حمله‌های قلبی

تدوین و نگارش: ا. امیردیوانی

اشاره:

اختلال ناگهانی در عمل عادی قلب پیامدهای وخیمی در پی دارد. این حالت زمانی پیش می‌آید که یک تکه لخته خون راه شریان کرونر را مسدود کند و باعث شود که خون به ماهیچه قلب نرسد (انساد کرونر ـ ترومبوز) یا اینکه قلب به دلیل دیگری از کار بایستد (ایست قلبی).

ـ انسداد کرونر: عوارض و نشانه‌ها

ـ‌ فشار ناگهانی در مرکز سینه (که گاهی اوقات می‌توان آن را به دل‌درد شدید ناشی از عدم هضم غذا تشبیه نمود). این درد احتمالا به سوی بازوها، گلو، آرواره یا پشت کشیده می‌شود.

ـ سرگیجه و منگی ناگهانی که باعث می‌شود مصدوم بنشیند یا به دیوار تکیه دهید. ممکن است پوست خاکستری شود؛ لب‌ها، دست‌ها و پاها احتمالا کبود گردند (سیانوز).

ـ عرق فراوان که امکان دارد به تدریج بیشتر شود.

ـ تنگی نفس.

ـ ضربان سریع قلب که شاید ضعیف و نامنظم گردد.

ـ عوارض و نشانه‌های تکانه (شوک).

ـ امکان بروز بیهوشی.

ـ احتمال توقف تنفس و ضربان قلب.

ـ به حداقل رساندن فعالیت قلب توسط قرار دادن مصدوم در حالت مناسب و راحت.

ـ رساندن سریع مصدوم به بیمارستان، برای مسئول آمبولانس این موضوع را روشن سازید که احتمالا با یک حمله قلبی روبرو هستید. برای بکارگیری روش‌های نجات زندگی آماده باشید.

هدف

1ـ اگر مصدوم بهوش است، او را با ملایمت نگه دارید و در یک وضعیت نیمه‌خوابیده قرار دهید. سر و شانه‌هایش را تکیه بدهید و زانوهایش را خم کنید.

2ـ اگر مصدوم بیهوش اما به صورت عادی نفس می‌کشید، وی را در وضیعت بهبود قرار دهید.

3ـ پوشش‌های تنگ به دور گردن، سینه و کمر را شل کنید.

4ـ چنانچه تنفس و ضربان متوقف شد، روش‌های نجات زندگی را بلافاصله شروع نمایید.

5ـ میزان تنفس، نبض و سطح هوشیاری را هر 10 دقیقه یک بار آزمایش کنید.

6ـ مصدوم را به صورتی که وضعیت درمانی‌اش حفظ شود با برانکارد به بیمارستان برسانید.

ـ ایست قلبی

این مورد بسیار وخیم است و در این حالت تپش قلب به طور کامل متوقف می‌شود. این حالت ممکن است ناشی از انسداد کامل کرونر باشد.

هدف

نجات زندگی مصدوم توسط بکارگیری فوری شیوه‌های نجات زندگی

درمان

1ـ روش‌های زندگی را بی‌درنگ بکار بندید.

2ـ انتقال فوری مصدوم به بیمارستان و اگر لازم شد در راه بیمارستان راهکارهای نجات زندگی را اعمال نمایید.

ـ آنژین صدری

هنگامی که شریان‌های کرونر که خون قلب را تامین می‌کنند، آنقدر باریک شوند که نتوانند به اندازه بسنده خون به ماهیچه‌های قلب برسانند، درد شدیدی در سینه ایجاد می‌شود که اغلب با انسداد کرونر اشتباه می‌شود. این حالت در بین پیران شایع است و معمولا بر اثر تقلای بیش از حد به هنگام ورزش و گاهی اوقات به واسطه هیجان نیز بروز می‌کند. این حمله قاعدتا تنها چند دقیقه به طول می‌انجامد. با استراحت کردن، درد بعد از چند دقیقه رفع می‌شود.

عوارض و نشانه‌ها

ـ درد سینه که اغلب به سوی شانه چپ و بازوی چپ تا انگشتان امتداد می‌یابد، ممکن است حتی درد به سوی گلو، آرواره‌ها و به طرف بازوی دیگر هم کشیده شود.

ـ امکان دارد پوست خاکستری و لب‌ها کبود شوند.

ـ شاید مصدوم دچار تنگی نفس گردد.

ـ ضعف عمومی

هدف

مصدوم را در حالت استراحت قرار دهید که قلب بتواند به طور موثر کار کند.

