ولایت ـ مریم‌ بهبهانی‌فر: کارتن خوابی، از جمله مشکلاتی است که جوامع مختلف با آن بعنوان یک مشکل جدی روبرو هستند. صرف‌نظر از اینکه کارتن خواب‌ها شامل معتادان به موادمخدر یا فراریان از کانون خانواده باشند و یا به دلیل نداشتن حداقل تمکن مالی به این روز افتاده باشند؛ آنان روزها را به اشکال مختلف از تکدی‌گری گرفته تا ولگردی سپری می‌کنند و شب‌ها را در پارک‌ها و یا ساختمان‌های نیمه ویران می‌گذرانند، اما این وضعیت در فصل‌های سرد بویژه زمستان، مشکلات فزاینده‌ای را برای اینگونه افراد بوجود آورده و گاهی سبب مرگ آنان در نتیجه شدت سرما و یخ‌زدگی می‌شود.
در سال‌های اخیر، شهرداری‌ها به عنوان نهادی اجتماعی که مسئولیت‌های متعددی نسبت به شهر و شهروندان دارند؛ به منظور پیشگیری از رخدادهای دردناکی که در نتیجه کارتن خوابی برای افراد بی‌خانمان در شهرها ایجاد می‌شود، اقدام به راه‌اندازی فضاهای اقامتی به منظور اسکان شبانه کارتن خواب‌ها کرده‌اند؛ اقدامی که می‌تواند بخشی از آسیب‌های اجتماعی ناشی از رهاشدگی این افراد را کاهش داده و سرپناهی برای بخش نادیده جامعه گردد. ازجمله شهرهایی که «گرمخانه» یا «شلتر» در آنها ایجاد شده، قزوین است. سرپناهی که به گفته مدیر توسعه خدمات اجتماعی شهرداری قزوین، به منظور حمایت از افراد بی‌خانمان، راه‌اندازی شده و افراد بدون سرپناه می‌توانند بدون دستگیری و یا اعمال خشونت، تنها بر مبنای تمایل شخصی خود برای اقامت شبانه به این مرکز مراجعه کنند و از یک وعده غذایی گرم هم برخوردار شوند. مرتضی رحمانی در گفت و گو با «ولایت» با بیان اینکه، راه‌اندازی گرمخانه‌ها ابتدا در کلان‌شهرهایی همچون تهران کلید خورد و به تبع آن و با توجه به اینکه در قزوین نیز ضرورت راه‌اندازی آن احساس شد؛ می گوید: حدود 15 سال از تاسیس گرمخانه توسط شهرداری در قزوین سپری شده، ولی حدود 4 سال است که فعالیت آن پررنگ شده است. وی با بیان این مطلب که اغلب افراد مراجعه کننده به گرمخانه قزوین دچار اعتیاد هستند؛ بیان می‌کند: افرادی که این آسیب را داشته پس از گذشت 2 روز در صورت تمایل خودشان به کمپ ترک هدایت می‌شوند؛ آنهایی که سن بالای 70 سال داشته باشند نیز با حکم قضایی به خانه سالمندان ارجاع می‌شوند. مدیر توسعه خدمات اجتماعی شهرداری قزوین با تاکید بر اینکه، گاهی ممکن است افرادی در سنین کودکی و نوجوانی به این گرمخانه مراجعه کنند؛ می‌افزاید: درباره کودکانی که به این مرکز مراجعه کنند با مراجع قضایی هماهنگی‌هایی صورت می‌گیرد؛ چنانچه آن کودکان جرمی را مرتکب شده باشند به کانون اصلاح و تربیت فرستاده می‌شوند؛ در غیر این صورت، به مرکز مداخله در بحران بهزیستی انتقال می‌یابند و چنانچه دارای خانواده باشند به آغوش خانواده بازمی‌گردند. رحمانی اضافه می‌کند: کودکانی که خانواده نداشته باشند و یا بدسرپرست باشند، بهزیستی درباره آن‌ها تصمیم‌گیری می‌کند و حتی در صورت لزوم بهزیستی مسئولیت