ولایت از ساماندهی انتقال پساب صنعتی برای احیای دشت‌های خشکیده قزوین گزارش می‌دهد
آرش صالحی ـ یکی از مشکلات زیست‌محیطی مهم در استان قزوین انتقال پساب صنعتی بعضی از کارخانجات و واحدهای صنعتی به زمین‌های زراعی و اراضی طبیعی است که البته اعتراض جمعی از فعالان حوزه محیط زیست را به همراه داشته است. در همین رابطه جلسات زیادی در کارگروه محیط زیست استانداری قزوین تشکیل شده و مدیران واحدهای تولیدی هم نسبت به احداث واحد پیش‌تصفیه پساب صنعتی خود تعهداتی را داده‌اند که البته برخی از آنها مشکلات مالی را دلیل تاخیر در احداث این واحدهای پیش‌تصفیه عنوان می‌کنند. در این میان اداره کل حفاظت محیط زیست استان قزوین هم به صورت جدی پای کار تصفیه پساب‌های صنعتی ایستاده و حتی بعضی از واحدهای متخلف این حوزه را به دادگاه و مراجع قضائی معرفی کرده است. البته در جلسات اخیر شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی استان توافق‌های ضمنی بین مدیران واحدهای صنعتی و سازمان حفاظت محیط زیست در زمینه تمدید مهلت احداث واحدهای پیش‌تصفیه انجام شده است که می‌تواند معضل انتقال پساب آلوده به اراضی طبیعی و زراعی را مرتفع کند.  انتقال پساب صنعتی به‌ زودی تعیین تکلیف می‌شود معاون عمرانی استاندار قزوین در گفت‌وگو با خبرنگار ولایت با تاکید بر لزوم ساماندهی سریع پساب صنعتی کارخانجات عنوان کرد: از تابستان امسال قرار شد طرح مطالعاتی ساماندهی و انتقال پساب صنعتی به اراضی طبیعی استان قزوین به ویژه دشت الله‌آباد توسط مشاور شرکت آب منطقه‌ای انجام شود که نتایج اولیه آن به‌ زودی اعلام خواهد شد. علی فرخزاد اضافه کرد: ارسال این گزارش و نتایج برای سازمان محیط زیست باعث خواهد شد که از صندوق توسعه محیط زیست کشور اعتباراتی برای ساماندهی و انتقال پساب صنعتی کارخانجات قزوین به دشت الله ‌آباد آبیک تخصیص داده شود. فرخزاد احیای تالاب و دشت الله ‌آباد و خارج کردن آن از فهرست کانون‌های تولید ریزگرد کشور را مهمترین هدف اجرای طرح یادشده دانست و ادامه داد:‌ همچنین انتقال پساب‌های صنعتی تصفیه‌شده منجر به آبگیری ممتد و مستمر تالاب یادشده می‌شود و خطر رهاسازی پساب‌های صنعتی در محیط زیست و اراضی طبیعی و کشاورزی را از بین خواهد برد. وی با تاکید بر لزوم بهره‌گیری مناسب از پساب‌های صنعتی برای احیا و حاصلخیز کردن اراضی طبیعی استان یادآور شد: با توجه به اهمیت درخت‌کاری و تولید چوب در استان قزوین می‌توان از پساب‌های تصفیه‌شده صنعتی استان برای درخت‌کاری و تولید چوب در استان استفاده کرد و در کنار آن هم صنایع فرآوری چوب در آبیک را توسعه داد.  لزوم احیای شوره‌زارها در دشت الله ‌آباد رئیس کارگروه هوای پاک و محیط زیست استان قزوین با اشاره به وجود 2 نوع اکوسیستم آبزی‌پرور و خشک‌زی‌پرور در دشت الله‌‌آباد گفت: هر ساله که تالاب 2 هزار و 800 هکتاری الله‌آباد به خاطر بارش‌های مختلف فصلی آبگیری می‌شود، شاهد مهاجرت و بازگشت پرندگان و گونه‌های نادر جانوری به این دشت هستیم که متاسفانه تاکنون هیچ استفاده گردشگری از این موقعیت نداشته‌ایم. فرخزاد با اشاره به ضرورت احیای شوره‌زارها در دشت‌ الله‌آباد افزود: در این زمینه طرح‌های مطالعاتی زیادی توسط سازمان جهاد کشاورزی اجرا شده که البته هنوز به استانداردهای لازم برای استفاده از پساب صنعتی در حوزه کشاورزی نرسیده‌ایم که در این زمینه هم باید دستگاه‌هایی مانند منابع طبیعی و محیط زیست هم‌افزایی بیشتری داشته باشند. احیای دشت‌ها و تالاب‌های خشکیده قزوین با استفاده از پساب صنعتی مستلزم ارزیابی‌ها و مطالعات بیشتر زیست‌محیطی است که باید از سوی شرکت آب منطقه‌ای انجام شود و در آن صورت زمینه برای انتقال پساب صنعتی سالم و استاندارد به اراضی طبیعی و خشکیده استان برای جلوگیری از فرونشست بیشتر زمین فراهم شود.  