اجرای طرح رایگان “مکمل یاری ویتامین A” برای کودکان ۲ تا ۵ سال

طرح رایگان مکمل یاری با مگادوز ویتامین A در کودکان ۲ تا ۵ سال در استان قزوین همزمان با استان‌های دیگر سطح کشور از مردادماه آغاز شده است.

طرحی که با هدف تقویت سیستم ایمنی بدن کودکان کلید خورده و بر اساس آن قرار است تمامی کودکان در این گروه سنی دو بار به فاصله شش ماه این مگادوز ویتامین A را دریافت کنند.

مدیر گروه بهبود تغذیه مرکز بهداشت استان قزوین با اشاره به نقش مهم ویتامین A در بدن، کمبود آن را موجب بروز مشکلات متعدد دانسته ‌و اظهار داشت: ویتامین A یکی از ویتامین‌های محلول در چربی است که نقش مهمی در ارتقای عملکرد سیستم ایمنی بدن دارد؛ عطیه رزازی با بیان اینکه ارتقای سطح مقاومت و تقویت سیستم ایمنی بدن می‌تواند از بروز خیلی از بیماری‌ها و عفونت‌های شایع به ویژه در دوران کودکی پیشگیری کند؛ افزود: در دوران کودکی، عفونت‌های شایعی همچون عفونت‌های دستگاه تنفسی، عفونت‌های دستگاه گوارش و بیماری‌هایی مثل اسهال می‌تواند جان کودکان را در معرض خطر قرار دهد ولی با تقویت سیستم ایمنی از بروز خیلی از این بیماری‌ها پیشگیری می‌شود.

وی با تاکید بر نقش مهم ویتامین A در ارتقای سطح سیستم ایمنی بدن و همچنین نقش پیشگیرانه آن در ممانعت از بروز عفونت‌های مختلف؛ یادآور شد: نقش ویتامین A محدود به این نمی‌شود، این ویتامین نقش‌های متعدد دیگری نیز در بدن دارد که افزایش قدرت دید در تاریکی یکی از این نقش‌هاست.

مدیر گروه بهبود تغذیه مرکز بهداشت استان در این خصوص گفت: رتینول‌های ویتامین A قدرت دید را در تاریکی افزایش می‌دهند، از این‌رو نقش این ویتامین در ارتقای قدرت بینایی ملموس و محسوس است.

وی در ادامه از نقش ویتامین A در حفظ سلامت پوست و همچنین خونسازی در بدن گفته ‌و خاطرنشان کرد: علاوه بر این در دوران شیوع کرونا، مشخص شد که این ویتامین می‌تواند خطر ابتلا به کرونا را کاهش دهد.

¢ ویتامین A با تقویت سیستم ایمنی، خطر ابتلا به بیماری‌های عفونی در کودکان را کاهش می‌دهد

رزازی با تاکید بر اینکه در مجموع ویتامین A با تقویت سیستم ایمنی، خطر ابتلا به بیماری‌های عفونی و مرگ و میر ناشی از آن را به ویژه در کودکان زیر 5 سال کاهش می‌دهد؛ تصریح کرد: کمبود ویتامین A عوارضی را برای افراد به دنبال دارد که کاهش قد و وزن، عوارض متعدد چشمی از جمله شب کوری، خشکی و زخم قرنیه چشم از جمله آنهاست حتی کمبود آن می‌تواند در مراحل پیشرفته منجر به کوری شود.

¢ کمبود ویتامین A عوارض متعددی به دنبال دارد

مدیر گروه بهبود تغذیه مرکز بهداشت استان قزوین افزایش مرگ و میر در اثر بیماری به ویژه سرخک و افزایش خطر ابتلا به بیماری‌های تنفسی و اسهالی را نیز از عوارض مهم کمبود این ویتامین در بدن یاد کرده و اذعان داشت: علاوه بر این به دلیل نقشی که ویتامین A در جذب، حمل و ذخیره آهن بر عهده دارد، کمبود این ویتامین می تواند منجر به کم خونی ناشی از فقر آهن شود.

وی در بخش دیگری از سخنانش به تشریح عوامل منجر به کاهش و یا کمبود ویتامین A در بدن پرداخت.