نگهداری از آن‌ها را عهده‌دار می‌شود. وی خاطرنشان می‌کند: گرمخانه و بهزیستی تنها درباره کودکان ایرانی، مسئولیت دارد و متاسفانه حدود 90 درصد از کودکان کاری که در سطح شهر هستند؛ کودکان افغانی هستند که دستگاه قضایی درباره‌ی آنها دچار خلاء قانونی است؛ ما هم نمی‌توانیم درباره کودکان اتباع غیرایرانی تصمیم‌گیری کنیم. این مسئول یادآور می‌شود: کودکان کار غیرایرانی پس از جمع‌آوری در اختیار بهزیستی قرار می‌گیرند که این سازمان هم آنها را در اختیار خانواده‌ها قرار می‌دهند؛ ولی اغلب این خانواده‌ها کودکان خود را مجدد برای کار به سطح شهر می‌فرستند. رحمانی با بیان این مطلب که بیشتر افراد مراجعه‌کننده به گرمخانه قزوین کارتن‌خواب هستند؛ تصریح می‌کند: در حال حاضر گرمخانه قزوین دارای 35 تختخواب است و از آنجایی که فضا برای گسترش آن وجود دارد؛ درصدد هستیم تا پایان سال ظرفیت تختخواب‌های آن را به 60 نفر افزایش دهیم. وی عنوان می‌کند: در حال حاضر 20 نفر ‌بی‌خانمان به طور ثابت از گرمخانه قزوین استفاده می‌کنند که اکثریت آنها نیز غیر بومی هستند و به توابع استان و استان‌های مازندران و گلستان تعلق دارند و به ندرت مشاهده می‌شود که این افراد بومی و اهل قزوین باشند. مدیر توسعه خدمات اجتماعی شهرداری قزوین با بیان این مطلب که در حال حاضر ظرفیت گرمخانه قزوین متناسب با نیاز شهر هست؛ می‌گوید: چنانچه در شرایط بحران قرار بگیریم؛ همچون بحران سرمای روزهای گذشته با هماهنگی ستاد بحران به افراد آسیب‌دیده خدمات لازم را ارایه می‌دهیم؛ ولی سعی داریم که مرکز را به تختخواب‌های بیشتری مجهز کنیم. رحمانی ادامه می‌دهد: در اساسنامه گرمخانه دستگیری وجود ندارد تا افراد بی‌سرپناه درباره آن دچار ترس نشوند و در این باره احساس امنیت کنند. از این‌رو با اطلاع‌رسانی مردم و آگاه‌سازی به آنها به صورت دوستانه این مرکز معرفی می‌شوند و شب‌ها را در گرمخانه سپری می‌کنند و آنها از استحمام و غذای گرم نیز برخوردار می‌شوند. وی با بیان اینکه دولت تدبیر و امید برای رفع آسیب‌های اجتماعی اهمیت بیشتری قائل است؛ اظهار می‌کند: در پی سیاست دولت، مسئولان استانی نیز نسبت به رفع آسیب‌های اجتماعی موجود، اهتمام جدی دارند. این مسئول اضافه می‌کند: نسبت به آسیب‌های اجتماعی نباید بی‌تفاوت بود؛ چرا که رهاسازی یک آسیب می‌تواند بستر ابتلا به آسیب‌های دیگر را هم رقم بزند؛ بنابراین برای نجات کشور از آسیب‌های اجتماعی، کاهش این معضل باید با جدیت دنبال شود. رحمانی همچنین با بیان این مطلب که اغلب مراجعه‌کنندگان به گرمخانه قزوین در رده سن 35 سال قرار دارند؛ تاکید می‌کند: برخی از افرادی که تاکنون به این گرمخانه مراجعه کرد‌ه‌اند؛ دارای مهارت‌هایی هستند و یا در زمینه برخی مهارت‌ها استعدادهایی دارند؛ از این‌رو به اداره کل فنی و حرفه‌ای استان معرفی شده‌اند تا در خصوص ایجاد اشتغال و تقویت روحیه کارآفرینی در آنها تصمیم‌گیری شود.