تصفیه‌حساب با بانک شهر؛ آغاز خوب، پایان بد

تصفیه‌حساب بدهی با بانک شهر موضوعی بود که از شورای پنجم شهر قزوین بر روی زبان‌ها افتاد و به دغدغه شورانشین‌ها و مدیریت شهری قزوین تبدیل شد، اما در این دوره به جز انتقاد و گلایه، گامی عملی برای تصفیه این بدهی برداشته نشد و طبیعتا سود انباشته هر روز به این بدهی افزوده می‌شد. با این حال در دوره حبابی صعود بورس در دوران ریاست‌جمهوری حسن روحانی در مقطعی سهام بانک شهر 1000 میلیارد تومان ارزش پیدا کرد که شورای شهر پنجم با فرصت‌سوزی از کنار آن عبور کرد تا در نهایت تکلیف کمرشکن تصفیه بدهی با بانک شهر به گردن شورای شهر ششم و مدیریت شهری اصولگرا برسد. موضوعی که به مهم‌ترین خواسته شورانشین‌های دوره ششم از مهدی صباغی شهردار جدید قزوین تبدیل شد و خود او هم قول مساعد برای این کار داد و پیگیری‌های زیادی هم برای این تصفیه‌حساب صورت داد که در نهایت حدود 10 ماه پیش این قول محقق و بدهی 1000 میلیاردی تصفیه شد. اما شواهد و قرائن نشانگر این است که فرجام تصفیه بدهی با بانک شهر تا امروز فرجامی تلخ بوده است.

آرش صالحی

از خط اعتباری 1500 میلیاردی خبری نشد

با توجه به اینکه این روزها بانک شهر به عنوان یکی از بانک‌های زیان‌ده کشور تحت فشار بانک مرکزی برای افزایش سرمایه و سودآوری قرار گرفته، این بانک هم به سراغ سهامداران اصلی خود یعنی شهرداری‌های کلان‌شهرهایی مانند قزوین آمده و از آنها خواسته در این بانک افزایش سرمایه دهند و از شهرداری قزوین هم افزایش سرمایه حدود 309 میلیارد تومانی را طلب کرده است.

با این حال، علی فرمانی رئیس شورای شهر قزوین دستاوردهای تصفیه‌بدهی با بانک شهر را چیزی در حدود هیچ می‌داند. رئیس شورای شهر قزوین در گفت‌وگو با خبرنگار ولایت با بیان اینکه برای تصفیه حساب با بانک شهر یکی از زمین‌های خود در بلوار نخبگان را به ارزش آن روز 121 میلیارد تومان به نام بانک شهر سند زدیم، گفت: با وجود واگذاری این ملک هنوز بانک شهر افزایش سرمایه شهرداری قزوین در این بانک را صورت نداده، اما همین زمین 121 میلیاردی را بعد از حدود 9 ماه در مزایده با قیمت پایه 235 میلیارد تومان عرضه کرده است.

وی با بیان اینکه پولی که به بانک شهر دادیم هیچ سودی به ما پرداخت نکرده، اضافه کرد: 206 میلیارد تومان زمین فروختیم و پول آن را بابت تصفیه بدهی سنواتی به بانک شهر دادیم که اگر سود پول را 25 درصد هم در نظر گرفته بودیم، امروز باید حدود 45 میلیارد تومان سود از بانک شهر می‌گرفتیم و با این همه افزایش سرمایه شهرداری در بانک شهر صورت نگرفته است؛ یعنی بانک شهر کلاه بزرگی بر سر شهرداری قزوین گذاشته است.

فرمانی ادامه داد: در جلسه‌ای که قرار بود شهردار قزوین رای موافق ما را برای تصفیه بدهی با بانک شهر بگیرد، به ما قول داد که برای شهرداری قزوین 1500 میلیارد تومان خط اعتباری برای دریافت وام خواهد گرفت که تا امروز هیچ رقمی از این محل به شهرداری قزوین وام تعلق نگرفته است. همه قول‌های شهردار به صورت فیلم و مکتوب هم مستند شده است.

اگر تصفیه نمی‌کردیم، 400 میلیارد تومان جلو بودیم

رئیس شورای شهر پیشنهاد طرح سوال از شهردار قزوین برای عملکرد او در موضوع بانک شهر را مطرح کرد و گفت: بحث ما این است که زمینی را به بانک شهر فروختیم و سندش را به نام بانک زدیم که خود آن زمین ارزش افزوده‌ای برای ما داشت. اگر به ما می‌گفتند که افزایش سرمایه در بانک شهر چند ماه بعد اتفاق می‌افتد، اصلا به تصفیه بدهی بانک شهر رای موافق نمی‌دادیم.

فرمانی با طرح این پرسش که اصلا تصفیه بدهی با بانک شهر برای چه بود؟ تصریح کرد: قرار بود در وهله نخست سود بدهی به بانک شهر ندهیم و در وهله دوم هم ردیف اعتباری 1500 میلیارد تومانی برای دریافت وام بگیریم و در وهله سوم هم افزایش سهام در بانک شهر داشته باشیم. وام که نتوانستیم بگیریم، ارتباطمان با بانک شهر قطع شد و افزایش سهام هم که صورت نگرفت.

