بِکُش و لاغرم کن!

نفیسه کلهر

اینترنت را بالا و پایین می‌کنم و از سر کنجکاوی «عجیبترین رژیم‌های غذایی» را جستجو می‌کنم. نتیجه جستجو حیرت‌آور است؛ رژیم خوردن توپ پنبه‌ای، رژیم خوردن روزانه 1 لیتر یخ، رژیم منگنه کردن گوش که بر اساس طب سوزنی باعث لاغری می‌شود و 24 ساعت خوابیدن در طول شبانه روز که باعث شود فرد غذایی نخورد، رژیم کشیدن سیگار به جای وعده غذایی و…

با خودم فکر می‌کنم آدم‌ها چقدر باید از خودشان بیزار باشند که بخواهند برای تغییر خود چنین روش‌هایی را امتحان کنند؟ حتما هستند افرادی که از چاقی رنج می‌برند ولی این رنج چرا اینقدر زیاد است؟

فضای مجازی

تبلیغات، فیلم‌ها و سریال‌های خارجی و داخلی، ویدئوها و سلبریتی‌های فضای مجازی… همه پر شده از زنان و مردانی با اندام‌های استئنائی؛ در حالی که بیشتر افراد جامعه اینطور نیستند. عموم جامعه اندام‌های معمولی‌تری دارند. اما انگار رسانه سعی در ارائه تصویر متفاوتی از جامعه دارد.

سما 22 ساله است؛ دانشجوی رشته معماری که در دوره‌ی حساسی قرار دارد و تحت فشار رسانه‌ها و اطرافیان از خودش بیزار شده. مادرش می‌گوید هر روز از ظاهرش ایراد می‌گیرد. جلوی آینه که می‌ایستد همه‌اش غر می‌زند. این در حالی است که سما اندام نرمالی دارد. نه زیاد چاق است و نه زیاد لاغر. مادرش می‌گوید قبل از اینکه دانشگاه برود اینطوری نبود. او معتقد است که سما سال کنکور به خاطر استرس و اینکه زیاد برای درس خواندن پشت میز نشست و تحرکش کم بود کمی اضافه وزن پیدا کرد اما آنقدرها هیکل چاق و بی‌قواره‌ای ندارد. بیشتر که با سما حرف می‌زنم می‌فهمم فشار اطرافیان روی او زیاد است. خودش توضیح می‌دهد: وقتی با دوستانم بستنی می‌خوریم همیشه به من می‌گویند تو اینو نخور. یا یک بار که 6 نفر بودیم و یکی از بچه‌ها ماشین داشت گفتند تو پیاده بیا لاغر بشی. خودشان می‌گویند مثل عروسک باربی هستند اما من خیلی بد هیکلم. هیچ پسری در گروه ما به من نگاه نمی‌کند همیشه توجه‌ها اول سمت دیگران است. من اصلا دیده نمی‌شوم. اشک روی گونه‌اش می‌غلتد و پایین می‌آید!

فشار اطرافیان

اظهارنظر دیگران درباره اندام و ظاهر افراد گاهی می‌تواند تاثیرات منفی زیادی داشته باشد. اینکه وقتی کسی را می‌بینیم بلافاصله می‌گوید چقدر چاق شدی یا چرا پوستت شل شده. این فشار روانی است که باعث می‌شود فرد بخواهد در زمانی سریع خودش را لاغر کند و به دنبال نتایج زودرس باشد و جدا از خطراتی که این کار برای سلامتی فرد دارد چه کسب و کارهایی که از وجود این احساس در فرد منتفع نمی‌شوند و پول حسابی به جیب نمی‌زنند با فروش داروهایی که خطرات زیادی برای سلامتی دارد.

مریم می‌گوید: مادر من مشکل لاغری بیش از اندازه داشت. یک دوره بدون مشورت، برای چاقی دارو مصرف کرد. از شبکه ماهواره‌ای شماره‌ای برداشت و تماس گرفت و آن‌ها هم دارو را ارسال کردند که نتیجه‌اش پف کردن بود. بعد از مدتی کمردردهای شدید گرفت و از آن به بعد کمردردش به طور مزمن شروع شد.

مریم که خودش یک دکتر داروساز است می‌گوید: بیشتر این داروهای لاغری هم داروهایی هستند که کافئین دارند و موجب از دست دادن آب در بدن می‌شوند که باعث ایجاد خطر حمله قلبی و سکته مغزی می‌شوند. آنها حاوی داروهای ضد اضطراب و ضد افسردگی هستند که اعتیاد آورند و باعث ناراحتی معده هم می‌شوند.

میانبر به جای ورزش

مریم می‌گوید بسیاری از همسن و سالان من از معاشرت و میهمانی‌های خانوادگی بیزارند. به خاطر همین دخالت‌ها در ظاهر و اندام و قضاوت افراد بر اساس ظاهر که بیشترش هم شبیه عیب‌جویی است.

حتی باشگاه رفتن انگار برای ورزش کردن نیست. بیشتر هدف، داشتن رفتار باکلاس است. حتی خانم مربی ورزشی می‌شناسم که بدون ورزش و با انجام عمل پیکرتراشی به اندام دلخواهش رسیده. در حالی که به شاگردانش سخت می‌گیرد برای ورزش کردن و این دو در تناقض با هم هستند. انگار هدف، اساسا داشتن اندام خوب است نه ورزش کردن و سلامت بودن. حتی پسرها هم همینطورند.

حتی بین زوجین هم این نگاه وجود دارد. مثلا اگر یکی شکم داشته باشد حتی ممکن است مورد بی‌مهری واقع شود.

الهام قبل از ازدواج کمی اضافه وزن داشت وقتی ازدواج کرد همسرش ریزنقش و لاغر بود. او برای اینکه متناسب با همسرش باشد رژیم‌های لاغری بسیار سختی را متحمل شد. به گفته اطرافیانش خیلی عذاب کشید و بدی ماجرا این بود که رژیم‌ها برای همیشه دوام نداشتند. بعد از مدتی دوباره اضافه وزن به سراغش می‌آمد و او مجبور بود باز هم وارد یک دوره رژیم سخت دیگر شود. آشنای نزدیک به الهام اینگونه می‌گوید: خانواده همسرش همه تناسب اندام داشتند. در میهمانی‌ها خیلی خوش‌لباس بودند. زهرا هم برای اینکه سعی کند از آن‌ها کم نیاورد خیلی تلاش می‌کند اما این تلاش باعث شده که او در چالش همیشگی با ظاهرش باشد و اگر در یک جمع شیرینی و خوردنی‌های لذیذ باشد خودش را از این لذت محروم کند یا اگر هم بخورد با عذاب وجدان و ناراحتی همراه است.

انجام عمل‌های لاغری هم یکی از معضلات افرادی است که می‌خواهند زود وزن کم کنند. عمل‌هایی که تا چند دهه قبل خطر مرگ هم به همراه داشت و با این وجود عده‌ای این ریسک را به جان می‌خریدند تا چربی از بدنشان کم کنند.

*

هرچند داشتن اندام و ظاهری زیبا خیلی خوب است و موجب اعتماد به نفس و حس خوب در فرد می‌شود. اما اینکه به هر قیمتی بخواهیم این زیبایی را به دست بیاوریم حتی با آسیب رساندن به اندام‌های داخلی و یا سختگیری بیشتر از توان به خودمان، نه تنها خوب نیست بلکه اثرات مخربی هم برای سلامت روان و روح و جان فرد دارد.