پروین شهسواری
این روزها پیوسته میخوانیم و میشنویم فلان میوه فلان ماده مغذی را دارد. گوشت فلان کشور مسموم است، سبزیهای فلان منطقه با آب فاضلاب آلوده میشوند و هزاران دست مطلب ریز و درشت که ممکن است پایه و مبنای محکم و قابل اعتمادی نداشته باشند؛ اما تاثیر مواد شیمیایی و روشهای تولید صنعتی بر سلامت میوه و خوراک و به دنبال آن سلامتی انسان، حقیقتی ثابت شده است.
احتمالا تا به حال نام محصولات ارگانیک به گوشتان خورده است و این سوال ذهنتان را درگیر کرده که استفاده از این محصولات چه تفاوتی ایجاد میکند؛ چه فوایدی دارد و به راستی چرا مسیر تولید موادغذایی تغییر کرد و از تولید ارگانیک فاصله گرفته است؟
بنا بر تعریف سازمان غذا و داروی آمریکا محصول ارگانیک محصولی است که بدون دخالت هرگونه ماده شیمیایی و روشهای مصنوعی تولید شود. نه تنها میوهها و سبزیها، بلکه گوشت، عسل، لبنیات و دیگر خوراکیها میتوانند به روش ارگانیک تولید شوند. گیاهان خوراکی ارگانیک بدون استفاده از مواد شیمیایی و آفت کشورها تولید میشوند. برای مقابله با آفتها و حشرات مضر در پرورش گیاهان از روشهای طبیعی استفاده میشود و تنها استفاده از کودهای طبیعی مجاز است و از نگهدارنده برای افزایش عمر محصول استفاده نمیشود.
به طور کلی تفاوت مهمی که در تولید این محصولات با سایر فرآوردهها و تولیدات وجود دارد؛ استفاده نکردن از مواد شیمیایی در پرورش و تولید است. موادی که در درازمدت باعث بروز بیماریهای گوناگون میشود.
حتما پیش آمده که میوهای خوشرنگ و لعاب را گاز زدهاید و بیدرنگ پشیمان شدهاید! این میوههای خوشبر و روی بیمزه که نتیجه تولید صنعتی هستند؛ معمولا حجم زیادی از ارزش غذاییشان را طی تولید از دست میدهند؛ محصولات ارگانیک به دلیل اینکه عاری از مواد شیمیایی هستند؛ مزه طبیعی و دلنشینی دارند و ارزش غذایی بالایی دارند.
اما چگونه محصولات ارگانیک را بشناسیم؟ این روزها از نام «ارگانیک» سوءاستفادههای زیادی میشود. در دستهی محصولات طبیعی و سالم محصولات مختلفی با شرایط گوناگون تولید و عرضه میشوند که ارگانیک نیستند و در عین حال به تمامی هم صنعتی نیستند این محصولات در طبقههای گوناگون مانند محصولات سالم، طبیعی و ارگانیک عرضه میشوند فقط محصولاتی به عنوان ارگانیک شناخته میشوند که مراحل بازرسی و نظارت را از طرف سازمانهای مربوطه گذرانده و گواهی ارگانیک دریافت کرده باشند.
با این مقدمه از محصولات ارگانیک و پی بردن به اهمیت تولید اینگونه محصولات، خوشبختانه سازمان جهاد کشاورزی استان طی چند سال اخیر اقدامات خوبی در این راستا داشته است که یکی از این اقدامات تولید زیتون و انار ارگانیک است که 4 هکتار از این باغات توانسته برند ارگانیک دریافت کند. به همین منظور «ولایت» با مجتبی کلهر چگینی کشاورز فعال طارمی که به عنوان اولین کشاورز استان که توانسته محصول زیتون و انار ارگانیک تولید کند به گفتوگو نشسته است.
40 هکتار از باغات زیتون و انار ارگانیک شدند
مدیرعامل کشت و صنعت دانه حیات و کشاورز فعال بخش طارم سفلی در گفتوگو با ولایت میگوید: این باغات در سطح 40 هکتار در منطقه طارمسفلی روستای «اروکن کرد» است که به جهت عدم استفاده از سموم و کودهای شیمیایی برند ارگانیک دریافت کرد.
کلهرچگینی میافزاید: 30 هکتار زیتون با ارقام ماری، کنسرو الیا و رقم روغنی و 10 هکتار نیز انار به صورت ارگانیک در این باغات پرورش و تولید میشوند.
به گفتهی وی، در هر هکتار 4 تن زیتون و 7 تن انار برداشت میشود و محصولات توسط خریداران همه ساله پیش خرید و به قیمت بالایی به فروش میرسد.