وی گفت: چند علت ممکن است منجر به کاهش ویتامین A در بدن شود؛ اولین عامل عدم دریافت گروه‌های غذایی حاوی این ویتامین به دلیل فقر و درآمد پائین خانواده‌هاست. عامل دیگر می‌تواند به دلیل اشکال در جذب باشد؛ مثلا اگر در کودکی سلول‌های روده‌اش کاهش جذب یا سوء‌جذب داشته باشند، این امر منجر به کاهش دریافت و یا عدم جذب ویتامین A در فرد می‌شود.

¢ در دوره‌هایی نیاز بدن به ویتامین A بیشتر است

رزاری با اشاره به اینکه در دوره‌هایی مثل دوران کودکی، بارداری  و شیردهی نیاز بدن به مواد غذایی دارنده این ویتامین بیشتر می‌شود؛ افزود: اگر این مواد غذایی به میزان لازم برای بدن تامین نشود، این کمبود اتفاق می‌افتد.

وی اذعان داشت: گاهی هم ممکن است فرد از منابع غذایی استفاده کند که حاوی مقدار بسیار کم این ویتامین باشد از این‌رو  به دلیل کاهش منابع دریافتی، میزان ویتامین ” A” در بدن کاهش یافته و در نهایت فرد دچار کمبود ویتامین شود.

¢ جگر، زرده تخم‌مرغ، پنیر، شیر و خامه از جمله منابع اصلی تامین ویتامین A هستند

مدیر گروه بهبود تغذیه مرکز بهداشت استان قزوین در ادامه گریزی به منابع غذایی حاوی ویتامین A داشته و در این خصوص اظهار داشت: منابع غذایی اصلی ویتامین  Aمنابع غذایی حیوانی مثل جگر، زرده تخم‌مرغ، پنیر، شیر و خامه است.

وی با اشاره به اینکه ویتامین A از گروه ویتامین‌های محلول در چربی است؛ افزود: با توجه به اینکه این ویتامین از ویتامین‌های محلول در چربی است، مصرف منابع غذایی که دارای مقادیری چربی باشد، میزان جذب این ویتامین را نیز افزایش می‌دهد.

رزازی اذعان داشت: نکته دیگر آن است که اگر خوراکی که دام مصرف می‌کند و یا خاکی که محصولات کشاورزی در آن پرورش می‌یابند منبع خوبی برای ویتامین A باشد، محصولات تولید شده از آن دام و زمین کشاورزی نیز حاوی مقدار قابل توجهی ویتامین A خواهد بود.

¢ در برخی از منابع غذایی گیاهی نیز پیش سازهای ویتامین A را داریم؛

مدیر گروه بهبود تغذیه مرکز بهداشت استان قزوین با اشاره به اینکه علاوه بر منابع غذایی حیوانی، برخی از منابع غذایی گیاهی نیز می‌تواند بخشی از نیازهای ما به ویتامین A را برطرف کنند؛ در این خصوص توضیح داد:

در برخی از منابع غذایی گیاهی نیز پیش سازهای ویتامین A را داریم؛ به عبارتی ویتامین A را به طور مستقیم در منابع غذایی گیاهی نداریم ولی محصولاتی مثل هویج، کدو حلوایی، گوجه‌‌فرنگی، برگ‌های تیره سبزیجات و … که دارای رنگ‌های نارنجی، زرد و  قرمز تیره هستند، پیش سازهایی به نام کاروتنوئید‌ها دارند که این کاروتنوئیدها می‌توانند در بدن به ویتامین A تبدیل شود.

وی ادامه داد: پس مصرف بخشی از منابع غذایی حیوانی و بخشی از منابع غذایی گیاهی منجر به دریافت مناسب و تامین این ویتامین در بدن می‌شود.

¢ اجرای طرح مکمل یاری مگادوز ویتامین A در کودکان 2 تا 5 سال

وی در ادامه با اشاره  بررسی‌های انجام شده در خصوص میزان کمبود ویتامین A گفت: در بررسی‌هایی که سال 91 انجام شده است، حدود 20 درصد کودکان 2 تا 5 سال دچار کمبود خفیف یا متوسط ویتامین A بوده‌اند.

رزازی با اشاره به اجرای طرح مکمل یاری با مگادوز ویتامین A در گروه سنی 2 تا 5 سال یادآور شد: با هدف کاهش عوارض کمبود ویتامین A و تقویت سیستم ایمنی بدن کودکان در ابتدا این طرح در استان های محروم کشور و بعد در تمامی استان‌های کشور به اجرا در آمده است.