درمان

1ـ به مصدوم یاری کنید که بنشیند. پتو، ژاکت یا بالش مصدوم را قرار دهید که بتواند به آن تکیه دهد و زیر زانوانش بالش بلند بگذارید.

2ـ به مصدوم اطمینان خاطر بدهید و توصیه کنید که استراحت نماید. پوشش‌های تنگ به دور گردن، سینه و کمر را شل کنید.

توجه: بسیاری از کسانی که از آنژین صدری رنج می‌برند. داروهای ویژه‌ای به همراه دارند که برای جلوگیری یا درمان حمله از آن استفاده می‌کنند. معمولا گلیسیرین تری نیتریت در این مورد تجویز می‌شود که اغلب از طریق قرار دادن در زیر زبان جذب می‌شود.

3ـ اگر عوارض همچنان باقی ماندند، ترتیب انتقال مصدوم به بیمارستان را بدهید.

ـ سکته

این واژه برای توصیف حالتی بکار می‌رود که لخته شدن خون باعث می‌شود تامین خون قسمتی از مغز به طور ناگهانی و بحرانی منتقل شود (ترومبوز مغزی) یا حالتی که پاره شدن شریان باعث می‌شود خون به داخل مغز چکه کند (خونریزی مغزی). حالت اخیر بیشتر برای کسانی که فشار خون بالا دارند پیش می‌آید. در هر دو مورد یاخته‌ها (سلول‌ها)ی آسیب دیده مغز از انجام وظایفشان به کلی باز می‌مانند. هر ناحیه از مغز دستگاه یا قسمت خاصی از بدن را مهار می‌کند و هر نوع از کار افتادگی اعضای بدن که از سکته ناشی می‌شود بستگی دارد به اینکه کدام قسمت از مغز و تا چه حد تحت تاثیر سکته قرار گرفته است. سکته‌های عمده غالبا خطر مرگ دربر دارند. اما بسیاری از مردم که دچار سکته‌های جزیی می‌شوند، جان سالن بدر می‌برند. سکته بیشتر در افراد 55 سال به بالا، افرادی که دچار بیماری بیهوشی آنی، یا دچار اختلال در گردش خون هستند یا کسانی که سابقه سکته داشته‌اند، شایع است. عواض و نشانه‌های سکته ممکن است با مستی اشتباه شود.

عوارض و نشانه‌ها

ـ سردرد شدید ناگهانی.

ـ نبض کامل و پر است.

ـ مصدوم جهت را گم می‌کند، دچار تیرگی شعور می‌شود و ممکن است مضطرب شده و گریه کند.

ـ سرگیجه و احتمالا بیهوشی. بسته به شدت سکته ممکن است یک یا چند عارضه زیر بروز نماید.

ـ فلج شدن دهان، گوشه دهان کج می‌شود، آب دهان از گوشه دهان بیرون می‌ریزد و سخنان بیمار مبهم می‌شود.

ـ ضعف و بی‌حسی در یک یا هر دو دست و پا و یا در یک سمت بدن.

ـ صورت برافروخته با پوست گرم و خشک.

ـ مردمک‌های چشم به صورت نامساوی گشاد می‌شوند.

ـ بی‌اختیاری در دفع مدفوع و ادرار.

هدف

به طور کلی کمک‌های اولیه در مورد مصدومی که دچار سکته شده نقش حمایتی دارد. امکان دارد مصدوم هر آن بیهوش شود یا بیهوشی‌اش عمیق‌تر گردد؛ برای مقابله با آن آماده باشید. راه تنفس وی را باز نگهدارید و اگر لازم باشد روش‌های نجات زندگی را بکار گیرید. مصدوم را سریعا به بیمارستان برسانید.

درمان

1ـ اگر مصدوم بهوش است، او را بخوابانید سر و شانه‌هایش کمی بالاتر قرار گیرد سر مصدوم را به یک سو خم کنید تا آب دهان از گوشه دهان بیرون بریزد.

2ـ پوشش‌های تنگ به دور گردن، سینه و کمر را شل کنید تا به گردش خون و تنفس کمک شود.

3ـ برای برطرف کردن حالت شوک، او را درمان کنید.

4ـ اگر مصدوم بیهوش شد، وی را در وضعیت بهبود قرار دهید.

5ـ در صورتی که تنفس و ضربان قلب متوقف شد، روش‌های نجات زندگی را بی‌درنگ آغاز کنید.

6ـ مصدوم را بلافاصله با برانکارد به صورتی که وضعیت درمانی‌اش حفظ شود، به بیمارستان منتقل نمایید.