به انسان بودنت شک کن …

مصطفی حاجی‌کریمی ـ دبیر بازنشسته و باغدار سنتی

زندگی را ورق می‌زنم در خنکای صبح کتری سیاهم را آماده می‌کنم، کمی آب درون آن می‌گردانم و می‌ریزم پای درختچه‌ای و مجددا از آب پر می‌کنم. چند شاخه خشک را داخل اجاقی که نزدیک اتاقک محل استراحتم است قرار می‌دهم و آتش را روشن می‌کنم، کتری را روی آتش قرار می‌دهم و شعله‌های آتش به رقص درمی‌آیند. آب که جوش می‌آید مقداری چای خشک می‌ریزم و منتظر می‌مانم تا دم بکشد. اگر شخصی از راه برسد، او را دعوت به چای تازه دم می‌کنم.

چند سالی است با اوضاع احوال باغ و باغستان شکی به جانم افتاده است که چرا برخی از ما این‌همه نسبت به عوامل پیرامونمان بی‌تفاوت شده‌ایم و داشته‌هایمان را جدی نمی‌گیریم، داشته‌هایی که از دست رفتنشان به هیچ عنوان بازگشتی نخواهد داشت و ما چه بی‌خیال و شاید کم‌توجه به آنها هستیم. زمانی‌که باغ‌هایی که به ارث رسیده و گذشتگان این باغ‌ها را چه آباد و با چه دغدغه‌هایی به ما سپردند و ما اجازه می‌دهیم به راحتی خشک شوند و از بین بروند؛ به انسان بودنم شک می‌کنم.

مردان مردی که در همه حال فکر و ذکرشان باغ و حفظ آن بود و نزد هیچ کس و ناکسی سر خم نمی‌کردند. با بود و نبود باغ می‌ساختند و باغ را رها نمی‌کردند؛ باغ را فقط و فقط برای محصولش نمی‌خواستند.

اگر در سال یک درخت یا بوته خشک می‌شد اشکشان در می‌آمد. به هر طریقی بود برای باغ آب تهیه می‌کردند. حتما سالی یک بار باغ را بیل می‌زدند. باغ را حتی اگر محصولی هم نمی‌آورد، آماده می‌کردند و به آن عشق می‌ورزیدند. باغ آب می‌خواهد، کار می‌خواهد و بدون سختی و مشقت چیزی حاصل نمی‌شود. (مزد آن گرفت جان برادر که کار کرد)

علی‌رغم خشکسالی و نبود آب طی چند سال گذشته سعی کردم دویست درخت پسته عمل آورم، هنوز هم اینکار ادامه دارد. اگر به درخت پسته که محصولی مناسب دارد و کم آب است سه سال رسیدگی شود، حفظ می‌شود و به بار می‌نشیند.

باز هم داستان باغستان زرخیز و بی‌نظیر قزوین است و دغدغه حفظ آن. اگر مسئول هستی، اگر باغدار هستی، اگر باغبان هستی و اگر به هر طریقی دل در گرو ماندگاری این میراث اجدادی داری که زندگی یکایک ما شهروندان در این شهر زیبا که باید دغدغه حفظ آن را داشته باشیم به آن وابسته است.

اگر درختی در حال خشک شدن در مسیر باغستان و یا در دل باغستان دیدی و ناراحت نشدی، اگر حتی قدمی کوچک برای حفظ آن می‌توانستی برداری و برنداشتی، حتی به قیمت داشتن ذره‌ای هوای پاک برای نسل‌های آینده …

به انسان بودنت شک کن …