وی افزود: اگر با بانک شهر تصفیه نمی‌‌کردیم، در این 9 ماه باید حدود 170 میلیارد تومان به بانک شهر جریمه می‌دادیم، ولی شما بروید ببینید که ارزش افزوده املاکی که به نام بانک شهر سند زدیم، چند برابر این 170 میلیارد تومان است؟ اگر املاک را نمی‌فروختیم و به اسم بانک شهر سند نمی‌زدیم، امروز 400 میلیارد تومان جلو بودیم.

پولدار 4 هزار میلیاردی نمی‌تواند 400 میلیارد وام بگیرد

نایب‌رئیس شورا هم در گفت‌وگو با خبرنگار ولایت یکی از قوی‌ترین طرح‌های مدیریت‌شهری قزوین که روی آن خیلی هم مانور رسانه‌ای داده شد را تصفیه‌بدهی با بانک شهر دانست و گفت: انصافا بابت اجرای این طرح هم شورا و هم شهرداری قزوین همت کردند و تصفیه بدهی با بانک شهر انجام شد که بی‌شک کار بسیاربزرگی بود.

محسن حق‌شناس تصریح کرد: اما این کار را برای چه می‌خواستیم انجام دهیم؟ در واقع هدف ما این بود که از ظرفیت‌های این تصفیه بدهی استفاده کنیم، در حالی که از این ظرفیت به اندازه یک ناخن هم نتوانستیم بهره ببریم. کار بزرگی انجام شد، اما به دلیل ضعف در مدیریت منابع مالی واقعاً نتوانستیم از این فرصت کم‌نظیر استفاده کنیم.

حق‌شناس اضافه کرد: چرا وقتی فهمیدید افزایش سرمایه در بانک شهر انجام نشده، نیامدید به شورای شهر بگویید که این افزایش سرمایه انجام نشده و امروز این حرف را می‌زنید؟ اگر شما می‌گفتید یک‌سال بعد از فروش زمین افزایش سرمایه محقق می‌شود، آیا شورا قبول می‌کرد؟

این عضو شورای شهر قزوین با بیان اینکه هنوز ارتباط بانک شهر با ما ارتباط با یک بچه یتیم است، ادامه داد: قرار بود از بانک شهر 200 تا 300 میلیارد تومان وام بگیریم، ولی به یک‌باره اعلام شد که در امتیازدهی بانک امتیاز نیاوردیم. بنابراین اعتقاد داریم که در حوزه معاونت اقتصادی و مالی حرفه‌ای عمل نکردیم.

حق‌شناس یادآور شد: سرمایه اسمی ما در بانک شهر 4 هزار میلیارد تومان است، اما جالب اینکه پولدار 4 هزار میلیاردی نمی‌تواند 400 میلیارد تومان وام بگیرد و این خنده‌دار است.

لزوم تشکیل کمیته تحقیق و تفحص در موضوع بانک شهر

دبیر شورای شهر قزوین هم با اشاره به ضرورت تشکیل کمیته تحقیق و تفحص در موضوع بانک شهر گفت: سؤال افکار عمومی این است که آورده تصفیه بدهی با بانک شهر برای شهر قزوین چه بوده است و کی قرار است این سهام 10 تا 12 میلیاردی به نتیجه برسد؟

قاسم اللهیاری اضافه کرد: با اخباری که می‌شنویم، در واقع ما کارگرانی برای بانک شهر و کلان‌شهرها هستیم که افزایش سرمایه در بانک شهر ایجاد می‌کنیم، اما سود آن را شهرهایی مانند تهران و مشهد می‌برند. بنابراین وقتی تسهیلاتی که تهران، شیراز، قم و مشهد گرفته‌اند را با قزوین مقایسه می‌کنیم، می‌فهمیم که چه کلاه بزرگی سر مردم قزوین رفته است!

وی ادامه داد: عضو شورای شهر قم به بنده گفت که شهرداری قزوین 500 میلیارد تومان تسهیلات از بانک شهر گرفته و اعضای شورای شهرهای تهران، اصفهان و مشهد هم گفتند ردیف‌های اعتباری خوبی گرفتند. بنابراین باید بررسی کنیم چرا برای کلان‌شهرها کارگری کردیم،‌ یعنی ما افزایش سرمایه دادیم و آنها منافعش را برده‌اند.

اللهیاری خاطرنشان کرد: خواسته شورا تصفیه بدهی‌ها به بانک در برابر دریافت تسهیلات و افزایش سرمایه بانک شهر بود که این مهم برخلاف قول شهردار اتفاق نیفتاد و ارزش زمین‌ها و پروژه ستاره پونک که برای تصفیه بدهی و افزایش سرمایه به بانک شهر داده شد، چندصد میلیارد تومان افزایش داشته است.

وی به خدمات شهرداری به بانک شهر اشاره‌ و تصریح کرد: استقرار کیوسک‌های بانک شهر در پارک‌ها و معابر از جمله این خدمات است، اما از ظرفیت‌های افزایش سهام بهره نبردیم و باید مدیریت شهری در این باره به ما پاسخ بدهد.

لزوم شکایت حقوقی از بانک شهر

در نهایت به نظر می‌رسد که شهردار قزوین باید از دستاوردهای خود در حوزه تصفیه‌بدهی با بانک شهر به صورت روشمند و علمی دفاع کند و اگر در این زمینه دستاوردی محقق نشده، باید از طریق معاونت حقوقی شهرداری قزوین نسبت به طرح شکایت از بانک شهر اقدام عاجلی داشته باشد تا سرمایه‌های هنگفت شهر قزوین به ثمن بخس از دست نرود.