اختلافات شورای شهر و شهرداری قزوین، چالش‌ها و راهکارها

نگار موحد

در طول تاریخ معمولا شوراها و شهرداری‌ها با چالش‌های مختلفی روبرو هستند؛ در قزوین نیز این موضوع مصداق دارد. اختلافاتی که میان شورای شهر و شهرداری قزوین به وجود آمده است، ناشی از انتظارات متقابل و چالش‌های اجرایی است. شورای شهر معمولاً بر اجرای پروژه‌های زیرساختی و خدمات عمومی تأکید می‌کند، در حالی که گفته می‌شود شهردار در تلاش است تا این برنامه‌ها را با منابع محدود و چالش‌های مالی تحقق بخشد.

در یادداشت پیش‌رو، به بررسی این اختلافات و به تحلیل چالش‌های موجود در همکاری بین شورای شهر و شهرداری قزوین خواهیم پرداخت. با توجه به اهمیت این موضوع در توسعه شهری و خدمات‌رسانی به شهروندان، امید می‌رود که با همکاری‌های بیشتر، قزوین به شهری پیشرفته‌تر و با کیفیت‌تر تبدیل شود.

مهدی صباغی، شصت و چهارمین شهردار قزوین، در روز معارفه خود بر این نکته تأکید کرد که شهرداری باید به عنوان یک نهاد خدمتگزار به مردم عمل کند و متعهد به ایجاد یک شهر امیدبخش باشد. او همچنین بر اهمیت پرداخت بدهی‌های شهرداری و تکمیل پروژه‌های نیمه‌تمام تأکید کرد و قول داد که با استفاده از ظرفیت‌های پیمانکاران بومی، پروژه‌های عمرانی را پیش ببرد. حال برخی از وعده‌ها به ثمر رسیده و برخی دیگر مانند حفظ باغستان در برابر توسعه شهری به فراموشی سپرده شده است.

قزوین به عنوان یکی از شهرهای تاریخی و فرهنگی ایران، در دهه‌های اخیر با چالش‌های متعددی در زمینه مدیریت شهری روبرو بوده است. این چالش‌ها نه تنها به وضعیت اقتصادی و اجتماعی شهر مربوط می‌شود، بلکه به روابط بین نهادهای مختلف مدیریت شهری نیز ارتباط دارد.

زمینه و پیشینه 

تاریخچه اختلافات بین شورای شهر و شهرداری قزوین به گذشته‌های دور برمی‌گردد. این اختلافات معمولاً ناشی از مسائل مالی، عدم هماهنگی در اجرای پروژه‌ها و نیاز به نظارت بر برنامه‌های اجرایی بوده است. به عنوان مثال، در دوره‌های قبلی، شهرداری‌ها با چالش‌های مالی و بدهی‌های سنگین مواجه بودند که تأثیر منفی بر توانایی آن‌ها در اجرای پروژه‌ها داشت. این مشکلات باعث بروز نارضایتی در شورای شهر و شهروندان می‌شد و در نتیجه، اختلافات بیشتری به وجود می‌آورد.

در پنجمین دوره شورای شهر که اکثریت آن را لیست امید تشکیل می‌داد؛ گفته می‌شد که انتخاب شهردار جدید باید هم‌خط و همسوی اکثریت و توانمند در امور شهری باشد، این یعنی شورای پنجم نمی‌توانست همراه نصرتی باشد و در اولین قدم، مسعود نصرتی شهردار وقت قزوین از لیست منتخبین فراکسیون امید حذف شد.

عبدالرزاقی منتخب اصلاح‌طلب شورای شهر در مطلبی که در وبلاگ خود منتشر کرد، معتقد بود که قزوین در ١۴‌سال حضور نصرتی درست اداره نشده است و اغلب کارهای انجام ‌شده توسط نصرتی را نمایشی می‌دانست که هزینه‌های گزافی برای شهر در برداشت.

از طرفی دیگر حکمت‌ا… داوودی منتخب نخست شورای پنجم نیز با انتقاد از عملکرد نصرتی گفته بود که ما باید فردی را انتخاب کنیم که شهرداری را بشناسد و بداند چگونه کار بکند؛ به نظر من شهردار باید از جنس شهرداری‌ باشد. در غیر این صورت کارمندان شهرداری بسیار زرنگ‌تر از ما هستند و چنان شخص شهردار را دور می‌زنند که نداند از کجا خورده است!

این در حالی است که فریدون همتی استاندار وقت قزوین در یک برنامه تلویزیونی و گفتگوی ویژه خبری در سیمای قزوین، شهرداری قزوین را جزء 4 و 5 شهر موفق در زمینه مدیریت شهری معرفی کرده بود و می‌گفت: شهرداری قزوین در کشور و در وزارت کشور شناخته ‌شده است و با تلاش‌های نصرتی شهردار قزوین و حمایتی که دولت از شهردار قزوین انجام داد، خوشبختانه با ارائه ویژگی‌های شهر قزوین در حوزه‌های مختلف این شهر پایلوت جهانی شکوفایی شهری شد که این کار آسانی نیست و رایزنی‌های فراوانی شده است تا این مهم به نتیجه برسد.

اما حالا در دوره ششم شورای شهر گویا شهر در رکود رفته است و همین امر مخالفت اعضا را در برداشته است، البته در پروژه‌هایی مانند پروژه چهارانبیا نیز شاهد تنش بین استانداری و شهرداری قزوین بودیم که نشان می‌داد شهردار قزوین نه تنها به مصوبات شورا بلکه به مصوبات استانداری نیز توجه جدی نشان نمی‌دهد.