وی با اشاره به اینکه استفاده از محصولات ارگانیک و سالم در سلامتی افراد جامعه نقش بسزایی دارد؛ میگوید: در تولید محصول ارگانیک زیتون و انار تمامی مراحل رشد با سیستم طبیعی هماهنگ است و در خاکی که هیچگونه سم و علفکش و قارچکش و مواد شیمیایی در آن استفاده نشده پرورش مییابد.
این کشاورز ادامه میدهد: در این باغات از کودهای کاملا پوسیده دامی استفاده میشود و سالانه 30 میلیون تومان بابت خرید کود دامی هزینه میشود.
جهاد کشاورزی در خرید کود پوسیده دامی حمایت کند
چگینی تامین این هزینه و تهیه کود دامی پوسیده را یکی از سختیهای کار خود میداند و میگوید: جمعآوری کودهای پوسیده دامی بسیار سخت است و لازم است در این خصوص سازمان جهاد کشاورزی حمایتهای بیشتری انجام دهد.
وی، به نحوه دریافت برند ارگانیک ایران برای باغهایش اشاره میکند و میافزاید: برای 40 هکتار از باغات زیتون و انار بنده گواهینامه 11000 ISO که تنها برند ارگانیک محصولات کشاورزی ایران است؛ صادر شده است.
به گفته این کشاورز، پس از آزمایشات متعددی روی خاک، آب و کود و بازدید از این باغات موفق به دریافت برند آرگانیک از یک شرکت معتبر به نام پارس گواه کرمان شدیم.
کلهر خاطرنشان میکند: در حال حاضر روغن زیتون برخی کشاورزان بازار خوبی برای فروش ندارد؛ ولی محصولات باغ من به دلیل ارگانیک بودن قبل از اینکه به مرحله فروش برسند؛ پیش خرید میشوند و در بازار تهران به فروش میرسد.
تولید محصول ارگانیک در راستای اقتصاد مقاومتی است
در همین رابطه کارشناس مسئول محصولات ارگانیک سازمان جهاد کشاورزی استان در گفتگو با ولایت میگوید: تولید محصولات ارگانیک میتوانید در راستای اقتصاد مقاومتی باشد و ضمن تولید محصول سالم با تامین امنیت غذایی جامعه در ایجاد اشتغال نقش موثری در توسعه اقتصادی کشور داشته باشد.
مهندس علیرضا نوروزیان، تصریح میکند: در حال حاضر بیش از 600 هکتار از باغات انگور استان به صورت ارگانیک محصول تولید میکنند که از این باغات سالانه 600 تا 800 تن کشمش به کشورهای اروپا صادر میشود.
وی در خصوص محصولاتی که قابلیت شناسنامه دار شدن دارند؛ میگوید: محصولاتی مانند پسته، ذغال اخته، فندق، گردو، زیتون، انار، بادام و گیاهان دارویی مانند گل محمدی و زعفران قابلیت شناسنامه دار شدن و اخذ گواهینامه ارگانیک ایران را از اتحادیه اروپا دارد.
این کارشناس همچنین به شناسایی و جمع آوری اطلاعات مناطق استان به لحاظ استفاده از سموم و مواد شیمیایی اشاره میکند و میافزاید: برنامهریزی شده که مناطق استان به لحاظ پرخطر، کم خطر و بیخطر در نقاط کوهستانی و دشت شناسایی شود و برای تولید محصولات ارگانیک برنامههای پیشنهادی به کشاورزی ارائه شود.
هر چند جمعیت زیاد جهان، دلیل روی آوردن به روشهای تولید صنعتی و مصنوعی بوده است. اگر به همین رویه ادامه بدهیم آب و خاکی را که منبع اصلی تولید غذایمان است؛ نابود میکنیم.
تولید محصولات به شیوه ارگانیک به حفظ آب و خاک، انواع گونههای جانوری و بازگرداندن تعادل به طبیعت کمک میکند، زمین فقط برای ما نیست، فرزندان ما و فرزندان انها نیز از آن سهم دارند با پرورش و مصرف محصولات ارگانیک نقش مهمی در حمایت از زمین خواهیم داشت.
شاید جایگزین کردن محصولات ارگانیک به طور کامل ممکن نباشد؛ به هر حال همه میوهها و سبزیها چهار فصل نیستند و هر منطقهای امکان پرورش همه نوع گیاه و دام را ندارد؛ اما برای سلامتی جامعه و زمین این گزینه را انتخاب کنیم.