خاموشی رویاهای شیرین کودکانه در خیابان
- شناسه خبر: 37429
- تاریخ و زمان ارسال: 30 خرداد 1403 ساعت 07:30
- بازدید :
معصومه حسینی
مقدمه: روز 23 خرداد ماه دوازدهم ژوئن مصادف با روز جهانی منع کار کودکان است. کودکانی که باید کودکی کنند اما در میان زبالهها و سر چهارراهها روز را به شب میرسانند. دستان کوچکی که به جای گرفتن کتاب و قلم، حال برای کار سخت پینه بسته است.
در تمام دنیا، کودکان کار و خیابان وجود دارند در ایران نیز همه ما در روز که به بیرون میرویم و در سطح شهر سوار بر خودروی شخصی هستیم سر چهارراهها با این کودکان مواجه میشویم. کودکانی که با یک دستمال و شیشهشور و یا با اسپند دودکردن، برای خود و خانوادههایشان امرار معاش میکنند.
طبق گزارش سازمان بهزیستی در مورد کودکان کار؛ بیشتر دستفروشیها و گلفروشیها توسط دختران انجام میشود و پسران اکثرا در کارهایی مانند زبالهگردی و باربری فعالیت دارند.
در ایران هم علاوه بر نبود آمار دقیق در مورد تعداد کودکان کار، محل کار این کودکان به خوبی مشخص نیست. همچنین به علت سیل مهاجرت اتباع افغانستانی به کشورمان، وضعیت سنی و جنسیتی کودکان کار در ایران تغییرات زیادی داشته است که در این گزارش به آن خواهیم پرداخت.
در ایران درباره کودکان کار خیابانی آمارهای مختلف و متناقضی اعلام میشود. برخی مطالعات نشان میدهد جمعیت کودکان کار در خیابان و کودکان خیابانی در شهرهای بزرگ ایران رو به گسترش است؛ مهمترین علت این افزایش هم به نظر رشد جمعیت مهاجران افغانستانی است.
طبق گزارش مرکز تحقیقات مجلس حداقل ۳ میلیون و ۲۰۰ هزار کودک از چرخه تحصیل باز ماندند. بر اساس آمارها تعداد کودکان کار ایران در بازهای بین یک میلیون و ششصد هزار نفر تا ۲ میلیون و ۱۰۰ هزار نفر برآورد شده است. حدود ۳ میلیون و پانصد هزار کودک حاشیهنشین و بیش از ۷۰۰ هزار کودک مهاجر و پناهنده وجود دارد.
12 درصد کودکان کاردر قزوین دختر و 88 درصد پسر هستند
مدیر کل بهزیستی استان در گفتوگو با خبرنگار ولایت با اشاره به اینکه حدود 59 درصد از کودکان کار تحت پوشش بهزیستی را اتباع تشکیل میدهند ادامه میدهد: تعداد 41 درصد از کودکان کار ایرانی هستند و از میان آنها 12 درصد دختر و 88درصد پسر هستند.
علی دهباشی اعلام میکند پس از پذیرش و تشکیل پرونده برای این کودکان در بهزیستی در قدم اول آزمایشات و معاینات پزشکی قانونی انجام میشود و در ادامه خدمات مددکاری و مشاوره و همچنین بهزیستی تلاش خود را برای اشتغال سرپرست خانواده و ادامه تحصیل کودک خانواده آغاز میکند.
وی در خصوص روند شناسایی و پذیرش کودک کار در مرکز کودکان کار و خیابان میگوید: برخی از این کودکان به صورت خودمعرف پذیرش میشوند و بعضی دیگر از طریق تیم سیار اورژانس، مراجع قضایی و نیروی انتظامی و یا سایر نهادهای دولتی و غیر دولتی به بهزیستی معرفی میشوند.
برخی کودکان کار گرفتار در اعتیاد
این مقام مسئول با اعلام اینکه برخی از این کودکان در خیابان در دام اعتیاد گرفتار میشوند میافزاید: با توجه به حضور کودکان در خیابان مشاهده میشود برخی از این کودکان آلوده به مواد مخدر شدهاند که بهزیستی در اینگونه مواقع ارجاع کودک به بیمارستان را در دستور قرار میدهد و در ادامه واحد مددکاری و روانشناس بهزیستی پیگیریهای لازم و مستمر را در این خصوص انجام میدهند.
فقر اقتصادی اولین علت حضور کودکان کار
دهباشی به عوامل حضور کودکان در خیابان برای کار اشاره و یکی از اساسیترین و مهمترین علت را فقر اقتصادی میداند و اظهار میکند: در ادامه میتوان حاشیهنشینی، طلاق، عدم سرپرست موثر و یا بدسرپرست بودن کودکان و همچنین بزهکار بودن والدین را از دیگر عواملی دانست که کودکان را وادار میکند تا برای کار و کسب درآمد وارد خیابان شوند.
مردم در مواجهه با کودکان کار چه کنند
مدیر کل بهزیستی استان تصریح میکند: مردم در مواجهه با کودکان کار و خیابان فوراً مساله را به سامانه 123 اورژانس اجتماعی و یا سامانه 137 شهرداری اطلاع داده تا اقدامات لازم برای حمایت از این کودکان صورت پذیرد.
وی تاکید میکند: با توجه به اینکه کمک مستقیم به کودک کار میتواند موجب شود که کودکان و خانوادههایشان این مساله را به عنوان فرصت شغلی تلقی کنند و افراد بیشتری در این عرصه مشغول به فعالیت شوند و ضروری است مردم برای حمایت از کودکان کار و خیابان، کمکهای نقدی و غیر نقدی خود را به مراکز مرتبط و ذیصلاح ارجاع داده تا به بهترین شکل بین ایشان توزیع شود.
کمبود اعتبار و افزایش تورم چالش بهزیستی استان در ساماندهی کودکان کار
مدیر کل بهزیستی استان به چالشهای موجود در زمینه کودکان کار و خیابان برای بهزیستی اشاره و خاطرنشان میکند: اول چالش کمبود اعتبارات دولتی و افزایش تورم و هزینههای زندگی است.
دهباشی میافزاید: یک دیگر از چالشهای بهزیستی در این زمینه عدم انگیزه کافی در کودکان و خانواده آنان برای آموزشهای حرفهای و همینطور عدم فرهنگسازی در خصوص نحوه برخورد با کودکان از دیگر این عوامل است .
وی ادامه میدهد: در خصوص کودکان کار اتباع یکی از مهمترین چالشها و دغدغههای بهزیستی حضور مداوم کودکان اتباع فاقد کارت اقامت در سطح استان است .
این مقام مسئول با اشاره به اینکه تنها بهزیستی نیست که در ساماندهی کودکان کار نقش دارد اظهار میکند: نیروی انتظامی در برقراری امنیت در مراحل فعالیتهای بهزیستی، دادگستری در صدور مجوزها و احکام قضائی لازم در مراحل مختلف ساماندهی و شهرداری در تامین مکان و امکانات مناسب و فضای فیزیکی ایفای نقش میکنند.
همچنین اداره کار و امور اجتماعی و وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی و همچنین سازمان تامین اجتماعی در این زمینه برابر قانون نقش دارند.
دهباشی تصریح میکند: در ادامه اداره اتباع و امور مهاجرین، سازمان و صدا و سیما جمهوری و اسلامی ایران، جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران، وزارت آموزش و پرورش و همچنین کمیته امداد امام خمینی(ره) در ساماندهی کودکان خیابان و کار با بهزیستی همکاری میکنند.