مهدی صباغی در تاریخ ۲۹ مهر ۱۴۰۰ به عنوان شصت و چهارمین شهردار قزوین معارفه شد. در این مراسم، او وعده‌هایی به شورای شهر و شهروندان داد که شامل ایجاد یک شهر امیدبخش و توجه به پروژه‌های عمرانی بود. صباغی بر اهمیت همکاری با شورای شهر تأکید کرد و قول داد که با توجه به ظرفیت‌های بومی، پروژه‌ها را به سرانجام برساند و هم اکنون در آخرین سال فعالیت شورا؛ 5 نفر از اعضای شورا معتقد هستند که در این فرصت باقی مانده باید شهردار را تغییر داد؛ چرا که وعده او در خصوص همکاری و تعامل و ایجاد یک شهر امیدبخش عملیاتی نشده است.

وعده‌ها و انتظارات 

صباغی در روز معارفه خود، ضمن تأکید بر ضرورت همکاری نزدیک با شورای شهر، به ارائه برنامه‌های خود برای پرداخت بدهی‌های شهرداری و تکمیل پروژه‌های نیمه‌تمام اشاره کرد. او همچنین اعلام کرد که قصد دارد با استفاده از ظرفیت پیمانکاران بومی، پروژه‌های عمرانی را سرعت بخشد و بر ایجاد سلامت اداری و مبارزه با فساد تأکید داشت. این وعده‌ها، به نوعی نشان‌دهنده انتظارات شورای شهر از شهرداری برای بهبود وضعیت شهری است که برخی از این وعده‌ها مانند افتتاح خانه تئاتر قزوین، کمربندی شرق و نسیم شمال و تسویه بدهی بانکی در این دوره مدیریت شهری به ثمر رسیده است.

با این حال، شورای شهر به عنوان نهاد نظارتی، انتظار دارد که شهرداری در این برنامه‌ها به خوبی عمل کند و پاسخگوی نیازهای شهروندان باشد. این اختلاف در انتظارات و چالش‌های اجرایی، زمینه‌ساز بروز اختلافات در روابط بین شورا و شهرداری شده است.

با توجه به بررسی صورت گرفته، می‌توان گفت چالش‌ها و اختلافات میان شورای شهر و شهرداری قزوین عمدتاً ناشی از مشکلات زیر است:

مشکلات مالی: شهرداری قزوین با چالش‌های مالی مواجه است که تأثیر مستقیمی بر توانایی اجرای پروژه‌ها دارد. این موضوع سبب نارضایتی شورای شهر و شهروندان شده است. برخی از پروژه‌های عمرانی به دلیل عدم تأمین منابع مالی به تأخیر افتاده‌اند، که باعث خشم و انتقاد شورای شهر و مردم گردیده است.

عدم هماهنگی: گاهی اوقات، عدم هماهنگی میان برنامه‌های شورای شهر و اقدامات شهرداری باعث بروز مشکلاتی در اجرای پروژه‌ها می‌شود. این عدم هماهنگی می‌تواند به عدم تحقق وعده‌ها و انتظارات منجر شود. در مواقعی، شورا ممکن است برنامه‌هایی را تصویب کند که با اولویت‌های شهرداری همخوانی نداشته باشد، که این امر به اختلافات می‌انجامد.

نظارت و پاسخگویی: شورای شهر به عنوان نهاد نظارتی، انتظار دارد که شهرداری در تمامی مراحل اجرایی پروژه‌ها شفافیت و پاسخگویی داشته باشد. در صورتی که این امر محقق نشود، ممکن است اعتماد شورای شهر و مردم به شهرداری کاهش یابد. بنابراین، تداوم شفافیت در اقدامات شهرداری و پاسخگویی به انتقادات شورا از اهمیت بالایی برخوردار است که اکثریت شورا معتقد هستند این امر اتفاقی نیفتاده است.

پیشنهادات لازم برای بهبود روابط و کاهش اختلافات میان شورای شهر و شهرداری قزوین

تقویت همکاری: ایجاد سازوکارهای مؤثر برای همکاری نزدیک‌تر میان شورا و شهرداری می‌تواند به کاهش اختلافات و افزایش کارایی کمک کند. برگزاری جلسات منظم و مشترک برای بررسی پروژه‌ها و مسائل مالی می‌تواند به هم‌افزایی کمک کند.

شفافیت در اطلاعات: شهرداری باید در ارائه اطلاعات و آمار مربوط به پروژه‌ها و وضعیت مالی شفاف باشد. این امر می‌تواند به افزایش اعتماد شورای شهر و شهروندان کمک کند و مانع از بروز شایعات و تنش‌ها شود.

توسعه فرهنگی: برگزاری کارگاه‌ها و نشست‌های مشترک بین اعضای شورای شهر و شهرداری می‌تواند به ایجاد درک بهتر و هم‌افزایی میان این دو نهاد منجر شود. این اقدامات می‌توانند به تقویت روابط و افزایش همکاری‌ها کمک کنند.

در نهایت، با همکاری و همدلی میان شورای شهر و شهرداری، می‌توان قزوین را به سمتی هدایت کرد که به خواسته‌های شهروندان پاسخ دهد و در جهت توسعه پایدار و بهبود کیفیت زندگی در این شهر گام بردارد. در این راستا، توجه به وعده‌های داده شده توسط شهردار و نظارت مستمر شورای شهر می‌تواند نقش کلیدی در تحقق اهداف شهری ایفا کند.