وی با اشاره به این که کپسول‌ها به صورت رایگان برای کودکان در گروه سنی مدنظر ارایه می‌شود، ذعان داشت: بر اساس این طرح که با همکاری سازمان بهداشت جهانی و یونیسف انجام می‌شود، کپسول‌های ژله‌ای ویتامین A در دو وعده با فاصله شش ماه به کودکان در این رده سنی خورانده می‌شود.

مدیر گروه بهبود تغذیه مرکز بهداشت استان قزوین با بیان اینکه این کپسول‌ها در دوزهای 100 هزار یا 200 هزار واحدی است؛ افزود: این کپسول‌ها، حالت ژله‌ای دارند که غلاف محافظی بر روی آن قرار گرفته است، وقتی غلاف باز ‌می‌شود کپسول‌های ژله‌ای در دهان کودک چکانده می‌شود.

¢ مصرف کپسول تنها باید در مراکز بهداشتی انجام شود

وی با تاکید بر اینکه این کار توسط مراقب سلامت و در مرکز بهداشت انجام می‌شود، یادآور شد: این امکان وجود ندارد که مادر آن را دریافت و در منزل به کودک بخوراند بلکه این کار باید توسط مراقب بهداشت انجام شود.

رزاری اضافه کرد: اگر این کپسول‌های ژله‌ای 100 هزار واحدی باشد باید در هر وعده دو عدد استفاده شود ولی اگر کپسول‌های 200 هزار واحدی مورد مصرف قرار گیرد یک کپسول ژله‌ای کافی است.

به گفته وی این طرح فعلا در دو وعده با فاصله شش ماه برای گروه سنی نام برده شده به اجرا در آمده است.

¢ مصرف مکمل مگادوز ویتامین A عوارض جانبی ندارد

مدیر گروه بهبود تغذیه مرکز بهداشت استان قزوین در پاسخ به این سوال که آیا ممکن است مصرف این مکمل عوارضی را نیز در پی داشته باشد؟ پاسخ داد: مصرف این مکمل عوارض جانبی و خاصی نداشته و تاکنون نیز مشکلی گزارش نشده است.

وی ادامه داد: ولی ممکن است در 48 تا 72 ساعت پس از مصرف کودک دچار بی‌اشتهایی، تهوع، استفراغ و سردرد شود، که بروز این علایم تا 48 ساعت، خطرناک نیست ولی اگر بعد از 48 ساعت این عوارض برطرف نشود نیاز است به همان مرکز مراجعه کنند.

وی در خصوص موارد منع مصرف این ویتامین یاری نیز گفت: اگر کودک دچار بیماری حاد تنفسی بوده یعنی سرفه‌های شدید داشته و آرام و قرار نداشته باشد، مصرف این مکمل را برای این کودکان توصیه نمی‌کنیم.

رزازی اذعان داشت: اما در کودکانی که ممکن است سرماخوردگی معمولی داشته باشند مصرف آن هیچ مشکلی ندارد.

رزازی اذعان داشت: با توجه به اینکه مصرف این مکمل مزه بدی ندارد، پذیرش آن برای کودکان راحت‌تر است.

¢ ضرورت آگاهسازی خانواده‌ها از اجرای طرح مکمل یاری مگادوز ویتامین A در مراکز بهداشتی

مدیر گروه بهبود تغذیه مرکز بهداشت استان در خصوص میزان استقبال خانواده‌ها برای دریافت این مکمل یاری مگادوز ویتامین A برای فرزندان 2 تا 5 سال در استان گفت: با توجه به اینکه این برنامه از 15 مرداد ماه آغاز شده است، خیلی از خانه‌های بهداشت در روستاها که کودکان تحت پوشش کمتری دارند یک دوز را دریافت کرده‌اند و منتظریم تا با گذشت شش ماه برای تجویز دوز دوم نیز اقدام کنیم. اما در مناطق شهری خانواده‌ها چون بعد از دو سالگی و پایان واکسیناسیون کمتر به مراکز ما مراجعه می‌کنند، آگاهی چندانی در این خصوص ندارند.

رزازی با تاکید بر اینکه این کپسول‌ها وارداتی بوده و از طریق سازمان جهانی بهداشت و یونیسف تامین شده است، گفت: این کپسول‌ها در انحصار سیستم بهداشتی بوده و امکان تهیه آن از داروخانه‌ها وجود ندارد، از این‌رو خانواده‌هایی که کودکانی در این رده سنی دارند، باید به مراکز بهداشتی مراجعه کنند.