتماعی از شرایطی است که نیاز است داوطلبین سلامت داشته باشند.
وی در ادامه با اشاره به گسترش ارائه خدمات در مراکز بهداشتی به مردم گفت: طی سال‌های اخیر، بسترهای ارائه خدمات در پایگاه‌های بهداشتی همچون وجود کارشناس تغذیه، کارشناس سلامت روان و… در مراکز گسترش یافته است که داوطلبان سلامت می‌توانند مردم را برای دریافت خدمات مورد نیازشان ترغیب کنند.
