حفظ حجاب در قانون اساسی مرزی ندارد
- شناسه خبر: 1576
- تاریخ و زمان ارسال: 29 شهریور 1401 ساعت 08:00
- بازدید :
داشتن حجاب در کشور اسلامی امری ضروری محسوب میشود اما لازمه آن داشتن قانونی است که صراحتا به آن بپردازد و حد آن مشخص باشد. در قوانین مربوط به گشت ارشاد تنها کلمه «بدحجابی» ذکر شده است، اما چه کسی تعیینکننده است که بدحجابی شامل چه چیزهایی است؟ بیحجابی مشخص و روشن است یعنی فردی که حجابی ندارد اما بدحجابی نسبی است و تاکنون توسط مراجع قضایی و انتظامی مرز مشخصی ارائه نشده و این ریشه تمام مشکلات است.
چند روزی است هر کجا که قدم میگذاریم نام «مهسا امینی» به گوشمان میخورد؛ دختر 22 ساله اهل سقز که پیش از این در آرامش و به دور از هیاهو در شهر خود زندگی میکرد؛ شهری که رسمش پوشیدن لباس رنگی و تعصب و غیرت مردانش زبانزد است.
تصور میکنم دختری با مانتوی پوشیده بلند مشکی در حالی که روسریاش عقب است از مترو پیاده میشود، دختری در شهر غریب که به همراه برادرش برای دیدن اقوام به کلانشهر تهران آمده است. حالا به دلیل بدحجابی او را دستگیر میکنند، دستگیریای که برادرش نمیتواند از آن جلوگیری کند و به برادرش اطمینان میدهند که تنها یک جلسه توجیهی است.
اما دختر 22 ساله شهرستانی از دیار مردانی از جنس غیرت است و نمیتواند این ننگ را بر دامنش قبول کند. میگویند همین استرس باعث شده مهسا سکته کند، نمیدانم علت دقیق مرگ مهسا چیست همانطور که هنوز کسی نمیداند چه باعث مرگش شده است.
فیلم منتشر شده از پایگاه وزرا را بارها نگاه میکنم، برخورد آن زن مامور با مهسا؛ فیلمی که صدا ندارد اما صدایش را میشنوم که مانتوی بلند من و حجاب من چه اشکالی دارد؟ کشیدن شالش توسط آن زن را نمیتوانم تاب بیاورم، شاید اگر با مهربانی مهسا را به نشستن دعوت میکرد اتفاقی پیش نمیآمد اما پرتاب شالش توسط آن زن ضربه محکمی به روح مهسا زد، دخترک حتماً گمان کرده چه سرنوشتی در انتظارش است و چه جوابی به فامیل بدهد!
مهسا چه جرمی مرتکب شده است؟ قانون را برانداز میکنم، مادههای قانونی را بالا و پایین میکنم هرچه بیشتر میگردم کمتر این عمل ماموران را منطبق با قانون اساسی مییابم؛ جای خالی قانون حجاب توی ذوقم میزند، کدام قانون حجاب را تعریف کرده است؟
رعایت حجاب در بسیاری از کشورهای اسلامی قانون است و اگر کسی از آن سرپیچی کند با او برخورد میشود اما در اکثر کشورها میزان و نوع حجاب مشخص شده است، در برخی از کشورها هم برعکس اگر حجاب داشته باشی از خدمات اجتماعی محروم هستی در آن هم مشخص است که کدام پوشش مناسب محل کار و کدام پوشش مناسب کنار دریا است؛ بنابراین کشورهای بسیار کمی پیدا میشود که حجاب اختیاری در آن وجود داشته باشد اما با توجه به سیاستهای هر کشور حد و مرز پوشش مشخص شده است.
داشتن حجاب در کشور اسلامی امری ضروری محسوب میشود اما لازمه آن داشتن قانونی است که صراحتا به آن بپردازد و حد آن مشخص باشد، در قوانین مربوط به گشت ارشاد تنها کلمه «بدحجابی» ذکر شده است، اما چه کسی تعیینکننده است که بدحجابی شامل چه چیزهایی است؟ دختری که موهایش کامل پوشیده است اما لباسهای رنگی و کوتاه به تن دارد بد حجاب حساب میشود یا دختری که مانتوی تیره و بلندی بر تن دارد و تنها بخشی از موهایش بیرون است؟ چه کسی تعیین میکند «بدحجاب» کیست؟
بیحجابی مشخص و روشن است یعنی فردی که حجابی ندارد اما بدحجابی نسبی است و تاکنون توسط مراجع قضایی و انتظامی مرز مشخصی ارائه نشده است، ماده 638 قانون مجازات اسلامی، یکی از صریحترین مواردی است که در آن قانونگذار دربارهی بدحجابی صحبت کرده است. در واقع تنها مورد قابل استناد به این موضوع در قانون مجازات اسلامی است که در آن به پوشش بدون حجاب شرعی اشارهای اجمالی شده و هیچگونه جرمانگاری برای بدحجابی و بدپوششی مطرح نشده است.