انتقال پساب به دشت‌های خشکیده قزوین مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی استان قزوین در گفت‌وگو با ولایت با بیان اینکه فرآیند بازچرخانی و تصفیه پساب در شهرک‌های صنعتی استان انجام می‌‌شود، گفت: از این پساب‌های تصفیه‌ شده در فصل تابستان برای آبیاری درختان موجود در مجموعه شهرک‌‌ صنعتی استفاده می‌کنیم و در فصل زمستان مازاد آن را به سمت دشت‌های خشکیده قزوین می‌بریم تا جذب زمین شوند و مشکلاتی را برای روستایی‌ها و همسایه‌های شهرک‌های صنعتی به وجود نیاورند. حمیدرضا خانپور اضافه کرد:‌ البته وقتی پساب ما بعد از تصفیه به سطحی رسید که قابل استفاده بود، آن را وارد زهکش‌ها می‌کنیم و جلوی ورود پساب آلوده به دشت قزوین را می‌گیریم.  افتتاح فاز دوم تصفیه‌خانه شهرک لیا در دهه فجر مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی استان همچنین از افتتاح فاز دوم تصفیه‌خانه شهرک صنعتی لیا در دهه مبارک فجر امسال خبر داد و گفت:‌ ساخت و بهره‌برداری از فاز اول این تصفیه‌خانه به اتمام رسیده و فاز دوم آن هم در حال احداث است. البته پیمانکار بخشی از فاز دوم را به دلیل نوسانات قیمت ارز و بالا رفتن نمی‌تواند انجام دهد. خانپور افزود:‌ بنابراین اجرای بخشی از این پروژه را خود شرکت شهرک‌ها به عهده گرفته و تا دهه فجر 99 می‌توانیم این تصفیه‌خانه را افتتاح کنیم. بدون شک با احداث این تصفیه‌خانه مشکلات ما در حوزه تصفیه پساب واحدهای صنعتی شهرک لیا به صورت کامل مرتفع خواهد شد و پساب این تصفیه‌خانه هم قابل استفاده از مصارف کشاورزی و احیای دشت قزوین خواهد بود. وی ادامه داد: برنامه مهم ما در حوزه جهش تولید تکمیل زیرساخت شرکت شهرک‌های صنعتی استان در تمام حوزه‌های آب، برق، گاز و خدمات ایمنی و آتش‌نشانی است که تا شهریور ماه 1400 به مرحله بهره‌برداری می‌رسند.  پیشرفت 50 درصدی طرح مطالعاتی ساماندهی پساب صنعتی از سوی دیگر مدیرعامل شرکت سهامی آب منطقه‌ای استان قزوین از پیشرفت 50 درصدی اجرای طرح مطالعاتی ساماندهی و انتقال پساب صنعتی خبر می‌دهد. یدالله ملکی در این باره گفت: از اوایل مردادماه انجام مطالعات طرح ساماندهی و انتقال پساب صنعتی به مشاور ذی‌صلاح واگذار شده که تاکنون حدود 50 درصد پیشرفت داشته و نتایج آن هم تا پایان سال جاری اعلام خواهد شد. یدا... ملکی اضافه کرد: بر آن اساس پساب‌های صنعتی استان با استفاده از توان و نیروی بخش خصوصی به محل مناسبی هدایت و متناسب با شرایط و نیازهای زیست‌محیطی و صنعتی استان به مصرف خواهد رسید. وی یادآور شد: شرکت‌ها و شهرک‌های صنعتی وفق قوانین مصوب مجلس شورای اسلامی و آیین‌نامه جلوگیری از آلودگی آب موظف هستند که فاضلاب تولیدی خود را در حد استاندارد‌های مورد تایید سازمان حفاظت محیط زیست تصفیه و سپس دفع کنند. در غیر این صورت، وفق قوانین جاری کشور ادارات کل حفاظت محیط زیست، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی مسئولیت برخورد قضایی با متخلفان را عهده‌دار هستند. وی ادامه داد: در نهایت با توجه به شرایط پساب تولیدی و لزوم داشتن استانداردهای لازم جهت استفاده از آن در بخش کشاورزی این شرکت از اوایل سال جاری نسبت به تهیه طرح ساماندهی و انتقال پساب با همکاری اداره کل حفاظت محیط زیست و اداره کل منابع طبیعی استان اقدام کرده و شرح خدمات انجام مطالعات آن هم تهیه شده است.  مزایای انتقال پساب صنعتی به دشت الله‌آباد مدیرعامل شرکت سهامی آب منطقه‌ای استان با اشاره به مزایای اجرای طرح انتقال پساب‌های صنعتی به دشت الله‌آباد عنوان کرد: به ‌جز احیای دشت و تالاب الله‌آباد درخت‌کاری در منطقه و ایجاد اشتغال از طریق جذب گردشگر از جمله مزایای طرح یادشده است که اجرای آن به ‌زودی آغاز خواهد شد. ملکی اضافه کرد: با این حال مهمترین مزیت اجرای این طرح دور کردن آلودگی از مناطق شهری و زمین‌های حاصلخیز دشت قزوین است که می‌تواند کیفیت زمین‌ها و آب شرب در این نواحی را افزایش دهد.  پساب تصفیه‌خانه‌های استان قزوین آلودگی‌ ندارد در این میان برخی افراد هم در مورد خروجی آب تصفیه‌خانه‌های استان هم نگرانی‌های دارند که حسن عباس‌نژاد، مدیرکل پیشین حفاظت محیط زیست استان آنها را بی‌مورد می‌داند. مدیرکل سابق حفاظت محیط زیست استان با یادآوری اینکه سازمان حفاظت محیط زیست از نظر بیولوژیکی، شیمیایی و باکتریایی خروجی همه تصفیه‌خانه‌های آب را بررسی می‌کند، عنوان کرد: ارزیابی و بررسی پساب‌ها به صورت دوره‌ای انجام می‌شود و هیچ مشکلی در زمینه آلودگی پساب خروجی از تصفیه‌خانه‌های استان قزوین وجود ندارد. حسن عباس‌نژاد با بیان اینکه کارشناسان اداره کل حفاظت محیط زیست و کارشناسان بخش خصوصی به طور منظم از این پساب‌ها نمونه‌برداری می‌کنند، گفت: بعد از نمونه‌برداری این نمونه‌ها در آزمایشگاه‌های سازمان محیط زیست بررسی و چنانچه مورد مشکوکی از آلودگی یا موارد مخرب زیست‌محیطی دیده شود، برخوردها و نظارت‌های لازم برای رفع آلودگی انجام می‌شود. عباس‌نژاد با اشاره به ابلاغ آخرین ضوابط و مقررات زیست‌محیطی به سازمان آب و فاضلاب و تصفیه‌خانه‌های آن، اضافه کرد: برابر گزارش‌هایی که به دست ما رسیده و بر مبنای بررسی نتایج آنالیزهایی که صورت گرفته، خوشبختانه کلیه تصفیه‌خانه‌های ما استاندارد هستند و پساب خروجی‌ آنها از نظر بهداشتی و زیست‌محیطی سالم است.  استفاده از کلر برای گندزدایی پساب‌ها همچنین مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان قزوین درباره سلامت پساب تصفیه‌خانه‌ها به مردم دیار مینودری اطمینان داد و گفت: تمام آب‌ها و پساب‌های خروجی از تصفیه‌خانه‌ها به صورت شبانه‌روزی کلرزنی می‌شود و مردم نباید هیچ نگرانی از وجود عوامل بیماری‌زا در این آب‌ها داشته باشند. داراب بیرنوندی با ذکر اینکه در سال 3 هزار و 500 تن کلر برای گندزدایی از پساب‌های خروجی از تصفیه‌خانه‌های استان مصرف می‌شود، افزود: همچنین از فرآورده‌های دیگری برای ضدعفونی آب در پساب‌های فاضلابی که وارد محیط می‌کنیم، استفاده می‌کنیم تا شهروندان شهروندان و کسانی که از این پساب‌ها در کشاورزی و صنعت استفاده می‌کنند، دچار مشکلات بهداشتی و بیماری نشوند. وی با اشاره به بهره‌گیری از همه پساب تصفیه‌خانه‌های استان قزوین برای آبیاری زمین‌های کشاورزی، ادامه داد: این کار هم بر اساس استانداردهای زیست‌محیطی انجام شده تا آب را در اختیار کشت‌وکار کشاورزان قرار دهیم. با این همه به نظر می‌رسد که اگر طرح ساماندهی و انتقال پساب صنعتی تصفیه‌شده به مناطق و نواحی خشکیده دشت قزوین رنگ اجرا به خود بگیرد، شاهد تحول بزرگی در حوزه احیای منابع آب زیرزمینی و جلوگیری از پیشروی پدیده مخرب فرونشست زمین خواهیم بود. ضمن اینکه چنین تحولی جلوی توسعه کانون‌های تولید ریزگرد در استان قزوین را خواهد گرفت که ثمرات مثبت آن علاوه بر قزوین استان‌های همجوار به ویژه البرز و تهران را هم در بر خواهد گرفت.