«تبصره [جزای نقدی اصلاحی 08/11/1399] ـ زنانی که بدون حجاب شرعی در معابر و انظار عمومی ظاهر شوند به حبس از 10 روز تا 2 ماه و یا از 2 میلیون تا 10 میلیون ریال جزای نقدی محکوم خواهند شد»
امروزه اطلاع از قوانین و حقوق شهروندی یکی از ملزومات زندگی است که عدم توجه کافی به این مباحث؛ سبب پایمال شدن حق و حقوق اشخاص در زمینههای گوناگون میشود. درواقع هدف شکلگیری حکومتها و وضع قوانین؛ در جهت حمایت از مردم و برقراری عدالت در همه جوانب زندگی اجتماعی بوده است. ولی بسیاری از مردم از حق و حقوق شهروندی خود اطلاع ندارند.
اگرچه حفظ حجاب در قانون حدی ندارد اما حفظ کرامت و حیثیت اشخاص در قانون از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. هرگونه اقدام محدودکننده جز به حکم قانون و با رعایت مقررات و تحت نظارت مقام قضایی مجاز نیست، اما گاهی ماموران گشت ارشاد به نوعی برخورد میکنند که رفتار آنها منجر به آسیبهای جبرانناپذیر روحی و جسمی و درنتیجه سلب حیات اشخاص بازداشت شده توسط این نهاد میشود.
در حالی که طبق ماده 619 قانون مجازات اسلامی، هر کس در اماکن عمومی یا معابر متعرض یا مزاحم زنان بشود یا با الفاظ و حرکات مخالف شأن و حیثیت به آنان توهین نماید مجرم شناخته میشود و با تصریح قانون به عبارت “هرکس” به نظر میرسد با توجه به رفتار ماموران گشت ارشاد آنان نیز مشمول این ماده میشوند.
در موضوع گشت ارشاد خلا قانونی مشهود است؛ چرا که به حد حجاب و نوع رفتار ماموران اشاره نشده است، همین خلاهای قانونی زمینهساز شکلگیری رفتار سلیقهای و مشکلساز ماموران گشت ارشاد در برخی از موارد شده است و معیارها برای دستگیری هر فرد بر اساس بدحجابی کاملا فردی و شخصی از طرف نیروی انتظامی صورت میگیرد و دیگر فرقی ندارد حجاب تو چیست.
در برخورد با جرایم مشهود بدحجابی، ماموران انتظامی موظف هستند با جمعآوری دلایل و حفظ کردن آثار جرم، شخص مرتکب را دستگیر و در اولین فرصت به مرجع قضایی معرفی کنند. زیرا نیروی انتظامی مشمول صدور و اجرای حکم نیست، در صورتی که غیر از این عمل انجام شود و ماموری به صورت خودسرانه به اقداماتی مانند توهین، فحاشی و ضرب و جرح انجام دهد، آن زن یا دختر میتواند شکایت کند اما اغلب زنان نسبت به این قانون بی اطلاع هستند.
باید بپذیریم که حجاب پدیده فرهنگی و اجتماعی است که برای فراگیر شدن آن نیاز است که زیرساختها تقویت شود و فرهنگسازی و آموزش از سنین کودک آغاز شود، تا زمانی که زیرساختها تغییر نکند هیچ راه قهری نمیتواند این فرهنگ را ترویج کند.
در پایان لازم میدانم که یادآوری کنم شهید بهشتی تاکید داشتند که زمانی فرد میتواند اسلام را ترویج دهد که مخلص باشد و نیت پاک داشته باشد، قول و عملش انطباق داشته باشد، با نیازها و مقتضات زمان آشنا باشد و در نهایت جاذبه داشتن و انتقاد پذیر بودن مهمترین مسائلی است که باید مورد توجه قرار بگیرد.
اسلام دین مهربانی است و در هیچ قسمت از تاریخ با نامهربانی و بیاخلاقی اسلام پیروز نشده است بلکه اسلام زمانی پیروز است که مهربانی در آن ریشه داشته باشد. همانطور که در سوره آلعمران آمده است «وَلَوْ کُنْتَ فَظًّا غَلِیظَ الْقَلْبِ لَانْفَضُّوا مِنْ حَوْلِکَ و اگر تندخو و سختدل بودی مردم از گِرد تو متفرق میشدند»….